PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH UE.

Blok I – Działalność gospodarcza i przedsiębiorca w Unii Europejskiej

1. Rola i aktywność UE w zakresie działalności gospodarczej

2. Swoboda przedsiębiorczości:

• istota i przedmiot regulacji

• przedsiębiorczość i jej elementy konstrukcyjne

• komercyjny wymiar przedsiębiorczości

• samodzielność

• stałość

• transgraniczność

3. Swoboda świadczenia usług

• istota swobody świadczenia usług i definicja usługi w rozumieniu TFUE

• usługa jako świadczenie realizowane odpłatnie

• przejściowy charakter usług

• element transgraniczny

• jako działalność gospodarcza w UE

4. Podmioty wykonujące przedsiębiorczość i świadczące usługi jako przedsiębiorcy w UE

• zakres podmiotowy swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług

• osoby fizyczne jako podmioty uprawnione do korzystania ze swobód

• inne niż osoby fizyczne podmioty uprawnione do korzystania ze swobód

• definicja spółki wg art. 54 TFUE

5. Klasyfikacja przedsiębiorców na niezależnych, powiązanych i partnerskich

6. Klasyfikacja mikro, małych i średnich przedsiębiorców

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA I PRZEDSIĘBIORCA W UE:

Aktywność UE w zakresie działalności gospodarczej przejawia się poprzez:

• Ochronę/gwarancję wolności gospodarczej – wolność gospodarcza stanowi fundament UE, którego podstawowym zadaniem jest ochrona mechanizmów Wolnego (Wspólnego, Wewnętrznego) Rynku. Prawo UE daje podstawy dla wolności gospodarczej na całym terytorium wspólnoty

• Wspomaganie reform gospodarczych i deregulacja gospodarki – prawo UE należy bowiem postrzegać jako ważny element transformacji systemowej

• Wspieranie procesów integracyjnych – Prawo UE związane z przedsiębiorcą i działalnością gospodarczą powstało w celu eliminacji barier w wymianie handlowej o charakterze transgranicznym

• Wspieranie mikro, małych i średnich przedsiębiorców – integracja nie byłaby możliwa bez pomocy i wsparcia w stosunku do najmniejszych uczestników Wspólnego Rynku, co oznacza, że UE w pewnym sensie dąży do wyrównania struktury gospodarki

• Promocję narodowych liderów rynkowych – UE niejednokrotnie decydowała się na wsparcie również największych podmiotów przeciwdziałając tym samym stagnacji bądź regresowi gospodarczemu poszczególnych regionów

• Wspieranie inwestycji zagranicznych – stabilne prawo i konsekwentna polityka gospodarcza UE stanowią istotny czynnik zachęcający do inwestycji poprzez wprowadzenie wspólnych standardów i reguł wyznaczających granice wolności gospodarczej

• Względy sprawiedliwości i względy społeczno-polityczne – prawidłowo skonstruowane i funkcjonujące prawo daje przeświadczenie o poszanowaniu zasad równości i sprawiedliwości społecznej

• Zwiększenie efektywności gospodarczej – powyższe priorytety są niezwykle ważne dla istnienia UE, a jednocześnie realizują cel nadrzędny – ich rolą jest zwiększenie efektywności gospodarczej, czyli zwiększenia atrakcyjności gospodarczej UE, w tym także terytoriów poszczególnych państw członkowskich

Charakterystycznym dla UE jest sposób dążenia do realizacji powyższych priorytetów. Opiera się on na utworzeniu tzw. Wspólnego/Jednolitego Rynku opartego na gwarancjach wynikających z podstawowych swobód tj.:

• swobody przepływu osób

• swobody przepływu towarów

• swobody przepływu kapitału i płatności oraz

• swobody przedsiębiorczości i

• swobody świadczenia usług

W gruncie rzeczy prawo UE nie określa wspólnych dla wszystkich państw członkowskich zasad podejmowania działalności gospodarczej i reguł powstania przedsiębiorców. Co więcej UE nie definiuje terminów o fundamentalnym znaczeniu w tym zakresie – w prawie UE nie funkcjonują definicje działalności gospodarczej lub przedsiębiorcy.

Nie oznacza to, że prawo UE nie reguluje tematyki zasad podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej oraz reguł funkcjonowania przedsiębiorców. Wręcz przeciwnie – kształtuje kompleksową regulację, która przybiera charakterystyczną postać: swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług.

Na podstawie szczegółowej analizy swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług możliwym jest identyfikacja znaczenia terminu działalność gospodarcza, terminu przedsiębiorca, a tym samym oznaczenia unijnych zasad podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej i reguł funkcjonowania przedsiębiorców przyjętych na terytorium Jednolitego Rynku.

Swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług nie są tożsame i winny być postrzegane rozłącznie. Owszem posiadają szereg cech wspólnych, jak:

• bezpośrednia skuteczność umożliwiająca ich efektywne stosowanie i przestrzeganie na szczeblu unijnym jak i krajowym,

• obie statuują generalne zakazy dyskryminacji, czy też innymi słowy nakaz traktowania narodowego ogółu beneficjentów,

• zawierają również wiele uprawnień akcesoryjnych takich jak: prawo opuszczenia własnego państwa, prawo wjazdu i pobytu na terytorium innego państwa członkowskiego, pozostania tam nawet po zakończeniu działalności gospodarczej, a także prawo do zabezpieczenia społecznego

• dzielą wspólne założenie jakim jest umożliwienie wykonywania działalności gospodarczej w wymiarze transgranicznym na terytorium Jednolitego Rynku. Jednakże ten cel realizują w różnych formach:

• Swoboda przedsiębiorczości – zapewnić ma przede wszystkim wolność prowadzenia stałej działalności gospodarczej w dowolnie wybranym miejscu na obszarze Jednolitego Rynku,

• natomiast swoboda świadczenia usług – gwarantuje/obejmuje wolność przepływu świadczeń na całym tym obszarze.

DZIAŁALNOŚC GOSPODARCZA I PRZĘDSIĘBIORCA W UE – SWOBODA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

TFUE w sposób bezpośredni odnosi się do swobody przedsiębiorczości w art. 49-55.

Artykuł 49 TFUE

„Ograniczenia swobody przedsiębiorczości obywateli jednego Państwa Członkowskiego na terytorium innego Państwa Członkowskiego są zakazane w ramach poniższych postanowień. Zakaz ten obejmuje również ograniczenia w tworzeniu agencji, oddziałów lub filii przez obywateli danego Państwa Członkowskiego, ustanowionych na terytorium innego Państwa Członkowskiego.

Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego kapitału, swoboda przedsiębiorczości obejmuje podejmowanie i wykonywanie działalności prowadzonej na własny rachunek, jak również zakładanie i zarządzanie przedsiębiorstwami, a zwłaszcza spółkami w rozumieniu artykułu 54 akapit drugi, na warunkach określonych przez ustawodawstwo Państwa przyjmującego dla własnych obywateli.”

Dla prawidłowej interpretacji i stosowania gwarancji wynikających ze swobody przedsiębiorczości kluczowe znaczenie ma termin „przedsiębiorczość”.

Przedsiębiorczość charakteryzują:

• komercyjny wymiar

• samodzielność

• stałość

• transgraniczność

Komercyjny wymiar przedsiębiorczości

• Przedsiębiorczość służy sukcesowi gospodarczemu, a tym samym, co do zasady realizowana jest w celu zarobkowym, czyli w celu przysporzenia i/lub maksymalizacji zysku.

• Jednakże na gruncie UE wymiaru komercyjnego nie jest pozbawiona przedsiębiorczość, której głównym celem nie jest zysk, lecz po prostu wykonywana jest odpłatnie.

Samodzielność

Rozumiana jest jako prowadzenie działalności we własnym imieniu przy ponoszeniu pełnego ryzyka i odpowiedzialności. Klasyczny wymiar samodzielności oznacza prowadzenie aktywności na własny rachunek.

Stałość

Podmiot ma zamiar na stałe zintegrować się z gospodarką narodową wybranego państwa członkowskiego, i z takim zamiarem konstytuuje w tym państwie trwały ośrodek życiowej i ekonomicznej aktywności.

Stałość przedsiębiorczości wskazuje na:

1. działalność regularną, powtarzalną i częstotliwą

2. trwałe związanie (formalne i materialne) z państwem przyjmującym

Transgraniczność

Gwarancje i ochrona traktatowa nie mają zastosowania w sytuacjach czysto wewnętrznych, tzn. pozbawionych aspektu unijnego. Tym samym podstawowe znaczenie dla kwalifikacji aktywności jako przedsiębiorczości i objęcia ochroną ma tzw. łącznik z prawem unijnym, a jego brak wyłącza możliwość stosowania TFUE zachowując wyłączną właściwość regulacji krajowej.

Transgraniczności wyraźnie wskazuje na dywersyfikację:

• pierwotnej swobody przedsiębiorczości – rozpoczęcie działalności o charakterze gospodarczym na terytorium innego państwa członkowskiego

oraz

• wtórnej swobody przedsiębiorczości – tworzenie agencji, oddziałów i spółek zależnych na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo macierzyste, czyli poszerzeniu zakresu geograficznego wykonywanej działalności bez konieczności zaprzestania aktywności w państwie pochodzenia

DZIAŁALNOŚC GOSPODARCZA I PRZĘDSIĘBIORCA W UE – SWOBODA ŚWIADCZENIA USŁUG.

Artykuł 56 TFUE

„W ramach poniższych postanowień ograniczenia w swobodnym świadczeniu usług wewnątrz Unii są zakazane w odniesieniu do obywateli Państw Członkowskich mających swe przedsiębiorstwo w Państwie Członkowskim innym niż Państwo odbiorcy świadczenia.

Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, mogą rozszerzyć korzyści wynikające z postanowień niniejszego rozdziału na obywateli państwa trzeciego świadczących usługi i mających swe przedsiębiorstwa wewnątrz Unii.”

Artykuł 57 TFUE

„Usługami w rozumieniu Traktatów są świadczenia wykonywane zwykle za wynagrodzeniem w zakresie, w jakim nie są objęte postanowieniami o swobodnym przepływie towarów, kapitału i osób. Usługi obejmują zwłaszcza:

• działalność o charakterze przemysłowym,

• działalność o charakterze handlowym

• działalność rzemieślniczą,

• wykonywanie wolnych zawodów.

Z zastrzeżeniem postanowień rozdziału dotyczącego prawa przedsiębiorczości, świadczący usługę może, w celu spełnienia świadczenia, wykonywać przejściowo działalność w Państwie Członkowskim świadczenia na tych samych warunkach, jakie państwo to nakłada na własnych obywateli.”

Definicja wskazuje na przesłanki konstytuujące usługę w rozumieniu prawa UE.

Z art. 57 wynika, że usługą jest świadczenie:

• z reguły odpłatne

• mające charakter tymczasowy / przejściowy

• wykonywane transgranicznie

Usługa jako świadczenie realizowane odpłatnie

Charakterystycznym natomiast dla odpłatności właściwej usługom jest jej związanie stosunkiem wzajemności:

1. usługodawca,

2. usługobiorca,

3. świadczenie (usługa),

4. wynagrodzenie (odpłatność)

• Odpłatność jest niezbędnym elementem usługi w rozumieniu TFUE

• Odpłatność, co do zasady, musi stanowić ekwiwalent świadczenia

• Realizacja odpłatności może przybierać mniej lub bardziej kwalifikowane formy

Przejściowy charakter usług

Art. 57 TFUE wyraźnie stwierdza, że „świadczący usługę może, w celu spełnienia świadczenia, wykonywać przejściowo działalność w Państwie Członkowskim świadczenia”.

Kryterium pozwala na odróżnienie świadczenia usług od przedsiębiorczości.

Przejściowy charakter świadczenia usług najlepiej obrazuje stan faktyczny, w którym usługodawca udaje się do innego państwa członkowskiego w celu zrealizowania tam jednorazowego świadczenia, a następnie, tj. po jego wykonaniu, wraca do państwa macierzystego.

Element transgraniczny

Z ochrony gwarantowanej swobodą świadczenia usług wyłączone są bowiem sytuacje „czysto wewnętrzne”, czyli stany faktyczne których wszystkie elementy zamykają się w granicach terytorium jednego i tego samego państwa członkowskiego.

Warianty transgraniczności świadczenia usług:

• czynna swoboda świadczenia usług

• bierna swoboda świadczenia usług

• granicę przekracza wyłącznie usługa

• sytuacja pozornie „czysto wewnętrzna”

POJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ W PRAWIE UE:

W prawie UE nie funkcjonuje definicja legalna działalności gospodarczej, jednakże przedstawione powyżej rozważania prowadzą do wniosku, że działalność gospodarczą można utożsamiać z wykonywaniem przedsiębiorczości i świadczeniem usług.

Twierdzenie to znajduje umocowanie również w orzecznictwie ETS, a także w doktrynie europejskiego i krajowego prawa gospodarczego.

POJECIE PRZEDSIĘBIORCY W PRAWIE UE:

W prawie UE nie funkcjonuje definicja legalna terminu „przedsiębiorca”.

Zgodnie z definicją sformułowaną na gruncie orzecznictwa ETS „przedsiębiorcą jest podmiot, który wykonuje w sposób stały i ciągły samodzielną działalność w zakresie przedsiębiorczości lub świadczenia usług o charakterze zarobkowym w innym państwie członkowskim.”

Określenie przedsiębiorcy jest zatem pochodną identyfikacji aktywności uznawanej za wykonywanie przedsiębiorczości i/lub świadczenie usług.”

Uzasadnia to tezę, w myśl której przedsiębiorcę można utożsamiać z beneficjentem swobody przedsiębiorczości i/lub swobody świadczenia usług. Pomimo:

• odmiennego charakteru omawianych swobód (przedsiębiorczości i usług)

• ich odmiennego zakresu (istoty)

• odmiennych gwarancji prawnych stanowionych względem każdej z nich

• obligatoryjnego rozłącznego traktowania i unormowania w treści TFUE

Krąg beneficjentów swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług jest zbieżny

Analiza przepisów TFUE, w szczególności poświęconych swobodzie przedsiębiorczości i swobodzie świadczenia usług, prowadzi do wniosku, iż uprawnionymi do korzystania z gwarancji tam przewidzianych są podmioty przynależne do państw członkowskich.

Ich cechą własną/charakterystyczną jest fakt posiadania tzw. statusu podmiotu unijnego.

Sposób nabycia statusu podmiotu unijnego uzasadnia podział potencjalnych beneficjentów swobód (przedsiębiorczości i świadczenia usług) na:

• osoby fizyczne

• podmioty innych niż osoby fizyczne

OSOBY FIZYCZNE JAKO BENEFICJENCI SWOBÓD:

Możliwość korzystania ze swobody przedsiębiorczości lub swobody świadczenia usług w przypadku osób fizycznych uzależniona jest od posiadania obywatelstwa UE.

Artykuł 20 TFUE

„1. Ustanawia się obywatelstwo Unii. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca obywatelstwo Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo Unii ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego, nie zastępując go jednak.

2. Obywatele Unii korzystają z praw i podlegają obowiązkom przewidzianym w Traktatach. Mają między innymi prawo do:

a) swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium Państw Członkowskich;

b) głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz w wyborach lokalnych w Państwie Członkowskim, w którym mają miejsce zamieszkania, na takich samych warunkach jak obywatele tego Państwa;

c) korzystania na terytorium państwa trzeciego, w którym Państwo Członkowskie, którego są obywatelami, nie ma swojego przedstawicielstwa, z ochrony dyplomatycznej i konsularnej każdego z pozostałych Państw Członkowskich, na takich samych warunkach jak obywatele tego Państwa;

d) kierowania petycji do Parlamentu Europejskiego, odwoływania się do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich oraz zwracania się do instytucji i organów doradczych Unii w jednym z języków Traktatów oraz otrzymywania odpowiedzi w tym samym języku.

Prawa te są wykonywane na warunkach i w granicach określonych przez Traktaty i środki przyjęte w ich zastosowaniu.”

Oznacza to, że:

• w kwestii obywatelstw decydujące znaczenie odgrywają przepisy wewnętrznego porządku prawnego konkretnego państwa, a wyłącznie uprawnione do wydawania rozstrzygnięć w tym zakresie są właściwe organy krajowe

• UE nie ingeruje w treść tej części prawa krajowego i pozostawia państwom członkowskim dowolność w kształtowaniu materialnych i formalnych przesłanek nabycia, posiadania i utraty ich obywatelstw

• gwarancji/ochrony wynikającej ze swobody przedsiębiorczości i/lub swobody świadczenia usług nie wyłącza posiadanie dodatkowych obywatelstw: innego państwa członkowskiego albo państwa trzeciego

• jednocześnie łącznik obywatelstwa uprawnia wyłącznie do korzystania z pierwotnej swobody przedsiębiorczości. Nie gwarantuje jednak prawa do korzystania z przedsiębiorczości wtórnej. Dla rozszerzania zakresu geograficznego działalności poprzez tworzenie agencji, oddziałów bądź filii niezbędne jest bowiem posiadanie pierwotnego miejsca działalności (macierzystego) na terytorium któregokolwiek z państw UE.

POZOSTAŁE OSOBY JAKO BENEFICJENCI SWOBÓD:

W kwestii wskazania podmiotów innych niż osoby fizyczne uprawnionych do korzystania ze swobód podstawowe znaczenie odgrywa art. 54 TFUE, który:

• ustanawia swoistą unijną definicję spółki, a także

• określa łączniki nadające owym spółkom status podmiotów unijnych, czyli:

1. powołanie zgodnie z ustawodawstwem jednego z państw członkowskich,

2. posiadanie statutowej siedziby zarządu lub głównego przedsiębiorstwa na terytorium UE.

Artykuł 54

„Na potrzeby stosowania postanowień niniejszego rozdziału spółki założone zgodnie z ustawodawstwem Państwa Członkowskiego i mające swą statutową siedzibę, zarząd lub główne przedsiębiorstwo wewnątrz Wspólnoty są traktowane jak osoby fizyczne mające obywatelstwo Państw Członkowskich.

Przez spółki rozumie się spółki prawa cywilnego lub handlowego, a także spółdzielnie oraz inne osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego, z wyjątkiem tych, których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysków.”

„Przez spółki rozumie się spółki prawa cywilnego lub handlowego, a także spółdzielnie oraz inne osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego, z wyjątkiem tych, których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysków.”

• definicja ma charakter otwarty

• nie nawiązuje do którejkolwiek z definicji funkcjonującej w porządkach wewnętrznych państw członkowskich

• została skonstruowana wyłącznie z potrzeby oznaczenia podmiotów innych niż osoby fizyczne uprawnionych do korzystania z omawianych swobód

Tym samym do „spółek” na potrzeby stosowania TFUE pozwala zaliczać: spółki prawa prywatnego (spółki cywilne, spółki osobowe i kapitałowe), spółdzielnie, korporacje (samorządów gospodarczych i zawodowych, koncerny, holdingi), samodzielne przedsiębiorstwa publiczne, zakłady budżetowe, a także jednostki państwowe lub samorządowe, podmioty ponadnarodowe znajdujących podstawy prawne funkcjonowania w regulacjach unijnych (spółki europejskie, spółdzielnie europejskie oraz europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych) stowarzyszenia, fundacje, związki zawodowe i związki wyznaniowe o ile przedmiot ich działalności obejmuje (chociażby ubocznie) wykonywanie działalności gospodarczej.

„Na potrzeby stosowania postanowień niniejszego rozdziału spółki założone zgodnie z ustawodawstwem Państwa Członkowskiego i mające swą statutową siedzibę, zarząd lub główne przedsiębiorstwo wewnątrz Wspólnoty są traktowane jak osoby fizyczne mające obywatelstwo Państw Członkowskich.”

Zgodnie z art. 54 TFUE swoboda przedsiębiorczości lub swoboda świadczenia usług nie przysługuje wszystkim „spółkom” lecz wyłącznie takim, które:

1. zostały utworzone zgodnie z prawem jednego z państw członkowskich oraz

2. posiadają siedzibę statutową, zarząd lub główne przedsiębiorstwo w terytorium jednego z państw członkowskich.

Dopiero kumulatywne wypełnienie wskazanych przesłanek nadaje „spółce” status podmiotu unijnego.

KLASYFIKACJA PRZEDSIĘBIORCÓW:

W oparciu o kryterium niezależności/zależności/powiązania UE odróżnia: (Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz.U.UE.L.08.214.3))

Przedsiębiorców powiązanych – przedsiębiorcą powiązanym jest przedsiębiorca, który z innym przedsiębiorcą powiązany jest w taki sposób, że ten inny przedsiębiorca:

• posiada większość akcji/udziałów/głosów w zgromadzeniu wspólników/akcjonariuszy

• ma możliwość odwołania większości członków zarządu bądź rady nadzorczej

• dysponuje instrumentami oddziaływania na przedsiębiorcę, który w umowie zapewnia mu korzystne postanowienia

• kontroluje bezpośrednio lub pośrednio większość wspólników/akcjonariuszy lub głosów

Przedsiębiorców partnerskich – przedsiębiorcą partnerskim jest taki przedsiębiorca, który – nie będąc przedsiębiorcą powiązanym – pozostaje z innym przedsiębiorcą w stosunku dominacji, przy czym ten inny przedsiębiorca ma samodzielnie lub z innymi przedsiębiorcami powiązanymi ponad 25% kapitału lub głosów w organach przedsiębiorcy

Przedsiębiorców niezależnych – przedsiębiorcą niezależnym jest każdy przedsiębiorca niebędący w stosunku do innych przedsiębiorców powiązanym ani partnerskim.

Podział zasadny ze względu na rozróżnienie mikro- małych- i średnich- przedsiębiorców. Bowiem tylko przedsiębiorca niezależny w powyższym rozumieniu może zostać zakwalifikowany do jednej z uprzywilejowanych kategorii mikro-, małych-, średnich- przedsiębiorców.

W oparciu o kryterium wielkości ekonomicznej przedsiębiorstwa UE odróżnia: (Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz.U.UE.L.08.214.3))

Mikro przedsiębiorców – w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły 2 milionów euro.

Małych przedsiębiorców – w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły 10 milionów euro.

Średnich przedsiębiorców – w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły 43 milionów euro.

Mikro, mały i średni przedsiębiorca

– skutki klasyfikacji – korzystne warunki i wspieranie rozwoju, w szczególności poprzez:

• inicjowanie zmian stanu prawnego sprzyjających rozwojowi mikro-przedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, w tym dotyczących dostępu do środków finansowych pochodzących z kredytów i pożyczek oraz poręczeń kredytowych;

• wspieranie instytucji umożliwiających finansowanie działalności gospodarczej na dogodnych warunkach w ramach realizowanych programów rządowych;

• wyrównywanie warunków wykonywania działalności gospodarczej ze względu na obciążenia publicznoprawne;

• ułatwianie dostępu do informacji, szkoleń oraz doradztwa;

• wspieranie instytucji i organizacji działających na rzecz przedsiębiorców;

• promowanie współpracy mikro-przedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców z innymi przedsiębiorcami polskimi i zagranicznymi.

WNIOSKI:

1. Polityka realizowana przez UE uwzględnia szereg zadań / przejawów aktywności w zakresie działalności gospodarczej.

2. Prawo UE (w szczególności normy TFUE) gwarantuje i chroni wolność w zakresie podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Jednolitego/Wspólnego Rynku.

3. Wolność tą TFUE utożsamia ze swobodą przedsiębiorczości i swobodą świadczenia usług / Wolność gospodarczą TFUE gwarantuje poprzez swobodę przedsiębiorczości i swobodę świadczenia usług.

4. Swoboda przedsiębiorczości i swoboda świadczenia usług pomimo istotnych różnić wspólnie (łącznie) pozwalają na określenie znaczenia kluczowych terminów: działalność gospodarcza i przedsiębiorca (co jest szczególnie istotne ze względu na fakt, że generalnie terminów tych TFUE nie definiuje, lecz jednocześnie wprowadza i wymaga od państw członkowskich przestrzegania i stosowania kryteriów klasyfikacyjnych, a z rezultatami klasyfikacji wiąże określone prawa i obowiązki).

5. Analiza swobód pozwala twierdzić, że działalnością gospodarczą w UE jest przedsiębiorczość i świadczenie usług – przy czym prawo UE stosunkowo precyzyjnie wskazuje na rozumienie „przedsiębiorczości” i „(świadczenia) usług”.

6. Powyższe pozwala zatem przyjąć założenie, że przedsiębiorcą w UE jest podmiot wykonujący przedsiębiorczość i/lub świadczący usługi (charakterystycznym dla prawa UE jest bowiem fakt, że znaczenie terminu przedsiębiorca stanowi pochodną działalności gospodarczej).

7. Decydującym o korzystaniu z gwarancji wynikających ze swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług jest tzw. status podmiotu unijnego, o uzyskaniu którego przesądzają przesłanki właściwe odrębnie osobom fizycznym i odrębnie podmiotom pozostałym.

8. Co istotne w zakresie nabycia/posiadania/nadania statusu podmiotu unijnego wyłączną właściwość zachowuje prawo wewnętrzne poszczególnych państw członkowskich.

9. Oznacza to, że o powstaniu i zasadach funkcjonowania przedsiębiorcy i zasadach podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej decyduje prawo państw członkowskich/państwa członkowskiego.

Unia Europejska (prawo UE) nie ingeruje w te kwestie i nie wprowadza w tym zakresie regulacji wspólnych dla ogółu państw członkowskich, co oznacza, że poszczególne państwa członkowskie stosują własne reguły określające zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej oraz powstania i funkcjonowania przedsiębiorców.