Polski Komitet Normalizacyjny |
POLSKA NORMA |
ICS 43.080.10;
PN-EN 12252
Marzec 2008
Wprowadza
EN 12252:2005+A1:2008, IDT
Zastępuje
PN-EN 12252:2006
Sprzęt do skroplonego gazu węglowodorowego (LPG) i wyposażenie dodatkowe -Wyposażenie cystern LPG
Na wniosek Komitetu Technicznego nr 17
ds. Pojazdów i Transportu Drogowego
norma europejska EN 12252:2005+A1:2008 LPG equipment and accessories - Equipping of LPG road tankers,
ma status Polskiej Normy
© Copyright by PKN, Warszawa 2008 nr ref. PN-EN 12252:2008
Wszelkie prawa autorskie zastrzeżone. Żadna część niniejszej normy nie może być zwielokrotniana jakąkolwiek techniką bez pisemnej zgody Prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
ISBN 978-83-251-4907-9
Wersja polska
Sprzęt do skroplonego gazu węglowodorowego (LPG) i wyposażenie dodatkowe -Wyposażenie cystern LPG
Niniejsza Norma Europejska została przyjęta przez CEN w dniu 26 października 2005 r.; zmiana 1 została przyjętą przez CEN w dniu 14 stycznia 2008 r.
Zgodnie z Przepisami wewnętrznymi CEN/CENELEC członkowie CEN są zobowiązani do nadania Normie Europejskiej statusu normy krajowej bez wprowadzania jakichkolwiek zmian. Aktualne wykazy norm krajowych, łącznie z ich danymi bibliograficznymi, można otrzymać na zamówienie w Centrum Zarządzania lub krajowych jednostkach normalizacyjnych będących członkami CEN.
Niniejsza Norma Europejska istnieje w trzech oficjalnych wersjach (angielskiej, francuskiej i niemieckiej). Wersja w każdym innym języku, przetłumaczona na odpowiedzialność danego członka na jego własny język i notyfikowana w Centrum Zarządzania, ma ten sam status co wersje oficjalne.
Członkami CEN są krajowe jednostki normalizacyjne następujących państw: Austrii, Belgii, Bułgarii, Cypru, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Islandii, Litwy, Luksemburga, Łotwy, Malty, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugalii, Republiki Czeskiej, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Szwecji, Węgier, Włoch i Zjednoczonego Królestwa.
EUROPEJSKI KOMITET NORMALIZACYJNY
Centrum Zarządzania rue de Stassart, 36 B-1050 Brussels
Spis treści
Przedmowa
Przedmowa
Niniejszy dokument (EN 12252:2005+A1:2008) został opracowany przez Komitet Techniczny CEN/TC 286 „Sprzęt do skroplonego gazu węglowodorowego (LPG) i wyposażenie dodatkowe”, którego sekretariat jest prowadzony przez NSAI.
Niniejsza Norma Europejska powinna uzyskać status normy krajowej, przez opublikowanie identycznego tekstu lub uznanie, najpóźniej do września 2008 r., a normy krajowe sprzeczne z daną normą powinny być wycofane najpóźniej do września 2008 r.
Niniejszy dokument obejmuje Zmianę 1, przyjętą przez CEN w dniu 2008-01-14.
Niniejszy dokument zastępuje >EN 12252:2005<.
Zakres treści zmiany lub poprawki włączonej do treści normy zaznaczono w tekście znacznikami > <.
Norma Europejska została przedłożona jako odniesienie do załączników technicznych do umowy ADR. Z tego względu normy wyszczególnione w powołaniach normatywnych oraz obejmujące podstawowe wymogi ADR, które nie zostały ujęte w niniejszej Normie Europejskiej, są normatywne wyłącznie w przypadku zamieszczenia odniesień do rzeczonych norm w załącznikach technicznych do umowy ADR.
> usunięty tekst <
Zgodnie z Przepisami wewnętrznymi CEN/CENELEC do wprowadzenia niniejszej Normy Europejskiej są zobowiązane krajowe jednostki normalizacyjne następujących państw: Austrii, Belgii, Bułgarii, Cypru, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Islandii, Litwy, Luksemburga, Łotwy, Malty, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugalii, Republiki Czeskiej, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Szwecji, Węgier, Włoch i Zjednoczonego Królestwa.
1 Zakres normy
Niniejsza norma europejska określa wyposażenie dodatkowe i sprzęt do cystern stosowanych do transportu skroplonego gazu węglowodorowego (LPG) i identyfikuje sprzęt uznawany za niezbędny do zapewnienia bezpieczeństwa operacji napełniania, transportu i opróżniania. Określa także wymagania odnośnie montażu wyposażenia dodatkowego i sprzętu dla cystern LPG.
Niniejsza norma europejska określa także dodatkowy sprzęt i wyposażenie, które mogą być stosowane w cysternach LPG.
UWAGA Niniejsza norma europejska nie wyłącza użycia alternatywnych rozwiązań, materiałów i badań sprzętu, które zapewniają podobny poziom bezpieczeństwa.
Niniejsza norma europejska nie obejmuje „kontenerów zbiornikowych” i „cystern rurowych” stosowanych do transportu LPG.
2 Powołania normatywne
Do stosowania niniejszego dokumentu są niezbędne podane niżej dokumenty powołane. W przypadku powołań datowanych ma zastosowanie wyłącznie wydanie cytowane. W przypadku powołań niedatowanych stosuje się ostatnie wydanie dokumentu powołanego (łącznie ze zmianami).
EN 287-1, Egzamin kwalifikacyjny spawaczy - Spawanie - Część 1: Stale
EN 549, Materiały gumowe do uszczelnienia i membrany stosowane w urządzeniach gazowych i osprzęcie instalacji gazowej
EN 558-1, Armatura przemysłowa - Długości zabudowy armatury metalowej prostej i kątowej do rurociągów kołnierzowych - Armatura z oznaczeniem PN i klasy
> usunięty tekst <
EN 837-2, Ciśnieniomierze - Zalecenia dotyczące doboru i instalacji ciśnieniomierzy
EN 1012-1, Sprężarki i pompy próżniowe - Wymagania bezpieczeństwa - Sprężarki
EN 1418, Personel spawalniczy - Egzaminowanie operatorów urządzeń spawalniczych oraz nastawiaczy zgrzewania oporowego dla w pełni zmechanizowanego i automatycznego spajania metali
EN 1591-1, Kołnierze i ich połączenia - Zasady projektowania połączeń kołnierzowych okrągłych z uszczelką - Część 1: Metoda obliczeniowa
EN 1762, Węże i przewody z gumy do płynnego gazu węglowodorowego LPG (w stanie ciekłym lub gazowym) oraz do gazu ziemnego o ciśnieniu do 25 bar (2,5 MPa) - Wymagania
>EN 1983<, Armatura przemysłowa - Kurki kulowe stalowe
EN 1984, Armatura przemysłowa - Zasuwy stalowe i staliwne
EN 10025 (wszystkie części), Wyroby walcowane na gorąco z niestopowych stali konstrukcyjnych
EN 10028 (wszystkie części), Wyroby płaskie ze stali na urządzenia ciśnieniowe
EN 10045-1, Metale - Próba udarności sposobem Charpy'ego - Metoda badania
EN 10204:2004, Wyroby metalowe - Rodzaje dokumentów kontroli
EN 10216-1, Rury stalowe bez szwu do zastosowań ciśnieniowych - Warunki techniczne dostawy - Część 1: Rury ze stali niestopowych z wymaganymi własnościami w temperaturze pokojowej
EN 10217-1, Rury stalowe ze szwem do zastosowań ciśnieniowych - Warunki techniczne dostawy - Część 1: Rury ze stali niestopowych z określonymi własnościami w temperaturze pokojowej
EN 12074, Materiały dodatkowe do spawania -- Wymagania dotyczące jakości w procesie produkcji, dostaw i dystrybucji materiałów dodatkowych do spawania i procesów pokrewnych
EN 12493, Spawane zbiorniki stalowe do skroplonych gazów węglowodorowych C3-C4 (LPG) - Cysterny - Projektowanie i wytwarzanie
EN 12627, Armatura przemysłowa - Przyłącza armatury stalowej do przyspawania doczołowego
EN 12760, Armatura przemysłowa - Przyłącza kielichowe armatury stalowej do przyspawania
> EN 13175:2003+A2 <, Specyfikacja techniczna i badanie zaworów i osprzętu zbiorników do skroplonych gazów węglowodorowych LPG
EN 13709, Armatura przemysłowa - Stalowe zawory zaporowe i zaporowo-zwrotne
EN 13789, Armatura przemysłowa - Zawory zaporowe żeliwne
EN 13799, Przyrządy do pomiaru zawartości zbiorników do skroplonych gazów węglowodorowych LPG
EN 14422, Złączki z zaciskami do węży do przesyłania LPG
EN 14424, Złączki do węży z oprawkami gwintowanymi
> EN ISO 3834-2, Wymagania jakości dotyczące spawania materiałów metalowych - Część 2: Pełne wymagania jakości (ISO 3834-2:2005)
EN 3834-3, Wymagania jakości dotyczące spawania materiałów metalowych - Część 3: Standardowe wymagania jakości (ISO 3834-3:2005) <
EN ISO 10497, Badania armatury - Wymagania dotyczące próby ogniowej (ISO 10497:2004)
EN ISO 15609-1:2004, Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali - Instrukcja technologiczna spawania - Część 1: Spawanie łukowe (ISO 15609-1:2004)
EN ISO 15614-1:2004, Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali - Badanie technologii spawania - Część 1: Spawanie łukowe i gazowe stali oraz spawanie łukowe niklu i stopów niklu (ISO 15614-1:2004)
3 Terminy i definicje
W niniejszym dokumencie stosuje się następujące terminy i definicje.
3.1
LPG (skroplony gaz węglowodorowy)
mieszanina butanu i propanu z ilościami śladowymi innych gazów węglowodorowych klasyfikowana zgodnie z numerem UN 1965, mieszanina gazów węglowodorowych, skroplona, numer NOS lub UN 1075, gazy węglowodorowe, skroplone
UWAGA W niektórych krajach, LPG może mieć także przypisany numer UN 1011 i 1978.
3.2
główny system odcinający
zawór lub szereg zaworów podłączonych do zbiornika, zapewniających metodę zamykania zbiornika
3.3 Sprzęt
3.3.1
sprzęt LPG pojazdu
sprzęt i przewody rurowe cysterny służącej do przewozu LPG, wchodzące w kontakt z LPG i tworzące część systemu LPG, systemy odcinające lub systemy bezpieczeństwa, które nie są bezpośrednio podłączone do zbiornika i nie stanowią części układu paliwa LPG
3.3.2
zbiornik
zbiornik ciśnieniowy zawierający LPG, końcówki wylotowe i spawane przyłącza
3.3.3
wyposażenie dodatkowe
złącza podłączone do zbiornika
3.4
osłona termometryczna
stała szczelna osłona w zbiorniku/przewodach rurowych do zamocowania miernika temperatury
3.5
przewody rurowe
rury i złącza łączące zbiornik, zawory i sprzęt
3.6
cysterna
pojazd, naczepa lub przyczepa na sztywnej ramie, składająca się z jednego lub więcej stałych zbiorników
UWAGA Zwane także stałymi zbiornikami (cysternami) i zbiornikami demontowanymi dla przewozów ADR.
4 Wymagania podstawowe
4.1 Postanowienia ogólne
Sprzęt po złożeniu powinien zapewniać odpowiednią wytrzymałość mechaniczną, chemiczną i naprężenia bez powodowania rozszczelnienia. W szczególności:
powinien być wykonany z materiałów, które pozwalają na uzyskanie odpowiednich właściwości mechanicznych; w szczególności, gdzie sprzęt jest narażony na działanie niskiej temperatury (włącznie z niską temperaturą spowodowaną napełnianiem), materiały powinny być także odpowiednio plastyczne;
powinien być zabezpieczony przed przypadkowym uszkodzeniem, które mogłoby stać się przyczyną ulatniania się LPG.
4.2 Sprzęt
Norma europejska obejmuje sprzęt obowiązkowy i opcjonalny do montażu na cysternach LPG zgodnie z tabelą 1.
Tabela 1 - Sprzęt stanowiący wyposażenie cysterny
Opis |
Punkt |
Obowiązkowy |
Opcjonalny |
Wyposażenie dodatkowe zbiornika |
|||
Mierniki zawartości |
6.1.1/8.2 |
X |
|
Miernik ciśnienia |
6.1.2/8.3 |
X |
|
Główny system odcinający |
6.1.3 |
X |
|
Miernik temperatury |
6.2/8.4 |
|
X |
Zawór nadmiarowy ciśnieniowy (PRV) |
6.2/8.11 |
|
X |
Osłona przeciwsłoneczna |
6.2 |
|
X |
Sprzęt cysterny LPG |
|||
Przewody rurowe |
7.1.2/8.1.6 |
X |
|
System awaryjnego odcinania |
10.2 |
X |
|
Węże |
7.1.3/8.6 |
X |
|
Zawory regulacyjne z termostatem/hydrostatyczne zawory bezpieczeństwa |
7.1.4 |
X |
|
Zawory |
7.1.5/8.10 |
X |
|
Sprężarka |
7.2 |
|
X |
Pompa |
7.2/ 8.5 |
|
X |
Bęben do nawijania węża |
7.2/ 8.7 |
|
X |
Układ pomiarowy |
7.2/ 8.9 |
|
X |
Bęben do nawijania przewodu uziemienia |
7.2/8.8 |
|
X |
4.3 Dostęp do zaworów
Zawory wymagane do pracy w warunkach normalnych i awaryjnych powinny być łatwo dostępne z możliwością użycia zdalnego.
5 Zbiornik
5.1 Projekt i wykonanie
Zbiornik powinien być zaprojektowany i wykonany zgodnie z EN 12493.
5.2 Montaż zbiornika na cysternie
5.2.1 Postanowienia ogólne
Zbiornik i mocowania do konstrukcji pojazdu powinny umożliwiać absorbowanie naprężeń spowodowanych normalnym użyciem, takich jak udary, drgania, hamowanie itp.
5.2.2 Mocowanie
5.2.2.1 Mocowanie zbiornika do cysterny powinno być przeprowadzone zgodnie z obliczeniami opartymi na siłach wyszczególnionych w tabeli 2.
Tabela 2 — Siły działające na zbiornik montowany na cysternie
Kierunek działania siły |
Siła N |
W kierunku jazdy |
2 g × całkowita masa zbiornika |
Poziomo, po kątem 90° do kierunku jazdy |
1 g × całkowita masa zbiornika |
Pionowo do góry |
1 g × całkowita masa zbiornika |
Pionowo do dołu |
2 g × całkowita masa zbiornika |
Całkowita masa zbiornika obejmuje masę własną oraz maksymalną dopuszczalną masę zawartości. g - przyspieszenie ziemskie. |
|
Przykładowa metoda obliczeń dla mocowań zbiornika do podwozia jest podana w załączniku B.
Zbiornik powinien posiadać ciągłość elektryczną z podwoziem. Rezystancja ścieżki elektrycznej nie powinna przekraczać 10 Ω.
Jeśli zbiornik zamontowany na podwoziu zostanie poddany badaniu hydraulicznemu, podczas którego posiada dwukrotną masę normalnej pojemności roboczej, należy ustalić, czy podwozie jest dostosowane do tego typu obciążenia.
6 Wyposażenie dodatkowe zbiornika
6.1 Wymagane wyposażenie dodatkowe zbiornika
Mierniki zawartości
Zbiorniki należy wyposażyć w odpowiednie mierniki zawartości. Obowiązują wymagania normy EN 12493 dla maksymalnego napełnienia.
Jeśli zawartość zbiornika jest mierzona objętością, a nie wagą, należy zapewnić co najmniej dwa niezależne systemy pomiarowe, z których jeden może być stałym miernikiem poziomu cieczy.
Miernik ciśnienia
Zbiorniki należy wyposażyć w miernik ciśnienia zgodnie z punktem 8.3.
Główny system odcinający
Wszystkie połączenia ze zbiornikiem o średnicy większej niż 1,5 mm, inne niż połączenia z zaworami bezpieczeństwa lub połączenia zamocowane na stałe, wyposażone w zaślepki kołnierzowe lub korki, należy wyposażyć w główny system odcinający.
Główny system odcinający powinien posiadać konstrukcję zapewniającą ograniczenie wypływu zawartości zbiornika w przypadku zewnętrznego uszkodzenia.
Wymagany typ głównego systemu odcinającego zależy od zastosowania zbiornika:
a) Opróżnianie/napełnianie do fazy ciekłej:
Normalnie zamknięty wewnętrzny zawór odcinający otwierany hydraulicznie, pneumatycznie lub mechanicznie z poziomu cysterny. Zawór powinien posiadać możliwość zastosowania systemu szybkiego zamykania (patrz 10.2). System powinien obejmować urządzenie termostatyczne lub innego typu, który zapewni zamknięcie w przypadku pożaru i powinien być wyposażony w zawór nadmiarowy.
b) Napełnianie do fazy gazowej:
Połączenia do napełniania cysterny należy wyposażyć w:
zawór zwrotny lub szereg zaworów zwrotnych w połączeniu z ręcznym zaworem odcinającym lub
normalnie zamknięty wewnętrzny zawór odcinający otwierany hydraulicznie, pneumatycznie lub mechanicznie z poziomu cysterny wraz z zabezpieczeniem przed odtoczeniem się/systemem wyłączania awaryjnego.
c) Inne połączenia rurowe dla fazy ciekłej lub gazowej:
Wewnętrzny zawór nadmiarowy lub wewnętrzny zawór zwrotny w połączeniu z ręcznym zaworem odcinającym.
Linia odprowadzania fazy ciekłej powinna być wyposażona w ręczny lub zdalny zawór, umieszczony możliwie najbliżej otworu wylotowego zbiornika za wewnętrznym zaworem odcinającym.
Zdalne zawory odcinające podczas transportu muszą być w pozycji zamkniętej.
6.2 Opcjonalne wyposażenie dodatkowe zbiornika
Jeśli opcjonalne wyposażenie dodatkowe zbiornika jest zamontowane, obowiązują następujące wymagania:
mierniki temperatury zgodne z punktem 8.4;
zawory bezpieczeństwa powinny posiadać rozmiar określony w punkcie 8.11 i załączniku A;
osłony przeciwsłoneczne zgodne z EN 12493.
7 Sprzęt cysterny drogowej LPG
7.1 Wymagany sprzęt LPG
7.1.1 Postanowienia ogólne
Sprzęt LPG i przewody rurowe powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznym przez ich konstrukcję, położenie lub za pomocą odpowiednich urządzeń zabezpieczających.
7.1.2 Przewody rurowe
Bariery mechaniczne nie powinny być mocowane bezpośrednio do przewodów rurowych i zaworów, które mają chronić. Przewody rurowe powinny być zamontowane w sposób ograniczający możliwość uszkodzenia na skutek drgań.
Liczba połączeń powinna być jak najmniejsza. Połączenia powinny być spawane lub łączone przez spoinę brzeżną, za wyjątkiem sytuacji wymienionych w punkcie 9.4.
7.1.3 Węże połączeniowe
Węże połączeniowe do przewodów rurowych i sprzętu muszą być zgodne z punktem 8.6.
7.1.4 Zawory regulacyjne z termostatem/hydrostatyczne zawory bezpieczeństwa
Zawory regulacyjne z termostatem/hydrostatyczne zawory bezpieczeństwa należy zamontować dla wszystkich przewodów rurowych, gdzie ciecz może być uwięziona pomiędzy zamkniętymi zaworami, chyba że system jest zabezpieczony w inny sposób.
Zawory należy umieścić w ten sposób, by nie były skierowane w stronę zbiornika LPG oraz nie powinny być umieszczane w dolnej części rur poziomych.
Hydrostatyczne zawory bezpieczeństwa powinny być ustawione na odprowadzanie ciśnienia niższego niż ciśnienie obliczeniowe zabezpieczanego sprzętu.
7.1.5 Zawory
Zawory muszą być zgodne z punktem 8.10.
Zawór odcinający jest wymagany dla przewodów rurowych do przenoszenia cieczy lub gazu stosowanych do standardowych zadań. Należy go umieścić możliwie blisko końca przewodu rurowego lub otworu wylotowego węża.
7.2 Opcjonalny sprzęt LPG
Jeśli cysterna jest wyposażona w dowolne z poniższych urządzeń, obowiązują następujące wymagania:
sprężarki zgodne z EN 1012-1;
pompy zgodne z punktem 8.5;
węże doprowadzające zgodne z punktem 8.6;
bębny do nawijania węży zgodne z punktem 8.7;
bębny do nawijania przewodu uziemienia zgodne z punktem 8.8;
systemy pomiarowe zgodne z punktem 8.9.
8 Specyfikacja sprzętu
8.1 Odpowiednie materiały
8.1.1 Postanowienia ogólne
Jeśli nie określono inaczej w dokumentacji projektowej, temperatura obliczeniowa powinna zawierać się w zakresie od - 20 °C do + 50 °C. Materiały konstrukcyjne muszą zapewniać pracę w przewidywanym zakresie temperatury. Jeśli cysterna może być poddana działaniu wyższej temperatury otoczenia lub produktu, zakres temperatury obliczeniowej powinien wynosić od - 40 °C do + 50 °C.
Metody wyboru gatunków materiału są określone w normie EN 12493.
8.1.2 Stalowe elementy ciśnieniowe
Materiały stalowe ciśnieniowe powinny być wykonane z odpowiedniej stali określonej w normie EN 10028.
8.1.3 Części nienarażone na działanie ciśnienia
Części nienarażone na działanie ciśnienia, które są bezpośrednio dospawane do części ciśnieniowych, powinny być wykonane z odpowiednich materiałów, określonych w normie EN 10025 lub podobnych materiałów i muszą być kompatybilne z materiałem, z którego wykonane są części ciśnieniowe. Materiały należy poddać badaniom zgodnie z metodą określoną w normie EN 10045-1.
8.1.4 Materiały pomocnicze do spawania
Materiały pomocnicze do spawania muszą zapewnić odpowiednie spawy o właściwościach równych co najmniej określonym dla materiałów gotowych części i powinny być zgodne z normą EN 12074.
8.1.5 Materiały niemetaliczne
Materiały niemetaliczne muszą być zgodne z obiema fazami LPG w zakresie ciśnienia i temperatury, dla których zaprojektowany jest sprzęt LPG.
Materiały niemetaliczne powinny być zgodne z odpowiednimi wymaganiami normy EN 549.
Wszystkie materiały wykonane z elastomerów, stykające się z LPG, powinny spełniać wymagania określone w normie EN 549 odnośnie odporności na:
gaz (próba z użyciem pentanu);
środki smarne;
starzenie;
niską temperaturę;
wysoką temperaturę;
ciśnienie;
ozon (w miejscu, gdzie uszczelka jest narażona na działanie czynników atmosferycznych).
UWAGA Metody wyboru materiałów niemetalicznych zostały podane w normie EN ISO 11114-2.
8.1.6 Przewody rurowe
Przewody rurowe muszą być zgodne z normami EN 10216-1 i/lub EN 10217-1.
8.1.7 Certyfikacja materiałów
Części ciśnieniowe i części nienarażone na działanie ciśnienia bezpośrednio dospawane do części ciśnieniowych powinny posiadać certyfikaty producenta zgodne z EN 10204:2004 typ certyfikatu 2.2.
8.1.8 Kontrola materiałów
Producent zapewnia system identyfikacji materiałów użytych w produkcji, umożliwiający śledzenie pochodzenia części ciśnieniowych i części nienarażonych na działanie ciśnienia, bezpośrednio dospawanych do części ciśnieniowych. System powinien obejmować odpowiednie procedury weryfikacji tożsamości materiałów otrzymanych od dostawcy.
Procedury weryfikacji powinny być oparte na certyfikatach producenta i/lub badaniach odbioru.
Należy zachować informacje o materiałach pomocniczych do spawania.
8.2 Mierniki zawartości
Zbiorniki należy wyposażyć w odpowiednie mierniki zawartości zgodnie z normą EN 13799.
Maksymalna średnica otworu odpowietrzającego nie powinna być większa niż 1,5 mm, chyba że zainstalowano zawór odcinający i nadmiarowy.
Śruba odpowietrzająca powinna być stale zakręcona.
Powinna istnieć możliwość wymiany dławnicy bez konieczności wyłączania zbiornika z użycia.
Konstrukcja obrotowego urządzenia pomiarowego powinna uwzględniać drgania podczas transportu.
Obrotowe urządzenia pomiarowe powinny posiadać swobodę ruchu w obu kierunkach.
8.3 Miernik ciśnienia
Mierniki ciśnienia należy zamontować w miejscu uniemożliwiającym ich uszkodzenie i pozwalającym na łatwą kontrolę.
Jeśli miernik jest podłączony bezpośrednio do zbiornika, obowiązują wymagania punktu 6.1.3.1.
Mierniki ciśnienia muszą być zgodne z EN 837-2.
8.4 Miernik temperatury
Połączenie miernika temperatury z przewodami rurowymi lub zbiornikiem powinno być wykonane przez osłonę termometryczną.
Osłona termometryczna powinna posiadać konstrukcję zgodną z wymaganiami dla zbiornika lub przewodu rurowego, do którego jest zamontowana.
8.5 Pompa
Prędkość obrotowa napędu powinna być zmienna, uniemożliwiając przekroczenie parametrów nominalnych pompy.
W przypadku pomp wyporowych, poza standardowym wewnętrznym obejściem przeciążeniowym, pompa lub otwór wylotowy przewodu rurowego powinien być wyposażony w odrębny zawór obejściowy, ustawiony na niższą różnicę ciśnień w celu automatycznego odprowadzenia nadmiaru cieczy do zbiornika, po zamknięciu zaworu tłocznego. Zawór bocznikowy powinien posiadać rozmiar odpowiedni dla prędkości pracy pompy.
Jeśli system obejściowy nie jest dostępny, konstrukcja i praca pompy powinny uniemożliwiać powstawanie efektu kawitacji.
Jeśli jest to wymagane przez producenta pompy, należy zamontować odpowiedni filtr siatkowy na dopływie do pompy. Jeśli filtr siatkowy nie zabezpiecza pompy podczas podnoszenia, należy zamontować dodatkowy filtr siatkowy.
Pompy należy wyposażyć w uszczelnienia o wysokiej jakości; proste komory dławikowe nie są dopuszczalne.
8.6 Węże
Wąż odprowadzający cysterny drogowej powinien być zgodny z normą EN 1762, złącza węży muszą być zgodne z normami EN 14422 i/lub EN 14424.
Wąż odprowadzający cysterny drogowej powinien być wykonany z materiałów odpowiednich do zastosowań LPG i posiadać konstrukcję umożliwiającą pracę przy ciśnieniu równym co najmniej ciśnieniu obliczeniowemu przewodów rurowych. Węże powinny posiadać oryginalną długość, bez pośrednich połączeń lub złączy, przy czym ich długość nie powinna przekraczać 60 m. >usunięty tekst<
Zawory końcowe węża odprowadzającego cysterny drogowej powinny być zabezpieczone przed przypadkowym otwarciem i posiadać odpowiednie miejsce przechowywania, zapobiegające przemieszczaniu podczas ruchu pojazdu.
>usunięty tekst<
Wąż odprowadzający cysterny ze złączami powinien być poddany badaniu ciśnieniem o wartości 1,5 ciśnienia obliczeniowego.
Minimalny promień gięcia węża odprowadzającego cysterny powinien być mniejszy niż promień gięcia bębna do nawijania węża, jeśli jest on zamontowany.
Dopuszczalne jest stosowanie węża odprowadzającego cysterny i złącz stosowanych w różnych krajach UE, jeśli są one zgodne z odpowiednimi normami krajowymi.
8.7 Bęben do nawijania węża
Bęben do nawijania węża należy wyposażyć w hamulec umożliwiający kontrolę prędkości nawijania. Zespoły rolki lub szpuli powinny być umieszczone w pobliżu lub na bębnie, uniemożliwiając uszkodzenie węża przez ostre krawędzie.
Bęben do nawijania węża powinien posiadać opcję nawijania ręcznego lub z zasilaniem. Opcja nawijania z zasilaniem powinna posiadać opcję zabezpieczającą przed nadmiernym nawinięciem.
8.8 Bęben do nawijania przewodu uziemienia
Bęben do nawijania przewodu uziemienia musi posiadać ciągłość elektryczną ze zbiornikiem.
8.9 Układ pomiarowy
Konstrukcja i materiały powinny być dostosowane do użycia w systemach LPG oraz do warunków pracy.
Nie należy stosować żeliwa, jeśli nie posiada ono odpowiedniej plastyczności i odporności na pęknięcia kruche w zakresie ciśnienia i temperatury roboczej. Nie należy stosować żelaza plastycznego o wydłużeniu przy pęknięciu mniejszym niż 18%.
8.10 Zawory
Zawory dla cysterny LPG powinny spełniać wymagania jednej lub więcej norm: >EN 13175:2003+A2<, EN 558-1, >EN 1983<, EN 1984, EN ISO 10497, EN 12627, EN 12760, EN 13789, EN 13709.
8.11 Zawory bezpieczeństwa
Zawory bezpieczeństwa powinny być umieszczone w miejscu powstawania gazów w zbiorniku.
Rozmiar i liczba zaworów bezpieczeństwa musi być zgodna z załącznikiem A.
Zawory bezpieczeństwa powinny być umieszczone na tej samej płaszczyźnie co płaszcz zbiornika, z mechanizmem umieszczonym wewnątrz zbiornika, a wszelkie wystające elementy powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniem, przy czym uszkodzenie osłony nie powinno wpływać na pracę zaworu.
9 Zespół
9.1 Postanowienia ogólne
Cysterny należy wytwarzać zgodnie z rysunkami i specyfikacją.
Producent jest odpowiedzialny za kompetencje, szkolenia i nadzór nad pracownikami.
Producent zapewnia, z uwzględnieniem wszelkich instrukcji dostawcy materiałów, że materiały gotowej cysterny są zgodne z niniejszą normą europejską.
Kontrola wzrokowa elementów ciśnieniowych powinna być uzupełniona o badanie magnetyczne proszkowe oraz wykrywanie szczelin płynami o dużej przenikalności.
9.2 Spawanie
9.2.1 Spawanie elementów ciśnieniowych
Spawanie elementów ciśnieniowych powinno być zgodne z > EN ISO 3834-2 i EN ISO 3834-3 < i powinno być przeprowadzane wyłącznie z zachowaniem następujących warunków:
specyfikacja procedury spawania jest przygotowana przez producenta. Procedury spawania wybrane przez producenta są odpowiednie do zastosowania. Producent przygotował specyfikację procedury spawania dla każdego złącza lub rodziny złącz zgodnie z EN ISO 15609-1. Procedury spawania są potwierdzone przez badania procedury spawania zgodnie z EN ISO 15614-1;
spawacze posiadają odpowiednie kwalifikacje zgodnie z EN 287-1, a spawacze maszynowi zgodnie z EN 1418, a ich uprawnienia są ważne;
— lista spawaczy i spawaczy maszynowych oraz wyniki badań dopuszczających są przechowywane przez producenta.
UWAGA Szczegółowe zalecenia odnośnie spawania zostały określone w normie EN 1708-1.
9.2.2 Spawanie elementów niebędących pod ciśnieniem
Spawanie elementów niebędących pod ciśnieniem i spawanie mocowań (tymczasowych lub innych), włącznie ze wspornikami do elementów ciśnieniowych należy przeprowadzić zgodnie z odpowiednią procedurą.
9.3 Połączenia kołnierzowe
Należy wykonać możliwie najmniejszą liczbę połączeń kołnierzowych. Kołnierze i ich połączenia powinny być zaprojektowane zgodnie z EN 1591-1.
UWAGA Informacje dotyczące wyboru kołnierzy zostały określone w normie EN 1092-1 i/lub ISO 7005-1.
9.4 Połączenia śrubowe
Połączenia przewodów rurowych o średnicy nominalnej do 50 mm (włącznie) lub elementów takich jak pompy, zawory i mierniki o średnicy nominalnej do 80 mm mogą być gwintowane.
9.5 Badanie ciśnieniowe
Po zakończeniu konstrukcji, przewody rurowe cysterny powinny być poddane badaniu ciśnieniem hydraulicznym przy ciśnieniu wynoszącym 1,3 ciśnienia obliczeniowego określonego w dokumentacji projektowej.
Pierwsze zwiększenie ciśnienia powinno być wykonane w warunkach kontrolowanych z zachowaniem odpowiednich środków bezpieczeństwa.
UWAGA Zalecana procedura została określona w normie EN 14334.
9.6 Badanie szczelności
Po zakończeniu badania hydraulicznego i po ostatecznym montażu, sprzęt cysterny LPG powinien zostać poddany badaniu szczelności.
Badanie szczelności należy przeprowadzić przy niskim ciśnieniu.
Najlepsze wyniki badań można uzyskać przy ciśnieniu w zakresie od 0,2 do 0,6 bar, ponieważ umożliwia ono łatwiejszą identyfikację małych wycieków.
Jeśli zbiornik nie jest wypełniony gazem, ciśnienie w badaniu szczelności powinno wynosić:
minimum 0,2 bar z użyciem powietrza lub azotu (lub innej cieczy kompatybilnej z materiałami, z których wykonano zbiornik lub badany element/sekcję),
nie mniej niż 20% ciśnienia próbnego.
Jeśli zbiornik służy do przewożenia gazu, ciśnienie badania szczelności nie powinno być mniejsze niż 20% ciśnienia próbnego >przeprowadzonego dla ciśnienia< równego prężności par LPG.
9.7 Zewnętrzne zabezpieczenie przed korozją
Sprzęt cysterny LPG powinien posiadać odpowiednie zewnętrzne zabezpieczenie przed korozją na skutek działania czynników atmosferycznych.
10 Systemy bezpieczeństwa
10.1 Postanowienia ogólne
10.1.1 Należy zapewnić system zabezpieczający przed ruchem cysterny w następujących warunkach:
przy pracującej pompie LPG;
przy otwartym wewnętrznym zaworze odcinającym wypływ cieczy;
przy odłączonym wyłączniku głównym.
Cysterny do dostaw należy wyposażyć w blokadę, zapewniającą, że wąż odprowadzający jest w pełni nawinięty przed rozpoczęciem ruchu pojazdu.
Należy zapewnić następujące systemy bezpieczeństwa:
radiowy system wyłączenia (patrz punkt 10.2);
system wyłączenia awaryjnego lub zabezpieczenie przed ruchem pojazdu, aktywowany przez otwarcie drzwiczek szafki z zaworami;
alarm dźwiękowy uruchamiany przy próbie ruchu pojazdu przy pracującej pompie LPG lub jeśli wąż nie został całkowicie nawinięty;
blokada zapewniająca, że węże doprowadzające są odłączone i zabezpieczone przed rozpoczęciem ruchu pojazdu;
10.2 System wyłączenia awaryjnego
Sprzęt LPG cysterny powinien obejmować system wyłączenia awaryjnego uruchamiany za pomocą co najmniej dwóch urządzeń ręcznych umieszczonych w łatwo dostępnych miejscach na cysternie i odpowiednio oznaczonych lub jednego urządzenia ręcznego umieszczonego na cysternie w połączeniu z:
— linką wyzwalającą (awaryjną) umieszczoną na ziemi obok cysterny podczas opróżniania i napełniania,
lub
systemami zdalnymi.
System wyłączenia awaryjnego powinien powodować natychmiastowe wyłączenie pompy odprowadzającej i zamknięcie głównego zaworu odcinającego zbiornika.
11 Ogólne wymagania dotyczące bezpieczeństwa
11.1 Urządzenia powinny mieć możliwość bezpiecznej obsługi, bez szkód dla operatora.
Tryb pracy urządzeń powinien być określony na urządzeniu, jeśli metoda pracy nie jest oczywista ze względu na konstrukcję urządzenia.
Cysterna może być wyposażona w oświetlenie, umożliwiające bezpieczne użycie sprzętu i wyposażenia dodatkowego LPG.
Jeśli wymagany jest częsty dostęp do urządzeń umieszczonych wysoko na zbiorniku, należy zapewnić odpowiednią metodę dostępu.
Należy zapewnić klapy, drzwiczki lub osłony wraz z zabezpieczeniem przed przypadkowym uruchomieniem systemów, które mogą spowodować urazy w przypadku uruchomienia.
Sprzęt odejmowalny, np. gaśnice, należy zabezpieczyć na czas transportu.
Urządzenia obrotowe należy w razie potrzeby zabezpieczyć.
Otwory do napełniania i opróżniania należy zabezpieczyć zaślepką lub korkiem, jeśli nie są używane.
Załącznik A
(informacyjny)
Prędkość odprowadzania dla zaworów bezpieczeństwa
>usunięty tekst<
A.1 Przepustowość
Zawory bezpieczeństwa powinny posiadać rozmiar umożliwiający opanowanie pożaru, określany na podstawie poniższego wzoru.
Przepustowość podana dla poniższego wzoru jest oparta na warunkach akumulacji, np. 120% powyżej ciśnienia rozpoczęcia opróżniania dla zaworu bezpieczeństwa.
Urządzenia do dekompresji powinny posiadać możliwość odprowadzania powietrza z prędkością Q (w metrach sześciennych na godzinę), zgodnie z poniższym wzorem:
gdzie
Q wymagana przepustowość dla powietrza (m3/h) przy ciśnieniu atmosferycznym i temperaturze 15 °C;
A wewnętrzna powierzchnia zbiornika (m2);
F współczynnik o wartości:
F 1 dla zbiorników nieizolowanych i
dla zbiorników izolowanych.
gdzie
u całkowita przewodność cieplna izolacji określana w temperaturze 37,8 °C (kJ/m2 na godzinę w stopniach Celsjusza);
t temperatura zawartości zbiornika (° C). Jeśli nie jest znana, należy użyć wartości t = 15 °C. Wartość F nie powinna być mniejsza niż 0,25;
Z współczynnik sprężania gazu w warunkach akumulacji. Jeśli nie jest znana, należy użyć wartości Z = 1,0;
T temperatura bezwzględna (w K) nad zaworem bezpieczeństwa w warunkach akumulacji;
L utajone ciepło parowania (kJ/kg) w warunkach akumulacji;
M względna masa cząsteczkowa gazu;
C stała oparta na współczynniku ciepła właściwego gazu, K = Cp/Cv (patrz tabela A.1). W przypadku braku określonej wartości, należy użyć wartości 0,606 odpowiadającej stosunkowi 1,0.
>usunięty tekst<
Tabela A.1 — Stała C dla gazu lub pary związana ze stosunkiem ciepła właściwego
(K = CPICv) w warunkach standardowych
K |
C |
K |
C |
K |
C |
1,00 |
0,606 |
1,32 |
0,671 |
1,64 |
0,722 |
1,02 |
0,611 |
1,34 |
0,674 |
1,66 |
0,725 |
1,04 |
0,615 |
1,36 |
0,677 |
1,68 |
0,728 |
1,06 |
0,620 |
1,38 |
0,681 |
1,70 |
0,731 |
1,08 |
0,624 |
1,40 |
0,685 |
1,72 |
0,734 |
1,10 |
0,628 |
1,42 |
0,688 |
1,74 |
0,736 |
1,12 |
0,633 |
1,44 |
0,691 |
1,76 |
0,739 |
1,14 |
0,637 |
1,46 |
0,695 |
1,78 |
0,742 |
1,16 |
0,641 |
1,48 |
0,698 |
1,80 |
0,745 |
1,18 |
0,645 |
1,50 |
0,701 |
1,84 |
0,750 |
1,20 |
0,649 |
1,52 |
0,704 |
1,88 |
0,755 |
1,22 |
0,652 |
1,54 |
0,707 |
1,92 |
0,760 |
1,24 |
0,656 |
1,56 |
0,710 |
1,96 |
0,765 |
1,26 |
0,660 |
1,58 |
0,713 |
2,00 |
0,770 |
1,28 |
0,664 |
1,60 |
0,716 |
2,04 |
0,774 |
1,30 |
0,667 |
1,62 |
0,719 |
|
|
Załącznik B
(informacyjny)
Obliczenia dla mocowań zbiornika do podwozia
B.1 Postanowienia ogólne
Mocowania muszą być odporne, przy maksymalnym dopuszczalnym obciążeniu, na działanie sił podanych w tabeli B.1 poniżej.
Tabela B.1 — Siły działające na mocowania zbiornika do cysterny
Kierunki |
Definicje |
Siła N |
W kierunku ruchu |
F1 = podwójna siła działająca przez masę całkowitą |
2 g P3 |
Pod kątem prostym do kierunku ruchu |
F2 = siła przykładana przez masę całkowitą |
1 g P3 |
Pionowo do góry |
F3 = siła przykładana przez masę całkowitą |
1 g P3 |
Pionowo do dołu |
Nieistotne dla obliczeń |
- |
Rys B.1 — Siły działające na mocowania zbiornika do cysterny
Charakterystyka zbiornika: |
||
Masa własna = |
P1 (kg) |
|
Maksymalne obciążenie = |
P2 (kg) = |
pojemność w litrach x stopień napełniania w kilogramach/litr |
Masa całkowita = |
P3 (kg) = |
P1 + P2 |
B.2 Mocowanie zbiornika do podwozia
B.2.1 Pręty ustalające
Liczba prętów ustalających |
N 1 |
Charakterystyka mechaniczna stali: |
|
— Wytrzymałość na rozciąganie |
R m1 (N/mm2) |
— Naprężenie graniczne przy wydłużeniu całkowitym |
R e1 (N/mm2) |
— Pole przekroju poprzecznego pręta (wewnętrzne do gwintu) |
S 1 (mm2) |
B.2.2 Śruby
Liczba śrub na wspornik |
N 2 |
Charakterystyka mechaniczna stali: |
|
— Wytrzymałość na rozciąganie |
R m2(N/mm2) |
— Naprężenie graniczne przy wydłużeniu całkowitym |
R e2 (N/mm2) |
— Pole przekroju poprzecznego śrub (wewnętrzne do gwintu) |
S 2 (mm2) |
B.2.3 Spawy wsporników
Pole przekroju spawu wpływającego na wytrzymałość wspornika (patrz rys. B.3):
S3 = 2 × (L1 + 2 × L2) × b (mm2)
Charakterystyka mechaniczna materiału |
|
— Wytrzymałość na rozciąganie |
R m3 (N/mm2)
|
— Naprężenie graniczne przy wydłużeniu całkowitym |
R e3 (N/mm2) |
B.2.4 Dopuszczalne naprężenie
σ ≤ 0,75 lub 0,5 × Rm
B.2.5 Typowe mocowanie (przykład)
Legenda
d = wysokość linii środkowej zbiornika nad podwoziem (mm)
L = zewnętrzna szerokość podwozia (mm)
Pręty ustalające
Wsporniki
Rys. B.2 — Typowe mocowanie zbiornika
Moment wytwarzany przez F2:
M2=d × F2 (N/mm2)
Reakcja na M2 pręta ustalającego:
(N)
B.3 Obliczenia dla prętów ustalających
B.3.1 W kierunku ruchu
— Naprężenie rozciągające prętów:
(N/mm2)
Dopuszczalne naprężenie:
σ1 ≤ σ (N/mm2)
gdzie σ ≤ 0,75 × Re1 lub 0,5 × Rm1 (w zależności, która wartość jest niższa)
B.3.2 Pod kątem prostym do kierunku ruchu
— Naprężenie rozciągające prętów:
(N/mm2)
Dopuszczalne naprężenie:
σ2 ≤ σ (N/mm2)
gdzie σ ≤ 0,75 × Re1 lub 0,5 × Rm1 (w zależności, która wartość jest niższa)
B.3.3 Pionowo do góry
— Naprężenie rozciągające prętów:
(N/mm2)
Dopuszczalne naprężenie:
σ3 ≤ σ (N/mm2)
gdzie σ ≤ 0,75 × Re1 lub 0,5 × Rm1 (w zależności, która wartość jest niższa)
B.4 Obliczenia dla spawów wsporników
B.4.1 Informacje ogólne
Rys. B.3 — Spawy wsporników
B.4.2 W kierunku ruchu
Ponieważ liczba wsporników jest równa liczbie prętów ustalających:
(N/mm2)
B.4.3 Pod kątem prostym do kierunku ruchu
(N/mm2)
B.4.4 Pionowo do góry
(N/mm2)
Dopuszczalne naprężenie (należy rozpatrzyć najniższą wartość):
σ4 ≤ σ (N/mm2)
σ5 ≤ σ (N/mm2)
σ6 ≤ σ (N/mm2)
gdzie σ ≤ 0,75 × Re1 lub 0,5 × Rm1 (w zależności, która wartość jest niższa)
B.5 Obliczenia dla śrub montażowych
Legenda
Wspornik
Rama podwozia
Śruby
Rys. B.4 — Śruby montażowe
B.5.1 W kierunku ruchu
(N)
(N/mm2)
B.5.2 Pod kątem prostym do kierunku ruchu
(N)
(N/mm2)
B.5.3 Pionowo do góry
(N)
(N/mm2)
Dopuszczalne naprężenie (należy rozpatrzyć najniższą wartość):
σ7 ≤ σ (N/mm2)
σ8 ≤ σ (N/mm2)
σ9 ≤ σ (N/mm2)
gdzie σ ≤ 0,75 × Re1 lub 0,5 × Rm1 (w zależności, która wartość jest niższa)
Bibliografia
[1] EN 1092-1, Kołnierze i ich połączenia - Kołnierze okrągłe do rur, armatury, kształtek, łączników i osprzętu z oznaczeniem PN - Część 1: Kołnierze stalowe
[2] EN 14334, Kontrola i badanie cystern do skroplonych gazów węglowodorowych (LPG)
[3] EN 1708-1, Spawanie - Podstawowe rozwiązania stalowych połączeń spawanych - Część 1: Elementy ciśnieniowe
[4] EN ISO 11114-2, Butle do gazów - Zgodność materiału butli i zaworu z zawartym w butli gazem - Część 2: Materiały niemetaliczne (ISO 11114-2:2000)
[5] ISO 7005-1, Kołnierze metalowe - Część 1: Kołnierze stalowe
[6] >ADR, Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych<
NORMA EUROPEJSKA |
EN 12252:2005+A1 |
|
marzec 2008 |
ICS 43.080.10
© 2008 CEN |
All rights of exploitation in any form and by any means reserved worldwide for CEN national Members. |
nr ref. EN 12252:2005+A1:2008: E |
EN 12252:2005+A1:2008 (E)
2
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do robót okładzinowych
Opis zawodu Operator sprzętu do robót ziemnych, Opis-stanowiska-pracy-DOC
Sprzęt Do Wspinaczki Zimowej
Sprzęt do zbierania rozlewisk
Sprzęt do ograniczania rozlewisk
Beziłowe płuczki do dowiercania złóż węglowodorów z, Wiertnictwo
132 Sprzet do iniekcji
ecdltest, sklep muzyczny, Sklep muzyczny to miejsce, gdzie możesz posłuchać muzyki, kupić płyty lub
temat 5, weze, armatura wodna, sprzet do podawania piany [konspekt]
131 Sprzet do sprezania
Sprzęt do transportu wewnętrznego, BHP, Mechanika pojazdowa
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do robót tynkarskich
Operator sprzętu do robót ziemnych 833204
16 Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do robót murarskich
więcej podobnych podstron