1. kruszywo - ziarnisty materiał stosowany w budownictwie podział: organiczne, mineralne, z recyklingu kruszywo naturalne: pochodzenia mineralnego zostało poddane tylko obróbce mechanicznej żadnej innej. Ze skał litych: jednokrotnie kruszone: miał, kliniec, tłuczeń, kilkakrotnie kruszone: piasek łamany, grys, mieszanka kruszywa łamanego. Ze skał luźnych: kruszone: piasek kruszony, grys z otoczaków, mieszanka z otoczaków, niekruszone: piasek zwykły, żwir pospółka, otoczaki. Kruszywo o uziarnieniu ciągłym: mieszanka kruszyw drobnych i grubych. Kruszywo sztuczne: pochodzenia mineralnego uzyskane w procesie przemysłowym obejmującym termiczną lub inną modyfikację. Kruszywo z recyklingu : z przeróbki nieorganicznego materiału zastosowanego uprzednio w budownictwie. Kruszywo wypełniające - większość przechodzi przez sito 0,063 mm dodawane do materiałów bud w celu uzyskania pewnych właściwości. Wymiar kruszywa: oznaczenie kruszywa poprzez określenie dolnego i górnego wymiaru sita. Kruszywo drobne: drobniejsze kruszywo o wymiarach ziaren D=4mm lub mniejszych. Kruszywo grube: wymiary ziaren D= 4 mm lub wieksze. Kruszywo naturalne-pochodzenia lodowcowego lub rzecznego D=8mm lub mniejsze. Partia- ilość wyprodukowana lub dostarczona część dostawy, pryzma wyprodukowana w tym samym czasie w warunkach przyjmowanych za jednakowe. Pyły- frakcja kruszywa o wymiarach ziaren przechodzących przez sito 0,063mm Kategoria poziom właściwości kruszywa wyrażona jako przedział wartości lub wartość graniczna. Uziarnienie rozkład wymiarów ziaren wyrażony jako % masy przechodzącej przez dany zestaw sit. Miejsce pobierania próbek a) stacjonarnych przenośników taśmowych b) taśm i rynien zsypowych, c) urządzeń transportujących kruszywo pneumatycznie d) pojemników (kontenerów) e) przenośników kubełkowych, ładowarek jednonaczyniowych lub chwytaków f) zbiorników, składowisk,
g) wagonów kolejowych, wywrotek, barek. Oznaczenie składu ziarnowego kruszywa: oprzyrządowanie: sita badawcze, denko i pokrywa dopasowana do sit, suszarka z wentylacją, urządzenie wymywające, waga tace szczotki, urządzenie do przesiewania. Realizacja zadania: użyto sita o największej wielkości oczka i ustawiono w kuwecie. Do sita wsypano kruszywo z metalowej tacki. Pustą tackę metalową zważono z dokładnością do 1 g. Sito z kruszywem poddano wstrząsaniu ręcznemu. przez 1 minutę. Pozostałe na sicie kruszywo (frakcja kruszywa) zważono z dokładnością do 1 g. Zważoną frakcję kruszywa przesypano do osobnej małej kuwetki. Do pustej kuwety, wstawiono następne sito ze stosu, przesypano do sita pozostałe kruszywo (podziarno) z poprzedniej kuwety i resztę czynności powtarzano jak poprzednio. Sprawdzono, czy suma mas wszystkich frakcji jest równa masie próbki analitycznej. Procentową zawartość poszczególnych frakcji obliczono ze wzoru: ai =Ri/Ml · 100 %
3. KAMIEŃ WAPIENNY - skruszona skała, podstawowy składnik - węglan wapnia CaCO3. KLASYFIKACJA WAPNA BUDOWLANEGO ZE WZGLĘDU NA RODZAJ SUROWCA wapno wapniowe wytwarzane z wapieni czystych (CL), wapno dolomitowe otrzymywane z wapieni dolomitowych (DL), wapno hydrauliczne otrzymywane z wapieni ilastych. Odmiany wapna budowlanego: wapno wapniowe (CL): CL 90 - zawartość CaO + MgO ≥ 90%, CL 80 - zawartość CaO + MgO ≥ 80%, CL 70 - zawartość CaO + MgO ≥ 70%, wapno dolomitowe (DL) DL 85 - zawartość CaO + MgO ≥ 85%, DL 80 - zawartość CaO + MgO ≥ 80% wapno hydrauliczne (HL) HL 2 - wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach od 2 do 7 MPa, HL 3,5 - wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach od 3,5 do 10 MPa, HL 5 - wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach od 5 do 15 MPa . WAPNO NIEGASZONE - otrzymuje się przez wypalanie kamienia wapiennego (CaCO3). PODZIAŁ WAPNA NIEGASZONEGO ZE WZGLĘDU NA REAKTYWNOŚĆ lekko palone o reaktywności < 2 minut,
średnio palone o reaktywności 2 ÷ 7 minut,
ostro palone o reaktywności większej od 7 minut, tzw. wapno martwopalone, CIASTO WAPIENNE - produkt otrzymywany w wyniku gaszenia wapna
budowlanego (niegaszonego) nadmiarem wody. MLEKO WAPIENNE - ciasto wapienne rozcieńczone wodą do konsystencji śmietany. TWARDNIENIE (WIĄZANIE) WAPNA GASZONEGO
a) karbonatyzacja (łączenie dwutlenku węgla z powietrza), b) tworzenie krzemianów wapnia (reakcje z dwutlenkiem krzemu SiO2 znajdującym się w piasku). Reakcja ta może zajść w temperaturze powyżej 100°C, w obecności wody i przy podwyższonym ciśnieniu. WAPNO POKARBIDOWE - produkt uboczny przy produkcji acetylenu: zawartość CaO + MgO ≥ 65% WAPNO HYDRATYZOWANE (suchogaszone) - sproszkowany wodorotlenek
wapnia Ca(OH)2, który otrzymuje się przez gaszenie wapna palonego w sposób przemysłowy z małą ilością wody (ok. 65% masy wapna)
gatunek I - zawartość CaO + MgO ≥ 70%
gatunek II - zawartość CaO + MgO ≥ 68%
KAMIEŃ GIPSOWY - skruszona skała osadowa, której podstawowym
składnikiem jest gips (CaSO4 · 2H2O).
SPOIWO GIPSOWE (GIPS BUDOWLANY) - sypki materiał wiążący,
uzyskiwany przez prażenie dwuwodnego siarczanu wapnia (CaSO4·2 H2O),
składający się z siarczanu wapnia o różnym stopniu uwodnienia. Spoiwa gipsowe podział : A1 - spoiwa gipsowe do bezpośredniego stosowanie lub dalszego przetwarzania A2 - spoiwa gipsowe do bezpośredniego stosowanie na budowie A3 - spoiwa gipsowe do bezpośredniego stosowanie lub dalszego przetwarzania,
REAKCJA WIĄZANIA GIPSU Z WODĄ
2 CaSO4 · H2O + 2H2O → 2 (CaSO4 · 2H2O)
2.14. WYROBY PRODUKOWANE NA BAZIE SPOIW GIPSOWYCH:
a) wyroby sypkie tynki gipsowe
tynki i zaprawy gipsowe specjalnego przeznaczenia, kleje gipsowe
masy szpachlowe do płyt gipsowo-kartonowych, spoiwa oraz mieszanki na podkłady podłogowe, b) elementów prefabrykowanych płyty gipsowe,
płyty gipsowo- kartonowe,
płyty zespolone do izolacji cieplnej/ akustycznej, wyroby wytworzone w procesie obróbki płyt gipsowo- kartonowych,
prefabrykowane panele z płyt gipsowo- kartonowych, płyty gipsowe z włóknami, elementy gipsowe do sufitów podwieszanych. Zasada metody: masa spoiwa gipsowego w gramach, którym może zostać nasycone 100g wody podczas zasypywania badanym spoiwem. OZNACZENIE STOSUNKU WODA / SPOIWO GIPSOWE oprzyrządowanie: cylindryczne szklane naczynie z oznakowaniami na wysokości 16 mm i 32 mm powyżej wewnętrznej powierzchni podstawy, stoper, waga o dokładności do ± 0,1g. wlano 100 g wody do szklanego naczynia . Oznaczono masę cylindra i wody z dokładnością do 0,5 g. zasypano spoiwem gipsowym powierzchnię wody- zaczyn gipsowy osiągnął pierwsze oznakowanie na cylindrze po 30 sekundach, a drugie oznakowanie po 60 sekundach. Zasypywanie kontynuowano do chwili osiągnięcia wys dwóch milimetrów poniżej powierzchni wody po upływie około 90 sek. Przez nast od 20 do 40 sekund wsypano tyle spoiwa na powierzchnię wody, aby całe lustro wody znikło. OZNACZENIE CZASU WIĄZANIA SPOIWA GIPSOWEGO METODĄ NACINANIA NOŻEM : oprzyrządowanie : nóż z ostrzem o długości około 100 mm, szerokości 16 mm gładka szklana płytka ( o minimalnej długości 400 mm i szerokości 200mm ), stoper miska z mieszadłem, waga laboratoryjna o dokładności do ± 0,1g. Przygotowano zaczyn gipsowy o określonym stosunku woda/spoiwo : odważono w wytarowanym pojemniku 200 ÷ 1g gipsu, odważono w wytarowanym naczyniu 100g wody wlano wode do miski wsypano gips i odnotowano czas t0 w którym rozpoczyna się wsypywanie. Zaczyn gipsowy wylano na szklaną płytkę,uformowano 3 placki o średnicy około 10cm i grubości około 5 mm. Nacinano 2 placki na zmiane co 30 sek, sprawdzono czas wiązania na 3 placku gdy ścianki nie zlewały się. OZNACZENIE CZASU WIĄZANIA SPOIWA GIPSOWEGO PRZY ZASTOSOWANIU DODATKÓW OPÓŹNIAJĄCYCH WIĄZANIE GIPSU ( kwasek cytrynowy)