09.03.2015 – ćwiczenia 2
Okres prenatalny – od narodzin do porodu
Maź płodowa – chroni przed rozmiękczeniem skóry
Lanugo – meszek płodowy, chroni przed utratą ciepła
Trymestr I – organogeneza
-powoli wytwarzają się organy, podejmując swoje pierwotne funkcje,
-tworzy się układ nerwowy (rdzeń kręgowy i układ obwodowy, powoli zaczyna się tworzyć kora mózgowa)
-powstają kończyny (powstają kości i mięśnie)
Trymestr II
-na początku można zobaczyć płeć (pierwotne cechy płciowe – gospodarka hormonalna, wewnętrzne narządy płciowe i na początku II trymestru - zewnętrzne narządy płciowe)
-dziecko wykonuje ruchy między 16 a 18 tygodniem
-zaczynają się tworzyć zmysłowe ośrodki korowe
Trymestr III
-następuje intensywny wzrost wagi i wzrostu
-rozwój zmysłów
-pierwsze procesy psychiczne
-procesy uczenia się i zapamiętywania
-reakcje emocjonalne
-zarysowują się pierwotne pewne cechy indywidualne np. temperament
Czynniki wpływające negatywnie wpływające na rozwój dziecka:
-genetyczne – geny recesywne i dominujące itd. ; podczas dzielenia komórek chromosom jest zmutowany
-poza genetyczne – środowiskowe – np. używki, choroby przebyte, zatrucia, wirusy, stres, niedożywienie
0-2 tygodnia – zarodek
2-8 tydzień – embrion
Od 2 miesiąca – płód
Harwas-Napierała, Trempała „Psychologia rozwoju człowieka tom2” str 47,51
Ćwiczenia 3 – 16.03.2015
Okres noworodkowy – przystosowanie do temperatury zmiennej, pobieranie pokarmu i oddychanie
Poród
I faza – 12 godzin – rozwarcie macicy na ok. 10 cm – poród zaczynają hormony dziecka
II faza – poród właściwy, ok. 1,5h
Poród kleszczowy – wyciąganie dziecka szczypcami, kiedy dziecko się zakleszczy itp.
III faza – wydalenie łożyska
IV faza – pierwszy kontakt dziecka z matką
Skala po porodzie
-koloryt skóry
-oddech
-czynności serca
-napięcie mięśni
-odruchy, (odruch bólowy)
Odruchy bezwarunkowe – repertuar zachowań których się nie nauczyliśmy
Okres niemowlęcy i po niemowlęcy
Osoby po okresie po niemowlęcym
Od urodzenia do śmierci
Dziecko już w 2-3 dobie, uczą się naśladowania np. mimiczny obraz emocji, radość, smutek, złość, wstręt i zaciekawienie. / 2 -3 tygodnie - ruchy – otwieranie buzi, pokazywanie języka
Turner-Helms – „rozwój człowieka” str. 166-189
Trempała – „Psychologia rozwoju człowieka” str. 57-76
Dziecko zawsze rozpoznaje osobę która się nią najdłużej zajmuje.
Ćwiczenia 4 – 23.03.2015
Rozwój człowieka jest zdeterminowany biologicznie.
-Dzieci na całym świecie będą na początku siedziały a dopiero potem chodziły, mniej więcej w tym samym okresie czasu.
Chodzenie – ok. 1 rok życia
Zadania rozwojowe – określone umiejętności do danego trybu życia
Prawo cefalokaudalne – od góry do dołu
Prawo proksymodystalne - od pionowej osi ciała – od kręgosłupa na boki
- szybciej poruszamy miednicą, a niżeli miednicą
ĆWIECZENIA 5 - 30.03.2015
Inteligencja Piaget
Pewna organizacja, która leży u podłoża wyuczonych zachowań.
Człowiek nieustannie konstruuje swoje poznanie i zrozumienie. U podłoża tego leżą dwa procesy ASYMILACJA I AKOMODACJA
Asymilacja – włączenie nowych struktur, dobieramy nowe dane do tych które już mamy
Akomodacja – istniejące już informacje modyfikujemy, nowe informacje mogą wpływać na poznane już dane
4 etapy rozwoju inteligencji
-inteligencja sensoryczno-motoryczna
-inteligencja przedoperacyjna
-operacje konkretne
-operacje formalne
INTELIGENCJA SESORYCZNO – MOTORYCZNA
-0-2 r. ż.
Aktywność odruchowa (0-1 miesiąc życia)
-odruchy – zaczątek całego rozwoju
-modyfikacja odruchów – coraz większa efektywność
-asymilowanie informacji i rozpoznawanie bodźców
Pierwotne reakcje okrężne / rozwijanie schematów (1-4 miesiąc życia)
-coraz większa precyzja i koordynacja schematów
Schematy dostosowane do różnorodności
Łączenie 2 form działania
-powtarzanie reakcji dających przyjemności – działanie skierowane do wewnątrz
-poznawanie siebie
Wtórne reakcje okrężne / odkrywanie procedur (4-8 miesiąc życia)
-działanie skierowane na zewnątrz, eksploracja
-odkrywanie procedur pozwalających na odtwarzanie interesujących zdarzeń
Próby odtwarzania interesujących zjawisk
-uświadamianie sobie zmian, jakie można samemu wywołać,
Jaki skutek wywoła moje działanie vs jakie działanie wywoła dany skutek
-efekt antycypacyjny/siły skojarzeń
Koordynacja schematów wtórnych / intencjonalne zachowanie (8-12m)
-intencjonalne zachowanie – cel wyprzedza działąnie
Oddzielenie środków od celów
Konsekwentne stosowanie znanych schematów w celu wywołania niewielkiej ilości zwykle znanych skutków
-początki pojęcia stałości przedmiotu
Reakcja okrężna III rzędu / nowości i eksploracja (12-18m)
-tworzenie nowych schematów i skutków
Działania metodą prób i błędów
Posługiwanie się narzędziami
-eksperymenty dla naocznego stwierdzenia
Reprezentacje umysłowe / wykrywanie nowych sposobów działania za pomocą kombinacji myślowych (18-24m)
-tworzenie obrazów umysłowych – nowe sposoby radzenia sobie z otoczeniem
-myślenie i działanie wobec świata w sposób wewnętrzny
-wnioskowanie o możliwości ruchu
ROZWÓJ KOMUNIKACJI I MOWY
Powtarzanie rozumienie (mowa bierna) samodzielne wypowiadanie (mowa czynna)
mowa sytuacyjna
WIĘZI EMOCJONALNE
Noworodek wysyła sygnały dotyczące własnego stanu (oparte na wrodzonych mechanizmach)
Opiekun zauważa sygnały, odpowiednio odczytuje i reaguje na nie (zaspokaja potrzebę dziecka)
Dziecko przekonuje się, że jest ważne, a świat bezpieczny
Wzorce przywiązania
-bezpieczny
-lękowo- ambiwalentny
-lękowo- unikający
-zdezintegrowany
Kolokwium I
Zabawa – aktywna forma spędzania czasu dla przyjemności, podstawowa aktywność dziecka, jest naturalną, wrodzoną metodą uczenia się, jest odzwierciedleniem procesów poznawczych, nie zaspokaja potrzeb biologicznych, zbliża do pracy
Rola zabawy
-wprowadzenie w świat rzeczywisty w sposób przystępny
-możliwość przeżywania i przepracowywanie uczuć
-poznawcze świata i sytuacji społecznych
-nabywanie wiedzy i wiadomości o otaczającym świecie
-trenowanie umiejętności społecznych np. branie, dawanie, dzielenie się
-doskonalenie umiejętności i użytecznych czynności
-doskonalenie umiejętności i percepcyjnych, motorycznych
-trening wyobraźni i pomysłowości
-rozwija zainteresowania
Zabawy sensoryczno-motoryczne
-najwcześniejszy etap zabawy – od miesiąca życia
-ruchy skierowane na własne ciało (potem na przedmioty – ćwiczenie schematów sensoryczno-motorycznych i koordynowanie ich)
-opierają się na sensoryczno-motorycznych aktywnościach i manipulowaniu (poznawanie dotykiem i ruchem) – wkładanie do buzi, potrząsanie, zrzucanie, otwieranie, zamykanie
-przyjemność z odczuwania ruchu własnego ciała
-zainteresowanie samym działaniem nie rezultatem (niedoprowadzanie czynności do końca)
Zabawy konstrukcyjne
-około 2 roku życia
-pojawiają się preferencje płciowe
-ćwiczą sprawność manualną
-podejmowanie w celu uzyskania jakiegoś wytworu i dostrzeganie rezultatów działania (zamek z piasku, ludzik z plasteliny) – używanie przedmiotów do budowania i konstruowania innych rzeczy
Zabawa symboliczna
-zabawa w udawanie, zabawa na niby
-około 20 miesiąca
-ćwiczenie wyobraźni
-zastępowanie jednych przedmiotów innymi
-3 elementy:
Podmiot – dziecko
Podstawa reprezentacja – przedmiot, którym kieruje się, bawi
Rozkojarzona reprezentacja – treść udawania (udawana treść odrębna od rzeczywistych cech i relacji podstawowych reprezentacji) np. klocek to filiżanka
Społeczna funkcja zabawy symbolicznej
-kształcenie umiejętności związanych z rolami społecznymi i normami, konwencjami ich pełnienia (mama)
-zastępcze zaspokajanie i realizowanie pragnień (zabicie kogoś)
-doświadczenie w zabawie formie negatywnych skutków jej zaspokajania – możliwość wyobrażenia sobie do czego prowadzą działania gdyby zostały podjęte w rzeczywistości
Etapy zabawy symbolicznej
Udawanie skierowanie na siebie
-udawane działanie skierowane na siebie (np. picie z pustej filiżanki)
Udawanie skierowanie na innych
-udawane działanie skierowane na innych (np. całowanie lalki)
Sekwencje czynności udawanych
-ciąg sekwencji czynności (np. całowanie lalki, kładzenie jej do wózka i przykrywanie)
Zabawa w udawanie z przedmiotami zastępczymi
-w udawanym działaniu używa 2 lub więcej przedmiotów zastępczych (np. banan to telefon)
Formy zabawy symbolicznej:
Przez odniesienie – przyjęcie, że jakiś obiekt jest tym, czym naprawdę nie jest – klocek to filiżanka
Forma prawdy – traktowanie obiektu tak, jakby posiadał on cechy, których w rzeczywistości nie ma np. latający dywan
Forma istnienia – wyobrażenie sobie czegoś, czego nie ma np. rozmawianie przez telefon, którego nie ma
Centracja – skupiam się na tym co jest dla mnie najważniejsze, co jest najbardziej wyraziste percepcyjnie, oraz biorę pod uwagę tylko jedną cechę danego obiektu
Decentracja – branie pod uwagę kilku aspektów, które nie zawsze rzucają się w oczy
Ćwiczenia – 04.05.2015
Okres przedszkolny (Średnie dzieciństwo) 3-6
Myślenie operacyjne 2-6
-nabranie dojrzałości intelektualnej, społecznej
-rozwój motoryki
-rozłąka z rodzicem, z domem
-nowe osoby – nowy sposób porozumiewania
Egocentryzm – osoba nie jest zdolna do rozpatrzenia sytuacji z perspektywy innej osoby
Animizm – dzieci nadają cech psychicznych, charakterystycznych dla obiektów ożywionych dla obiektów nieożywionych
Artyficjalizm – rzeczy zrobione dla ludzi przez ludzi : np. niebo jest niebieskie bo ktoś go pomalował
Myślenie indukcyjne – od szczegółu do ogółu
Myślenie transdukcyjne – od szczegółu do szczegółu, od ogółu do ogółu
Stopniowe uwewnętrznienie działań zewnętrznych – instruowanie siebie – na głos
Sztywność myślenia – brak zdolności do kontynuowania przerwanej czynności
Realizm – zjawiska psychiczne mają materialny wymiar np. myślenie można zobaczyć
Centracja – definicja wyżej
Immanentna sprawiedliwość – świat jest sprawiedliwy, jest kodeks, a los odpłaci złe czyny
Teoria umysłu (4-5 lat)
-mentalizowanie – zdolność przewidywania związków między zewnętrznymi stanami rzeczy a wewnętrznymi stanami umysłu :
Wnioskowanie o tym, co wiedzą a czego nie wiedzą inni na podstawie obserwowanych wydarzeń
Po co jest teoria umysłu
-zabawa w udawanie
-dostosowanie do sytuacji
-rozumienie żartów, kłamstwa, ironii
-odczytywanie pragnień innych osób
-zdolność ta jest zróżnicowana indywidualnie
Ćwiczenia 11.05.2015
Percepcja słuchowa –
Słuch fonematyczny – rozróżnianie wyrazów ze słuchu np. smok-smog, różnicowanie dźwięków podobnych
Analiza słuchowa – z całości wyodrębnia się jednostki
Synteza słuchowa – z pojedynczych elementów składa się całość
Percepcja wzorkowa –
Analiza wzrokowa – odróżnianie schematów w przestrzeni,
Synteza wzrokowa – pojedyncze znaki jesteśmy w stanie złączyć w całość
Dodawanie logiczne – zdolność do szeregowania i klasyfikowania
Operacje/Pojęcia konkretne – takie które można zobaczyć
Operacje/Pojęcia abstrakcyjne – nienamacalne np. powietrze
Zdolności emocjonalne
-umiejętność radzenia sobie z emocjami
-rozumienie pojęć abstrakcyjnych, ale tłumaczenie ich pojęciami konkretnymi
-zdolność do rozpoznawania emocjo złożonych
Zdolności społeczne
-zdolność do stosowania się do zasady
-zdolność do czekania na swoją kolejkę
-zdolność do współpracy
-musi umieć słuchać innych – świadomość dialogowości
Operacje konkretne:
Szeregowanie – zdolności do porządkowania obiektów, według relacji jakie między nimi zachodzą, ze względu na określone, wybrane kryterium bądź cechę; potrzebna jest zdolność do wychwytywania różnic
-na operacjach konkretnych – szeregowanie logiczne – jest się zdolnym do wprowadzania nowych elementów; umiem zastosować logiczną zasadę rozwiązania problemu; zdolność do przechodniości (zdolność do dostrzegania wniosków o relacji między obiektami, a obiektami pośrednimi)
Klasyfikowanie – zdolność grupowania obiektów według wybranego kryterium; potrzebna jest zdolność do wychwytywania podobieństw
Świadomość inkluzji klas – to że jedne klasy zwierają się w drugich np. psy ssaki zwierzęta
Zdolność do myślowych transformacji – wyobrażanie sobie różnych przekształceń
Ćwiczenia - 18.05.2015