5,12,2011
5 grudnia 2011
08:14
KARA
Starano się unikać. Zaostrzano kary, kumulacja, za podszywanie się za księdza, za pogański kult. Trzeba było odsiedzieć wszystkie wyroki, jeden potem drugi.
Kara-pewna dolegliwość wymierzona sprawcy za popełnione przez niego przestępstwo i (naprawa przestępstwa.)
Systemy wymiaru kary- najdawniejsze: do końca Xw. Krwawa zemsta, nieregulowana prawem (instynkty ludzkie). Do końca XVw. Dwa systemy:
Zemsta panującego- miał prawo żeby sprawdza był na jego łasce. Orzekał karę w sposób arbitralny. Nie jest związany prawem, stoi ponad. Gniew panującego.
Zasada odwetu- wyznaczona, dostosowana do przestępstwa, naprawienie naruszonego poczucia sprawiedliwości. Talion, taka sama krzywda. 1264r. Statut żydowski- oko za oko.
Talion symboliczny- kary odzwierciedlające, odpowiednio do czynu, część, która zgrzeszyła.
Czerpanie korzyści z kar- taksa mięsa ludzkiego, kary kompozycyjne, odszkodowanie. XIII-XVw.
Od XVIII- dominacja zasady prewencji generalnej. Publiczne wymierzanie kary, publika, eksponowanie rezultatu czynu. 1779r.- rozczłonkowanie za zabicie feudała, na rozdrożach.
Nieuchronność kary- efekt odstraszający.
W prawie miejskim częste egzekucje, wszyscy mogą przyjść. Na wsiach rzadziej, obok prewencji, cały czas krwawa zemsta, prewencja generalna.
System prewencji indywidualnej- XVIw. Przestępca może się poprawić, druga szansa. W Polsce ok. XVIIIw. Skazany osadzany w odosobnieniu. Powstanie miejsc pozbawienia wolności- domy poprawy. Nowoczesny system sądownictwa.
Cechy sądownictwa:
Swobodna ocena sędziowska- mało prawa pisanego.
Brak całościowego uregulowania
Brak fachowego przygotowania sędziów- uczono się przez praktykę u patrona, jak u rzemieślnika- pobieranie wzorców.
Ingerencje monarsza w sądownictwo- reagowali bardzo szybko na upomnienia króla, mógł obsadzać urzędy, zabiegano o względy.
Gotowe arbitralne wyroki, zawsze to samo za konkretne czyny-starano się.
Korupcja
Rodzaje kar:
Publiczne- przeciwko władcy, królowi, państwu, w drodze sądowej. XVIw kary kościelne, ekskomunika.
Prywatne
Na życiu, na ciele, okaleczenie.
Kryminalne- śmierci, infamii, straty majątku
Hańbiące i niehańbiące- ujma na czci. Łamanie kołem, dla mężczyzn powieszenie, kobiet ścięcie. (strata zdolności prawnych, śmierć społeczna.)
Kobiece i męskie- k. utopienie, pochowanie żywcem za dzieciobójstwo, wbicie kołka
Szlacheckie i plebejskie- p. trzymanie w klatce, powieszenie.
Cywilne i wojskowe- w. rozstrzelanie, przykucie łańcuchem do armaty, banicja, odegnanie od chorągwi, wytrąbienie z wojska (wyrzucenie), bieg między rózgami.
Kara śmierci- eliminuje sprawcę, więcej nie skrzywdzi, jest tania, nie trzeba utrzymywać w więzieniu.
Najczęściej publiczna egzekucja, na koszt przeciwnika procesowego. Gdy nie ma na kata, puszczany wolno. W przeddzień lepsze jedzenie, czysta koszula na egzekucję, koszt pociechy religijnej. Na rynku, miejsce pod szubienicą.
Pojedyncza, zwyczajna.-ścięcie toporem albo mieczem, wobec szlachcica lub plebeja gdy łagodzono
Powieszenie- wobec złodziei, dla mężczyzn hańbiąca, dodatkowo udręczenie np.. Głodzenie
Ukamieniowanie do XIX
Pogrzebanie żywcem
Spalenie na stosie- herezja, krzywoprzysięstwo, fałszerstwo
Wbicie na pal- Kozacy
Kary hańbiące- wodzenie po mieście, dręczenie
Ćwiartowani żywcem połączone z odcinaniem rąk i nóg, wyrwanie serca
Wbicie na hak
Łamanie kołem- najpierw łamano kości
Rozszarpanie końmi
Puszczenie jelit- ganiano wokół drzewa
Utopienie z dodatkowymi udręczaniami koty, szczury do worka- zabójstwo rodziców
Kary na trupie- ćwiartowanie, kiedy popełnił samobójstwo w więzieniu przed wymierzeniem kary, umieranie po przyznaniu się do winy, czasem wieszano obrazy gdy nie można dopaść przestępcy.
Kary na ciele: zastępcze, dodatkowe, mogły być odroczone np.. Kobieta w ciąży, gdy byli wcześniej torturowany, gdy doszedł do zdrowia.
Mutulacje- obcięcie ręki, przekłucie, obcięcie ucha, warg, nosa, obcięcie języka, wyłupienie oczu, obrzezanie uszu, nosa i gęby za nierząd
Kary na skórze: piętnowanie
Widoczne na dłoniach, policzku
Niewieczne- nierządnice na uszach
Chłosta- główna lub dodatkowa, stopniowana i dzielona
Rożna ilość 10-300 razów, dzielono na dni. Organ wykonujący karę, hańbiąca gdy kat.
Biczownik, ojciec itp. Byle nie kat.
Miejsce egzekucji: rynek, kuny (niehańbiąca)
Ze wzg. Na narzędzie- rózgi lub korbacz albo lekkie