Zasady Kunowskiego a) ideą kierowniczą jest chrystocentryzm. W jej świetle Chrystus jawi się jako centralna siła pedagogiczna. Tylko Jego mocą człowiek, może być na nowo ukształtowany, wychowany, Z chrystocentryzmu wynikają inne idee wychowawcze jak: moralizm, personalizm i humanizm chrześcijański. Chrystocentryzm stanowiąc zasadę kierowniczą w wychowaniu chrześcijańskim, bliski jest teocentryzmowi i eklezjocentryzmowi. To, że chrystocentryzm stanowi zasadę treściową wychowania wynika z faktu, iż teoria wychowania chrześcijańskiego wypływa wprost z prawd wiary, a także z chrześcijańskiej filozofii. Wśród prawd wiary centralnymi są: prawda o stworzeniu, grzechu, odkupieniu, usprawiedliwieniu, a także cnotach teologicznych i moralnych. Chrześcijanin w trakcie procesu wychowania ma odtworzyć w sobie doskonałość Boga na wzór Chrystusa. Chrystocentryzm podobnie jak inne idee kierownicze odnosi się nie tylko do treści wychowania ale także celów, metod i środków. Jest to jednak zagadnienie na tyle obszerne, że wymagałoby odrębnego omówienia , a na to w tym momencie nie możemy sobie pozwolić. b) zasada moralizmu Według prof. S Kunowskiego jest ona działaniem zmierzającym do całkowitego odrodzenia moralnego człowieka i społeczeństwa. Jako zasada prawidłowego działania obowiązuje wszystkich wychowywanych i wychowujących. Ma charakter nie tyle moralizatorski co ewangelizacyjny. Konieczność ewangelizacji jako procesu przenikającego całość życia społecznego duchem chrześcijańskim wymaga powstania nowych instytucji, realizujących wcielanie zasad etycznych miłości i sprawiedliwości chrześcijańskiej. Centralnym zagadnieniem w moralizmie jest wychowanie do prawdy. Zasada moralizmu zmierza do ukształtowania prawidłowych postaw moralnych w środowisku, grupie, instytucji. Prawidłowych to znaczy opartych na przykazaniu miłowania Boga i bliźniego. Idea miłości Boga i bliźniego porządkuje wielość postulatów wychowania moralnego zawartych w dekalogu, ośmiu błogosławieństwach, czy też w teorii cnót chrześcijańskich. Zasada moralizmu chrześcijańskiego (nie należy jej mylić z moralizatorstwem) może mieć wymiar minimalistyczny i maksymalistyczny. Minimalistyczny polegałby na walce ze złem, grzechem i głupotą. Maksymalistyczny przybiera postać heroicznego umiłowania Boga i człowieka. c) personalizm Definicja ta podkreśla, że człowiek jest złożonością (compositum) duszy i ciała, ciało daje cechy indywidualne, niepowtarzalne, ale istotę osoby stanowi substancjalna dusza z jej rozumnością. Określenie to przyjął św. Tomasz z Akwinu i włączył do swojej syntezy filozoficznej podkreślając, że osoba jest tym, co najdoskonalsze wśród wszystkich rzeczy stworzonych, gdyż jest trwaniem rozumnej natury. Wychowanie oparte na personalizmie ma na celu uczłowieczyć człowieka, wykształcić jego duchową tożsamość, nie gubiąc jego rozumności i indywidualności i praw wynikających z tytułu bycia osobą. Chodzi o to, by człowiek miał świadomość swej zdolności do autotranscendencji i panowania nad swoimi popędami i czynami. Wszelkie determinacje są względne. Człowiek jest wolny, a dzięki wolności niezależny.	d) humanizm Ideę humanizmu Prof. S. Kunowski ściśle wiąże z moralizmem i personalizmem. Bezpośrednio wywodzi się od Chrystusa, który przyszedł na ziemię dla dobra ludzi, aby odkupić świat z grzechu. Humanizm chrześcijański jest humanizmem wcielenia i krzyża, humanizmem miłości i ofiary ogólnoludzkiej, obejmującej wszystkich a zwłaszcza potrzebujących, nędznych i upośledzonych przez los. Centralnym jego elementem jest miłość – caritas. Według Prof. Kunowskiego program humanizmu dąży do stworzenia wszelkiego dobra i wybawienia ludzi od każdego zła tak duchowego (grzechu) jak też zła materialnego (choroby, nędzy, opuszczenia itp.). Według niego wyrazem wymownym humanizmu była stała opieka Kościoła nad szpitalami, szkołami, sierocińcami i różnymi zakładami charytatywnymi. Współcześnie jest on społeczną realizacją dobra i zaspokajania wszelkich potrzeb ludzkich z miłości Boga i bliźniego. Ma pomóc uwolnić się od zła i niepowodzeń, szczególną opieką obejmuje słabych i upośledzonych. Cele zasad Kunowskiego: Z opracowań prof. Kunowskiego wynika, że realizacja wymienionych zasad ideowych ma podwójny cel: nadprzyrodzony (zbawienie) i przyrodzony (dobro człowieka i społeczności ludzkiej). Z zasad tych pedagogika chrześcijańska za św. Tomaszem z Aqwinu wyprowadza zasady praktyczne. Są nimi : 1/ Zasada postępu naukowego – uniwersalizm; Kościół jest zainteresowany rozwojem i doskonaleniem wychowania zgodnie z rozwojem nauk. Otwarty na nowe systemy, zainteresowany jest stosowaniem skutecznych metod w wychowaniu. 2/ Adaptacji; Zasada adaptacji do współczesności wyraża się w odczytywaniu na nowo znaków czasu i twórczym przystosowaniu do nowych warunków. W zasadzie tej chodzi o obecność myśli i zasad chrześcijańskich w myśli i kulturze współczesnego świata. 3/ Pomocniczości – dobro wspólne, solidarność; Jest wiele instytucji wychowujących. Podstawową jest rodzina, Wszystkie inne mogą jej tylko pomagać. Kościół podkreśla obowiązek ochrony praw rodziny do wychowania. Dbać o dobro wspólne i kierować się zasadą solidarności. 4/ Współdziałania. Chodzi o współdziałanie między wszystkimi instytucjami wychowującymi. Jest to warunek skutecznego wychowania. Kryteria wychowania chrześcijańskiego – Kształtowanie dojrzałej osobowości Wychowanie chrześcijańskie określają specyficzne kryteria 1. Najważniejsze jest kryterium prawdy. W wychowaniu prawda jest tym co orzeka kim jestem, dlaczego warto żyć i być wychowywanym czy wychowywać się samemu. Za prawdziwe uznaje się to co jest zgodne z rzeczywistością, bez pomijania czy redukowania czegokolwiek co składa się na wymiar ludzkiego doświadczenia. 2. kryterium rozwoju i wyzwolenia osoby. Stosowanie tego kryterium oznacza znajomość dynamiki i prawideł ludzkiego wzrastania i rozwoju, a nadto szacunek i respekt wobec ludzkich predyspozycji, nie zawsze możliwych do przewidzenia. 3. kryterium użyteczności i relacji z rzeczywistością. Z tym, co dzieje się tu i teraz, pośród takich a nie innych okoliczności, w których człowiekowi przyszło żyć i pracować czy uczyć się. Chodzi o takie wychowanie, które służyłoby samemu wychowywanemu i przynosiło pożytek dla świata.	4. kryterium integralności i wszechstronności tego wychowania. Chodzi o to, by cały człowiek był wychowywany, a nie jego fragment. Nie może być tak, że wychowaniu poddaje się jedynie rozum, uczucia czy działanie z pominięciem całej reszty. 5. pokazanie pozytywności, płynącej z faktu zależności człowieka od Boga. Chodzi o to, by wychowanie to wprowadzało w relację do Boga osobowego, by uzdalniało do pójścia za Nim, do bycia Jemu wiernym bez pomniejszania Bożego planu i tego, co się na ten Boży plan składa. Chodzi o wychowanie, które zakłada nowość życia, rodzenie się nowej osoby, nowego człowieczeństwa. Jest to więc wychowanie, w którym zawiera się nie tylko wymóg prawdy, wierności sobie i Bogu, ale też wymóg szczęścia, piękna, sprawiedliwości, związku z moralnością i dobrem wspólnym, wymóg wszechstronności rozwoju i wyzwolenia osoby. Wychowanie chrześcijańskie rozumieć należy jako proces, w którym uczestniczą : Bóg, społeczeństwo i sam wychowujący. Kryteria dojrzałej religijności. Cały proces wychowania chrześcijańskiego zmierza do ukształtowania dojrzałej religijności. Religijność dojrzała jest sferą kształtującą się najdłużej i najpóźniej. Za to jej wpływ widzimy w myśleniu człowieka, jego motywacji i postępowaniu. Religijność może przybierać formy mniej lub bardziej dojrzałe. Jest kształtowana pod wpływem środowiska, kultury, wychowania i samowychowania. Mając na uwadze kształtowanie dojrzałej religijności nie sposób nie uznać jej podstawowych kryteriów. Najczęściej wymienia się następujące: 1. Autonomiczna motywacja religijna człowieka Wychowanie religijne ma doprowadzić do dojrzałej religijności, gdzie motywy religijne będą autonomiczne, a nie instrumentalne. Przykładem instrumentalnego traktowania religii jest traktowanie jej jako pogotowia ratunkowego w sytuacji zagrożenia, bądź traktowanie jej jako funkcji zastępczej np. jako pomoc w przeżywanym kryzysie (religia opium dla ludu), obrona przed frustracjami, bądź coś, co redukuje lęk przed własnym sumieniem. Przy niedojrzałej osobowości religia może być też traktowana jako środek blokujący jakiekolwiek zmiany w osobowości. 2. Nieantropomorficzna koncepcja Boga Dojrzała religijność człowieka wyraża się w kształtowaniu obrazu Boga, w sobie. Obraz Boga najczęściej powstaje jako odbicie obrazu osób znaczących. Taki obraz nigdy nie jest adekwatny. Na proces kształtowania się pojęcia Boga decydujący wpływ ma środowisko rodzinne. Dziecko personifikuje Boga, przypisując Mu cechy ludzkie. W wychowaniu należy ukazywać prawdziwy obraz Boga. Ważne jest, aby w wychowaniu przekazać świadomość, że Bóg jest poza wszelkimi obrazami, doświadczeniami i dowodami. Ważne jest też przekazanie odpowiedniego poziomu wiedzy religijnej, rozwój myślenia abstrakcyjnego i odpowiednia atmosfera wychowania rodzinnego. 3. Rozpoznanie elementów istotnych i nieistotnych W religii jedne problemy są istotne, inne mają charakter marginalny. Do istotnych należą: zasady moralne doktryna, rytuał. Człowiek dojrzały religijnie potrafi rozróżniać różne aspekty wyznaniowe, odróżniać co jest najistotniejsze. Osoba dojrzała religijnie jest krytyczna. Wie, że prawdy wiary rozpatrywać należy w kontekście całego Objawienia Bożego. Kryterium oceny doniosłości danej prawdy wiary jest relacja do tajemnicy Chrystusa.	Osoba dojrzała religijnie ceni sobie moralność opartą na szacunku i miłości drugiego człowieka. Wyrazem dojrzałej postawy religijnej jest tolerancja wobec inności drugiego człowieka. Natomiast wyrazem braku dojrzałości religijnej jest sztywność myślenia religijnego i fanatyzm. Wyrazem fanatyzmu jest też nietolerancja. W chrześcijaństwie najistotniejszymi są: wolność, godność, szacunek. 4. Umiejętność rozwiązywania kryzysów religijnych O dojrzałej religijności świadczy umiejętność rozwiązywania kryzysów religijnych. w nas. Często powstają one na skutek krytycznego nastawienia do akceptowanych dotychczas prawd religijnych. Kryzys charakteryzuje się wewnętrzną walką motywów, co angażuje całego człowieka. Kryzys może występować na płaszczyźnie emocjonalnej bądź intelektualnej. Kryzysy mogą mieć pozytywny efekt, co wyraża się w tym, że człowiek pogłębia swoją religijność. Mogą mieć też efekt negatywny , gdy człowiek neguje wartości religijne. Do przeżywania kryzysu religijnego przyczynia się też dotychczasowy sposób życia religijnego. W rozwoju dojrzałej religijności kryzysy są czymś nieuniknionym, a zarazem koniecznym. Dzięki nim człowiek zdolny jest do zmiany swoich przyzwyczajeń i motywów myślowych. Dla dojrzałej religijności kryzysy mają impuls twórczy. Dzięki nim człowiek ma możliwość dokonać wglądu w siebie, zrozumieć własne relacje z Bogiem, odkryć swoje prawdziwe ja, zastanowić się nad sobą, realistycznie ocenić siebie i swoją dotychczasową relację z Bogiem. Człowiek z trudem przyznaje się do takich cech, które obniżają poczucie wartości siebie. Kryzysy emocjonalno - religijne są zwykle trudniejsze do rozwiązania niż inne. By je rozwiązać, potrzeba zredukowania lęku i bezwarunkowej akceptacji. Człowiek musi chcieć pamiętać, że jego zbawienie dokonuje się we wspólnocie i z udziałem innych osób. W rozwiązywaniu kryzysów ważne są też elementy nadprzyrodzone, wymykające się od empirycznej weryfikacji. 5. Autentyczność przekonań religijnych Autentyczność przekonań wyraża się w wierze mniej lub bardziej dojrzałej. Wiara jest nie tylko przyjęciem nauki głoszonej przez następców Chrystusa i apostołów. Ona jest przyjęciem Jego osoby. Jest dla człowieka darem, łaską. Wiara nie ma analogii do innych zjawisk. Należy do porządku transcendentalnego, nadprzyrodzonego. Pozwala interpretować rzeczywistość w sposób transcendentalny. 6. Konsekwencja w wyznawaniu wiary Chodzi o to, by nie było rozbieżności i swoistej schizofrenii, jaką często można obserwować w całym świecie. Uniknięcie rozbieżności jest możliwe, gdy wiara staje się doświadczeniem osobistym i źródłem osobistych wyborów i osądów. To jednak wymaga z jednej strony łaski samego Boga, a z drugiej pracy ascetycznej, podejmowanej przez człowieka dzień po dniu. W konsekwentnym wyznawaniu religii pomocą jest trwanie we wspólnocie z innymi wierzącymi i świadomość przynależności do Kościoła.