11 NIEWELACJA-rodzaje Niwelacja- pomiar polegający na wyznaczaniu wysokości punktów względem przyjętego poziomu odniesienia. Poziomy odniesienia do wyznaczania wysokości: - bezwzględny-poziom morza. W Polsce jest to poziom zera mareografu w Kronsztadzie. W innych krajach UE przyjęto zero mareografu w Treście i w Amsterdamie -względny- przyjęty dla danego obszaru lub pojedynczych obiektów. Rodzaje niwelacji:- hydrostatyczna- różnice wysokości wyznacza się poprzez pomiar poziomu cieczy w specjalnych połączonych naczyniach. Stosowana jest przy monitoringu i określaniu przemieszczeń pionowych i wychyleń szczególnych budowli inżynierskich -barometryczna-wyznacza się wysokość na podstawie ciśnienia atmosferycznego korzystając z zasady wedle której ciśnienie powietrza atmosferycznego maleje wraz ze wzrostem wysokości. -trygonometryczna- polega na wyznaczaniu tzw. ” przewyższenia” na podstawie odległości i kąta pochylenia osi celowej. Przewyższenie jest różnicą wysokości pomiędzy punktem celowania a horyzontem instrumentu. Pomiar za pomocą teodolitu lub tachimetrem. Różnice wysokości obliczane są na podstawie pomierzonego kąta pionowego oraz odległości. Tą metodą mogą być mierzone punkty niedostępne. Różnie wysokości oblicza się ze trójkąta prostokątnego: ∆Hab.=S*tgα+i-t s= odległość zredukowana, i-wysokość instrumentu, t-wys. sygnału α-kąt pochylenia lunety - geometryczna- polega na wyznaczaniu różnicy wysokości punktów terenowych poprzez pomiar ich odległości pionowej od przyjętego poziomu odniesienia wyznaczonego przez powierzchnię geoidy zerowej, tzw poziom morza. Wykonuje się ciąg niwelacyjny. Przęsło początkowe i końcowe ciągu powinno być nawiązane do punktów o znanej wysokości, czyli reperów(Rp). Poziomą płaszczyznę odniesienia realizuje oś celowa lunety niwelatora. Osnowy geodezyjne Osnowę geodezyjną stanowią punkty oznaczone w terenie trwałymi znakami geodezyjnymi, których wzajemne położenie określają współrzędne geodezyjne w przyjętym układzie odniesienia. Podział:pozioma, wysokościowa- wyznaczająca współrzędne H wysokości określone względem przyjętego poziomu odniesienia. Dzieli się na 4 klasy I,II,III,IV. Podstawowa geodezyjna osnowa wysokościowa składa się z punktów niwelacji precyzyjnej I i II klasy. Do klas III i IV należą punkty szczegółowej osnowy wysokościowej. Wysokościowa i pozioma jest zbiorem punktów, których błąd położenia względem punktów osnów wyższych klas.

22 WYZNACZANIE KĄTOW PROSTYCH POMIAR POŚREDNI:Trójkąt równoramienny, trój. prostokątny, dwa troj prostokątne

Zasada „trójkąta egipskiego”- 3,4,5

Kąt wyznaczony przez dwa kierunki: jego wielkość to różnica tych kierunków. Rzuty celowych na płaszczyznę poziomą wyznaczają kąt poziomy α. Rzuty celowych na płaszczyznę pionową wyznaczają kąty pionowego. Kąt jest wielkością rzeczywistą, zatem jego wartość nie może być ujemna. POMIAR BEZPOSREDNI: służy niwelator i węgielnica