45. Typy skolioz i postępowanie terapeutyczne

Podział skolioz wg Grucy (uwzględnia kąt Cobba):

Iº - kąt skrzywienia do 30º

IIº - kąt od 30 - 60º

IIIº - 60 - 90º

IVº - powyżej 90º

Podział wg Cobba:

• skolioza funkcjonalna (czynnościowa) – zmiany dot. Tylko płaszczyzny czołowej i ustępują po odpowiedniej korekcji czynną pracą mięśni

• skoliozy strukturalne - są zawsze zniekształceniem w płaszczyźnie czołowej, strzałkowej i poprzecznej (poziomej). Powstają tylko w okresie wzrostu (najczęściej między 1–3 , 7–9 i 12–15 rokiem życia

Rodzaje skolioz :

• kostnopochodne

  • wrodzone

  • torakopochodne

  • układowe

• nerwopochodne

  • wrodzone

  • porażenne wiotkie

  • porażenne spastyczne

• mięśniowopochodne

  • wrodzone

  • dystrofie mięśniowe

  • inne

• idiopatyczne (o nie ustalonej etiologii)

Postępowanie:

Skrzywienia do 10° (skolioza czynnościowa) można wyleczyć rehabilitacją. W szkołach często prowadzona jest tzw. gimnastyka korekcyjna.

Skrzywienia od ok. 20° do 40° leczy się nosząc gorset ortopedyczny. Ma on za zadanie przede wszystkim zatrzymać postęp skrzywienia.

Skrzywienie powyżej 40° jest podstawowym wskazaniem do leżenie operacyjnego. Dodatkowo progresja skrzywień, względy kosmetyczne, ból

Rehabilitacja - metody:

neurofizjologiczne – polegają na poprawianiu funkcji, związanych ze sterowaniem postawą ciała. Obok działania korekcyjnego dąży się do poprawy czucia postawy lub toruje się postawą ciała w kierunku postawy prawidłowej. Zalicza się tu metody: zastępcze sprzężenie zwrotne (feedback), E-technik (Hanke), Brunkow, torowanie mięśniowo-nerwowe (PNF), Scharl, Volty, Klinkman Eggers

aktywnie redresujące – w metodach tych korekcję skrzywienia uzyskuje się poprzez intensywne oddziaływanie na układ mięśniowy. Podejmuje się próby jednoczesnej trójpłaszczyznowej korekcji skrzywienia lub w warunkach odciążenia osiowego dąży się do mobilizacyjnej hiperkorekcji skrzywienia. Metody aktywnie redresujące to: metoda Niderhoffera, metoda Gocht-Gessnera, metoda Klappa, metoda Lehnert-Schroth, metoda Malawskiego, metoda Dobosiewicz, metoda napnij-rozluźnij-rozciągnij z hamowaniem autogennym (NRRHA)

wyrabiające świadomość własnego ciała i rozluźniające mięśni: zalicza się do nich: progresywną relaksację Jacobsona, trening autogenny Schulza, rozluźnienie za pomocą muzyki

Postępowanie przy operacji skoliozy:

1. przed operacją- przed szpitalem:

   1. poprawa kondycji i wydolności fiz.

   2. budowanie pozytywnego nastawienia

2. przed operacją- w szpitalu:

   1. terapia tk. Miękkich- szczyt kifozy

   2. utrzymanie wydolności fiz. I kondycji na dobrym poziomie,

   3. uruchomienie szczytu skrzywienia ćw. czynnymi,

   4. autowyciąg

3. po operacji:

   1. doba 0-2 ćw. oddechowe, ćw. czynne kkd i kkg

   2. doba 3 pionizacja, chodzenie,\

   3. doba 4 ćw. czynnej korekcji postawy, ćw. wspomagające kompensację

Postępowanie przy gorsetowaniu:

- pierwsze 3 m-ce uruchamianie skrzywienia

- noszenie gorsetu ćw. z gorsetem i bez

- odstawienie gorsetu ćw. stabilizujące

Zasady prowadzenia ćw. w skoliozie:

• prowadzimy ćwiczenia czynne

• autokorekcja,

• poz. funkcjonalne,

• ćw. segmentalne,

• ćw. trójpłaszczyznowe,

• wspomaganie asymetrycznego oddechu,

• bodźcowanie prioprioceptywne,

• biofeedback,

• indywidualne dobranie ćw.