Elementy procesu komunikowania:

kontekst - warunki, w jakich odbywa się proces komunikowania. Można mówić o aspektach kontekstu: fizyczny - wyznaczany jest przez otoczenie, zewnętrzną atmosferę; historyczny - dotyczy takiej sytuacji, w której uczestniczy odwołują się do zaistniałych w przeszłości epizodów; psychologiczny - odnosi się do sposobu, w jaki uczestnicy procesu postrzegają się nawzajem; kulturowy - jest systemem wiedzy , która jest udziałem relatywnie szerokiej grupy ludzi, łączy w sobie wierzenia, wartości, symbole i zachowania uznawane przez tą zbiorowość.

uczestnicy - odgrywają rolę nadawców i odbiorców. W procesach sformalizowanych role te są jednoznacznie określone i niewymienialne. Każdy uczestnik jest produktem swojego indywidualnego doświadczenia, uczuć , idei i nastrojów. Z tego powodu komunikat wysyłany i odbierany nie może mieć takiego samego znaczenia. Jednostka ma zawsze określony stosunek do pozostałych członków procesu co wpływa na percepcję myśli i uczuć komunikowanych.

komunikat - inaczej przekaz - jest kompleksową struktura, na którą składają się znaczenia (czyste uczucia i idee, istniejące w ludzkich umysłach, przekładane są na znaczenia, które muszą być dzielone z pozostałymi uczestnikami procesu), symbole (są to słowa, dźwięki, działania, dzięki którym znaczenie jest oznajmiane innym jednostką), kodowanie i dekodowanie (proces transformowania idei i uczuć w symbole i ich organizacja to kodowanie. Zaś transformowanie zakodowanego przekazu w idee i uczucia to dekodowanie), forma i organizacja (związana jest z kompleksową struktura komunikatu. Znaczenia wymagają nadanie im odpowiedniej formy i zorganizowania).

kanał - droga przekazu za pomocą których przekaz pokonuje drogę od nadawcy do odbiorcy. W komunikowaniu bezpośrednim mogą używać wszystkich pięciu kanałów sensorycznych, zaś w pośrednim tylko dwóch.

szumy - to źródło zakłóceń. Mogą one mieć charakter wewnętrzny (uczucia i predyspozycje psychiczne uczestników procesu) i zewnętrzny (wiąże się z otoczeniem zewnętrznym procesu, jak temperatura otoczenia, hałas) oraz semantyczny (jest konsekwencja zamierzonego lub niezamierzonego złego użycia przez nadawcę znaczenia, które blokuje jego precyzyjne odkodowanie przez odbiorcę).

sprzężenie zwrotne - reakcja odbiorcy na komunikat po jego odkodowaniu. Powoduje, że proces komunikowania ma charakter transakcyjny. W komunikowaniu bezpośrednim występuje sprzęzenie natychmiastowe, natomiast w pośrednim opóźnione.

2. poziomy procesu komunikowania

Poziom Fatyczny : swobodna rozmowa prowadzona z reguły na błahe tematy przez osoby, które słabo się znają i nie mają potrzeby wywierania na siebie wpływu

Poziom Instrumentalny : cechuje go zainteresowanie uczestników osiągnięciem porozumienia w określonej sprawie. Intencją rozmówców jest zmodyfikowanie swoich wzajemnych postaw

Poziom Afektywny : wymaga głębokiej znajomości rozmówców. Uczestnicy tego procesu uzewnętrzniają swoje emocje, wartości, idee. Celem jest wzajemne poznanie i zrozumienie.

3. Cechy komunikowania masowego

Odbiorca dla nadawcy jest anonimowy

Liczba zmysłów odbierających informacje jest zredukowana do dwóch, słuchu oraz wzroku

Sprzężenie zwrotne jest opóźnione, odbiorca nie ma wpływu na zmianę przekazu masowego

Nieczęsto nadawca jest indywidualny, za przekaz informacji odpowiedzialny jest zespół selekcjonerów (reżyserzy, redaktorzy, cenzorzy)

Model aktu perswazyjnego Lasswella

Klasyczny linearny, jednokierunkowy model opisowy. Konstrukcja modelu oparta na arystotelowskiej triadzie komunikowania – nadawcy, przekazie i odbiorcy.

Nadawca -> kanał -> odbiorca

Kto? Co? Jakim kanałem? Do kogo? Z jakim skutkiem?

5. model shanona i weavera Model matematyczny, linearny, operacyjny

Model trójkątny Newcomba

Model skoncentrowany wokół stosunków między jednostkami, komunikowanie utrzymuje równowagę w systemie społecznym.

AiB- jednocześnie nadawca i odbiorca; nie działają indywidualnie, ale w ramach organizacji, struktur władzy itp.

X- część otoczenia społecznego (osoba lub przedmiot)

A, B, X- system zależny

Model wspólnoty doświadczeń Scharmma

Komunikowanie- to dzielenie się jednostki jej doświadczeniami i uczestniczenie w pewnej wspólnocie z inną bądź innymi jednostkami.

Elementy niezbędne w procesie komunikowania:

źródło- osoba lub organizacja;

przekaz- rozpowszechniany w rozmaitych formach ekspresyjnych, pisanych bądź obrazkowych;

adresat – jednostka lub publiczność środków masowego przekazu;

Fazy procesu komunikowania: kodowanie, interpretacja, dekodowanie.

Warunek skutecznego porozumiewania się jednostek: „zsynchronizowanie źródła z adresatem”- nadawca i odbiorca używają tego samego kodu i operują tymi samymi symbolami.

Nie jest to model linearny, gdyż jednostka bądź nadawca medialny jest źródłem i adresatem jednocześnie, wysyła i odbiera przekaz, koduje, interpretuje, dekoduje.

6. spirala milczenia

E. Noelle-Neumann zwraca uwagę, że poglądy jednostki zależą od postrzegania przez nia nastawienia opinii dominujących w jej otoczeniu

Wskazuje na cztery rodzaje czynników: orientację mediów masowych, komunikowanie międzyosobowe i stosunki społeczne, jednostkowe wyrażanie opinii oraz postrzeganie przez jednostki jakie opinie są wyrażanie publicznie i dominujące

Główne stwierdzenia

Społeczeństwo zagraża społeczną izolacją jednostkom, które wyrażają niekonformistyczne opinie

Ludzie obawiają się izolacji

Lęk przed izolacją skłania ludzi do oceny nastawienie innych, poznania klimatu opinii

Rezultaty tej oceny mają wpływ na poglądy wypowiadane publicznie

7. Symboliczny interakcjonizm

Symboliczny interakcjonizm – termin stworzony przez Herberta Blumera. Polegał na rozmowie z innymi, opierając się na trzech zasadach:

Znaczenie: konstruowanie rzeczywistości społecznej,

Język: źródło znaczenia,

Myśl: przejmowanie roli innego

8. redukcja agresji

Teoria katharsis – Feshbach i Comstock

Teoria hamowania agresji- Berkowitz i Rowlings

Teoria samopowstających agresji-Feshbach i Singer

9. Ewolucja siły mediów

I FAZA-wiara we wszechstronne media- Teoria „magicznego pocisku’’:

• Ludzie w społ. masowym żyją w izolacji, pochodzą z różnych środowisk i nie podzielają jednolitego systemu norm,wartości

• Istoty są wyposażone w instynkt, który kieruje ich sposobami reagowania na zjawiska otaczającego ich świata

• Jednostki reagują w podobny sposób, bo są kierowane przez instynkty

• Izolacja społ. skłania do recepcji i interpretowania przekazów medialnych w jednakowy sposób

• Przekazy medialne są jak „pociski’’, uderzając w oczy i uszy jednostek i wywołując w ich umysłach i zachowaniach podobne efekty; są bezpośrednie, natychmiastowe, jednakowe, a przez to silne

II faza- sprawdzanie teorii wszechmocnych mediów
teoria ograniczonych wpływów mediów

• Ludzie we współczesnym społ. Są psychologicznie zróżnicowani, dzięki doświadczeniom życiowym kształtującym ich osobowość

• Ludzie przynależą do różnych społ.kategorii ze względu na pewne czynniki takie jak wiek, płeć, dochód. Te kategorie charakteryzuje podobieństwo subkultur powielanych wierzeń, postaw i wartości.

• Ludzie w społ. nie są izolowani, ale połączeni więziami relacji społecznych, np. rodzina, sąsiedztwo, praca

• Jednostkowe róznice, subkultury oraz wzory relacji społ. skłaniają ludzi do zainteresowania, wybierania i interpretowania różnych przekazów

• Treść przekazów i ich interpretacja jest różna u różnych osób, więc każdy przekaz ma ograniczony wpływ na odbiorców

III Faza- ponowne odkrycie siły mediów
Badacze zaczęli znowu dostrzegać wpływ mediów na odbiorców, mit „braku skutków’’ nie był potwierdzony badaniami empirycznymi

IV faza- negocjowany wpływ mediów

• „konstruktywizm społeczny’’-najważniejszy skutek mediów to tworzenie definicji i znaczeń społ., które dzięki systematycznemu rozpowszechnianiu docierają do szerokiej publiczności

• Dostrzeganie siły mediów i siły odbiorców, którzy w procesie interakcji z konstrukcjami oferowanymi przez media, sami tworzą własne poglądy

10 Płeć kulturowa

Media zmarginalizowały kobiety w sferze publicznej

Media powielają stereotypy ról płciowych

Produkcja i przekaz medialny są uwarunkowane płciowo

Odbiór mediów jest uwarunkowany płciowo

Alternatywa kobieca proponuje alternatywne kryteria jakości

To, co osobiste, jest też polityczne

11.