MATEMATYKA EKONOMICZNA (wykład 1) 2.10.2009r.

PROF. DR HAB. INŻ. JACEK MERCIK

1. Stopa procentowa to miernik przychodu, jaki przysługuje posiadaczowi kapitału z racji udostępnienia go innym.

W przypadku sektora bankowego mamy do czynienia ze stopami oficjalnymi banku centralnego (w Polsce ich wysokość ustala Rada Polityki Pieniężnej) oraz rynkowymi - tak określa się oprocentowanie kredytów i depozytów pomiędzy bankami. Występuje również stopa nominalna - oficjalne oprocentowanie - i realna - pomniejszone o wartość inflacji.

Przy wyliczaniu oprocentowania kredytów i depozytów (ich stóp procentowych) banki posługują się stopą podstawową (lub bazową), której wartość ustalana jest indywidualnie w banku - na ogół w oparciu o stopy rynkowe.

1. Źródłem oczekiwań dotyczących przychodu z kapitału to zakazy pobierania odsetek.

2. System kruszcowy – system bez ryzyka inflacji, ze stabilnymi cenami, ważna jest waga, która jest niezmienna w czasie.

3. Stopy procentowe podlegają popytowi i podaży, decydują o nich Banki Centralne

4. Irving Fisher – teoria dystrybucji, przedkładanie przez jednostki dóbr i dochodów teraźniejszych nad przyszłymi,

5. Teoria Keynesa – reakcja na wielki kryzys, proponował wprowadzenie jednej waluty, ustabilizowanie gospodarki za pomocą podejścia popytowego

6. Milton Friedman – podaż to główny czynnik wpływający na poziom PKB. Podaż należy zwiększać w tempie wzrostu PKB.

7. Odsetki proste - obliczane od kapitału po okresie oprocentowania, pobierane po ich naliczeniu (od dołu)

I _simp = (r*B_o)*n

r - stopa procentowa

Bo – kwota bazowa

n – ilość okresów rozliczeniowych

1. Odsetki złożone - po umownym okresie naliczone odsetki dolicza się do kapitału, po kolejnym okresie odsetki obliczane są od ich łącznej kwoty

I _comp = B_o*[(1+r)ⁿ –1]

B_n =B_o + I _comp

r - stopa procentowa

Bo – kwota bazowa

Bn ­– zadłużenie po n okresach

n – ilość okresów rozliczeniowych

1. RSO – realna stopa oprocentowania – prawdziwa oferta wraz z kosztami amortyzacyjnymi, manipulacyjnymi, administracyjnymi oraz wszystkimi kosztami ukrytymi

2. Rodzaje stóp:

   • redyskontowa

   • lombardowa

   • referencyjna

   • WIBOR

   • ON

   • TN

   • SW

3. Złożenie stóp procentowych

i = r + π próba wyrażenia odsetek w warunkach stałej siły nabywczej. Odsetki kredytowe składają się z odsetek rzeczywistych oraz inflacji

i_t = r_t+1 + π _t+1 oczekiwany poziom odsetek