Sprzęt do wspinaczki zimowej ! Materiał dla kursu Tatrzańskiego w KWT „ Trójmiasto”

1.Buty.

Badzo ważny element zimowego wyposażenia wspinacza , do jego jakości -buta będzie zależało czy będzie nam sucho i ciepło w stopy, oraz efektywność Naszego wspinania. Zasadniczo buty dzielą się na „skorupy” (podwójne) fot.1 , jest to plastikowa skorupa z wewnętrznym botkiem- czyli drugim ciepłym, miękkim bucikiem wykonanym z tworzywa lub skóry ,oraz na buty jednowarstwowe fot.2 wykonane z grubej skóry z izolacja cieplną wewnątrz.. Bardzo często można tez się spotkać z butami do skituringu- czyli butami w których można zjeżdzać i podchodzić na nartach ale też można w nich się wspinać np. na lodospadach lub prostszych drogach skalnych fot.3

fot.1 Fot.2

fot.3

.

2.Czekany.

Czekan jest podstawowym elementem zimowego wspinacza , lub turysty . Ten prosty przyrząd służy do utrzymywania równowagi, , podpierania się, sondowania, kopania, jako uchwyt, , jako punkt asekuracyjny, no i do hamowania.

Budowa czekana :

Czekan turystyczny :

Więcej o czekanie przeczytasz tu : http://www.ceneria.pl/Czekan_do_trekingu_budowa_i_na_co_zwrocic_uwage_przy_zakupie,985,444,0,1,I,informacje.html

Czekan techniczny (dziaba) do trudnej wspinaczki :

Ergonomiczne kształty oraz specjalne ostrza sprawiają że takie czekany, lepiej się sprawdzają przy wspinaniu w stromym lodzie lub w trudnym terenie skalnym.

3.Raki

Raki dzielimy ze względu na różnice w budowie jak i zastosowania.

Ze względu na budowę raki dzielimy na :

1. koszykowe

zbudowane są z przedniej i tylnej części połączonych łącznikiem,.

B. Raki sztywne : Zbudowane na jednej ramie z możliwością dopasowania do rozmiaru obuwia.

C. Raki paskowe. Mocowane do butów za pomocą pasków

D. Raki półautomatyczne. To takie raki które mocujemy systemem kombinowanym czyli paskowo -automatycznym . Takie raki z tyłu posiadają specjalne automatyczne zapięcie które pasuje do specjalnego rantu na pięcie buta .Dlatego takie raki pasują tylko do butów z rantem z tyłu.

E. Raki automatyczne . Takie raki posiadają z przodu metalowy kabłąk a z tyłu automat zapinający. Pasują tylko do butów ,które posiadają specjalny rant z przodu i z tyłu.

.

F. Raki z zębami poziomymi. To takie raki których pierwsza para zębów jest ustawiana poziomo (patrz wszystkie fotografie powyżej)

G. Raki z zębami pionowymi i mono pointy. Raki z zębami pionowymi to takie których pierwsza para zębów jest ustawiana pionowo

Mono pointy to zaś takie raki które zamiast pierwszej pary maja jeden ząb atakujący ustawiony pionowo zazwyczaj w linii przedłużenia dużego palca u nogi

Raki dzielimy też ze wzg. na zastosowanie , i tak ogólnie to można przyjąć zasadę że im więcej zębów i bardziej wygląd „bojowy” tym raki nadają się do trudniejszego terenu do wspinania. Wszystkie obecna modele raków są sprzedawane z „antisnowami” czyli specjalnymi nakładkami, które zapobiegają przyklejaniu się śniegu od dołu do raków.

4. Kijki teleskopowe.

Bardzo pożyteczny element zimowego wyposażenia, służy przede wszystkim do polepszenia poczucia równowagi przy podchodzeniu w górę i w dół stoków, używając kijków oszczędzamy też nasze stawy , kolanowe i skokowe przy wędrówce z plecakiem nieodzowne przy torowaniu w głębokim śniegu. Warto wyposażyć kijki na zimę w ostry grot i szeroki talerzyk żeby kijek nie zapadał się w śniegu. Wysokość kijka regulujemy wysuwając lub chowając poszczególne elementy, warto kupić taki model, który ma niezawodny system blokowania poszczególnych segmentów kijka.

5. Śruby do lodu

służą do zakładania punktów asekuracyjnych (przelotowych lub stanowiskowych) w lodzie. Śruby maja różne długości .Ogólne zasady , gdzie i jak wkręcić śrubę na ilustracji poniżej :

Śruba posiada 3 lub 4 zęby i gwint, osadzając śrubę należy : wybrać odpowiednie miejsce , wygodnie stanąć w rakach, mocno osadzić czekan , drugim wykonać niewielkie wgłębienie i wkręcić śrubę w prawo najlepiej zachowując przy tym kąt 90 stopni , lub nawet mniejszy ( porównaj testy osadzenia śrub do lodu i sam zdecyduj jaki kąt jest najlepszy http://www.karkonosz.org/sruby.htm )

Śrubę najlepiej wkręcić na wysokości bioder lub brzucha nieco z boku , ten sposób jest najwygodniejszy

Śruba powinna być wkręcona do końca, jeśli nie uda się jej wkręcić do końca należy ja skrócić za pomocą pętli. Pamiętaj ! Śrubę łatwo uszkodzić kiedy wkręcając w zbyt cieńki lód , zęby śruby dotrą do skały i się z tępią lub wykrzywią, jeśli chcesz wyjąc śrubę z lodu musisz ją wykręcić w lewo czyli w odwrotnym kierunku niż była wkręcana , po wykręceniu usuń z jej środka lód i śnieg żeby była gotowa do użycia.

Śrub używamy również do budowy stanowiska zjazdowego w lodzie tzw. Abałakowa , przy budowie takiego stanowiska przydaje się również haczyk do przewlekania

6. Igły do traw .Warthogi

Służą do asekuracji w zmarźniętych kępach traw . Warthoga się wbija zazwyczaj młotkiem od dziaby a jeśli chce się go wyjąć należy go wykręcić w lewo.

Do osadzania igły należy wybierać największe kępy traw, na grubym podkładzie z ziemi i dobrze zmrożone. (Jeśli trawy i ziemia nie są zmrożone asekuracja z nich jest wątpliwa). Najlepiej jak igła jest pionowo wbita po ucho na półeczce skalnej, jak najbliżej ściany natomiast najdalej od krawędzi. Przed wbiciem igły należy najpierw ubić trawę w miejscu jej wbicia, aby utwardzić podłoże, zwiększa to wytrzymałoś igły. Prawidłowy sposób wpięcia karabinka do igły : przez ucho i główny trzon , pokazany na ilustracji poniżej

6.Kotwiczka śnieżna Dedman

Służy do asekuracji w śniegu. Szybkość montażu sprawia, że można go wykorzystywać jako przelot. Należy go umieścić pod kątem 40° do powierzchni śniegu oraz przygotować szczelinę w śniegu na cięgło, którą deadman połączony jest z punktem centralnym stanowiska. Jeśli włożymy go pod zbyt dużym kątem zostanie on wyrwany do góry natomiast zbyt mały kąt spowoduje przebicie go przez śnieg. Prawidłowy kąt umieszczenia deadman'a powoduje, że ma on tendencję do zagłębiania się w śniegu. Poważnym błędem osłabiającym wytrzymałość deadman'a jest nie przygotowanie szczeliny w śniegu na cięgno. Wygięta linka napinając się w trakcie obciążenia może wyrwać do góry prawidłowo osadzonego deadman'a.

Aby wyznaczyć prawidłowy kąt, można pomóc sobie czekanem.

7.Szable śnieżne.

Tak jak dedmen służą do zakładania asekuracji w śniegu , raczej twardym np. firnie. Zasada umieszczania podobna jak przy zakładaniu kotwiczki.

Wymieniony powyżej sprzęt do asekuracji używa się wyłącznie w zimie , lub w górach wysokich , oprócz tego do asekuracji zimą stosujemy pozostałe elementy służące do asekuracji : Haki , kości : typu roks , heks, tricam, oraz friendy .Należy pamiętać że bardzo często ściany rys skalnych zimą są zalodzone co pogarsza efekt klinowania kości szczególnie friendów i roksów , taką rysę należy najpierw oczyścić a dopiero potem zaklinować kość.

8.Zestaw Lawinowy

W skład zestawu wchodzą :

A .Detektor lawinowy . Małe urządzenie nadawczo , odbiorcze, które nosimy przypięte na specjalnej uprzęży pod wierzchnia odzieżą. Służy do szybkiego odnalezienia osoby zasypanej przez lawinę.

B Sonda lawinowa.

Najczęściej 6 elementowy składany pałąk z aluminiowych rurek , po złożeniu i zablokowaniu ma ok.2,5 metra wys. Służy do dokładnego wysondowania- zlokalizowania zasypanej osoby,

2. Łopata.

Najlepiej lekka ,ale na tyle mocna żeby można nią było kopać w twardym śniegu. Służy do wykopania zasypanego przez lawinę, ale oprócz tego niektóre modele można wykorzystywać jako kotwiczki śnieżne. Przydatna jest też łopata na każdym zimowym biwaku.

Należy pamiętać że zanim skorzystamy z detektorów należy poznać i przećwiczyć ich działanie w bezpiecznych warunkach. Aby korzystanie z detektorów w ogóle miało sens zespół musi się składać co najmniej z dwóch osób . W Polsce istnieją wypożyczalnie detektorów i pozostałego sprzętu lawinowego.

9 Polecana literatura.

Wyczerpujące , świetnie napisane kompedium wiedzy na temat zimowego wspinania, być może jeszcze do dostania http://wspinanie.pl/ksiegarnia/product_info.php?products_id=150

UWAGA! Wspinanie może być niebezpieczne, powyższy tekst może być niewystarczający. Zalecane jest przeszkolenie przez profesjonalnego instruktora PZA , autor tego tekstu nie ponosi odpowiedzialności za zaistniałe wypadki. Tekst jest przeznaczony do użytku wewnątrz klubowego.

---