Formy bezrobocia

Bezrobocie naturalne Stopa bezrobocia jest to odsetek nie zatrudnionej siły roboczej w stosunku do ogólnej liczby ludzi zdolnych do pracy. Bezrobocie w ujęciu ekonomii klasycznej jest zjawiskiem naturalnym i dobrowolnym, wynikłym z niedostosowania rynku pracy do jej podaży. Wyróżniamy tu dwie przyczyny powstawania bezrobocia, jedno z nich to niedostosowanie posiadanych kwalifikacji i miejsca zamieszkania do wymaganych miejsc pracy. Jest to bezrobocie frykcyjne obejmujące również ludzi zmieniających prace, przejściowo jej poszukujących z rożnych powodów. Pojawia się również bezrobocie strukturalne które charakteryzuje się zastojem gospodarczym i nowe roczniki napływające na rynek pracy nie mogą jej znaleźć. Istnienie wiec samego zjawiska bezrobocia tłumaczone jest tym, że chęć podjęcia pracy i zgłoszonej jej podaży nie daje się w pełni urzeczywistnić. Obrazuje to następujący wykres: Wr na wykresie to przeciętny poziom płacy realnej, Fz faktyczne zatrudnienie, Pz pełne zatrudnienie, Nb bezrobocie, Zs zasoby siły roboczej zdolnej do pracy. Wyróżnia się tu popyt zgłoszony i zrealizowany, jak i podaż pracy zgłoszona i zrealizowana, krzywe te wyznaczają bezrobocie naturalne (odcinek Pz Nb), stan równowagi na rynku Pz w punkcie E gdzie przecinają się proste zrealizowanego popytu i podaży pracy, jak również bezrobocie dobrowolne (odcinek Nb Zs)i przymusowe (odcinek Fz Pz).

Bezrobocie dobrowolne Drugim rodzajem bezrobocia, jest bezrobocie dobrowolne oznaczone na powyższym wykresie odcinkiem Nb Zs. Spowodowane jest tym ze cześć pracowników poszukujących pracy nie akceptuje poziomu płacy realnej Wr1, są skłonni pracować przy wyższej stawce a pracodawcy gotowi ich zatrudnić poniżej płacy Wr1. Zjawisko to jest głównym powodem powstawania tej odmiany bezrobocia gdzie preferencje siły roboczej nie pokrywają się z rachunkiem opłacalności pracodawców.

Bezrobocie przymusowe Trzecim rodzajem bezrobocia jest bezrobocie przymusowe, czyli niezależne od zachowania bezrobotnych ( odcinek na wykresie Fz Nb). Ekonomia klasyczna tłumaczy je tym, że istnienie ustawowej gwarancji p³acy minimalnej, zafałszowuje sygnały na rynku pracy, stan równowagi rynkowej zostaje zniekształcony, nawet przy spadku cen i popytu, wzroście bezrobocia, place i tym samym koszty nie maleją, poprzez strajki związki zawodowe wymuszają stawki powyżej wolnej ceny rynkowej, na wykresie jest to stawka Wr2. przy tej stawce pracodawcy S.A. w stanie zatrudnić tylko cześć zdolnych do pracy i deklarujących jej podaż, reszta (na odcinku Fz Pz) niestety jest bezrobotna przymusowo. Powoduje to spięcia społeczne i stale wzrastający red do podnoszenia wydajności pracy który to musi nadrobić wyższe jej koszta.

Bezrobocie koniunkturalne Keynesowska teoria przymusowego bezrobocia przyjmuje że jest ono wywołane zbyt małym popytem konsumpcyjnym i inwestycyjnym, który powoduje zbyt ma³e wykorzystanie zdolności produkcyjnych, poziom popytu stale ulega wahaniom, czyli jest zależny od koniunktury, stad nazwa bezrobocia. W fazach wysokiej koniunktury popyt rozszerza się i bezrobocie spada nawet do poziomu bezrobocia naturalnego.

Formy walki z bezrobociem

Formy aktywnej walki Do aktywnych form możemy zaliczyć, szkolenia i przekwalifikowanie na inne bardziej potrzebne zawody, również uruchomienie robot publicznych, ważnym elementem mogą być upusty w podatkach dla pracodawców uruchamiających nowe stanowiska pracy. Polityka proexportowa państwa prowadzi do zwiększenia produkcji i zatrudnienia, przykładowo stosowane w Polsce zwolnienia z płatności VAT przy eksporcie.

Formy pasywnej walki Do pasywnych form możemy zaliczyć, zasiłki dla bezrobotnych, jednorazowe odprawy dla odchodzących z pracy, skracanie czasu pracy, opieka społeczną i jej świadczenia, są to jednak formy nie wpływajace dodatnio na zmniejszenie bezrobocia, jedynie łagodza jego skutki.

---