RESUSCYTACJA

KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

WYTYCZNE EUROPEJSKIEJ RADY ds. RESUSCYTACJI’2000

Wojciech Gaszyński

Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Akademii Medycznej w Łodzi

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• RESUSCYTACJA

• Ożywianie jest zespołem zabiegów lekarskich, których zadaniem lub skutkiem jest przywrócenie podstawowych objawów życia tj. co najmniej krążenia krwi lub krążenia krwi i oddychania.

• REANIMACJA

- Jest zespołem czynności, które doprowadziły nie tylko do przywrócenia krążenia krwi i oddychania, ale także do powrotu czynności ośrodkowego układu nerwowego - łącznie z powrotem świadomości.

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• Mitologia egipska - bogini IZYDA

wdmuchuje powietrze do ust swego

męża OZYRYSA przywracając go do życia

 Biblia przytacza podobne zdarzenie-

prorok ELIASZ ożywia martwe dziecko

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• KOUWENHOVEN, JUDE, KNICKERBOCKER - (1960) podwaliny pod nowoczesną resuscytację

krążeniowo-oddechową -

prace nad techniką

uciskania klatki piersiowej -

zewnętrzny masaż serca

• SAFAR-( 1958)

podwaliny pod nowoczesną

resuscytację krążeniowo-oddechową

- prace nad techniką sztucznego oddychania

- metoda sztucznego oddychania usta-usta

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• Lata 60-te Ahnefeld F.W. - wprowadza koncepcję

“łańcucha przeżycia”

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• 60-70 % nagłych śmierci sercowych ma miejsce

w fazie przedszpitalnej

• w 92 % pierwszy kontakt z chorym z nagłym

zagrożeniem życia mają laicy

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• CELE POSTĘPOWANIA PRZEDSZPITALNEGO :

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• RESUSCYTACJA BEZPRZYRZĄDOWA

BLS

• A- drożność

• B- oddech

• C- krążenie

• RESUSCYTACJA PRZYRZĄDOWA

BLS

• A- drożność

• B- oddech

• C- krążenie

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• STRAŻ POŻARNA

• POLICJA

• RESUSCYTACJA KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

BLS PRZYRZĄDOWA

-ABC

-TLEN

-UNIERUCHOMIENIE TRANSPORTOWE

-OGRZANIE (FOLIA PRZEŻYCIA)

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• ZINTEGROWANY PROGRAM RATOWNICTWA MEDYCZNEGO

• ALS . ACLS

• ABC + TLEN

• WCZESNA DEFIBRYLACJA

• FARMAKOTERAPIA

• RATOWNICY MEDYCZNI ( PARAMEDEYCY, PIELĘGNIARKI ANESTEZJOLOGICZNE)

• LEKARZE (ANESTEZJOLODZY, CHIRURDZY, INTERNIŚCI )

• LEKARZE SPECJALIŚCI MEDYCYNY RATUNKOWEJ

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• Wczesna defibrylacja :

• migotanie komór jest najczęstszym mechanizmem nagłego zatrzymania krążenia krwi u dorosłych

• defibrylacja elektryczna jest najskuteczniejszym sposobem leczenia migotania komór

• prawdopodobieństwo skuteczności defibrylacji elektrycznej maleje w miarę upływu czasu

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• Świadek zdarzenia może utrzymać dzięki CPR serce w migotaniu przez 10-15 minut

• Szanse powodzenia defibrylacji zmniejszają się gwałtownie z upływem czasu o około 7 % -10% w ciągu każdej minuty

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• PODAWANIE LEKÓW W CPR JEST POSTĘPOWANIEM DRUGOPLANOWYM I MA NA CELU:

• poprawę perfuzji narządowej podczas CPR

• ułatwienie defibrylacji elektrycznej

• zapobieganie nawrotom złośliwych niemiarowości komorowych

• ochronę mózgu i w mniejszym stopniu serca przed wpływem niedokrwienia i niedotlenienia

• normalizację zaburzeń metabolicznych

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• DROGI PODAWANIA LEKÓW W CPR

• Dostęp dożylny

• Dostęp dotchawiczy

• Dostęp doszpikowy

RESUSCYTACJA PRZEDSZPITALNA

• Obowiązująca zasada:

® jak najwcześniej w CPR

® jak najwyższe stężenia

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• Zatrzymanie krążenia krwi i oddychania jest zwykle skutkiem zaburzeń rytmu serca:

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• Zabiegi resuscytacyjne podejmuje się w oparciu o stwierdzenie:

• .braku oddechu,

• .braku tętna na dużych tętnicach (szyjne, udowe, ramienne),

Ocena znamion takich jak:

• sinica,

• szerokość źrenic i ich reakcje na światło,

• oziębienie dystalnych części ciała,

• obecność lub brak odruchu rzęsowego lub rogówkowego,

jest opóźnianiem wdrożenia czynności resuscytacyjnych.

• Czynności resuscytacyjnych nie podejmuje się w przypadku stwierdzenia pewnych znamion śmierci:

• plam opadowych,

• stężenia pośmiertnego,

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• W SKŁAD RESUSCYTACJI KRĄŻENIOWO-ODDECHOWWEJ (CARDIO - PULMONARY RESUSCITATION - CPR)

wchodzą:

• .Podstawowe zabiegi podtrzymywania życia

(Basic Live Support-BLS) obejmują A,B, C

• .Zaawansowane czynności podtrzymywania życia

(Advanced Cardiac Live Support- ACLS) obejmują D, E, F

• Rozstrzygające czynności przedłużania życia,

obejmują G, I, I

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• A (airway) - utrzymywanie drożności górnych dróg oddechowych:

• odgięcie głowy do tyłu (przez uniesienie karku)

• uniesienie żuchwy

• rękoczyn potrójny:

• .odgięcie głowy do tyłu,

• .wysunięcie żuchwy do przodu,

• .otwarcie ust pacjenta,

• otwarcie ust:

• )skrzyżowanym kciukiem i wskazicielem,

• )przy całkowicie rozluźnionym stawie skroniowo - żuchwowym,

• opróżnienie dróg oddechowych ręką i przez odsysanie,

• udrożnienie dróg oddechowych rurkami gardłowymi:

• rurka Guedela, Mayo (ustno- gardłowa),

• rurka Wendla (nosowo- gardłowa),

• Błędy i niebezpieczeństwa podczas zakładania rurek gardłowych:

• )traumatyzacja języka i gardła przy niewłaściwym użyciu rurki,

• )krwawienie z nosa przy niewłaściwym zakładaniu rurek nosowo- gardłowych,

• )wciśnięcie języka do gardła i zamknięcie wejścia do krtani,

• )uszkodzenie zębów (siekaczy) rurką Guedela,

• )uszkodzenie wargi znajdującej się między rurką a zębami,

• )zatkanie językiem zbyt krótkiej rurki,

• )ucisk przez zbyt długą rurkę okolicy zachyłka gruszkowatego i zamknięcie nagłośnią wejścia do krtani; dodatkowo możliwość wystąpienia arytmii, skurczu głośni, odruchów wymiotnych

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• Błędy i niebezpieczeństwa podczas zakładania rurek gardłowych:

• traumatyzacja języka i gardła przy niewłaściwym użyciu rurki,

• krwawienie z nosa przy niewłaściwym zakładaniu rurek nosowo- gardłowych,

• wciśnięcie języka do gardła i zamknięcie wejścia do krtani,

• uszkodzenie zębów (siekaczy) rurką Guedela,

• uszkodzenie wargi znajdującej się między rurką a zębami,

• zatkanie językiem zbyt krótkiej rurki,

• ucisk przez zbyt długą rurkę okolicy zachyłka gruszkowatego i zamknięcie nagłośnią wejścia do krtani; dodatkowo możliwość wystąpienia arytmii, skurczu głośni, odruchów wymiotnych

B (Breathing) - rozpoczęcie sztucznego oddychania

1. wentylacja bezprzyrządowa:
- usta-usta
- usta-nos,
- usta- usta-nos,
2. wentylacja przyrządowa:
- rurka Safara,
- rurka Sussex,
- Life Key (AMBU),
- Notfalltucher (LEARDAL),
- Taschenmaske (LEARDAL),
- worek samorozprężalny (AMBU),
- rurka Combitube (Sheridan),
- maska krtaniowa (Intavent),
- intubacja:
- ustno-tchawicza,
- nosowo-tchawicza,
- konikotomia (konikopunkcja),
- tracheotomia (tracheopunkcja),

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

* Rurka COPA

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

Błędy i niebezpieczeństwa związane z wentylacją zastępczą niezaintubowanego pacjenta:

• rozdęcie żołądka przez stosowanie zbyt wysokich ciśnień, grożące regurgitacją i aspiracją treści pokarmowej do dróg oddechowych,
• niewłaściwe trzymanie maski powodujące nieszczelność,
• niewystarczająco odgięta głowa,
• niewłaściwe trzymanie worka oddechowego,

Błędy i niebezpieczeństwa związane z intubacją:

• nieprawidłowe ułożenie głowy,
• uszkodzenie jamy ustnej i zębów,
• niewłaściwy rozmiar rurki,
• prowadnica wystająca poza koniec rurki intubacyjnej,
• jednostronna intubacja (intubacja do jednego oskrzela),
• wprowadzenie rurki do przełyku,
• przepuklina mankietu uszczelniającego,
• skurcz głośni i oskrzeli,
• odma opłucnowa,

C (Circulation) - podjęcie masażu serca

Mechanizmy zatrzymania krążenia krwi:

* migotanie komór serca (Ventricular Fibryllation - VF),
* asystolia komór serca tzw. bezruch komór serca (Asystolia-Asys, Cardiac Arrest -CA),
* rzut serca bez czynności hemodynamicznej
(słabe serce, rozkojarzenie elektro mechaniczne);
(Non Perfusing Rythm - NPR,
Dyssotiation Elektro Mechanikal - DEM),

Uderzenie przedsercowe

wskazania:

• u pacjentów z monitorowanym ekg - przy częstoskurczu komorowym lub migotaniu komór, gdy nie jest możliwe natychmiastowe wykonanie defibrylacji,
• u pacjentów z monitorowanym ekg - przy bradykardii lub asystolii, dopóki pacjent zachowuje przytomność: (powtarzane uderzenia),

Pośredni masaż serca
Mechanizm:

•. Pompa sercowa- uciskanie serca pomiędzy mostkiem a kręgosłupem powoduje wyciskanie z niego krwi, która napływa do niego po zwolnieniu ucisku (skuteczny przy dużej podatności klatki piersiowej),

• .Pompa piersiowa- podczas ucisku na mostek w klatce piersiowej powstaje ciśnienie skurczowe, które popycha krew z serca i płuc do dużych naczyń na obwód.
Zwolnienie ucisku wywołuje ciśnienie rozkurczowe w obrębie klatki piersiowej, powodując napływ krwi.
Ciśnienie perfuzji mózgowej (CPP) powstaje w fazie kompresji z różnicy ciśnień w aorcie i żyłach szyjnych (20% normy w czasie prowadzenia CPR).
Ciśnienie perfuzji mięśnia sercowego (MPP) powstaje z różnicy między ciśnieniami rozkurczowymi w aorcie i prawym przedsionku (10 - 20% podczas prowadzenia CPR).

Pośredni masaż serca
 Ułożenie pacjenta
płasko na twardym podłożu,
nogi uniesione powyżej poziomu głowy (zwiększenie oporu obwodowego),

 Wyszukanie punktu nacisku
jedna trzecia dolna mostka (dorośli i dzieci),
ok. 1 cm poniżej linii łączącej brodawki sutkowe (noworodki
i niemowlęta),

 Głębokość nacisku
3.5 - 5.0 cm (dorośli),
2.0 - 3.5 cm (noworodki i niemowlęta),

 Częstość ucisku
ok. 80 - 90/min. (dorośli),
ok. 100 - 110/min. (dzieci),
ok. 120 - 130/min. (noworodki),

Powikłania pośredniego masażu serca

 . złamania żeber,
 . złamania mostka,
 . oderwanie żeber od mostka,
 . odma opłucnowa,
 . krwiak opłucnej,
 . stłuczenie płuca,
 . pęknięcie wątroby,
 . pęknięcie śledziony,
 . zatory tłuszczowe,

 CPR prowadzone przez jednego ratownika:
początek wentylacji (dwa wolne wdmuchnięcia trwające po 1- 1.5 sek.;
po każdym wdechu oczekiwanie na wydech),
pośredni masaż serca - sztuczne oddychanie
15:2

sztuczne oddech wykonuje się w czasie przerwy między uciśnięciami mostka,

 CPR prowadzone przez dwóch ratowników
początek wentylacji (dwa wolne wdmuchnięcia trwające po 1- 1.5 sek.;
po każdym wdechu oczekiwanie na wydech),

pośredni masaż serca-sztuczne oddychanie
5:1
sztuczne oddech wykonuje się w czasie przerwy między uciśnięciami mostka,

U pacjenta zaintubowanego masaż serca i oddech mogą być prowadzone niezależnie od siebie.

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

• Defibrylację

- po raz pierwszy opisali PREVOST i BATELLI

w 1899 roku przerywając migotanie komór u psa.

- u człowieka wykonał po raz pierwszy BECK

w 1948 roku

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

ADRENALINA

• Wytwarza wieńcowe ciśnienie perfuzji rzędu 30- 40 mm Hg

• działanie  -adrenergiczne:

• skurcz arterioli,

• zwiększenie napięcia ścian aorty piersiowej, tętnic podobojczykowych i szyjnych,

• skurcz żył -zwiększona objętości krwi centralnej części łożyska naczyniowego,

• działanie  -adrenergiczne:

• wzrost aktywności bodźcotwórczej w sercu; pobudzenie do spontanicznych skurczów, zwiększenie częstości pracy serca,

• sprzężenie elektro- mechaniczne,

• wzrost siły skurczu,

• zwiększenie amplitudy migotania komór serca,

• dawki: 0.015 mg/kg m.c. co 3 - 5 minut, w przypadku braku reakcji (ekg) dawkę można zwiększyć do 0.1 mg/kg m.c., ale wiąże się to z możliwością:

* skurczu naczyń wieńcowych,

* martwicą mięśnia sercowego,

* hiperglikemią,

* hiperlaktemią,

• WAŻNE:

• nie podawać w jednej linii z wodorowęglanem sodu,

• po podaniu występuje hiperkaliemia, która przechodzi w hipokaliemię,

WODOROWĘGLAN SODU

Nie stosuje się w pierwszych 15- tu minutach resuscytacji.
Wyjątek stanowią:
• rozpoznana przed zatrzymaniem krążenia
głęboka kwasica metaboliczna,
• jeżeli od zatrzymania krążenia minął czas dłuższy
niż 5 minut,
• jeżeli resuscytacja trwa dłużej niż 10 minut,

WAŻNE:
W wyniku zbuforowania tworzy się CO₂.

HCO₃^- + H⁺  H₂CO₃  CO₂ + H₂O

Ponieważ CO₂ może przenikać przez błony komórkowe szybciej niż wodorowęglany, podanie wodorowęglanu sodu może pogłębić kwasicę wewnątrzkomórkową, dając w efekcie osłabienie pracy mięśnia sercowego.

Negatywne skutki przy podawaniu NaHCO₃

* przesunięcie krzywej dysocjacji oksyhemoglobiny w lewo
(z osłabieniem dostarczania tlenu do tkanek),
* gwałtowne przemieszczenie potasu do komórek z obniżeniem stężenia potasu w osoczu,
* spadek stężenia wapnia zjonizowanego w osoczu
przez ułatwienie jego wiązania z białkami osocza,
* przykurcz mięśnia sercowego (kamienne serce),
szczególnie w przypadku łączenia wapnia i preparatów naparstnicy,
* hipernatremia i hiperosmia - 2000 mOsm/l
(wcześniaki - możliwość krwawienia do OUN),

dawkowanie: 1 mmol/kg m.c. jako dawka wstępna,
następnie co 10 minut 0.5 mmol/kg m.c.

LIDOCAINUM HCl

* Podnosi próg migotania komór oraz hamuje powstawanie nawracającej fali pobudzeń.
Stosuje się ją w dawce wyjściowej 1-2 mg/kg m.c. (maksymalnie do 5 mg/kg m.c.),
a następnie we wlewie ciągłym z prędkością 1- 4 mg/ minutę.

ATROPINUM SULFURICUM

* Parasympatykolityki przyspieszają rytm zatokowy,
albo przedsionkowy ośrodek bodźcotwórczy,
przyspieszając także przewodzenie przedsionkowo - komorowe.
* Powodują przyspieszenie czynności serca w przypadku bloków proksymalnych, nie powodując przyspieszenia czynności serca w przypadku bloków dystalnych.

Dawkowanie:
* w asystolii 1.0 mg iv co 3-5 minuty
* w bradykardii 0.5 - 1.0 mg co 3-5 minut

MOŻNA ROZWAŻYĆ DAWKĘ JEDNORAZOWĄ 3 mg

TOSYLAN BRETYLIUM

Jest lekiem, dającym dobre rezultaty przy trudnych do opanowania epizodach zawałowych zaburzeń rytmu serca, wywołanych zawałem mięśnia sercowego. Mechanizm tego zjawiska polega na wydłużaniu czasu trwania potencjału czynnościowego

5 mg/kg m.c. co 5 minut lub druga dawka i następne 10 mg/kg m.c.
Uwaga ! Nie przekraczać 30 mg/kg m.c. łącznie

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/


Środki /sposoby i leki/ zostały podzielone na klasy zgodnie z ich wartością terapeutyczną:

Klasa I - zdecydowanie pomocne ( pożyteczne).

Klasa IIa - prawdopodobnie pomocne (pożyteczne).

Klasa IIb - możliwe że pomocne (pożyteczne).

Klasa III - nieprzekonywujące, możliwe że szkodliwe.

Nieokreślone – brak dostępnych dowodów.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/


Basic Life support

Kluczowe kwestie:
• Prostota
• Najpierw telefon/szybko telefon
• Bez nacisku na sprawdzanie tętna
• Ujednolicony stosunek ucisków mostka do oddechów /15:2/
dla 1 i 2 ratowników
• Częstość ucisków 100/min
• Pozycja bezpieczna
• Sam posredni masaż (CPR) lepszy niż brak CPR
• Podkreślenie wagi szybkiego przybycia zespołu medycznego

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/


Adult Basic Life Support (ABLS)

Kluczowe kwestie:
• Prostota ABCD
• Interpretacja zgodnie z lokalną sytuacją
• Intubacja tchawicy – alternatywnie maska krtaniowa, Combitube itp.
z kontrolą ETCO2 – 02 sat.
• Wczesna defibrylacja 200 – 200 – 360J
• Epinefryna (Epinephrine), wasopresyna (Vasopressin)
• Zmniejszająca się rola lidokainy, amiodaronu

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/


Z A S A D Y W E N T Y L A C J I

. Zmiany w wentylacji są następujące:
Bez stosowania tlenu objętość wdechowa powinna w przybliżeniu wynosić 10ml/kg (700 – 1000ml ) w ciągu 2 sek. / Klasa IIa /.
.
Przy użyciu tlenu (> lub = 40%) stosujemy mniejszą objętość wdechową (w przybliżeniu 400-600ml) w ciągu 1-2 sek.
.
Alternatywne przyrządy do udrożniania g.d.o. ( maska krtaniowa, Combitube) mogą być akceptowane jeśli ratownicy zostali przeszkoleni w ich użyciu.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/


B A D A N I E T Ę T N A

. Laicy nie powinni być dłużej uczeni ani nie powinno się od nich oczekiwać sprawdzania tętna. Sygnałem dla ratownika laika do podjęcia CPR ( i użycia automatycznego defibrylatora) jest brak objawów krążenia (normalnego oddechu, kaszlu lub poruszania się).




Pracownicy medyczni powinni sprawdzać tętno z oceną objawów krążenia ( oddychanie, kaszel, poruszanie się).

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/


U C I S K I K L A T K I P I E R S I O W E J
(masaż zewnętrzny serca)

. Częstość ucisków u dorosłych wynosi około 100/min /Klasa IIb/.

. Stosunek ucisków do oddechów zarówno dla 1 jak 2 ratowników wynosi 15 : 2 (jeżeli ofiara nie jest zaintubowana) /Klasa IIb/.

. Tylko pośredni masaż serca jest zalecany – podczas pospiesznego przenoszenia pacjenta lub gdy ratownik jest niechętny lub niezdolny do prowadzenia oddychania usta-usta / Klasa IIa/.

. Propagowanie w społeczeństwie wiedzy na temat CPR i konieczności szybkiego podejmowania CPR /Klasa IIb/.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/

U S U W A N I E C I A Ł A O B C E G O

. Ratowników laików nie powinno się już dłużej nauczać usuwania ciała obcego u niereagujacych dorosłych /Klasa IIb/.

Jeśli laik podejrzewa ciało obce u nieprzytomnego pacjenta powinien rozpocząć CPR. Po rozpoczęciu sztucznego oddychania laik powinien poszukać ciała obcego w j. ustnej i jeśli jest ono widoczne usunąć.

Pracownicy służby zdrowia powinni przeprowadzić kolejno czynności w celu usunięcia ciała obcego z dróg oddechowych nieprzytomnych ofiar.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/

A D V A N C E D C A R I O V A S C U L A R L I F E S U P P O R T
(Farmakologia w resuscytacji)


Amiodarone /Klasa IIb/ i prokainamid /Klasa IIb/ są zalecane dla wstępnego leczenia stabilnej hemodynamicznie tachykardii z szerokimi zespołami przed lidokainą i adenozyną.
Amiodarone i sotalol są nowymi środkami zalecanymi dla leczenia stabilnej hemodynamicznie, monomorficznej i wielomorficznej tachykardii komorowej (VT) /Klasa IIa/.
Zalecenia do stosowania bretylium w leczeniu VF/VT-bez tętna zostały zarzucone. Jest on jeszcze w leczeniu akceptowany ale nie zalecany. Daje zbyt dużo efektów ubocznych , szczególnie hipotensję w okresie poresuscytacyjnym /Klasa IIb/.
Konferencja ekspertów stwierdza, że stosowanie lidokainy może być kontynuowane w leczeniu VF/VT lecz w świetle obecnych badań zasługuje ona jedynie na /Klasę – nieokreślone.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/

A D V A N C E D C A R I O V A S C U L A R L I F E S U P P O R T
(Farmakologia w resuscytacji)

Konferencja ekspertów w zasadzie nie miała problemu z wyborem • amidaronu jako pierwszego z wyboru leku antyarytmicznego dla leczenia nawracających po wstrząsach elektrycznych VF/VT. (Trzeba mieć jednak świadomość, że potwierdzenia na jego faktyczną użyteczność są ciągle słabe.)
• Magnez okazał się jedynie efektywne w leczeniu rozpoznanej hipomagnezemii i zaburzeniach rytmu –torsades de pointes- jako w tych przypadkach /Klasa IIb/.
• Vasopressin ( arginine vasopressin) może być bardziej użytecznym presorem niż epinephrine w przywracaniu spontanicznego krążenia w zatrzymaniu pracy serca.
Vasopressin (40 U i.v. jednorazowo) może zastąpić epinefrynę jako środek / Klasay IIb/.
UWAGA:
Brak dalszego uzasadnienia do stosowanie wysokich 0,1 mg/kg dawek epinefryny.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/

A D V A N C E D C A R I O V A S C U L A R L I F E S U P P O R T

W E N T Y L A C J A

Obecnie zalecana objętość oddechowa jest niższa i powinna wynosić 6 –7 ml/kg w czasie 1,5-2 sek. /Klasa IIa/.
Większa objętość zwiększa ryzyko rozdęcia żoładka bez poprawy utlenienia krwi. Zalecane jest podawanie 100% tlenu także w oparciu o saturację.
Dopuszcza się alternatywne wobec intubacji dotchawiczej rozwiązania w celu udrożnienia g.d.o (maska krtaniowa, Combitube).
Pomiar CO2 w powietrzu wydechowym podczas CPR jest obecnie zaliczany do /Klasy IIb/.
Inne niż CPR stany nagłe wymagają stałego pomiaru ET – CO2 jako /Klasa IIa/.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/

A D V A N C E D C A R I O V A S C U L A R L I F E S U P P O R T

D E F I B R Y L A C J A

• Pracownicy służby zdrowia powinni zostać obowiązkowo przeszkoleni w obsłudze zewnętrznych automatycznych defibrylatorów.
• Szpitale muszą posiadać programy dla wczesnej CPR i wczesnej defibrylacji tak aby można je było dostarczyć pacjentowi w każdym miejscu szpitala /Klasa I/.
• Programy publicznego dostępu do automatuycznego defibrylatora mają potencjalnie zmniejszyć jeden z największych problemów zdrowotnych - VF powodujące zatrzymanie krążenia krwi.
• Programy dostępu publicznego do automatycznego defibrylatora powinny dotrzeć do miejsc gdzie występuje prawdopodobieństwo zatrzymania krążenia co najmniej 1 na 5 lat.
Rozpatrywane są takie miejsca jak: duże środki transportu osób, markiety, baseny, teatry, kina , boiska sportowe, domy opieki itp.

PRZEWODNIK DO RESUSCYTACJI 2000
/podstawowe różnice w porównaniu z przewodnikiem z 1998r/

Adult Basic Life Support (ABLS)

Rola BLS w udarze:
. Ratownicy (świadkowie) w przypadku niereagującego dorosłego powinni najpierw wezwać pomoc “phone first” . Wyjątki: szybki telefon “phone fast” (czyli najpierw CPR) w przypadku dorosłych ofiar utopienia, urazu i zatrucia lekami / Klasa – brak dostępnych dowodów/.
. Prowadzący BLS powinni zidentyfikować pacjentów z udarem (przez zastosowanie odpowiednich skal) i wykonać szybki transport z wcześniejszym powiadomieniem szpitala w celu zwiększenia szansy przyspieszonego wyboru pacjenta do dożylnej terapii fibrynolitycznej / Klasa I /.
. Pacjenci z podejrzeniem udaru zasługują na taki sam priorytet do pośpiechu jak pacjenci z ostrym zawałem serca /Klasa IIb/.
. Ofiary z podejrzeniem udaru niedokrwiennego (po wcześniejszym powiadomieniu) powinni zostać przetransportowani do odpowiedniego szpitala w ciągu godziny /Klasa IIb/

POSTĘPOWANIE PORESUSCYTACYJNE


ma na celu:
® normotensja lub hipertensja -MAP 80-120 mmHg
® normowolemia - OCŻ 8-12 cmH2
® umiarkowana hipokapnia - 25-35 mmHg
® umiarkowana hiperoksja - 100-120 mmHg
® prawidłowe stężenie elektrolitów:
sód 135-147 mmol/l
potas 3,7-5,3 mmol/l
wapń 2,5 mmol/l
fosforany 1,0-1,5 mmol/l
® molalność surowicy - 280-330 mmol/kg H2O
® normalne pH krwi tętniczej - 7,3 - 7,5
® umiarkowana hemodilucja - HT 30-35%
® normoproteinemia - 60-87 g/l albuminy > 3,0 g/l
® normoglikemia 63-120 mg% unikać hiperglikemii !!
® normotermia  37°C unikać hipertermii !!

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

® GŁÓWNE BŁĘDY STWIERDZANE PODCZAS RESUSCYTACJI

1.Organizacyjne:

• Brak w szpitalu zorganizowanego zespołu reanimacyjnego.

• Brak systematycznego nauczania i przypominania obowiązujących algorytmów w resuscytacji:

• Powszechna nieznajomość obowiązujących algorytmów resuscytacji.

• Brak szybkiej łączności z zespołem reanimacyjnym.

® GŁÓWNE BŁĘDY STWIERDZANE PODCZAS RESUSCYTACJI cd.

2. Sprzętowe:

• Brak tlenu lub pusta butla z tlenem.
• Brak szybkiego łącza /dren z odpowiednimi końcówkami/ pomiędzy reduktorem tlenowym a zastawką wlotową
w worku Ambu.
• Brak szybkiego dostępu do sprawnego defibrylatora.
• Brak osprzętowania / elektrod/ do przezskórnej stymulacji
serca.

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

® GŁÓWNE BŁĘDY STWIERDZANE PODCZAS RESUSCYTACJI cd.

3.Manualne:

• Niewłaściwe udrożnienie dróg oddechowych.

• Nieumiejętne posługiwanie się workiem Ambu

/ brak szczelności pomiędzy maską i twarzą, niewłaściwy rozmiar maski twarzowej /.

• Nieumiejętność w posługiwaniu się defibrylatorem

• złe miejsca przyłożenia elektrod

• brak smarowania elektrod pastą przewodzącą

• niewłaściwa siła nacisku elektrod na klatkę piersiową

• niewłaściwy dobór energii wyładowań

• Niewłaściwie wybierane miejsce na mostku do pośredniego masażu serca.

• Nieprzestrzeganie płaskiego i na twardym podłożu ułożenia resuscytowanego pacjenta /resuscytowany na miękkim materacu pacjent

z uniesioną na poduszce głową/.

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

® GŁÓWNE BŁĘDY STWIERDZANE PODCZAS RESUSCYTACJI cd.

4 .W leczeniu farmakologicznym:

• Nagminne niepodawanie tlenu podczas sztucznej wentylacji workiem Ambu mimo obowiązku podaży 100% tlenu.

• Nieuzasadnione stosowanie wysokich dawek adrenaliny.

• Nieuzasadnione stosowanie steroidów / zwykle wysokie dawki np. Solu-Medrolu, Hydrokortisonu i Dexametazonu - nierzadko stosowane łącznie /.

• Zbyt wysokie dawki wodorowęglanu sodu.

• Zbyt wysokie lub za niskie /asystolia/ dawki atropiny.

• Podawanie roztworów glukozy resuscytowanym pacjentom bez rozpoznanej hipoglikemii.

RESUSCYTACJA
KRĄŻENIOWO-ODDECHOWA

® PRZESTRZEGANIE

ALGORYTMU

KONSEKWENCJA

S U K C E S