Konspekt z lekcji języka polskiego

Aneta Baranowska 14. 12. 2011 r.

Klasa VI b

Temat: Uczucie tak ważne jak życie – J. Twardowski „Święty gapa”, „Na chwilę”.

Czas realizacji: 2 x 45 minut

I Cele:

1. Ogólne

• kształcenie analizy i interpretacji utworu lirycznego

• kształtowanie wrażliwości i postaw etycznych

1. Szczegółowe:

Uczeń:

• potrafi dobrać wyrazy bliskoznaczne i przeciwstawne

• potrafi wypowiedzieć się na temat bohatera wiersza

• umie własnymi słowami odtworzyć treść wiersza

• potrafi przywołać związki frazeologiczne z wyrazem miłość

• poznaje twórczość J. Twardowskiego

II Metody:

• podająca: pogadanka

• problemowa (aktywizująca): burza mózgów, aktywny opis porównujący

• praktyczna: ćwiczenia,

• programowane: praca ze słownikiem

III Formy pracy:

• jednostkowa

• zbiorowa

• grupowa

IV Środki dydaktyczne:

• słowniki wyrazów bliskoznacznych

• kartki samoprzylepne

• karta pracy (załącznik 1)

• kartki A-3

V Przebieg lekcji:

1. Wprowadzenie

• Powitanie uczniów.

• Sprawdzenie obecności.

• Sprawdzenie pracy domowej.

1. Nauczyciel rozdaje uczniom słowniki wyrazów bliskoznacznych, z którymi dzieci mogą pracować, następnie zapisuje na tablicy słowo „gapa” i zadaje klasie następujące pytania:

• Kogo nazywamy gapą? (Przykładowa odpowiedź: Nazywamy tak człowieka nierozgarnięty, nieuważnego, ofermę; także: człowiek, który coś przegapił lub się zagapił).

• Czy chcielibyście być tak nazywani? Dlaczego? (Przykładowa odpowiedź:

Nie, ponieważ jest to określenie obraźliwe).

• Gdzie można spotkać się z takim określeniem? (Przykładowa odpowiedź: Na ulicy.

W mowie potocznej).

1. Uczniowie otrzymują samoprzylepne karteczki, mają napisać uczucia odczuwane przez kogoś, kogo nazywamy gapą. (Przykładowa odpowiedź: smutek, niezadowolenie, wyobcowanie, samotność). Karteczki przeklejone zostają na tablicy. Po czym nauczyciel odczytuje zapisane odpowiedzi.

2. Uczniowie przepisują podane przykłady oraz dopisują do nich wyrazy, zaś następnie dobierają do nich wyrazy przeciwstawne. (Treść polecenia: Dobierz wyrazy przeciwstawne: miłość, czułość, współczucie, zrozumienie, altruizm, otwarcie się na potrzeby drugiego człowieka, szacunek, uwielbienie). Dzieci odczytują swoje propozycje.

3. Zapisanie tematu lekcji: Uczucie tak ważne jak życie – J. Twardowski „Święty gapa”, „Na chwilę”.

4. Klasa zostaje podzielona na cztery grupy, każda z nich otrzymuje fragmenty wiersza, które mają uzupełnić (załącznik 1). Następnie wszystkie grupy odczytują swoje propozycje.

5. Wybrana osoba odczytuje wiersz „Święty gapa”. Klasa porównuje wiersz

J. Twardowskiego ze swoimi propozycjami.

1. Nauczyciel zadaje następujące pytania:

• Kogo mówiący w wierszu nazywa gapą? Czego zabrakło mu w życiu?

• Wyjaśnijcie znaczenie wyrazu święty? Dlaczego „gapa” został nazwany „świętym”?

1. Uczniowie w zeszytach sporządzają tabelkę, w której opisują postawę gapy i ludzi (załącznik 2); dzieci odczytują odpowiedzi na głos. Następnie odpowiadają na pytanie: Dlaczego ludzie odtrącają taką postawę jaką reprezentuje tytułowa gapa? (Przykładowa odpowiedź: niechęć, pogarda, egoizm, niedbalstwo, lekceważenie, odtrącenie)

2. Nauczyciel pyta uczniów o znaczenie tytułu wiersza. Co oznacza tytuł wiersza? Dlaczego święty gapa? (Przykładowa odpowiedź: Tytuł jest metaforą pewnej postawy. Podmiot nadaje "gapie", czyli człowiekowi niezaradnemu życiowo, nieudolnemu, w jakimś sensie upośledzonemu, wysokie kwalifikacje moralne. Nazywa go świętym, dlatego że on "biegnie

z sercem"). 

1. Uczniowie zostają podzieleni na 3 grupy. Klasa czyta w ciszy wiersz

J. Twardowskiego „Na chwilę”.

1. Nauczyciel zapisuje na tablicy tytuł wiersza i prosi uczniów, aby doprecyzowali czas zawarty w wyrażeniu „na chwilę”. Następnie zapisują podane przez siebie wyrażenia

z prawej strony tytułu. Prowadzący prosi uczniów, by uzupełnili lewą stronę czasownikami.

Przykładowy zapis:

NA CHWILĘ:

przyjść na moment

pojawić się na krótko

wpaść na sekundę

skończyć w mgnieniu oka

1. Grupy na kartkach A-3 przy pomocy słowników wypisują przymiotniki i związki wyrazowe, którymi określa się uczucie miłości. Następnie dopisują do nich określania znajdujące się w wierszu.

Przykładowy zapis:

Miłość Miłość w wierszu

wieczna na zawsze

stała najdłuższa

wierna miała przetrwać tyle lat

niezmienna śmierć

do grobowej deski z fijołkiem w kubeczku

1. Prezentacja wyników. Porównanie propozycji J. Twardowskiego z pracą uczniów.

2. Nauczyciel zadaje pytanie: Dlaczego pod koniec utworu miłość została nazwana świnią? )Przykładowa odpowiedź: Miłość, która nadeszła, nie spełniła oczekiwań postaci mówiącej

w wierszu, wiele sobie obiecywała, a zaskoczyła, odeszła zbyt szybko, dlatego użyto potocznego obraźliwego określenia ”świnia”).

Załącznik 1

Uzupełnij fragment wiersza według własnego pomysłu.

Kochał…………………………

śpieszył się…………………….

kołatał…………………………

biegł z sercem…………………

jeszcze tęsknił………………..

Uzupełnij fragment wiersza według własnego pomysłu.

nie chce nie dba żartuje

………………………………….

i było pusto wokoło

…………………………………

na wieku wieków amen

………………………………….

Uzupełnij fragment wiersza według własnego pomysłu.

wyłożyli mu z liści

……………………………………

jakby świat powiedział

…………………………………….

już tylko przez grzeczność

Załącznik 2

Gapa	Ludzie- świat
kochał spieszył się kołatał biegł tęsknił był rozżalony smutny samotny	nikt go nie chciał nikt na niego nie czekał kto inny otwierał droga się urwała niechęć brak zrozumienia obcość