BIOMEDYCZNE PODSTAWY ROZWOJU WYKŁAD 2008-11-16

Rozwój dziecka od poczęcia do narodzin
( faza embrionalna)

Dzień 1.
Życie człowieka zaczyna się w momencie poczęcia. W tej chwili zostają określone takie cechy dziecka, jak: płeć, kolor oczu, włosów i skóry, tendencja do wysokiego lub niskiego wzrostu, krzepkie zdrowie lub skłonność do pewnych chorób.

Dzień 21.
Zaczyna bić serce dziecka, kształtuje się mózg.

Tydzień 6.
Tworzy się szkielet dziecka. Funkcjonują nerki, płuca, wątroba i serce. Rejestruje się już fale elektromagnetyczne wysyłane przez mózg człowieka.

Tydzień 10.
Działają wszystkie organy. Ukształtowały się nóżki i rączki. Na palcach rąk wykształciły się linie papilarne. Dziecko reaguje na bodźce zewnętrzne, odczuwa ból. Dalszy rozwój polega jedynie na doskonaleniu pracy istniejących już narządów i wzroście człowieka.

Tydzień 12.
Dziecko potrafi podkurczać nogi, obracać stopy i prostować palce u nóg, zaciskać piąstkę, marszczyć brwi. Wykazuje w swoim zachowaniu i budowie indywidualne cechy, odczuwa i reaguje na stany emocjonalne matki.
Wzrost człowieka wynosi ok. 9 cm.

Tydzień 40.
Rodzi się dziecko - po 9 miesiącach życia w łonie matki.

dziecko 7 tygodni od zapłodnienia

dziecko ok. 8 tygodni od zapłodnienia

dziecko ok. 3,5 miesiąca od zapłodnienia

dziecko ok. 5 miesiąca od zapłodnienia

dziecko ok. 6 miesiąca od zapłodnienia

Naukowcy o poczęciu
Od poczęcia człowiek

"Żywot człowieka rozpoczyna się w momencie poczęcia, tj. zapłodnienia, i kończy się w momencie śmierci".
prof. dr hab. med. R. Klimek, członek Królewskiego Towarzystwa Lekarskiego w Londynie

"Komórkę jajową od momentu zapłodnienia nazywamy zarodkiem, ale nie ulega wątpliwości, że jest to człowiek".
prof. dr hab. med. B. Chazan, specjalista krajowy w dziedzinie położnictwa i ginekologii

"Człowiek jest człowiekiem od poczęcia".
dr hab. med. K. Wiśniewska-Roszkowska

Przyjęcie do wiadomości faktu, że życie człowieka rozpoczyna się w momencie poczęcia, powinno u każdego, niezależnie od wyznawanego światopoglądu, prowadzić do bezwarunkowego szacunku wobec życia każdej poczętej istoty ludzkiej.

• Płód jest bardzo podatny na oddziaływanie różnorodnych zewnętrznych i wewnętrznych czynników, a ich ujemny wpływ znajduje wyraz w znacznej śmiertelności płodowej. Średnio na 1000 ciąży ginie w kolejnych mieisącach

• I -112 noworodków

• II- 72 noworodki

• III- 43

• IV – 24

• V – 13

• VI- 9

• VII- 7

• VII- 5

• IX- 9

• Ciekawostki
  PAP, JP /2003-10-21 20:18:00
  Pierwsze dziecko coraz później
  
  
  Niemki coraz później decydują się urodzić pierwsze dziecko.
  
  W Bawarii co czwarta kobieta rodzi po raz pierwszy w wieku powyżej 35 lat - poinformował we wtorek Karl- Theo Schneider, przewodniczący Niemieckiego Związku Medycyny Prenatalnej. Podobnie jest w pozostałych landach.
  
  20 lat temu na tak późne macierzyństwo decydowała się co 50 kobieta. Schneider zaapelował do polityków o większe wsparcie dla kobiet i matek. Podkreślił, że jest to kluczem do rozwiązania tego problemu.
  
  Liczba urodzeń w Niemczech spadła w ostatnich dziesięciu latach o 20 proc., z 900 tysięcy dzieci rocznie przed 10 laty do 700 tysięcy obecnie

Faza postembrionalna cz.I

• Okres noworodka trwa około 3-4 tygodnie

• Okres niemowlęcia od zakończenia okresu noworodka do około 1 roku życia

• Okres dzieciństwa, który możemy podzielić na 4 podokresy

- podokres wczesnego (pierwszego)

dzieciństwa trwa do 3-4 roku życia

- podokres przedszkolny trwa od 3-4 roku

życia do około 6 roku życia

ROZWÓJ FIZYCZNY

MASA CIAŁA:

ROZWÓJ FIZYCZNY

Sen:

• u młodszych niemowląt 16 godz./d

• u starszych niemowląt 12-14 godz./d

• młodsze dzieci 11-13 godz./d (2 po posiłku)

• wiek szkolny 10-8 godz./d

Rytm snu kształtuje się około 3 m.ż.

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

PIERWSZY MIESIĄC ŻYCIA:

• początkowo zgięcie we wszystkich stawach

• w ułożeniu na brzuchu unosi głowę i utrzymuje ją przez 3 sek.

• krótkotrwała fiksacja gałek ocznych

• pozytywne bodźce nasilają odruch ssania

• Negatywne bodźce- odruch Moro 4/2

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

DRUGI MIESIĄC ŻYCIA:

• dłonie są częściej otwarte

• w pozycji siedzącej utrzymuję głowę prosto

• hałas powoduje przerwanie aktywności ruchowej

• początki artykulacji

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

TRZECI MIESIĄC ŻYCIA:

• w pozycji leżącej na brzuchu:

~ pewnie utrzymuje głowę ~ podpiera się na przedramionach

- leżąc na plecach bawi się palcami

• chwyta grzechotkę

• rozpoznaje twarze rodziców

• uśmiech jako próba kontaktu społecznego

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

CZWARTY MIESIĄCA ŻYCIA:

• podczas podciągania do pozycji siedzącej utrzymuje głowę w osi kręgosłupa

• wkłada zabawki do ust

• głośno się śmieje

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

PIĄTY MIESIĄC ŻYCIA:

- przekręca się z brzucha na plecy

• przy podtrzymywaniu pod pachami utrzymuje pozycje pionową przez kilka sekund stojąc na palcach

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

SZÓSTY MIESIĄC ŻYCIA:

• opiera się na wyprostowanych rączkach

• podtrzymywane siedzi

• śpiąc unosi ręce

• chwyta zabawki całą dłonią i przekłada je z ręki do ręki

• przy każdej zmianie pozycji stabilnie utrzymuje i kontroluje głowę

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

SIÓDMY MIESIĄC ŻYCIA:

• leżąc na wznak bawi się swoimi nogami

• samodzielnie siada

• podtrzymywany odbija się od podłoża

• szuka upuszczonego przedmiotu

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

8.-9. MIESIĄC ŻYCIA:

• siedzi samodzielnie około 1 minuty

• interesuje się swoim odbiciem w lustrze

• śledzi czynności domowe matki

• nasila się rezerwa wobec obcych

• formułuje podwójne sylaby (mamma-dadda)

• trzymane za ręce stoi samodzielnie kilka sek.

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

DZIESIĄTY MIESIĄC ŻYCIA:

• samodzielnie podnosi się i siada

• stoi przez około 30 sek. trzymając się przedmiotów

• chwyta kciukiem i palcem wskazującym

• potrafi wskazać niektóre przedmioty

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

JEDYNASTY MIESIĄC ŻYCIA:

• raczkuje

• trzymane za ręce stawia pierwsze kroki

• przechyla kubek z płynem

- samo potrafi jeść (chrupki, herbatnik)

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

DWUNASTY MIESIĄC ŻYCIA:

• samodzielnie się podnosi i stawia pierwsze kroki

• chętniej raczkuje

• używa „sensownych” wyrazów ( am-am, hau-hau)

• mocny związek emocjonalny z opiekunami

• rozumie wypowiedziane zakazy ale ich zapomina

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

W przypadku wcześniaków używamy w 1 r.ż.

wieku skorygowanego.

W 1 r.ż. należy unikać pozycji których dziecko nie potrafi samodzielnie przyjąć.

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

DRUGI ROK ŻYCIA:

13-15 m.ż. większość samodzielnie chodzi.

ok. 15 m.ż. przytrzymywane wychodzą po schodach

18 m.ż. potrafi jeść bez pomocy

Składa 2-3 wyrazy

Obserwuje inne dzieci przy zabawie

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

TRZECI ROK ŻYCIA:

Potrafi samodzielnie się ubrać (bez guzików)

Trzyma ołówek i rysuje proste figury

Rozróżnia kolory

Zauważa różnicę płci

Wolno chodzi po schodach

Kontroluje zwieracze

Naśladownictwo!

Zazdrość, zachowania egocentryczne, upór

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

CZWARTY ROK ŻYCIA:

Potrafi zachowywać się „poprawnie”

Fantazjuje, lubi się chwalić.

Chętnie bawi się z innymi rówieśnikami.

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

PIĄTY ROK ŻYCIA:

Intensywny rozwój strefy poznawczej: spostrzeganie, uwaga, pamięć i mowa.

Bogata wyobraźnia znajdująca odzwierciedlenie w plastycznych formach wyrazu.

Rozwija samodzielność oraz uczone prawdomówność i życzliwość.

Co może niepokoić rodzica

do czwartego miesiąca życia:
nie reaguje na otoczenie - na mamę przy karmieniu, głośne hałasy

• nie uśmiecha się

• nie potrafi ani chwili utrzymać prosto głowy

do siódmego miesiąca życia:

• nie potrafi przełożyć zabawki z ręki do ręki

• nie chwyta klocka ani innej zabawki

do dziewiątego miesiąca życia:

• nie przewraca się z plecków na brzuszek

• nie siedzi bez oparcia

• nie dotyka dłońmi nawet kolan

• nie wydaje żadnych dźwięków i nie bawi się słuchaniem własnego głosu

jeśli twoje roczne dziecko:

• nie potrafi utrzymać się w pozycji stojącej przy jednoczesnym podtrzymywaniu się ręka o meble

• nie umie z czyjąś pomocą zrobić kilku kroków

• nie wykazuje zainteresowania światem zewnętrznym - tobą, zabawkami (takie zachowanie powinno skłonić cię do jak najszybszej konsultacji, właściwie od razu jak je zaobserwujesz)

• w porównaniu z rówieśnikami wykazuje znacząco małą aktywność

• nie stara się naśladować gestów

• nie próbuje raczkować

• nie potrafi "pęsetowo" chwycić drobnego przedmiotu

• Bibliografia:

• Eisenberg, A., Murkoff, H.E., Hathaway B.S.N., S. E, Pierwszy rok życia dziecka, Rebis, Poznań 1999.

• Hannaford C., Zmyślne ruchy które doskonalą umysł, Polskie stowarzyszenie Kinezjologów we wsp. z Medyk Sp. Z o.o

• Maurer, D., Maurer Ch., Świat noworodka, PWN, Warszawa 1994.

• Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A., Psychologia dziecka, WSz i P, Warszawa1995.

CHARAKTERYSTYKA ROZWOJU PSYCHOFIZYCZNEGO I MOTORYCZNEGO DZIECI W MŁODSZYM WIEKU PRZEDSZKOLNYM

• Proporcja budowy ciała dziecka jest typowo dziecięca ( stosunkowo duża głowa, długi tułów i krótkie kończyny

• Dziecko w tym wieku rośnie szybko i stosunkowo mało przybiera na wadze, na skutek naturalnej ruchliwości stopniowo szczupleje

• Kościec dziecka 3-4 letniego zachowuje jeszcze konsystencję chrząstkową ( jest giętki, elastyczny, a prawidłowe krzywizny kręgosłupa nie są jeszcze całkowicie ukształtowane)

• Połączenia stawowe są nietrwałe, więzadła słabe i rozciągliwe

• Płuca i serce pracują intensywnie, lecz nieekonmicznie;

• częstotliwość oddechu wynosi około 30 ( u dorosłego człowieka 16)

• serce wykonuje 90-110 uderzeń na minutę ( u dorosłego człowieka 70-80)

• intensywny wysiłek powoduje przyspieszenie tętna do 200 uderzeń na minut

• układ nerwowy jest niedojrzały i działa niesprawnie ( słabo zaawansowany proces myelinizacji)

• ruchy dziecka są rozrzutne-synkinezy, mało precyzyjne, totalne ( brak koordynacji powoduje trudności w pisaniu, posługiwaniu się przyborami do jedzenia, sznurowaniu bucików)

• przerost układu limfatycznego jest u dziecka w tym wieku przyczyną chorób górnych dróg oddechowych

• w związku z dużą ruchliwością dziecka należy zapewnić mu warunki do ruchowego wyżycia się

• wskazane są zabawy ruchowe, naśladowcze i konstrukcyjne

CHARAKTERYSTYKA ROZWOJU PSYCHOFIZYCZNEGO I MOTORYCZNEGO DZIECI WIEKU PRZEDSZKOLNYM
5-6 lat

• wiek 5-6 lat charakteryzuje się znacznym postępem w rozwoju i krzepnięciu organizmu,

• doskonalą się już nie tylko podstawowe formy ruchów, lecz dziecko potrafi teraz je łączyć w określone całości ( np. w czasie biegu chwytać i rzucać piłkę, z rozbiegu wykonać skok itp.),

• porównując dziecko 3 letnie z 5-6 letnimi dostrzegamy istotne różnice w szybkości biegu, skoku w dal i rzutach,

• oprócz odpowiedniego terenu i sprzętu stymulującego ruchliwość dziecka należy umożliwić mu ćwiczenia i zabawy ruchowe w grupach,

• należy również przyzwyczaić dzieci do prawidłowego nazewnictwa wykonywanych ćwiczeń ( fikołek – przewrót w przód)

PODSUMOWANIE

• SPECYFICZNA RUCHLIWOŚĆ I POTRZEBA AKTYWNOŚCI RUCHOWEJ

• PRAGNIENIE PRZEŻYĆ I EMOCJI

• BOGATA WYOBRAŻNIA

• POBUDLIWOŚĆ ORAZ ZMIENNOŚĆ NASTROJÓW ORAZ ZAINTERESOWAŃ

• ŁATWE ULEGANIE ZMĘCZENIU I SZYBKA REGENERACJA SIŁ

• PLASTYCZNOŚĆ ORGANIZMU, JEGO PODATNOŚĆ NA DODATNIE I UJEMNE WPŁYWY ŚRODOWISKA

Galeria dzieci

Faza postembrionalna cz.II

- podokres młodszy szkolny, trwa od 7 do 12-14 roku życia

- podokres szkolny, zwany okresem dojrzewania płciowego, zaczyna się około 12 roku życia

4. Okres młodzieńczy, trwa od uzyskania dojrzałości płciowej do zakończenia procesu wzrastania przypadającego u kobiet ok. 20 roku życia, a u mężczyzn 23 roku życia. W okresie tym przyrosty długościowe ciała są już nieznaczne, lecz jego masa nadal wyraźnie zwiększa się. Wzrost długości tułowia prowadzi do zharmonizowania proporcji ciała. Zakończenie wzrastania głowy /szczególnie szczęk i mięśni twarzy/ prowadzi do ustalenia rysów twarzy, uzyskujących postać dojrzałą. Wielkość narządów wewnętrznych ustala się, a praca ich jest w pełni dojrzała. Wyjątek stanowi mózg, którego architektonika nadal ulega zmianom, prowadząc do bogacenia procesów psychicznych,

podokres młodszy szkolny

podokres szkolny

Faza postembrinalna cz.III

• Okres wieku dorosłego - trwa od zakończenia procesu wzrasta­nia do pojawienia się pierwszych objawów starzenia siąj granica ta jest bardzo zmienna, wykazuje znaczne indywidualne wahania, średnio jednak przypada na 35-40 rok życia w przypadku mężczyzn oraz 30-35 rok życia - w przypadku kobiet, Na ten okres przypada pełnia fizycznej dojrzałości.

• Okres wieku dojrzałego ma granice górne i dolne trudne do wyznaczenia w latach ze względu na znaczną osobniczą zmienność w procesie "zużywania się* organizmu! uchwycenie jego zakończenia /w zrozumieniu granicy biologicznej/ w przypadku kobiet jest łatwe, wyznacza je bowiem zanik funkcji gruczołów płciowych, czyli wystąpienie klimakterium. W okresie tym obserwujemy siwienie włosów i wypadanie ich, zarastanie szwów czaszkowych, postępujące odkładanie się tłuszczu w organizmie, wypadanie zębów itp.

• Okres starości - dzielony jest niejednokrotnie na trzy stopnie:

a/ stopień pierwszy trwa do około 65-70 roku życia, a zmiany wsteczne w tym czasie są już w organizmie wyraźnie zaznaczone,

b/ stopień drugi trwa do około 80 roku życia, a znamionuje go daleko posunięte zwiotczenie skóry, mięśni i więzadeł /zmiany te prowadzą do starczego zgarbienia/, funkcja zmysłów jest uwsteczniona,

c/ stopień trzeci - po 80 roku życia cechuje wybitne wychudzenie oraz zanik różnic płciowych i konstytucjonalnych