Rejestr systemu Windows

DEFINICJA

Wszystkie parametry konfiguracyjne systemów operacyjnych z grupy Windows zgro­madzone są w rejestrze — jest to centralna, hierarchiczna baza danych przechowująca w ujednolicony sposób informacje dotyczące programów, urządzeń, użytkowników.

Rejestr składa się z następujących kluczy głównych:

• HKEY_CLASSES_ROOT przechowuje informacje o typach plików. Klucz ten za­pewnia kompatybilność z programami dla wcześniejszych wersji Windows. Dane przechowywane są w innych kluczach rejestru.

• HKEY_CURRENT_USER zawiera informacje dotyczące zalogowanego użytkownika.

• HKEY_LOCAL_MACHINE zawiera wszystkie informacje o zainstalowanym sprzęcie, programach oraz parametrach systemu.

• HKEY_USERS zawiera informacje o ustawieniach użytkowników.

• HKEY_CURRENT_CONFIG zawiera informacje o profilu sprzętowym.

• HKEY_DYN_DATA zawiera informacje o urządzeniach plug & play oraz dane dotyczące monitora wydajności. Ten klucz jest zazwyczaj ukryty.

Każdy klucz zawiera podklucze, które również mogą zawierać kolejne podklucze, two­rząc w ten sposób hierarchicznie zagłębiane drzewo rejestru. Zbiór cech danego klu­cza składający się z nazwy, typu i wartości nazywany jest wpisem.

Typy, które mogą przyjmować wpisy, są następujące:

• REG_BINARY — przechowuje wartości binarne.

• REG_DWORD — przechowuje dane liczbowe o długości 4 bajtów.

• REG_EXPAND_SZ — przechowuje ciąg danych o zmiennej długości, w tym tak­że wpisy, których wartość jest obliczana.

• REG_MULTI_SZ — ciąg wielokrotny, przechowuje zestawienia lub wartości wie­lokrotne w formie pozwalającej na odczyt przez człowieka.

• REG_SZ — ciąg stały, przechowuje wartości tekstowe o stałej długości.

• REG_FULL_RESOURCE_DESCRIPTOR — seria zagnieżdżonych macierzy, które zostały zaprojektowane do przechowywania listy zasobów sprzętu lub sterownika.

Każdy klucz zawiera co najmniej jeden wpis. Gałąź rejestru to klucz główny wraz z podkluczami i wpisami.

Pliki rejestru

Rejestr systemu Windows zawiera informacje o komputerze (takie jak używany sprzęt czy rodzaje zabezpieczeń) oraz wpisy właściwe dla danego użytkownika (takie jak ustawienia pulpitu czy menu Start). Informacje dotyczące ustawień komputera to dane konfiguracyjne niezależne od konkretnego użytkownika — dotyczą one wszystkich użytkowników. System Windows przechowuje je w folderze WINDOWS\system32\config w plikach:

• SAM (gałąź HKEY_LOCAL_MACHINE\SAM),

• SECURITY (gałąź HKEY_LOCAL_MACHINE\SECURITY),

• SOFTWARE (gałąź HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE),

• SYSTEM (gałęzie HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM,

• HKEY_CURRENT_CONFIG).

Pliki SAM (ang. Security Account Manager — menedżer kont zabezpieczeń) oraz SECURITY zawierają ustawienia dotyczące zabezpieczeń, takie jak konta użytkowni­ków i grup, uprawnienia w systemie itp. Informacje te są zaszyfrowane. Plik software zawiera ustawienia konfiguracji systemu Windows oraz innych zainstalowanych pro­gramów. Plik system zawiera ustawienia sterowników urządzeń oraz usług wykorzystywane podczas startu systemu.

Informacje o użytkownikach przechowywane są w różnych miejscach: w folde­rze Windows\system32\config w pliku default, w folderze Documents and Settings\Nazwa użytkownika w pliku NTUSER.DAT oraz w folderze Documents and Settings\Nazwa_użytkownika\Ustawienia lokalne\Dane aplikacji\Microsoft\Windows w pliku UsrClass.dat.

Plik default (gałąź HKEY_USERS\DEFAULT) zawiera ustawienia profilu domyślne­go. Są one używane do momentu, gdy użytkownik się zaloguje. Stanowią one podstawowe ustawienia dla nowo tworzonego użytkownika. Plik NTUSER.DAT (gałąź HKEY_CURRENT_USER) zawiera ustawienia profilu użytkownika, takie jak konfi­guracja pulpitu, menu Start, programu Internet Explorer, folderu Moje dokumenty, książki adresowej programu Outlook Express oraz inne ustawienia panelu sterowania i sieci. Plik UsrClass.dat zawiera ustawienia oprogramowania właściwe dla konkretne­go użytkownika.

Edytor rejestru

System operacyjny podczas instalacji sterowników i oprogramowania lub podczas zmiany parametrów konfiguracyjnych dokonuje aktualizacji rejestru, dzięki czemu użytkownik nie musi samodzielnie wprowadzać w nim zmian. Jeśli jednak zajdzie potrzeba edycji plików rejestru, system Windows oferuje narzędzie Edytor rejestru. Jest to program pozwalający na przeglądanie, wyszukiwanie i zmianę danych zapisanych w plikach rejestru.

Skrót do programu Edytor rejestru nie jest przypisany do menu Start. Aby go urucho­mić, należy z menu Start wybrać opcję Uruchom, a następnie w oknie, które się wy­świetli, wpisać komendę regedit.

Okno programu podzielone jest na dwie części. Po lewej stronie wyświetlane są gałęzie rejestru — klucze oznaczone symbolem + zawierają podklucze (mogą być rozwijane). Po prawej stronie pokazywane są wpisy dla klucza zaznaczonego w lewej części okna. Wpisy opisane są za pomocą nazwy, typu i wartości.

Edytor rejestru pozwala na dodawanie, usuwanie i modyfikacje kluczy oraz wpisów. Aby dodać nowy element (klucz lub wpis), należy z menu Edycja wybrać Nowy, a na­stępnie wskazać rodzaj wstawianego elementu. W tym samym menu znajdują się także opcje pozwalające na usuwanie i zmianę nazwy wybranego elementu. Aby zmienić wartości wpisu, należy w menu Edycja wybrać funkcję Modyfikuj — pojawi się dodat­kowe okno, w którym będzie można zmienić wcześniej wprowadzone dane.

W celu odszukania klucza, nazwy wpisu lub jego wartości można skorzystać z funkcji Znajdź dostępnej w menu Edycja. Uruchomione zostanie okno, w którym należy wpi­sać poszukiwany ciąg znaków oraz obszar poszukiwań.

WSKAZÓWKA

Rejestr jest kluczowym elementem systemów operacyjnych Windows. Błędy podczas jego edycji mogą mieć wpływ na poprawne działanie systemu. Producent systemów Windows, firma Microsoft, nie zaleca samodzielnej edycji wpisów rejestru. Przed roz­poczęciem edycji rejestru wskazane jest wykonanie jego kopii zapasowej.

Eksportowanie i importowanie plików wpisów rejestru.

Edytor rejestru pozwala także na eksport i import plików wpisów rejestru. Są to pliki tekstowe z rozszerzeniem .reg, złożone z sekcji odpowiadających poszczególnym gałę­ziom i wpisom. Aby wyeksportować wybraną gałąź rejestru do zewnętrznego pliku, należy w menu Plik wybrać opcję Eksportuj, a następnie wskazać folder, gdzie dane mają zostać zapisane.

Jednym z parametrów systemu, który zapisany jest w rejestrze, jest używanie Kosza. Kasowane pliki przed usunięciem z dysku przenoszone są do specjalnego folderu, z którego mogą być odzyskane. Aby pominąć ten etap, należy dodać odpowiedni wpis do rejestru — w Edytorze rejestru należy otworzyć gałąź

HKEY_CURRENT­_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer

a następnie dodać wpis typu REG_DWORD o nazwie NoRecycleFiles i wartości 1. Taki wpis blokuje przenoszenie usuwanych plików do Kosza — są one automatycznie kasowane z dysku. Poniżej przedstawiona została zawartość wyeksportowanego pliku z kluczem rejestru, który zawiera ten wpis.

Windows Registry Editor Version 5.00

[HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Windows\CurrentVersion\Policies\Explorer]

"NoDriveTypeAutoRun”=dword:00000091 "NoRecycleFiles"=dword:00000001

Tak wyeksportowany plik może zostać wczytany do rejestru innego komputera, dzięki czemu wybrane ustawienia zostaną wprowadzone bez konieczności edytowania reje­stru przez użytkownika.

Aby zaimportować wpisy rejestru przechowywane w pliku reg, wystarczy ten plik otworzyć — domyślną akcją jest wówczas funkcja Scal, która wczytuje zawartość pli­ku do rejestru systemowego. Innym sposobem importu kluczy zapisanych w pliku jest wybór opcji Importuj dostępnej w menu Plik programu Edytor rejestru.

Eksport i wczytywanie danych do rejestru z plików pozwala na efektywniejsze wpro­wadzanie zmian w ustawieniach systemu. Import jest zdecydowanie szybszy niż odnaj­dywanie poszczególnych kluczy i ręczne wprowadzanie ich wartości, pozwala także na automatyzację pewnych zadań w przypadku zarządzania większą liczbą komputerów.

---