Wpływ operacji gospodarczych na bilans:
bilans przedstawia sytuację majątkową i finansową na określony moment czasu, ale już drugiego dnia w jednostce mogą zachodzić pewne zjawiska powodujące zmiany w posiadanym majątku i źródłach jego finansowania.

Zdarzenia zachodzące w jednostce gospodarczej można podzielić na:
-powodujące zmiany i podlegające ewidencji księgowej
-nie powodujące zmian i nie wymagające ewidencji księgowej

Nie wszystkie te zjawiska są w kręgu zainteresowania rachunkowości- tylko te czynności i zjawiska gospodarcze, które wywołują określone zmiany w stanie zasobów majątku i ich źródeł finansowania.

Przedmiot ewidencji księgowej ogranicza się zatem do tych zdarzeń gospodarczych, które są operacjami gospodarczymi.

Operacje gospodarcze- to te zdarzenia gospodarcze, które wywołują zmiany w majątku i źródłach finansowania majątku przedsiębiorstwa dające się wyrazić wartościowo.

Przykłady operacji gospodarczych:

-podjęcie gotówki z banku do kasy
-zakup materiałów od dostawców
-spłata kredytu bankowego
-zakup środka trwałego
-sprzedaż wyrobów gotowych, towarów, itp.
-itp.

Przedmiotem zainteresowania rachunkowości są wyłącznie te decyzje, których efekty można zakwalifikować jako operacje gospodarcze o tylko one podlegają ewidencji księgowej.

Przykłady zdarzeń gospodarczych (brak bezpośredniego wpływu na majątek i kapitały):
-złożenie wniosku kredytowego
-zawarcie umowy o pracę z nowym pracownikiem
-monitorowanie o spłatę należności
-itp.

Każda operacja gospodarcza jest zdarzeniem gospodarczym, ale nie każde zdarzenie gospodarcze jest operacją gospodarczą.

Podział operacji gospodarczych:
-Aktywne (A)- wywołujące zmiany strukturalne tylko po stronie majątku, przy czym jeden składnik aktywów zwiększa się, a drugi zmniejsza o wartość operacji, nie zmieniając sumy bilansowej (np. podjęcie gotówki z rachunku bieżącego do kasy)
-Pasywne (P)- wywołujące zmiany strukturalne tylko po stronie kapitałów, przy czym jeden składnik pasywów zwiększa się, a drugi zmniejsza o wartość operacji, nie zmieniając sumy bilansowej (np. przeznaczenie części wygospodarowanego zysku na zwiększenie kapitału zapasowego)
-Aktywno- pasywne zwiększające (AP+)- powodują równoczesny wzrost wartości majątku i kapitałów, zwiększają sumę bilansową (np. zaciągnięcie kredytu bankowego- wpływ środków z kredytu na rachunek bieżący)
-Aktywno- pasywne zmniejszające (AP-)- powodują równoczesny spadek wartości majątku i kapitałów, zmniejszają sumę bilansową (np. uregulowanie zobowiązań wobec dostawców z rachunku bieżącego)

Wyróżniamy również operacje generujące wynik finansowy jednostki, tzw. operacje wynikowe:
-operacje gospodarcze wywołujące powstawanie kosztów określonej działalności gospodarczej
-operacje gospodarcze wywołujące powstawanie przychodów z określonej działalności gospodarczej
-operacje gospodarcze wpływające na powstawanie zysków nadzwyczajnych
-operacje gospodarcze wpływające na powstawanie strat nadzwyczajnych

Dlatego obok bilansu majątkowego sporządza się rachunek wyników (zysków i strat), który pozwala na obliczenie wyniku finansowego. W celu obliczenia wyniku finansowego bieżącego okresu w rachunku wyników przeciwstawia się koszty i straty odpowiednim pozycjom przychodów i zysków:

RACHUNEK WYNIKÓW
KOSZTY I STRATY

L>P – wynik finansowy minus
L<P – wynik finansowy plus

Wynik finansowy obliczany w rachunku wyników znajduje odzwierciedlenie w bilansie jednostki.

Cele operacji gospodarczych:
-ścisły związek z prowadzoną przez jednostkę działalnością gospodarczą
-jednoznacznie określony termin wystąpienia operacji (dd.mm.rrrr)
-musi być wyrażona wartościowo
-ma dualny charakter, tzn. występuje równoczesny wpływ na co najmniej dwa składniki bilansu

Klasyfikacja operacji gospodarczych:

WEDŁUG KRYTERIUM	KLASYFIKACJA OPERACJI GOSPODARCZYCH
SPOSOBU POWSTAWANIA	Jednorazowe- występujące losowo lub rzadko np. zakup maszyny produkcyjnej
STOPNIA ZŁOŻONOŚCI	Proste- odpowiadające pojedynczym zdarzeniom gospodarczym
ZASIĘGU	Wewnętrzne- dotyczące tylko jednego podmiotu np. wydanie materiałów do produkcji
MOŻLIWOŚCI WPŁYWANIA NA ICH WYSTĘPOWANIE	Zależne- wynikające z celowego i świadomego działania
CHARAKTERU ZMIAN W MAJĄTKU I KAPITAŁACH	Operacje bilansowe- powodujące zmiany w strukturze majątku, w strukturze kapitałów oraz wielkości i strukturze majątku i kapitałów na skutek przemieszania wartości
FAZ PROCESU GOSPODARCZEGO	Operacje fazy zaopatrzenia- np. zakup materiałów do produkcji