Pogląd mikroekonomiczny		Pogląd makroekonomiczny
Kryterium Podmiotowe
Bada zachowania pojedynczych uczestników rynku podejmujących decyzje zgodnie z interesami ekonomicznymi jakie są im właściwe		Interesuje się dostosowaniami charakterystycznymi dla zachowań podmiotów obrotu rynkowego widzianych jako duże agregaty rozpatrując jednocześnie z właściwym zachowaniem tych podmiotów tj oszczędności, inwestycje, zatrudnienie, dochód i konsumpcja.
Kryterium aparatu opisującego rynek
Podstawowe kategorie rynkowe: cena produkt popyt na jeden towar, podaż jednego produktu, roboczogodziny	Podstawowe kategorie rynkowe: zagregowany popyt, zagregowana podaż, przeciętny poziom cen
Sposób definiowania równowagi ogólnej
Równowaga na rynku pojedynczego produktu Równowaga ogólna jest opisywana równowagami na wszystkich rynkach cząstkowych		Równowaga w makroekonomii to poszukiwanie takiego przeciętnego poziomu cen, przy którym dochodzi do zrównoważenia zagregowanego popytu z zagregowaną podażą, z uwagi na lepkość cen jest to warunek konieczny ale nie wystarczający. Poszukiwanie takiego poziomu dochodu przy którym przy danym poziomie cen dochodzi do zrównoważenia globalnego popytu z globalną podażą.

Pogląd mikroekonomiczny:

• zachowania pojedynczych uczestników rynku podejmujących decyzje zgodnie z interesami ekonomicznymi jakie są im właściwe

• kategorie aparatu pojęciowego: cena, popyt i podaż jednego produktu

• sposób definiowania równowagi ogólnej: równowaga na rynku pojedynczego prod., równowaga ogólna opisywana za pomocą równowag na rynkach cząstkowych

Pogląd makroekonomiczny:

• interesuje się dostosowaniami charakterystycznymi dla zachowań podmiotów obrotu rynkowego widzianych jako duże agregaty, przede wszystkim P i GD, rozpatrując jednocześnie właściwe zachowaniom tych podmiotów wielkości globalne: oszczędności, inwestycje, zatrudnienie, dochód, konsumpcja, bezrobocie, inflacja, produkcja

• zagregowane popyt i podaż, przeciętny poziom cen

• poszukiwanie takiego poziomu dochodu przy którym przy danym poziomie cen dochodzi do zrównoważenia globalnego popytu z globalną podażą

Wzrost gospodarczy:

• przyrosty realnego PNB

• wzrost wszystkich wielkości ekonomicznych mierzących aktywność gospodarczą

• rozwój gosp. zmienia sposób funkcjonowania gospodarki

Oszczędzanie:

• odłożona w czasie konsumpcja

• przyczyny: kumulacja środków, bezpieczeństwo w przyszłości, uzyskanie dochodu za odłożenie konsumpcji, inwestycje

Inwestycje:

• nabycie środków produkcji w celu odtworzenia względnie zwiększenia stanu posiadania

• dzielą się na odtworzeniowe i netto, ich suma to brutto

• wydatki inwestycyjne dotyczą wydatków brutto

Ruch okrężny I

• dwa agregaty uczestniczą w obiegu: P i GD

• gospodarka zamknięta, brak handlu zagranicznego

• państwo nie ingeruje w rynek

• GD wydają w danym momencie wszystkie swoje dochody na bieżąco

• oszczędności zerowe

• P nie inwestują

• P wytwarzają prod. finalne, które są sprzedawane w całości GD

• rynek jest zrównoważony

• wynagrodzenia czynników prod. otrzymują GD, ponieważ ich dostarczyły względnie dostarczają

Ruch okrężny II

• GD oszczędzają, P inwestują

• S = Y - C, Y = C + S, Y = C + I, Y = C + S = C + I, S = I

• kanały transmisji oszczędności w inwestycje:

1. transmisja bezpośrednia (dochód GD jest zyskiem P, np. P prywatne przy jednoosobowej własności)

2. pośrednictwo systemu bankowego (koszt alternatywny utrzymywania gotówki)

3. pośrednictwo instrumentów finansowych (obligacje, akcje, bony skarbowe)

• model ten niczego nie wyjaśnia, jego zbilansowanie wynika z założeń prowadzonego rachunku

Ruch okrężny III

• najbardziej typowy sposób włączenia państwa w rynek charakterystyczny dla gosp. rynkowej

• odrzucamy klauzulę nieaktywności państwa

• model sprowadza się do zobrazowania przepływów pieniężnych

Podstawowa tożsamość dochodowo-wydatkowa:

• prod. finalne po sprzedaży mają dać dochód równy DN

• dochód uzyskany ze sprzedaży prod. finalnych musi być równy wydatkom poniesionym na zakup dóbr finalnych

• grupy wydatków na dobra finalne: dobra konsumpcyjne, inwestycyjne, dostarczane państwu na zamówienie, wyeksportowane

• wielkość dochodu ze sprzedaży prod. finalnych: Y = C + I + G + NX

oszczędności gospodarstw, przedsiębiorstw i państwa: Sg = Y-C+B-T Sp = T-B-G Sz = -NX

Sg + Sp + Sz = Y - C - T + B + T - B - G - NX

S = Y - C - G - NX

Y = C + I + G + NX => I = Y - C - G - NX

Sg + Sp + Sz = I

Zagregowany popyt:

• na rynku dóbr i usług jest to rynkowa oferta nabycia, dot. wszystkich dóbr i usług w danym okresie czasu przy danym przeciętnym poziomie cen i innych czynnikach nie zmienionych

• miarą jest popyt na dobra finalne, dochód Y który wyraża wydatki na zakup dóbr finalnych

Zagregowana podaż:

• na rynku dóbr i usług jest to oferta sprzedaży wszystkich dóbr i usług w danym okresie czasu przy danym przeciętnym poziomie cen i ceteris paribus

• miarą jest podaż produktów finalnych, dochód Y który wyraża dochody uzyskane ze sprzedaży

Popyt globalny:

• suma którą P i GD (rząd) planują wydać na dobra i usługi przy każdym poziomie dochodu, cen

• jest sumą wydatków jakie GD planują przeznaczyć na konsumpcję a P na inwestycje

• krzywa malejąca, ruch wzdłuż linii tłumaczy efekt realnego salda (bogactwa): przy innych nie zmienionych czynnikach spadek przeciętnego poziomu cen powoduje wzrost zamożności ludzi, co z kolei powoduje większe zapotrzebowanie na dobra i usługi, a jego miarą jest dochód realny

Podaż globalna:

• wielkość produkcji w ujęciu wartościowym, którą wytworzą i sprzedadzą podmioty gosp. przy danych cenach, mocy wytwórczej i kosztach

• planowana wielkość dochodów jakie zamierzają uzyskać w danym okresie czasu P ze sprzedaży dóbr i usług przy każdym poziomie cen

• krzywa obrazuje wielkość prod. którą chciałyby zaoferować przedsiębiorstwa przy każdym poziomie cen

• pionowa w długim okresie na poziomie prod. potencjalnej

• rosnąca w krótkim okresie, ruch po krzywej wyjaśniamy złudzeniem producenta, że wzrosły jedynie jego ceny zbytu, a koszty pozostały na stałym poziomie, z analizy makroekonomicznej wynika, że w takiej sytuacji maksymalizujący zysk przedsiębiorca powinien zwiększyć produkcję do Q2, jeżeli w rzeczywistości nastąpi wzrost cen zaopatrzeniowych przy ich niezmienionej strukturze oraz nie nastąpi zmiana profilu prod., to linia MC przesunie się w górę, przedsiębiorca maksymalizujący zysk będzie musiał obniżyć prod. do Q1, w długim okresie podaż wróci do poprzedniego poziomu Y1, ale przy wyższym przeciętnym poziomie cen

Czynniki wpływające na zagregowaną podaż:

• ceny, ruch po linii

• dostępność surowców

• zmiany technologii i produktywności

• oczekiwania inflacyjne i bezrobocie, większa amplituda drgań cenowych doprowadzi do bankructwa wielu przedsiębiorstw

• czynniki instytucjonalne, regulacje rządowe wpływające na efektywność wykorzystania zasobów

• skłonność przedsiębiorstw do wytwarzania dóbr i usług

• konkurencyjność i substytucyjność

• realna stopa procentowa

Czynniki wpływające na zagregowany popyt:

• ceny, ruch po linii

• wzrost dochodu realnego

• oczekiwania inflacyjne

• realna stopa procentowa, sprzyja oszczędzaniu

• optymizm lub pesymizm konsumentów i przedsiębiorców

• ocena przyszłej efektywności gospodarki

• polityka monetarna i fiskalna państwa

Ekonomiczne funkcje państwa:

wynikają z defektów rynku

• efektywności

• sprawiedliwości i równości, programy rządowe dla redystrybucji istniejących dochodów i siły nabywczej, odzwierciedlają troskę społeczną o ubogich lub upośledzonych

• stabilizacyjne, utrzymanie poziomu prod. by PNB był blisko poziomu zapewniającego pełne wykorzystanie czynników wytwórczych, redukowanie dolin i szczytów cyklów koniunkturalnych

• inne podejście: legislacyjna, redystrybucyjna, stabilizacyjna, alokacyjna

Narzędzia polityki ekonomicznej państwa:

• podatki bezpośrednie i pośrednie, finansowania deficytu budżetowego

• wydatki transferowe

• ustawodawstwo, min. czas pracy, ograniczenie zwolnień, opieka prawna, ograniczenie importu i transferów pieniężnych

• stopa procentowa

• interwencje na rynku finansowym

• ostatnia instancja kredytowa

• określenie ram stosunków między jednostkami gospodarczymi

• bezpośrednie oddziaływanie na administrację i przedsiębiorstwa państwowe

• wydatki publiczne

Wartość dodana:

• przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji, obliczana przez odjęcie od wartości dóbr wyprodukowanych w przedsiębiorstwie sumy kosztów rzeczowych czynników wytwórczych zużytych do produkcji tych dóbr

• netto, różnica pomiędzy wartością produktu a surowca

• brutto, netto minus koszty związane z procesem produkcji, zawiera w sobie część kosztu rzeczowego wyrażonego zużyciem środków trwałych

Metody liczenia DN:

• DN to PNN wytworzony w gospodarce, PNB w cenach czynników prod. - amortyzacja

• ilość pieniędzy jaką dysponuje gosp. na wydatki na dobra i usługi po odłożeniu odpowiedniej ilości pieniędzy na sfinansowanie amortyzacji i utrzymanie poziomu kapitału

• sumowanie dochodów czynników prod. (wynagrodzenia za pracę, zyski, dywidendy, oprocentowania kapitału, dochody netto uzyskiwane za granicą)

• sumowanie wartości dodanej we wszystkich sektorach gosp., PNB i PKB opiera się na sumowaniu wartości dodanej brutto

• sumowanie wartości produktu finalnego, czyli sumy wartości dodanych w prod. pośredniej (krańcowa konsumpcja, dobra inwestycyjne, saldo NX)

1. System MPS

• metoda rodzaju działalności, wyodrębnienie w wartości prod. czystej danej jednostki (prod. podstawowa) i jednego lub więcej rodzajów prod. pomocniczej, wartość prod. czystej zaliczana do kilku działów gosp. narodowej

• metoda przedsiębiorstw i zakładów, całą wartość prod. czystej zalicza się do odpowiedniego działu gosp. narodowej , zgodnie z klasyfikacją całego przedsiębiorstwa

2. System SNA

• suma wszelkich zarobków w sferze materialnej i niematerialnej, dochodów osób wykonujących wolne zawody, rolników

Amortyzacja:

• miara szybkości zmniejszania się wartości istniejącego zasobu kapitału w danym okresie będącego wynikiem jego fizycznego bądź ekonomicznego zużycia

• koszt ekonomiczny

Podstawowe kategorie DN:

PNB w cenach rynkowych	dochód netto z tyt. wł. za granicą	dochód netto z tyt. wł. za granicą	amortyzacja
		G			PKB w cenach rynkowych
								PNN w cenach rynkowych	podatki pośrednie
						I
									DN = PNN w cenach czynników produkcji		dochód z tyt. czynszów
						NX
										zyski
						C				dochody z pracy na wł. rachunek
										Wynagrodzenia i płace

PNN = PNB w cenach czynników prod.+ amortyzacja

PNB = PKB + dochody netto z tytułu własności za granicą = PNN w cenach rynkowych + amortyzacja

PNB + dochody cudzoziemców = PKB

PKB w cenach rynkowych jest miarą prod. krajowej łącznie z podatkami pośrednimi na dobra i usługi PKB=C+I+G

PKB w cenach czynników wytwórczych jest miarą produkcji krajowej z pominięciem podatków pośrednich
PKB = C + I + G - Te

1. podejście od strony strumienia produktu lub wydatków:

• wydatki na konsumpcję osobistą (dobra trwałe, nietrwałe, usługi)

• prywatne inwestycje brutto (krajowe i zagraniczne)

• wydatki rządu na dobra i usługi

ich zsumowanie tworzy PNB

2. podejście od strony strumienia kosztów lub dochodów:

• płace, procenty, renty i zyski

• pośrednie podatki P, koszt wytworzenia strumienia produktów

• odpis amortyzacyjny

ich zsumowanie tworzy PNB

Wskaźniki wzrostu DN:

1. Przyrost DN,

Dt1 i Dtb wyrażone w cenach stałych (do pomiaru stosuje się wielkość prod. finalnej przemnożoną przez ceny w roku bazowym pochodzącą z roku bazowego oraz prod. finalną z roku t1 przemnożoną przez ceny roku bazowego)

2. Wzrost DN,
(100,102,103...)

3. Tempo wzrostu DN,
(1,2,3...)

4. Średnioroczne tempo wzrostu DN,

Deflator:

• stosunek nominalnego PNB w cenach bieżących do PNB w ujęciu realnym wyrażony w postaci wskaźnika

• za jego pomocą ustalana jest wartość realna PNB oraz globalna dynamika siły nabywczej pieniądza

Negatywny wskaźnik wzrostu DN:

• opisuje stopień niewykorzystania dyspozycyjnych zasobów (potencjalnych możliwości gospodarki)

• niedostatki wskaźnika wzrostu DN

1. nie bierze pod uwagę preferencji mieszkańców danego kraju dot. wyboru pomiędzy wolnym czasem a konsumpcją dóbr i usług

2. nie mierzy tego co jest ukryte, np. szara strefa

3. nie mierzy tego co nie jest wycenione przez rynek, np. aktywności wewnątrz GD

4. DN nie w pełni ujmuje wytwarzane w gosp. produkty negatywne, np. hałas, zatrute środowisko

• wskaźnik dobrobytu ekonomicznego DEN = PNB + wymienione punkty

Produkcja potencjalna:

• wielkość produkcji którą wytworzyłaby gospodarka, gdyby wszystkie czynniki produkcji zostały w pełni efektywnie wykorzystane

• ma tendencję do równomiernego wzrostu w miarę zwiększania zasobu czynników wytwórczych w gosp.

• presje inflacyjne relatywnie niskie

• jej wielkość jest granicą wyznaczającą istotne ramy polityki fiskalnej państwa w tej części, w jakiej państwo poprzez wydatki nietransferowe kreuje popyt na rynku

Sztywność cen:

• podaż w pewnym zakresie nie będzie reagowała cenowo

• czynniki powodujące sztywność cen

1. niektóre koszty cechują się małą elastycznością cen w przypadku braku zapotrzebowania na dany zasób

2. ceny nie ulegają szybko zmianie w dużych firmach, potrzebują one czasu na rekalkulację nowej ceny

3. działanie monopoli sztucznie utrzymujących relatywnie wysokie ceny

4. krótkookresowy rachunek przedsiębiorstwa, bardziej opłacalna jest redukcja produkcji niż zmiana ceny

Podaż globalna w krótkim okresie:

• linie AS-AD na wykresie konsumpcji C od dochodów Y

• przekroczenie produkcji potencjalnej w gospodarce

Równowaga na rynku:

• popyt globalny (planowane globalne wydatki) równe faktycznie wytworzonej produkcji

• wykres zamierzonych wydatków od produkcji (dochodu) - linia 45 stopni i krzywa AD

• dla produkcji niższej od punktu równowagi globalny popyt jest większy od produkcji nieplanowane oszczędności

• dla produkcji przewyższającej poziom równowagi popyt globalny mniejszy niż produkcja, nieplanowane zapasy, inwestycje, krzywa AD poniżej linii 45 stopni

Funkcja konsumpcji:

• obrazuje wielkość zamierzonej konsumpcji przy każdym poziomie rozporządzalnych dochodów osobistych

• informuje jak przejść od dochodów do konsumpcji

• założenia:

1. Ludzie, czyli GD w krótkim okresie przeznaczają stałą część swojego dochodu na konsumpcję, zatem jeśli dochód wzrośnie to proporcjonalnie wzrosną wydatki na konsumpcję

2. Funkcja posiada składową autonomiczną określającą wydatki na konsumpcję przy zerowym dochodzie

Krańcowa skłonność do konsumpcji: ( KSK )

• część każdej dodatkowej jednostki dochodu rozporządzalnego, którą GD pragną przeznaczyć na konsumpcję

• kąt nachylenia funkcji konsumpcji

Krańcowa skłonność do oszczędności: ( KSO )

• ile groszy przeznaczą GD na oszczędności jeśli ich dochód wzrośnie o 1 zł.

• KSK + KSO = 1

Składowa autonomiczna popytu globalnego: ( K_a ) konsumpcja automomiczna

• niezależna od poziomu dochodu

• wielkość popytu zgłaszanego przez GD przy zerowym dochodzie

Dyspozycyjne dochody GD: ( rozporządzalne dochody osobiste )

• dochody jakie GD otrzymują od P, powiększone o wypłaty transferowe ze strony państwa i zmniejszone o podatki bezpośrednie płacone państwu

• ile GD przeznaczą na konsumpcję i oszczędności

Funkcja oszczędności:

• obrazuje wielkość zamierzonych oszczędności przy każdym poziomie dochodu

• może być wyprowadzona z funkcji konsumpcji

• zakładana bezpośrednia relacja między nominalnym DN a zaoszczędzoną, czyli nie wydaną na zakup dóbr i usług częścią dochodu

• czynniki wpływające na poziom oszczędności: bieżące i oczekiwane stopy procentowe, dotychczasowy i oczekiwany dochód, zasoby kapitału, majątku i dóbr trwałych, subiektywne gusty i preferencje, stopy podatku dochodowego, poziom cen, pewność zatrudnienia.

Funkcja inwestycji:

• zakładana relacja pomiędzy DN a poziomem całkowitych wydatków inwestycyjnych

• poziom planowanych inwestycji wykazuje tendencję do wzrostu lub spadku wraz z poziomem DN oraz poziomem wykorzystania mocy produkcyjnych

• linia pozioma, funkcja nie zależy od wielkości dochodu, założenie krótkookresowe

• czynniki determinujące: realna stopa procentowa, poziom DN, oczekiwania dotyczące rentowności przyszłej prod., polityka podatkowa rządu, technologie

Mnożnik:

• stosunek zmiany produkcji w punkcie równowagi do powodującej ją zmiany w wydatkach autonomicznych

• mnożnik = 1/(1-KSK) = 1/KSO

• informuje jak zmieni się prod. w wyniku zmiany popytu globalnego

• jest zawsze większy od jeden, ponieważ każda zmiana autonomicznego popytu inwestycyjnego uruchamia dalsze zmiany popytu konsumpcyjnego

• działanie możliwe gdy istnieje lepkość cen i produkcja potencjalna nie została osiągnięta

• działanie mnożnika to przyrost wydatków tworzących składową autonomiczną popytu globalnego oraz wywołana nimi fala dostosowań wyrażona samopowielającym się wzrostem lub spadkiem wydatków konsumpcyjnych, ponieważ wydatki inwestycyjne są funkcją konsumpcyjnych, następuje wzrost planowanych wydatków inwestycyjnych, które działaniem mnożnika są zakładane jako stałe

• wyprowadzenie:

1. Zakładamy że przy sztywnych cenach wpływy są równe wydatkom, a podaż równa dochodowi, pojawia się spirala ekspansji i depresji związana z dodatnim sprzężeniem zwrotnym

2. Kreślimy wykres planowanych wydatków i planowanych wpływów od dochodu Y z linią 45 stopni i dwiema krzywymi podaży globalnej

Paradoks zapobiegliwości:

• obniżenie skłonności do oszczędzania prowadzi do wzrostu produkcji, natomiast nie wywołuje ono zmian w rozmiarach planowanych oszczędności odpowiadających stanowi równowagi, które nadal muszą być równe planowanym inwestycjom, wzrost prod. jest warunkiem zrekompensowania zmniejszonej potrzeby oszczędzania przy każdej wielkości produkcji

Pieniądz:

• powszechnie akceptowany towar, za pomocą którego dokonuje się płatności za dostarczone dobra lub wywiązuje się ze zobowiązań

• specyficzna forma towaru, powszechny ekwiwalent

• funkcje: środek wymiany, jednostka rozrachunkowa, środek przechowywania wartości (tezauryzacja), miernik odroczonych płatności

Baza monetarna:

• gotówka w obiegu + rezerwy gotówkowe banku

• zasób pieniądza wielkiej mocy

• łączna ilość banknotów i bilonu znajdującego się w obiegu pozabankowym i będących w posiadaniu systemu bankowego

• ilość gotówki dostarczonej przez bank centralny bankom komercyjnym i sektorowi pozabankowemu

Podaż pieniądza:

• gotówka w obiegu pozabankowym + wkłady w bankach komercyjnych

• całkowita ilość znajdujących się w obiegu zasobów pieniądza, występującego w roli środka wymiany przy danej stopie procentowej

• podaż jest różna od bazy monetarnej, ponieważ system bankowy posiada zdolność kreacji pieniądza

• struktura:

m1 - podstawowa część pieniądza pełniąca rolę środka spekulacji, banknoty i bilon w obiegu pozabankowym oraz wkłady na żądanie

m2 - m1 + rachunki oszczędnościowe i wkłady terminowe, mierzy zasób pieniądza widziany jako rezerwuar jego siły nabywczej

m3 - m2 + wkłady terminowe o relatywnie wysokich saldach

• wykresem jest linia pionowa M na wykresie stopy procentowej od podaży pieniądza

Mnożnik kreacji pieniądza:

• wielokrotność jaką stanowi podaż pieniądza w stosunku do bazy monetarnej

• obrazuje wielkość zmiany zasobu pieniądza wywołanej zmianą bazy monetarnej o jednostkę

• podaż pieniądza M. = MKP x baza monetarna

• MKP > 1

• MKP zależy od planowanej przez banki stopy rezerw gotówkowych (stosunek rezerw do całkowitej ilości wkładów) oraz od planowanego stosunku gotówki w obiegu pozabankowym do całkowitej wartości wkładów w bankach

• MKP rośnie gdy rośnie stopa rezerw gotówkowych banków i gdy rośnie stosunek gotówki w obiegu do wkładów sektora prywatnego

Mnożnik depozytowy:

• ilustruje proces kreacji pieniądza w gospodarce

• jest równy odwrotności stopy rezerw obowiązkowych

Popyt na pieniądz:

• popyt na zasoby pieniądza w ujęciu realnym

• chęć utrzymywania sald gotówkowych przez GD i P w postaci m1

• ceną pieniądza jest przeciętna stopa procentowa wygenerowana na rynku

• wzrost dochodu realnego powoduje wzrost popytu na pieniądz przy każdym poziomie stopy procentowej

• w ujęciu krótkookresowym popyt na pieniądz objaśniany jest 3 motywami (transakcyjnym, portfelowym / spekulacyjnym, przezornościowym.

• Sama funkcja popytu na pieniądz jest funkcją dwóch zmiennych D_p=L(dochody realne)[r(stopy %) y(wielkości dochodu]. Im większe dochody tym będą trzymali więcej pieniędzy przy sobie, Im wyższe dochody realne tym większa chęć utrzymania wyższych sald gotówkowych.

Motyw transakcyjny:

W ujęciu Keysowskim motyw transakcyjny a właściwie wynikająca z niego wielkość utrzymywanej gotówki nie zależy od stopy procentowej

Motyw spekulacyjny:

Motyw spekulacyjny objaśnia zmienność popytu w zależności od stopy procentowej w oparciu o efekt spekulacyjny który zakłada że istotna część gospodarstw domowych utrzymuje swoje aktywa w postaci gotówki oraz w postaci obligacji, zmiany stopy procentowej powoduje albo wyprzedaż albo wykup obligacji a zatem zmianę w popycie tj chęć utrzymywania gotówki. Rynkowa wartość obligacji W_o=100*K/R,k-% obligacji, R-rynkowa stopa obligacji, jeżeli R rośnie to wartość obligacji będzie malała, jeżeli R spada to wartość obligacji rośnie.

Motyw przezornościowy:

Objaśnia zmienność popytu na pieniądz, ludzie utrzymują salda gotówkowe na wypadek nie przewidzianych klęsk, względnie nie przewidzianych wydatków które trzeba będzie ponieść lub można ponieść w celu uzyskania wysokiej korzyści.

Mechanizm depresyjny:

Społeczeństwo zwiększyło oszczędności w stosunku do inwestycji podejmowanych przez przedsiębiorstwa. Wzrostowi oszczędności towarzyszy spadek konsumpcji co powoduje ze przedsiębiorstwa mają problem z upłynnieniem towaru, rosną zapasy, spada zatrudnienie i spadają dochody gospodarka podąża w kierunku recesji.

Spirala ekspansji:

Gdy skłonność do oszczędzania zmniejsza się, nagromadzone oszczędności nie starczają na finansowanie inwestycji, społeczeństwo wydaje więcej na konsumpcję to zachęca do zwiększenia produkcji tym samym do zwiększenia inwestycji zostaje uruchomiona spirala inwestycji trwa to tak długo jak przedsiębiorcy są wstanie kontynuować działania inwestycyjne.

Budżet:

zestawienie wpływów i wydatków państwa, pod pojęciem budżetu rozumiemy również budżety lokalne jak i centralne.

Dług publiczny:

To wielkość sumy pozostałych do spłacenia pożyczek zaciągniętych przez państwo w kraju i zagranicą, z charakteru wpływów i wydatków budżetowych wynika problem zrównoważenia budżetu. Wydatki z budżetu są wartością autonomiczną i nie zależą od poziomu dochodów. Wpływy zależą od poziomu dochodów. Z tego powodu występuje deficyt / nadwyżka budżetowa.

Podaż pieniądza:

Nie można jej utożsamiać z banknotów i monet znajdujących się w obiegu bankowym i pozabankowym, są to wszystkie rodzaje środków płatniczych dostępnych przy danej stopie procentowej pełniącej rolę powszechnego ekwiwalentu.

• M1 są to banknoty i monety w obiegu pozabankowym + wkłady na żądanie.

• M2 mierzy zasób pieniędzy widziany jako rezerwuar jego siły nabywczej i jest to M1+rachunki oszczędnościowe i wkłady terminowe.

M3 to podaż M2 + wkłady terminowe o relatywnie wysokich saldach.

Państwo działające za pomocą odpowiedniego instrumentarium doprowadza do tego że podaż pieniądza nie zależy od wysokości stopy procentowej. Państwo może jednak wpływać na wielkość podaży pieniądza regulując procesy kreacji pieniądza w gospodarce oraz zwiększyć względnie zmniejszyć zasób pieniądza.

Kreacja pieniądza:

Pieniądz musi mieć pokrycie, pieniądz będzie wykreowany jeżeli doprowadzi się do sytuacji że część transakcji przepływu pieniądza wielkiej mocy nie wymaga użycia pieniądza wielkiej mocy (np. rozliczenia międzybankowe na zasadzie wymiany sald, oscylator).

Funkcje banków komercyjnych:

Transformacja terminów i ryzyka (część środków wpływa podczas trwania lokat a część później, dywersyfikacja ryzyka na różne terminy i działy gospodarki)

Kontakt kredytobiorca - kredytodawca.

Usługi Faktoringowe

Obsługa papierów wartościowych (emisja i sprzedaż)

Udzielanie gwarancji i poręczeń.

Zmniejszenie ryzyka w transakcjach międzynarodowych poprzez wykorzystania instrumentów akredytywy i inkasa dokumentowego.

Kanały sprzężeń pomiędzy rynkami:

Kanały zależności pomiędzy stopą procentową i wielkością inwestycji. Rachunek opłacalności projektu inwestycyjnego jest oparty na metodzie NPV (zaktualizowanej wartości netto przepływów pieniężnych). Przy czym główną wielkością wyznaczającą czynnik aktualizacyjny jest rynkowa stopa procentowa. Sama metoda NPV opiera się na uwzględnieniu zmiany wartości przepływu pieniężnego w czasie. Zmiana wartości przepływu pieniężnego w czasie wynika z:

1. Możliwości zainwestowania określonej kwoty pieniężnej, która po upływie określonego czasu przyniesie zysk.

2. Wyższej ceny możliwości bieżącej konsumpcji od przyszłej, dokonywanej przez konsumenta.

3. Relatywizmu wartości obecnych dochodów w stosunku do przyszłych.

4. Ze zjawiska inflacji.

Wielkość NPV wyznaczana jest sumą przepływów pieniężnych w ciągu i - tego roku zdyskontowanych stopą procentową r. Główną wielkością stanowiącą o wielości stopy procentowej r -jest procentowanie lokat długoterminowych r_d + odpowiedni procent doliczony za ryzyko inwestycyjne.

CF_i - przepływ pieniężny netto.

Wyraża on wielkość korzyści jakie przyniesie inwestorowi inwestycja kapitałowa za okres swego funkcjonowania, jeżeli w danym roku inwestor poniesie wydatki większe od wpływów netto to korzyść będzie ujemna. Jeżeli wpływy netto będą większe od wydatków (zwiększających majątek) to CF_i będzie dodatnie

Rzadkość jest wyrazem luki pomiędzy ilością celów będących pochodną ludzkich potrzeb a ograniczonością zasobów będących środkami ich osiągnięcia.

Rzadkość jest to fakt że nie możemy mieć wszystkiego co chcemy przez cały czas.

Implikacje rzadkości * zawsze istnieje więcej niż jeden sposób wykorzystania zasobu. * jeśli wytwarzamy jeden produkt nie możemy wytwarzać drugiego. * koszt alternatywny (najlepsza nie zrealizowana wartość wykorzystania alokacji zasobów.

Oszczędności to nie skonsumowana część dochodu, równająca się dochodowi zmniejszonemu o wartość konsumpcji gospodarstw domowych. O. To odłożona konsumpcja w czasie.

Oszczędności są bierną stroną akumulacji środków pieniężnych niezbędnych do finansowania inwestycji zaś wydatki inwestycyjne są przejawem czynnego wykorzystania nagromadzonych oszczędności.

Chęć uzyskania dodatkowego dochodu to podstawowa motywacja oszczędzania, inne przesłanki to zabezpieczenie przyszłości, akumulacja oszczędności np. na zakup samochodów. Oszczędności wymuszone to oszczędności powstałe na przykład poprzez braki towarów na rynku.

Inwestycje to wielkość nowo nabytego kapitału w danym okresie, a jednocześnie jest to strumień zwiększający zasób dotychczasowego kapitału. (duża zmienność inwestycji wynika ze zmian w oczekiwaniu przedsiębiorców, zmian w popycie, zmian w cenach rynkowych)

I. dzielą się na odtworzeniowe i netto (nabycie środków w celu tworzenia dodatkowego kapitału), Inwestycje brutto = I. Netto + I. Odtworzeniowe.

Inwestycje przymusowe na żądanie państwa (np. urządzenia do ochrony środowiska), Inwestycje przymusowe wymuszone przez rynek to zapasy powstałe na skutek braku popytu.

Inwestycje przez zmiany poziomu dochodu narodowego uruchamiają procesy dostosowawcze po stronie oszczędności.

Kapitał to produkty pracy ludzkiej przeznaczone do dalszego wytwarzania.

1

---