Girard przedstawia spójną teorię na temat kultury; nawiązuje do myśli Hobbesa
teoria rywalizacji mimetycznej, której efektem jest złożenie kogoś w ofierze
teorie wymienione w tekście: mechanizm mimetyczny, rywalizacja mimetyczna, kozioł ofiarny, aspekt niewiedzy
pragnienie mimetyczne (Arystoteles) to pragnienie tego samego, czego pragnie nasz wzorzec
pośrednictwo:
zewnętrzne („dobre”) - próba zrównania się z wzorcem, choć jest między mną a nim przepaść, którą trudne przeskoczyć; np. mistrz lub gwiazda muzyki jako przedmiot fascynacji
wewnętrzne (złe) - bezpośredni kontakt, zatem wzmaga się rywalizacja; bliska, osiągalna relacja między naśladującym a wzorcem, np. bitwy o zabawki w piaskownicy
życie opiera się na rywalizacji mimetycznej; rywalizacja jest napędem kulturowym
co jakiś czas napięcie między rywalizującymi musi znaleźć ujście, a więc znajdują kozła, którego składają w ofierze, po czym nastaje spokój; znów zaczyna się rodzić rywalizacja
kultura chce zatrzeć mimesis - centrum procesu mimetycznego jest niewiedza
wszystkie kultury dokonując rytualnego mordu rozładowują agresję
stan rywalizacja mimetycznej jest tożsamy z wojną wszystkich ze wszystkimi Hobbesa (rywalizacja rodzi agresję)
mity, rytuały, wierzenia są oparte na agresji mimetycznej (np. Kain i Abel - zazdrość jednego o drugiego, która prowadzi do agresji)
bliźnięta, jako sobowtóry, obnażają mimetyzm (jedno z bliźniąt w starszych kulturach bywało mordowane)
pragnienie mimetyczne - kuszenie w ST
kozioł ofiarny w oczach uczestników procesu mimetycznego jest zawsze winny
kultura rytualizuje agresję
problem kultury współczesnej - brak rytuałów (typowego karnawału; również podziałów klasowych i mitu o awansie społecznym)
chrześcijaństwo pierwszą religią przeciwną krwawej ofierze (stąd agresja wobec Żydów, wyłamujących się z powszechnych praktyk)
Sąd Salomona - król chce zniszczyć przedmiot rywalizacji; pokazuje, że rywalizację mimetyczną można zakończyć pozytywnie jedynie uczuciem; chrześcijaństwo wymaga walki ze skłonnościami mimetycznymi, dla własnej wolności
Dionizos - rytuały są obecne w tłumie, który agresję oddaje w orgiastycznym zachowaniu; Jezus - sam przeciw tłumowi; największym powodem konfliktu między Jezusem a tłumem, jest to, ze Chrystus przedstawia siebie jako niewinnego (podczas gdy kozioł ofiarny z założenia musi być winny) - dlatego tłum domaga się śmierci; jego nienawiść wzmagały słowa Chrystusa „Ojcze, wybacz im, bo nie wiedzą co czynią”
Nietzsche, s. 135
również kultura współczesna ukrywa mimetyzm - mimetyczność sprzedawana jest pod płaszczykiem indywidualności (slogany typu „Bądź sobą - pij Pepsi”)
kulty orgiastyczne rozpuszczają indywidualność