TEORIE DEWIACJI
*Dewiacja jest to odchylenie od normy społecznej. W patologii każde odstępstwo od normy jest negatywne z kolei, jeśli chodzi o dewiacje odchylenie może być pozytywne ( kibicowanie, wyznanie, jeśli nie narusza przestrzeni innych) lub negatywne ( przestępczość, alkoholizm, bezrobocie)
* Anomia - dewiacja, jako efekt niedostatecznej kontroli społecznej, jest to również brak norm i więzi społeczny. Społeczeństwo w stanie anomii nie potrafi wytworzyć spójnego systemu norm i wartości, który stanowiłby dla jednostek klarowne wytyczne działań.
Teoria neutralizacji – osoba, która ogólnie nie akceptuje norm społecznych, jest to nie moralne, lecz stara się usprawiedliwiać, iż wszystko jest OK. Zmieszenie odpowiedzialności, czyli neutralizacja. Chodzi w sumie o to, że w Momocie, kiedy ktoś dokonuje przestępstwa np. morderstwa tłumaczy się to, jako niepoczytalność nie zważając na panujące normy.
Techniki:
Kwestionowanie odpowiedzialności wmawianie sobie, że to nie moja wina, zrzucanie winy na innych, na otoczenie, usprawiedliwianie się
Kwestionowanie szkody - nic się nie stało, nie ma żadnej szkody,
Kwestionowanie ofiary – sprawca uważa, że ofiara na to zasłużyła, wymazywanie obrazu ofiary
Potępienie potępiających – ci, którzy mnie oskarżają są jeszcze gorsi
Odwołanie się do wyższych racji – musiałem to zrobić np. żeby przeżyć
Teoria Symboliczna - interakcjonalizm – my, jako społeczeństwo ustalamy, co jest normą a co patologią
Teoria Stygmatyzacji – nadawanie etykiet zakłada, że społeczeństwo samo nadaje „etykiety”, kto jest dewiantem, a kto nie
Teoria zróżnicowania powiązań – człowiek zachowań patologicznych uczy się tak samo jak zachowań odpowiednich ( nie patologicznych), duże znaczenie ma tu środowisk
Teoria kontroli Hirscha – przestrzeganie norm musi się jednostce opłacać, tak, więc porządek społeczny jest dla jednostki ważny tylko, dlatego że jest on ważny dla ludzi, na których jednostce zależy
BEZROBOCIE
Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów.
Pod pojęciem bezrobotnego można rozumieć osobę niezatrudnioną, nieprowadzącą działalności gospodarczej i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia (w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy).
Rodzaje bezrobocia
Dobrowolne - osoba bezrobotna dobrowolnie rezygnuje z podjęcia pracy
Przymusowe – nie może znaleźć pracy po mimo jej poszukiwań
Sezonowe – uwarunkowane porą roku i zmianami pogodowymi
Technologiczne – wynika z postępu technologicznego, który powoduje zastąpienie pracy ludzkiej maszynami
Frykcyjne – związane z przerwą w zatrudnieniu z powodu zmiany pracy lub miejsca pracy
Strukturalne – związane z przekwalfikowanie pracowników
Cykliczne – związane ze zmianami w gospodarce
Instytucje pomocowe:
PUP – Powiatowy Urząd Pracy
Biuro Karier
Agencja Zatrudnienia
BEZDOMNOŚĆ
Bezdomność – problem społeczny (zjawisko społeczne), charakteryzujący się brakiem miejsca stałego zamieszkania (brakiem domu).Osoba nie posiada mieszkania, które mogłaby uważać za swoje i które mogłoby spełniać minimalne warunki i pozwalać na uznawanie go za pomieszczenie mieszkalne.
Etapy wchodzenia w bezdomność:
ETAP I. Załamanie planu życiowego i rozpad rodziny.
Ludzie posiadają pewne plany życiowe, ale ze względu na pewne uwarunkowania zarówno zewnętrzne jak i wewnętrzne plany te mogą nie dochodzić do skód, ku co powoduje frustrację, z czasem popadnia w alkocholizm itp. Etap ten to zespół różnych uwarunkowań. Większość ludzi przełamuje te trudności. Każdemu może się zdarzyć sytuacja "słabości", ważne jest, aby z tego wyjść. Niektórzy z braku efektów popadają w kolejne problemy, które są logiczną konsekwencją ich zachowań, losów- prowadzących do ubóstwa.
ETAP II. Ubóstwo.
Bezrobocie jest trudnym doświadczeniem życiowym człowiek Bezrobotny powoli traci zasoby materialne, nie ma pieniędzy na wyżywienie, ubranie, opłaty. Pojawia się uczucie bezradności zbędności.
ETAP III. Różne wymiary stawania się bezdomnym (kulturowy, egzystencjalny, psychologiczny, etyczno- moralny).
Fazy rozwoju „syndromu bezdomności”. Faza wstępna (trwa nawet do 2 lat) - człowiek. Najczęściej nie ma stałego noclegu, czasem pomieszkuje u przygodnie poznanych ludzi. Nie postrzega siebie, jako bezdomnego, gdyż w dowodzie osobistym nadal ma wpisany meldunek. Mogą pojawiać się okresy pomieszkiwania na klatkach schodowych, w domkach letniskowych. Człowiek. Unika noclegowni i schronisk, bo myśli, że korzystanie z nich zrobi z niego bezdomnego. Na tym etapie wyraźnie wzrasta stopień identyfikacji ze środowiskiem bezdomnych, podejmowane są liczne próby wyjścia z bezdomności
ETAP IV. Przystosowanie do bezdomności.
Tracą ambicję, honor i godność, pojawia się poczucie bezsensu życia, spada aktywność i wymagania wobec siebie. Pojawia się wycofanie. Osoba bezdomna podejmuje wysiłki, które wynikają z sytuacji osoby bezdomnej- nawyków w zakresie przemieszczania się, żywienia, ubioru, higieny osobistej, leczenia się, noclegów i innych. W tej fazie zmniejsza się ilość prób wychodzenia z bezdomności. Poczucie winy wobec rodziny zostaje zamienione w poczucie krzywdy.
ETAP V. Bezdomność właściwa (utrwalona).
Bezdomność właściwa jest końcowym etapem procesu przechodzenia w stan bezdomności. Jest to "faza chroniczna", która trwa od 6 do 10 lat.Instytucje pomocowe
DPS
Schronisko dla bezdomnych mężczyzn im. Brata Alberta
MONAR-MARKOT
Caritas
UBUSTWO
Ubóstwo – oznacza brak dostatecznych środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb biologicznych i potrzeb uważanych w danym społeczeństwie za minimum egzystencjalne.
Typy:
Ubóstwo absolutne brak możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb ludzkich
Ubóstwo ogólne nie tylko brak dostępu do podstawowych artykułów i usług, lecz również brak możliwości uczestnictwa w podejmowaniu decyzji oraz w życiu obywatelskim,
Społecznym i kulturalnym
Ubóstwo względne – duża rozpiętość poziomu życia w danym społeczeństwie
Ubóstwo zawinione - jest udziałem m.in. ludzi z tzw. marginesu społecznego, czyli alkoholików, narkomanów, osoby, które nigdy nie pracowały, bo odznaczają się chroniczną niechęcią do pracy
Niezawinione - cierpią takie osoby jak: emeryci, renciści, osoby z rodzin niepełnych, rolnicy. W dobie obecnych przemian gospodarczych do grupy tej dołączyła także rzesza bezrobotnych.
Indywidualne ubóstwo- odchodzi się nieco od wartościowania i oceniania, czy jest to ubóstwo zawinione, czy też nie.
AGRESJA
Agresja - jest to każde zamierzone działanie, które ma na celu lub powoduje wyrządzenie komuś lub czemuś szkody, straty, bólu. Agresja jest to, zatem każde zachowanie, które powoduje krzywdę drugiej osobie.
Rodzaje agresji:
Fizyczna
Słowna
Emocjonalna
Przeniesiona
Instrumentalna
Seksualna
Cyberprzemoc
Stalking – nękanie kogoś, chodzenia za nim, smsy,
Mobing
Bullying – w placówkach grupa znajduje najsłabszego i się nad nim znęca
Ekonomiczna
Zaniedbanie
Przyczyny:
Negatywny lub chłodny stosunek emocjonalny rodziców do dziecka,
Brak wyznaczonych granic, których dziecku nie wolno przekraczać w zachowaniu się,
Reakcji ze strony rodziców w rozpoznawaniu i akceptowaniu dziecięcych zachowań.
Niewłaściwe metody pracy (praca grupowa)
Przeludnione szkoły
Struktura organizacyjna szkoły (nauka zmianowa, zmiana nauczycieli itp.)
Niskie poczucie własnej wartości, połączone z dużą ilością otrzymanych przez nich negatywnych komunikatów od dorosłych
Frustracje wynikające z braku dobrego kontaktu z dorosłymi lub agresja z ich strony
Modelowanie zachowań agresywnych w mediach, subkulturach
Brak jasnych i przestrzeganych reguł życia szkolnego
Mała umiejętność radzenia sobie z przeżywaniem silnych i negatywnych uczuć a zwłaszcza złości
Brak umiejętności konstruktywnego rozwiązywania sytuacji konfliktowych
Frustracja spowodowana brakiem perspektyw życiowych.
Różnice pomiędzy agresją a przemocą
| Agresja | Przemoc |
|---|---|
| Równowaga sił psychologicznych lub fizycznych | Brak równowagi |
| Incydentalna | Powtarzalna |
| Siły są wyrównane | Jedna ze stron dominuje |
PRZEMOC W RODZINIE
Przemoc w rodzinie – jednorazowe lub powtarzające się działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób w szczególności narażające te osoby na utratę zdrowia, życia, naruszające ich godność, wolność w tym seksualna powodujące szkodę na ich zdrowiu psychicznym i fizycznym także wywołujące cierpienie i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą
Fazy przemocy domowej:
Faza narastania napięcia „cisza przed budzą”
Wzrost sytuacji konfliktowych,
Powodem sprzeczek są błahe sprawy, drobnostki,
Sprawca jest rozdrażniony, powoduje kłótnie, szuka pretekstu do awantury,
-zaczyna pojawiać się agresja.
Faza ostrej przemocy „burza”
Następuje wybuch agresji,
Sprawca przybiera rolę kata stosując różne formy przemocy,
Sprawca jest bardzo agresywny,
Nie zwraca uwagi na krzywdę innych, ofiara jest w niebezpieczeństwie.
Faza „miodowego miesiąca”
Sprawca okazuje skruchę za swoje wcześniejsze zachowania, obiecuje poprawę, tłumaczy się, okazuje ciepło i miłość, przynosi prezenty, zachowuje się tak jakby nigdy nie było przemocy. Brak agresji
Wiktymizacja
Syndrom wyuczonej bezradności – ofiara z czasem przestaje o tym mówić
Syndrom sztokholmski – ofiara identyfikuje się ze swoim sprawcą i zaczyna go usprawiedliwiać
Pranie mózgu – osłabienie ofiary
Izolacja od otoczenia – rodziny, przyjaciół, znajomych
Efekt psychologicznej pułapki – osoba wmawia sobie, że chce mieć pełną i dobrą rodzinę i za wszelką cenę do tego dąży
Co grozi sprawcy?
Usunięcie z mieszkania
Zakaz zbliżania się
Zatrzymanie
Tymczasowy areszt
Odebranie dzieci