Justyna Chomik
studentka III roku PPiW stac. UP

Prawa i obowiązki dziecka:

Prawa do:	Obowiązki:
- miłości – dziecko ma prawo być i czuć się kochane przede wszystkim przez swoich rodziców, członków rodziny, którzy to, są pierwszymi i najważniejszymi ludźmi znajdującymi się od początków jego życia; ma prawo do wychowywania przez oboje rodziców nawet wtedy, gdy nie mieszkają oni razem	- ma także odwdzięczać się miłością do bliźniego, rodziców, każdego człowieka, w każdym momencie i aspekcie swojej egzystencji
- szacunku – ma prawo do szacunku wobec swojej godności, prywatności (np. respektowania jego prywatnej korespondencji itd.), do tego, że ma swoje zdanie, poglądy na dany temat	- powinno okazywać szacunek siebie samego (dbać o swój rozwój psychiczny, samopoczucie i zdrowie fizyczne), a także rodzicom, osobom starszym, nauczycielom, rówieśnikom poprzez zrozumienie, pokorę, okazywanie postawy posłuszeństwa
- życia i rozwoju – rodzice i inni ludzie nie mają prawa decydować o tym, czy dziecko powinno przyjść na świat, czy zostać brutalnie zabite poprzez dokonanie aborcji; ma ono prawo do tego, by w momencie poczęcia mieć szansę do egzystencji, rozwoju na każdym szczeblu fizycznym, umysłowym i psychicznym, co dorośli powinni mu ułatwiać, zapewniając optymalne warunki, nie utrudniać	- musi szanować to, że dostało szansę na życie od Boga i rodziców, cieszyć się nim, rozwijać swoje talenty, korzystać z możliwości nauki
- wolności – wolności słowa, wolności osobistej, własnych przekonań; nie może być przymuszane do rzeczy złych, bez powodu ubezwłasnowolnione, trzeba dawać mu szansę na wypowiedzenie własnych przekonań, zdania, poglądów na dany temat	- nie może nadmiernie wykorzystywać swojego prawa do wolności, a raczej nie może go źle rozumieć; owszem, ma prawo do tego, by bronić własnego zdania i poglądów, ale nie może nikomu ich wpierać, powinno być posłuszne wobec rodziców, którzy chcą dla niego dobrze
- nauki – musi mieć zapewnioną możliwość do nauki i rozwoju swoich predyspozycji, talentów	- ma w pełni korzystać z tego, co oferuje mu szkoła czy inne instytucje oświatowo-wychowawcze; ma się uczyć pilnie, systematycznie, dążyć do wyznaczonego celu
- nietykalności osobistej, cielesna – nikt nie ma prawa bić, poniżać dziecka, zmuszać do czynności seksualnych, dotykać go bez jego zgody, stosować wobec niego jakiejkolwiek przemocy	- powinno szanować intymność innych ludzi i nie może stosować przemocy wobec nich
- wypoczynku i ochrony zdrowia – dorośli muszą zadbać o to, by dziecko nie pracowało fizycznie czy umysłowo ponad swoje siły, organizować mu czas wolny w taki sposób, aby nie było przemęczone; dbać o zdrowie dziecka, zapewnić mu fachową opiekę medyczną	- powinno dbać o zdrowe odżywianie się, ubierać się stosownie do temperatury, sygnalizować dorosłym swoje złe samopoczucie

Słowniczek:

- miłość – uczucie, stan emocjonalny, relacja międzyludzka, zachowanie; wiąże się ona ze szczęściem ludzkim poczuciem spełnienia, bezpieczeństwa, silną więzią, akceptacją

- szacunek – poszanowanie, respekt, stosunek do osób lub przedmiotów wyrażających postawę uszanowania, uznania

- życie – egzystencja, funkcjonowanie organizmów żywych, wartość sama w sobie, jedna z najważniejszych wartości

- rozwój – proces przemian prowadzący do czegoś lepszego, doskonalszego

- wolność – brak zniewolenia, ograniczeń

- nauka – ogół wiedzy człowieka; kształcenie się; dążenie do rozwoju

- nietykalność osobista – zakaz pozbawienia wolności bez powodu

- wypoczynek – czas na regenerację sił

- ochrona zdrowia – dbanie o stan homeostazy w organizmie człowieka