14. Pasze w żywieniu zwierząt w gospodarstwach ekologicznych

Powinny być żywione paszą z gospodarstwa

Cel:

• Utrzymanie zwierząt w gospodarstwie oraz zachowanie optymalnej produkcyjności

• Musimy produkować pasze dobrej jakości (nie mogą być źle przechowywane i konserwowane)

• Jeśli mamy bydło produkujemy pasze objętościowe

• Do 30% dziennej dawki paszy, którą dopiero przestawiamy na produkcję ekologiczną

Wyjątki:

Spasanie pasz konwencjonalnych

• przeżuwacze 10% pasz z gospodarstw konwencjonalnych

• nie-przeżuwacze 20% nawet pasz z gospodarstw konwencjonalnych

Utrzymanie przeżuwaczy w gospodarstwach ekologicznych

Co najmniej 60%s.m. dawki muszą stanowić pasze objętościowe, a pasze treściwe do 40%s.m.

W normalnym gospodarstwie w okresie szczytu laktacji krowa minimalnie 40%s.m. dawki pasz objętościowych, a 60%s.m. pasz treściwych.

Dzienne dawki pasz treściwych dla świń i drobiu, dodajemy również pewne ilości pasz objętościowych.

Pasze pochodzenia zwierzęcego w gospodarstwach ekologicznych:

• mleko i jego pochodne, ryby, zwierzęta morskie wraz z ich pochodnymi niezależnie czy pochodzą z produkcji ekologicznej czy konwencjonalnej

GMO- zabronione

Dozwolone dodawanie komponentów mineralnych: mikroelementy.

Produkty paszowe pochodzenia roślinnego w gospodarstwach ekologicznych:

• ziarna zbóż, nasiona, ich produkty i produkty uboczne

• nasiona roślin oleistych- możemy stosować wysokobiałkowe makuchy sojowe, rzepakowe

• nasiona roślin motylkowych

• okopowe- ziemniaki, buraki

• lucerna, susz z lucerny, koniczyna- siano i kiszonka z niej

Dwie metody tłoczenia oleju:

-fizyczna- przy pomocy prasy- tłoczenie na zimno (makuch)

-chemiczna- środki chemiczne- wypłukiwanie oleju za pomocą rozpuszczalników- śruta poekstrakcyjna

W gospodarstwach ekologicznych stosujemy metodę fizyczną- makuch

Pasze pochodzenia zwierzęcego w gospodarstwach ekologicznych:

• mleko i produkty mleczne, przetwory mleczne, produkty uboczne (np. maślanka, serwatka, mleko w proszku)

• wszelkie produkty uboczne z produkcji ryb

• jaja i produkty uboczne

• karma dla drobiu na ogół wykorzystywane w obrębie gospodarstwa

Pasze mineralne w gospodarstwie ekologicznym:

• muszą być z pochodzenia mineralnego

• sól kamienna, kreda pastewna

• siarczan sodu, węglan sodu, nierafinowana sól morska

Dozwolony najwyższy procent pasz konwencjonalnych jaki można zastosować w żywieniu zwierząt w gospodarstwach ekologicznych:

• zwierzęta roślinożerne (przeżuwacze) od 2005- 2007 roku około 5% pasz konwencjonalnych

• inne niż przeżuwacze zwierzęta roślinożerne 15% pasz do 2005, a do 2009r 10% pasz z gospodarstw konwencjonalnych (świnie, konie, drób)

• po nowym roku poziom spada do 5% (po 2009r) dotyczy to suchej masy paszy

Pasze w gospodarstwie ekologicznym

Rodzaje pasz objętościowych

(siano, kiszonka, sianokiszonka, zielonka)

Produkcja mleka w oparciu o TUZ jest od 1,5-2,6 razy tańsza niż produkcja pasz na GO

Gospodarstwo ekologiczne powinno posiadać pewną ilość GO

Jakość pasz z TUZ: są w stanie dostarczyć ilość składników pokarmowych pokrywających 20-25 kg mleka (produkcja mleka na dzień)

Możliwie wysoka jakość paszy objętościowej- decyduje o niej skład botaniczny, w jakom stadium rozwoju tych roślin będziemy je spasać lub konserwować; najlepsze stadium do koszenia koniec strzelania w źdźbło, początek kłoszenia- sugerujemy się najliczniej występującym gatunkiem

Systemy użytkowania pastwiska

• system wypasu kwaterowego- najbardziej racjonalne gospodarowanie, system kwaterowy rotacyjny

  • 70% porostu który występował- dobre spasanie

  • wysokość porostu 5-6cm po wypasieniu

  • selekcjonowanie porostu i wybieranie części roślin o lepszych składnikach pokarmowych

  • proporcja ilości paszy potrzebnej do ilości paszy dostępnej

  • obsada na kwaterze duża- nie ma możliwości selekcji

• organizacja wypasu podobna do gospodarstw konwencjonalnych:

  • pastwiska dla krów mlecznych powinny być zakładane koło obory

  • nawożenie organiczne: nie przekraczamy 170kg na ha, wykonujemy najpierw analizę gleby

  • składniki mineralne

  • powierzchnia pastwisk zależy od plonu (im wyższy tym powierzchnia niższa)

  • chcemy uzyskać wysoki plon, o wysokiej wartości żywieniowej

    • czynniki wpływające na zwiększenie plonu to zwiększenie częstotliwości koszenia

Grunty orne:

• produkcja kukurydzy- odpowiednia zawartość s.m, sposób rozdrobnienia (0,5- 1cm)- najlepsza grubość rozdrobnienia na kiszonkę

• mieszanki motylkowo- trawiaste

 rośliny motylkowe wzbogacają glebę w azot

 mają korzeń palowy- długi system korzeniowy (pobiera składniki z dołu i transportuje z góry), wzbogaca glebę w humus

 zawiera substancje, które powodują rozkład składników po bokach rośliny

• mieszanki zbożowo- strączkowe, zbożowo- motylkowe

 odpowiedni termin zbierania (15-30 lipiec)

 ok. 25-30% s.m.

 wysoka strawność

 kiszonki- dobra pasza dla bydła

• ziarna zbóż:

 gniecione i śrutowane

• rośliny oleiste- rzepak

• produkty uboczne przemysłu rolno- spożywczego

 wysłodki buraczane, makuchy, melasa, makuchy rzepakowe i sojowe

Dodatki paszowe w gospodarstwie ekologicznym:

• nie są niezbędne, ale wpływają stabilizująco i zwiększają produkcyjność zwierząt

Najczęściej stosowane dodatki w gospodarstwie ekologicznym:

• naturalne stymulatory wzrostu (zmniejszenie zużycia paszy, poprawiają przyrost masy ciała: zaliczamy tu preparaty bakteryjne (mikrobiologiczne) i grzybowe zwane probiotykami

• probiotyki- żywy mikrobiologiczny dodatek paszowy poprawiający jelitowy bilans mikrobiologiczny, który korzystnie wpływa na gospodarza, dodatki grzybowe- kultury grzybowe

• enzymy paszowe- duże uznanie w żywieniu młodych przeżuwaczy

• zioła