NAUKA ADMINISTRACJI

WYKLAD 1

Nauka - 1) Jest to ogół uporządkowanej i należycie uzasadnionej wiedzy ludzkiej.

2) Jest to zespół poglądów stanowiący usystematyzowaną całość i wchodzący w skład określonej dyscypliny badawczej.

Mamy różne rodzaje nauki:

• humanistyczne

• filozoficzne

• polityczne

• prawnicze

• społeczne

• przyrodnicze

• matematyczne

Administracja - 1) Jest to ogół czynności wykonywanych przez organy publiczne i samorządowe w zakresie władzy wykonawczej.

2) To zarządzanie, zawiadywanie czymś np. przedsiębiorstwem, majątkiem prywatnym, publicznym.

Nauka administracji - 1) Jest to ogół uporządkowanej, należycie uzasadnionej wiedzy o zarządzaniu i czynnościach wykonywanych w ramach tego zarządzania przez podmioty działające w zakresie władzy wykonawczej.

2) Bada administracje z różnych punktów widzenia. Jest ona nauką społeczną, odnoszącą się do aspektów strukturalnych ustalonych w drodze aktów normatywnych.

Organami naczelnymi są:

• Prezydent

• Rada ministrów

• Prezes rady ministrów

• Ministrowie kierujący działaniami administracji

• Kierownicy, przewodniczący komisji i komitetów wchodzący w skład rady ministrów, kierujący działaniami administracji np. przewodniczący komitetu integracji europejskiej

Cechy organów naczelnych:

1. Poza prezydentem RP są one, ich kierownicy powoływane i odwoływane przez prezydentów.

2. Odpowiedzialność konstytucyjna ponoszą przed Trybunałem Stanu a polityczną przed Sejmem.

3.Są one organami zwierzchnimi w stosunku do wszystkich pozostałych.

4. Mają właściwość na całym terytorium kraju.

Organy centralne:

• Komendant główny policji

• Komendant główny straży pożarnej

• Komendant główny straży granicznej

• Główny lekarz weterynarii

• Główny państwowy inspektor sanitarny

• Szef agencji bezpieczeństwa wew.

• Szef wywiadu

• Dyrektor wyższego urzędu górniczego

Cechy organów centralnych:

1. Ich kierowników powołują lub odwołują organy naczelne

2. I przed nimi ponoszą odpowiedzialność polityczną i służbową

3. Mają właściwość na całe terytorium kraju

Organy terenowe:

- wojewoda - powoływany i odwoływany przed prezesa rady ministrów i przed nim ponosi odpowiedzialność polityczną, służbową.

Funkcje wojewody:

1. Jest reprezentantem rady ministrów

2. Jest organem zespolonej administracji rządowej, pod którego zwierzchnictwem funkcjonuje cały zespolony aparat administracji.

3. Jest organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego.

4. Jest organem administracji w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym (wydaje decyzje administracyjne)

5. Jest reprezentantem skarbu państwa w stosunku do mienia powierzonego mu w celu realizacji jego zadania.

Organy administracji niezespolonej:

Pełny rodzajowy katalog tych organów jest zawarty w załączniku do ustawy o administracji rządowej województwa. Są nimi np.

• Dowódcy organów wojskowych

• Izby skarbowe

• Urzędy skarbowe

• Izby celne

• Dyrektorzy urzędów morskich

• Dyrektorzy urzędów górniczych

Ich kierowników powołują lub odwołują organy naczelne lub centralne.

Organy administracji samorządowej nie występują jako organy naczelne centralne. Funkcjonują jedynie w 3 jednostkach samorządu terytorialnego.:Gminie, powiecie, województwie - nie są to organy administracji.

Organami gminy są:

1. Rada gminy jest organem stanowiącym, w której przysługuje domniemanie kompetencji (tzn., że przepis prawny nie mów wyraźnie, który z organów gminy ma zrealizować zadanie to wówczas zadanie to należy do Rady gminy. W miastach rada ta nosi nazwę Rady miejskiej.

2. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta - organ wykonawczy, który między innymi tworzy projekty uchwał rady, wykonuje te uchwały, zarządza mieniem gminy, wydaje indywidualne decyzje gminne, reprezentuje gminę na zewnątrz. Podejmuje bieżące czynności.

Wójt - jest organem w gminie wiejskiej

Burmistrz - w gminie, której siedzibą jest miasto

Prezydent w mieście, co do zasady powyżej 100 tyś mieszkańców.

Radni rady gminy oraz osoba piastująca urząd wójta, burmistrza, prezydenta miasta są wybierani w wyborach powszechnych.

Organy powiatu:

W powiecie organem stanowiącym jest rada powiatu i jej tez przysługuje domniemanie kompetencji. Organem wykonawczym jest zarząd powiatu oraz starosta, który kieruje bieżącymi sprawami w okrasie między posiedzeniami zarządu i wydaje indywidualne decyzje administracyjne. Zarówno zarząd jak i starosta wybierani są przez Radę powiatu.

Organem stanowiącym jest Sejm Wojewódzki wybierany podobnie jak Rada powiatu w wyborach powszechnych. Organem wykonawczym jest zarząd województwa na czele, której stoi marszałek województwa, kierujący bieżącymi sprawami i wydający indywidualne decyzje. Organy wykonawcze są wybierane przez Sejm wojewódzki.

Gminy mogą tworzyć jednostki pomocnicze. Są nimi: dzielnice osiedla, sołectwa. Jednostkom tym rada nadaje statut, którym określa podstawowe zadania i wzajemne relacje między organami.

Organami sołectwa są:

Organem stanowiącym: jest zebranie mieszkańców

Organem wykonawczym: jest sołtys, który ma do pomocy Radę sołecką jako organ opiniodawczo- doradczą.

Organy osiedla, dzielnic są:

Organem stanowiącym: Rada

Organem wykonawczym: zarząd na czele, którego stoi przewodniczący

W osiedlu zamiast radnych organem stanowiącym może być zebranie mieszkańców.

Administracja samorządowa są od siebie niezależne. Zajmują się odrębnymi zakresami spraw publicznych. Jedyny istotny związek pomiędzy nimi to nadzór organów rządowych nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego.

Nadzór polega na monitorowaniu, ustalaniu stanu rzeczywistego, porównywaniu tego stany ze stanem postulowym i na prawnej możliwości władczego wkraczania w czynności już objętej przez podmiot nadzorowania.

Nadzór może się posługiwać tylko takimi mechanizmami, które wyraźnie przewiduje prawo. Są to tzw. środki nadzoru np. uchylenie uchwały, stwierdzenie nieważności uchwały, odwołanie wójta. Jedynym kryterium nadzoru jest legalność. Organy nadzoru są: wojewoda, prezes rady ministrów, regionalna izba obradunkowa, sejm-nie jest organem administracyjnym.

Jakie elementy obejmuje przedmiot badań nauki administracji? Otoczenie, w którym działa administracja oraz wzajemne związki między administracja a pouczeniem.

Otoczeniem są m.in.: kultura, religia, sytuacja gospodarcza kraju, zamożność społeczeństwa, środowisko geograficzne, sytuacja polityczna.

Sprawy strukturalne organu administracji i wzajemnego powiązania aparatu administracyjnego.

3. Problem kadr adm. - bada, w jaki sposób efektywniej pozyskać najlepszych pracowników. Wypracowano, iż nabór kadr powinien opierać się o konkursy zarówno formalne jak i merytoryczne

4. Funkcjonowanie aparatu administracyjnego - Nauka administracji zajmuje się ocena stopnia realizacji celu postawionego przed strukturą administracyjną. Brak realizacji celu rodzi pytania o przyczyny czy istniejący stan wynika z błędnego modelu prawnego czy też niewłaściwego stosowania modelu.

5. Problematyka kontroli funkcjonowania administracji:

Sprawy techniki administracji - bada, w jaki sposób wprowadzić nowe rozwiązania techniczne, które usprawniłyby funkcjonowanie administracji.

Rozwój nauki administracji w ujęciu historycznym:

Wyróżniamy 2 główne etapy rozwoju:

1. Etap rozwoju nauki niesamoistnej

2. Etap rozwoju nauki samoistnej

Ad 1) W pierwszym etapie nauka administracji rozwinęła się przy okazji rozwoju innych nauk. Nie istniała wówczas nazwa tej nauki. Zagadnienia administracji były rozważane najczęściej podczas badań nad zarządzaniem oraz nad państwem.

W Niemczech na przełomie XVIII i XIX wieku zagadnieniami administracyjnymi zajmowali się przede wszystkim kamerialiści i policyści

Kamerialiści - jest to odmiana merkantylizmu

Merkantylizm - jest to doktryna polityczno-ekonomiczna uznająca za główny cel wzbogacenie się poprzez podbój kolonii, rozwój przemysłu, rolnictwa, komunikacji

Kamerializn - to odmiana merkantylizmu w nastawieniu rozpatrująca całość problemów gospodarczych, z punktu widzenia dochodów panującego uznające za główny cel polityki gospodarczej, pełne zatrudnienie i pełne wykorzystanie sił wytwórczych.

Policyzm - jest to doktryna społeczno-polityczna twierdząca całość działalności państwa, można podporządkować szczególnym działom a urzędnicy tych działów mogą reglamentować dobra przysługujące społeczeństwu.

We Francji rozważania o nauce administracji były podejmowane przede wszystkim przez przedstawicieli zajmujących się państwem i gospodarką. Należał do nich Henryk Fayoda, który stworzył elementy funkcji administracyjną organizacji przemysłowej

1. Przewidywanie

2. Organizowanie

3. Rozkazywanie

4. Koordynowanie

5. Kontrola

W USA zagadnienia administracyjne były związane przede wszystkim z różnymi koncepcjami politycznymi. Rozwijała się tam przede wszystkim polityka administrowania. Przedstawiciele nauki amerykańskiej doszli do przekonania, że należy oddzielić politykę administrowania od funkcjonowania administracji. Pracownicy administracji nie powinni kreować polityki.

www.student.e-tools.pl

---