Liryka patriotyczna i społeczna Marii Konopnickiej.
Jest drugim, po Asnyku, autorem, który w czasach niepoetyckich tworzył poezję, w której podejmowane są tematy, które nawiązując czasem do romantyzmu odchodzą nieco od założeń pozytywistycznych, chociaż często z nich korzystają (zamącone, no nie?);
Podejmuje, podobnie jak Asnyk, bardzo wiele problemów, od ludowości, miłości aż po problemy społeczne i patriotyzm; na tych ostatnich dwóch mam się skoncentrować;
Problemy społeczne podejmowane są m.in. w wierszu "Wolny najmita"; autorka pokazuje skutki wprowadzenia carskiej ustawy uwłaszczeniowej, która mimo, że dała chłopom ziemię na własność, ale podział ziemi był przeprowadzony tak, aby chłopi otrzymali najgorszą ziemię; dodatkowo pokazywanemu chłopu pogodna zniszczyła większość minimalnych plonów; teraz stał się wolnym najmitą - najmuje się do jakiekolwiek pracy, aby wyżyć; pokazane jest, że wolność stała się utrapieniem w realizacji carskiej ustawy;
W nurcie patriotycznym mamy dwa ważne wiersze: "Contra spem spero" - wierzę wbrew nadziei; jest wiersz wyrażający ciągłą i nieprzerwaną wiarę w to, że Polska odrodzi się wcześniej, czy później, ale na pewno; wszystko to mimo beznadziei po obu powstaniach, mimo ich klęsk; jest to przy okazji nawiązanie do romantycznej poezji, która miała krzepić serce narodu (tylko nie wiem, w jakich to było utworach?); "A jak poszedł król na wojnę" jest buntem przeciwko nierównemu traktowaniu życia chłopa i ludzi z wyższych stref; o ile życie króla jest wiele warte i przeżywa on wiele wojen, o tyle na tych wojnach najczęściej giną prości ludzie, chłopi; Najważniejszym jednak wierszem jest "Rota"; jest to wiersz, który potem był jednym z kandydatów na hymn narodowy; koncentruje się on na patriotyzmie narodowym, żąda od Polaków pełnego oddania ojczyźnie i zachowania jej kultury i co najważniejsze - języka; pojawia się tu także duma pochodzenia z rodu piastowskiego; ważna jest także wiara w możliwość odzyskania niepodległości; naród będzie czekał aż do momentu, aż przyjdzie odpowiedni czas na kolejne powstanie i ostateczne zwycięstwo;
Konopnicka pisała wiersze o różnorodnej tematyce, ale właśnie wiersze patriotyczne i te, dotyczące problemów społecznych są dla nas najważniejsze; zwłaszcza "Rota" zachowała swoją aktualność - patriotyzm jest bardzo ważną cechą społeczną, nawet, jeżeli cała Europa ma się zjednoczyć u progu nowego tysiąclecia;