Zdefiniowanie fenomenu.(terroryzm, terroryzm etniczny i religijny)
Terroryzm jest fenomenem, który jest trudny do jednoznacznego i pełnego zdefiniowania. Tworzonym przez naukowców, czy organy polityczne definicjom można zarzucić, że są zbyt wąskie lub zbyt szerokie. Trudnościami związanymi z określaniem tego zjawiska jest to, iż obszar badawczy wciąż się rozszerza poprzez to, iż stale powstają i unicestwiają się organizacje terrorystyczne. Cały czas zmienia się także forma zjawiska- bo choćby 100 lat temu nie było cyberterroryzmu, który jest jednym ze współczesnych zagrożeń. Są jednakże pewne elementy, które pojawiają się o ile nie we wszystkich, to w większości definicji (których jednak istnieje ponad 300). Jednym z nich jest to, iż terroryzm jest stosowaniem przemocy w działalności pozawojskowej i w sposób niezgodny z prawem. Kolejno podkreślane jest stosowanie terroru w celu wywołania strachu wśród grupy docelowej, która powinna być większa niż grupa, której bezpośrednio dotyka terror. Często wymieniane jest także, iż działalność terrorystów ma cele polityczne.
Przechodząc do konkretnych definicji. Tworzeniem ich zajmują się z jednej strony naukowcy, a z drugiej organizacje, rządy jako zwalczający i ofiary terroryzmu. Inne spojrzenie na terroryzm mają też społeczeństwa, które woluntarystycznie zmieniają ocenę terrorystów, a jeszcze inne sami terroryści. Naukowcy starają się mieć całkowicie obiektywny i neutralny stosunek do tego fenomenu. Powinni stanowić forum intelektualne, na którym dyskutują na temat terroryzmu nie będąc atakowanymi, ani zagrożonymi atakami. Po wielu dyskusjach w 1984r. naukowcy stwierdzili więc, że terroryzm jest wzbudzającą niepokój metodą powtarzających się ataków przemocy, przyjętą przez działające najczęściej w sposób tajny jednostki, grupy lub podmioty państwowe, wybieraną z powodów kryminalnych lub politycznych, przy czym w odróżnieniu od zamachów na życie- bezpośrednie cele przemocy nie są głównymi celami. Bezpośrednie ofiary ludzkie przemocy są z reguły wybierane przypadkowo, na ślepo (cele wynikające z okoliczności), albo selektywnie (cele reprezentatywne) z docelowej populacji i służą one jako przenośniki przesłania. Zagrożenie, bazujący na przemocy proces komunikacyjny pomiędzy terrorystą (organizacją), a zagrożonymi/ ofiarami i głównymi celami wykorzystywane są do manipulacji głównym celem (społecznością lub społecznościami), zamieniając go w cel terroru, cel żądań lub też cel skupienia uwagi, zależnie od tego, czy sprawcy w danej sytuacji poszukują głównie zastraszenia, zniewolenia czy propagandy. Cóż definicja długa i mało praktyczna. Krótszą podaje np. słownik Webstera: terroryzm 1) to, co terroryzuje; użycie terroru i przemocy w celu zastraszania, ciemiężenia itp.; 2) zastraszanie i ciemiężenie powstałe w taki sposób. Warto zauważyć, iż ta definicja w ogóle nie określają kto jest celem takiego ataku, czy sposobów, środków walki. A już takie kwestie obejmują definicje tworzone przez rządy.
Członkowie władz są często ofiarami terrorystów. Ich oficjalne stanowiska z reguły są bardziej ścisłe, ostre i jaśniejsze od tych podawanych przez naukowców. W USA praktycznie każda z agencji rządowych, która może mieć w jakiś sposób styczność z terroryzmem, stworzyła odrębną jego definicję. Tak np. CIA, które jako pierwsze z agencji zdefiniowało to zjawisko w 1976r. Terroryzmem nazwało zagrożenie użyciem przemocy lub stosowanie przemocy dla celów politycznych, kiedy (1) celem takich działań jest wywarcie wpływu na postawę i zachowanie grupy docelowej, szerszej niż bezpośrednie ofiary, oraz (2) działania te nie ograniczą się do terytorium 1 państwa, np. narodowości sprawców lub ich powiązań z zagranicą, lokalizacji ich baz, miejsca, gdzie znajdują się atakowane instytucje lub osoby, celów politycznych terrorystów lub taktyki działania. W 1980r. zmodyfikowali określając, iż terroryzm to zagrożenie użyciem przemocy lub stosowanie przemocy dla celów politycznych przez jednostki lub grupy, niezależnie od tego czy działają one na rzecz, czy też w opozycji do ustanowionej władzy państwowej, w sytuacji, gdy takie działania mają na celu wywołanie przerażenia lub zastraszenie dużej grupy ludzi, szerszej niż bezpośrednia grupa ofiar. Podobną definicję podaje FBI dookreślając, że jest to bezprawne wykorzystanie siły. W 1984r. Departament Stanu USA bazując na definicji CIA określił, że terroryzm to popełniane z premedytacją i umotywowane politycznie akty przemocy dokonywane w sposób przestępczy przeciwko celom niewojskowym, przez ponadnarodowe grupy lub działające tajnie grupy zwykle z intencją wywarcia wpływu na społeczeństwo. Po rozważeniu kwestii ataków na jednostki wojskowe ustalono, że wtedy, gdy nie są uzbrojone, gdy nie są w stanie wrogości to także jest to atak terrorystyczny. W ENCYKLOPEDII TERRORYZMU autor rozdziału Definiowanie terroryzmu, Alex P. Szmid, uznał, iż najlepszą definicją terroryzmu jest uznanie, że jest to dokonywanie w czasie pokoju ekwiwalenty zbrodni wojennych. Podkreśla także, iż winno się zaakceptować definicję określającą taktykę terrorystów, a nie rezultaty ich działania, gdyż nie będzie wtedy ich można mylić choćby z bojownikami o wolność, którzy winni się stosować do reguł sztuki wojennej. Na poziomie ogólnoeuropejskim Europejska Konwencja nt Zwalczania Terroryzmu w 1877r. nie stworzyła żadnej definicji terroryzmu, lecz wymieniła listę przestępstw- co jak warto podkreślić nie jest najlepszym rozwiązaniem, bo wraz z rozwojem techniki i logistyki metody walki terrorystów zmieniają się, więc trzeba by było na bieżąco aktualizować ową listę, a i tak do czasu popełnienia po raz pierwszy danego przestępstwa nie mogło by ono być karane.
Na potrzeby tego referatu bazując na definicjach stworzonych zarówno przez naukowców jak i władze terroryzmem będę nazywała użycie przemocy lub groźbę jej użycia w celach politycznych lub ideologicznych, społecznych, której ofiarami jest szersza grupa osób niż bezpośrednie ofiary, ale mogąca się z nimi identyfikować (to ja mogłem zginąć). Są to działania bezprawne na rzecz lub w opozycji do władzy.
Kolejno. Terroryzm można klasyfikować z różnych względów. Patrząc na motywacje jego sprawców, założenie doktrynalne i ideologiczne, można wyróżnić terroryzm nacjonalistyczny, separatystyczny, rewolucyjny i ideowy, którego podgrupą jest terroryzm religijny. I ten ostatni jest walką pozamilitarną, której celem jest zmiana światopoglądu w kwestiach ważnych na te, zgodne z światopoglądem wyznawców; terroryści poprzez zbrodnie starają się wcielać w życie idee, które wyznają.
Terroryzm separatystyczny. Jego celem jest doprowadzenie do separacji, secesji od państwa przeciwko któremu terroryści podejmują walkę, i utworzenia własnego państwa, względnie przyłączenia się do innego kraju. Jego przeciwieństwem jest terroryzm nacjonalistyczny, w ramach którego terroryści podejmują działania broniąc przynależności do państwa, w skład którego wchodzą (bądź połączeni są unią realną), lub broniąc jednonarodowości państwa.
2