Mszaki

Rośliny lądowe, wyżej zorganizowane od plechowców

Zbudowane z wielu komórek, zawierają chloroplasty (zdolne do fotosyntezy)

Nie posiadają naczyń i rurek sitowych

Mszaki niżej zorganizowane (wątrobowce) zbudowane są z plechy

U mchów właściwych występują tkanki, a rośliny mają budowę osiową (chwytniki, łodyga, liście)

Wywodzą się z zielenic. Występuje u nich przemiana pokoleń.

Sporofit - sporogon u mszaków:

• Pokolenie diploidalne

• Pokolenie bezpłciowe

• Zawsze złączone z pokoleniem haploidalnym

• Zależny całościowo lub częściowo od gametofitu w odżywianiu się

• Zbudowany z puszki sporangium osadzonej na szczecince seta

• W puszcze wykształcają się poprzez mejozę i mitozę zarodniki

• Z zarodników na ziemi rozwija się splątek protonema

Gametofit:

• Pokolenie haploidalne

• Zielona ulistniona roślina

• Dominuje nad pokoleniem bezpłciowym

• Wyrasta ze splątka

Mszaki:

• Oogamiczne

• Gamety powstają wewnątrz wielokomórkowych organów płciowych, otoczonych warstwą komórek płonnych

• Organ płciowy męski - plemnia (anterydium)

• Organ płciowy żeński - rodnia (archegonium)

Plemnia:

• Wielokomórkowy woreczek lub kulisty twór

• Wytwarza plemniki (spermatozoidy)

• Plemniki - kom. nagie i ruchome (2 nicie)

Rodnia:

• Buteleczkowata

• W jej dolnej części powstaje komórka jajowa

• W jej górnej części, szyjce, jest kanał, przez który przenikają do wnętrza

Proces zapłodnienia:

• Środowisko wodne

• Plemniki przyciągane do rodni w skutek chemotaksji (sacharoza)

• Z zygoty rozwija się zarodek, który daje początek sporofitowi.

Mchy właściwe:

• Rośliny liściaste

• Skrętoległe ulistnione

• Rosną na suchej ziemi, piaskach, skałach i korze drzew oraz w miejscach wilgotnych, w lasach i na bagnach

• Regulują gospodarkę wodną w przyrodzie

• Za pomocą chwytników pobierają trochę H₂O z gleby

• Na skutek higroskopijności łodyg i liści zatrzymują wilgoć

• Wytrzymałe na suszę

Torfowiec sphagnum:

• Występuje w miejscach mokrych i bagnistych

• Liście mają budowę gąbczastą (żywe i martwe komórki) - są higroskopijne

• Jego pędy rosną w górnej części, a obumierają w dolnej, tworząc z resztek, bez dostępu powietrza, pokłady torfu - powstawanie torfowisk

• Wysuszony torfowiec - materiał opatrunkowy

Płonnik pospolity Polytrichum commune:

• Występuje w lasach

• Dwupienny - na jednym osobniku plemnie, na drugim rodnie

• Sporofity wyrastają na osobnikach żeńskich

• Puszka zawiera rąbek, jest zaopatrzona w wieczko i pokryta jest czepkiem.

---