• METODY KLASYCZNE( KONWENCJONALNE)

• Opowiadanie: słowne, obrazowe i emocjonalne przedstawienie przebiegu określonego wydarzenia historycznego, zjawiska, nieznanych osób, przedmiotów z uwzględnieniem opisu najbardziej charakterystycznych szczegółów

Cechy opowiadania:

• przekazanie nowych treści historycznych

• nawiązanie do posiadanych przez uczniów doświadczeń

• Operuje zrozumiałym i plastycznym językiem

• Posiada przejrzystą konstrukcję i akcentuje sprawy najbardziej istotne przez grupowanie wokół nich faktów drugorzędnych i uzupełniających

• Pojawiają się elementy uczuciowości i dramatyzmu, aby apelować do sfery emocjonalnej ucznia

• Styl gawędziarski

• Wzbogacanie treści narracji poprzez stosowanie różnych technik narracji: przytaczanie fragmentów tekstu źródłowego, literatury, korzystanie z przeźroczy, obrazów, ilustracji

Funkcje opowiadania:

• pobudza myślenie konkretno-obrazowe

• oddziałuje na wyobraźnię uczniów

• sprzyja formowaniu poglądów i przekonań

• wpływa na emocje uczniów

• Opis : słowne, obrazowe przedstawienie składników danego wydarzenia historycznego lub charakterystyka właściwości poszczególnych składników jak rzeczy, ludzie, ich czyny.

Cechy opisu:

• opisowi powinien towarzyszyć pokaz ( schematy, diagramy, szkice, eksponaty)

• powinien dawać wyobrażenie zmian tych składników i ciągłej ich ewolucji

• zjawiska historycznego nie można w pełni zademonstrować dlatego posługujemy się analizą logiczną. Polega ona na podaniu jego genezy, cech charakterystycznych i znaczenia w dalszym rozwoju wypadków. Wymaga także pisemnego zwerbalizowania -na tablicy i w zeszytach uczniowskich kilku najważniejszych elementów obrazujących zjawisko. Zapis ten powinien być krótki.

Funkcje opisu:

• Wnikliwa obserwacja

• Kształtowanie obserwacji

• Przygotowanie do właściwego rozumienia pojęć historycznych

• Nabywanie umiejętności analitycznych i syntetycznych

• Wykład: zespół czynności i zabiegów metodycznych, z dominującą rolą słowa mówionego nauczyciela, ale pozostających w związku z innymi rodzajami aktywności metodycznej np.

• wykorzystywaniem źródeł historycznych

• literatury popularnonaukowej

• mapy

• schematu

• diagramu

• filmu

• obrazu lub fotografii

• przedmiotu

Funkcje wykładu:

• Aktywizuje myślenie hipotetyczno-obrazowe

• Opisuje układy rzeczy, zjawisk, wydarzeń i procesów

• Ukazuje związki i zależności pomiędzy nimi

Cechy wykładu:

• Należy przestrzegać reguł logicznej struktury podawanych treści

• Należy zadbać o rozpoznanie przygotowania intelektualnego słuchaczy

• Występuje tu hierarchiczny, zazwyczaj w porządku chronologicznym usystematyzowany układ omawianych zdarzeń

• Treść nie powinna być identyczna z tekstem podręcznika

Rodzaje wykładów :

• organizacyjny na początku roku szkolnego, dla przedstawienia m.in. programu nauczania, zasad pracy na lekcji czy wymaganych pomocy dydaktycznych( podręcznik, atlas, teksty źródłowe, literatura uzupełniająca)

• informacyjny: kiedy poszerzamy i uzupełniamy wiedzę podręcznikową, wprowadzamy nowe zagadnienia w szerszym ujęciu, pokazujemy nowe pola poszukiwań

• analityczny: podczas którego przeprowadzamy przykładowa analizę określonego zjawiska historycznego, omawiając kolejno jego genezę, przebieg i skutki

• syntetyczny: przydatny zwłaszcza do omówienia większych partii materiału, podsumowanie epok historycznych, kiedy ważna jest umiejętność selekcji i hierarchizacji elementów większej struktury

• problemowy: w którym najpierw stawiany jest problem, a następnie ukazujemy możliwe sposoby jego rozwiązania

• z elementami innych metod, takich jak opowiadanie, opis, pogadanka

• Pogadanka: inaczej zwana rozmową nauczającą, choć jest zaliczana do metod klasycznych jest w pełni aktywizującą metodą. Polega na dochodzeniu do nowych informacji przez udzielanie odpowiedzi na odpowiednio dobrane pytania

Rodzaje pytań:

• przygotowawcze: za pomocą których przywołujemy wiadomości niezbędne w dalszej rozmowie, powtarzamy je i zwracamy uwagę na kwestie ważne dla rozwinięcia tematu. Np. czy ktoś z was był w…? kto z was przypomni przyczyny …, Pamiętacie kiedy..?

• Naprowadzające : pozwalające uczniom łączyć fakty i zjawiska, dochodzić do nowej wiedzy, porządkować, selekcjonować i uściślać informacje. Np. jak sądzicie, z jakiego powodu.., jeżeli przyjmiemy, że …, to dlaczego..

• Pobudzające do posługiwania się zdobytą wiedzą w nowych sytuacjach. Np. wyobraźcie sobie, że … , co by się wówczas stało?

• Podsumowujące skłaniające do formułowania wniosków i ocen oraz do refleksji nad zdobytymi wiadomościami

Cechy pogadanki:

• wymaga wstępnego przygotowania ucznia w zakresie omawianego tematu.

• Należy precyzyjnie określić cel pogadanki i tak kierować pytania, by uzyskać pożądane odpowiedzi.

• Pytania powinny być krótkie, precyzyjne i jednoznaczne

• Starajmy się unikać pytań rozstrzygających, wywołujących prostą odpowiedź

• Może występować na różnych etapach lekcji( jako element rekapitulacji wtórnej, części wprowadzającej czy podsumowaniu)

---