Dodatki
Substancje dodatkowe do żywności- substancje które nie są spożywane jako żywność,posiadaja lub nie posiadają wartości odżywczych, nie mogą oddziaływać na cechy charakterystyczne żywności, należy dowieść, ze istnieją korzyści dla konsumenta wynikające z dodatkow.
Cel stosowania:
Przedłużenie trwałości
Zapobieganie niekorzystnym zmianom jakościowym
Zwiększenie atrakcyjności żywności
Ochrona składników odżywczych produktów
Ułatwienie procesów produkcyjnych
Otrzymywanie nowych produktów
Warunki stosowania substancji dodatkowych:
Należy udowodnić technologicznie, że nie ma innych opcji żeby zapobiegać dodatkom
Nie stanowią zagrożenia
Nie wprowadzają w błąd konsumenta, nie mogą maskować wady produktu
ADI- wskaźnik bezpieczeństwa stosowania dodatków do żywności, dzienna dopuszczalne pobranie wyrażone w mg danej substancji w przeliczeniu na kg masy, które człowiek może dziennie pobierać przez całe swoje życie bez szkody dla organizmu.
Symbol E- E czyli europejski
Skrót, który często widzimy na wielu produktach spożywczych, pochodzi od słowa "Europa" i wraz z odpowiednim numerem, jaki po nim występuje, oznacza substancję dodaną w celu poprawy smaku, koloru, konserwacji lub zagęszczenia tego produktu. Jest ona badana pod kątem toksyczności, rakotwórczości i wpływu na zarodek oraz płód, tak aby nie szkodziła naszemu zdrowiu.
Podział substancji dodatkowych:
Przedłużające trwałość (konserwanty, regulatory kwasowości, stabilizatory, przeciwutleniacze)
Kształtujące teksturę
Kształtujące cechy sensoryczne
Uzupełniające
Pomocnicze dodatki przetwórstwa
Regulatory:
Nadaja cechy smakowe
Zwiększają trwalosc mikrobiologiczna produktów
Hamuja lub przyspieszaja procesy enzymatyczne
Unieczynniaja jony metali wielowartościowych
Stabilizują barwę
Ułatwiają zachodzenie przemian fizycznych
Stabilizatory- umozliwiaja utrzymanie jednolitego stanu dyspersji dwóch lub więcej nie mieszających się ze sobą składnikow
Przeciwutleniacze i synergenty: Zapobiegają utlenianiu tlenu powietrzem substancji nietłuszczowych najczęściej przy udziale enzymów surowca, tłuszczów,Synergenty aktywują działanie przeciwutleniacza i wiąza metale ciężkie
Podział:
prewentywne
interwentywne
hydrofilowe ( np. glutation , askorbinian )
hydrofobowe ( np. alfa- tokoferol , ubihydrochinon )
Dodatki kształtujące tekstury:
Substancje zagęszczające, uzupełniające i żelujące
Regulatory
Przeciwdziałajace zbrylowaniu
Hydrokoloidy:
Naturalne
Modyfikowane
Syntetyczne
Naturalne-z roślin (ekstrakty, pektyny),wyizolowane składniki (skrobia),mączki (guma guar),
Wodorosty (agar), zwierzęta (żeltayna) i drobnoustrojów (dekstran,ksantan)
Modyfikowane- otrzymywane chemicznie lub fizycznie z roślin (skrobia modyfikowana)
Syntetyczne- na zasadzie syntezy chemicznej
Zastosowanie:
Zapobiegają krystalizacji
Dają odczucia sytości,przedłuzaja resorpcje skł. Pokarmowych
Zapobiegają retogradacji skrpbi
Stabilizują zawiesiny i emulsje
Zmniejszają syreneze żeli
Zastosowanie emulgatorów:
Zapobiegają pyleniu się produktów
Zmniejszają tarcie podczas zmniejszania produktów
Gasza pianę
Ksztaltujace cechy sensoryczne:
Substancje słodzące
Smakowo-zapachowe
Cukry:
Nadaja teksturę
Działają konserwująco
Nośniki związków smakowych i zapachowych
Hamuja denaturacje białek
Nadaja barwę i aromatr
Produkcja karmelu
Pozywka dla bakterii i drożdży
Pól syntetyczne (zalety):
Nie sa fermentowane w jamie ustnej
Nie zwiekszaja poziomu glukozy we krwi
Zapobiegają krystalizacji sacharozy
Substancje smakowo-zapachowe:
Przemysl żywnościowy, perfumeryjny,kosmetyczny
Odgrywają role w akceptacji żywności przez konsumenta
Wzmacniają lub modyfikują aromat już wstepujacy w produkcie
Wyrównują straty aromatu poowstale w czasie procesu pridukcyjnego
Podział:
Naturalne: susze,przyprawy,olejki eteryczne,koncentraty substancji lotnych,ekstarkty,esencje spożywcze
Ponadto sa jeszcze identyczne z naturalnymi- związki otrzymywane inna metoda niż z surowca naturalnego i syntetyczne na drodze syntezy chemicznej.
18. Cel stosowania barwnikow:
-nadanie atrakcyjnej barwy produktom (np. cukierki, desery) lub jej przywrócenie gdy nastą piła degradacja barwników podczas procesu technologicznego
- zapewnienie jednakowej barwy wszystkim partiom produktu
- nadanie intensywnej barwy produktom, które później będą rozcieńczone (np. soki)
19. Podział: Naturalne:
-karotenoidowe (marchew, z nasion „Bixa orleana”, skórki owoców cytrusowych)
- flawonoidowe (wytłoki winogron czerwonych, czarnych porzeczek, żurawin, aronii, czarnego bzu)
-betalainy (burak ćwikłowy)
-porfirynowe (chlorofile z zielonych części roślin)
Syntetyczne:
20. W porównaniu do barwników naturalnych:
-niższa cena
-standardowa moc barwienia
-większa trwałość
- odporność na warunki środowiska
- jednorodność chemiczna
Barwniki nieorganiczne stosowane do powierzchniowego barwienia w cukiernictwie (polewy) np. srebro, złoto.
21. Dodatki wzbogacające –Witaminy:
Cel:
-przywrócenie naturalnej wartości pierwotnej
- zwiększenie wart. Odżywczej- odżywki i żywność dietetyczna dla pokrycia ich wzmożonego zapotrzebowania przez określone grupy konsumentów (dzieci, sportowcy, starcy, rekonwalescenci).
22. Pomocnicze dodatki do przetwórstwa:
Wprowadzenie do żywności w bardzo małych ilościach, często usuwane lub ulegają rozkładowi podczas wytwarzania produktu.
23. Enzymy:
Cel:
-scukrzanie skrobi
-wytrącenie masy serowej
- produkcja hydrolizatów białkowych
- kruszenie mięsa
- przedłużenie świeżości pieczywa
-klarowanie soków
- zapobieganie krystalizacji laktozy
24. HLB- równowaga pomiędzy wodną i lipidową częścią emulgatora.
Każdy emulgator by mógł spełniać swoje zadanie musi posiadać w swojej budowie część lipofilową i wodną. Współczynnik HLB określa jak bardzo dany emulgator jest lipofilowy lub hydrofilowy (lubiący fazę olejową lub wodną).
25. Podział emulgatorów ze względu na charakter chemiczny:
-anionowe
-kationowe
-niejonowe
-amfolityczne
26. odwrotnie do pytania nr 20.
27. Barwniki naturalne- Są pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Stosowane w przemyśle barwniki naturalne są otrzymywane głównie przez ekstrakcję surowców roślinnych (liści, kwiatów, korzeni, owoców) i zwierzęcych (tkanka mięśniowa i krew). Po zagęszczeniu wyciągu i izolacji barwnika uzyskuje się preparaty barwiące.