ĆWICZENIE NR 7

OZNACZANIE KWASU FOSFOROWEGO

Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości kwasu fosforowego w napojach typu Coca-Cola metodą miareczkowania pehametrycznego.

W Y K O N A N I E Ć W I C Z E N I A

Do zlewki o poj. 250 cm3 odmierzyć 100 cm3 uprzednio odgazowanej (przez gotowanie pod przykryciem przez około 30 min.) próbki Coca-Coli lub Pepsi, umieścić w niej wirnik mieszadła magnetycznego oraz zespoloną elektrodę pehametryczną. Uruchomić mieszadło i miareczkować 0.1 M roztworem NaOH dozując titrant w porcjach po 0.5 cm3. Po każdej porcji titranta odczytać pH roztworu. Miareczkowanie powtórzyć jeszcze dwukrotnie.

Wyniki pomiarów zestawić w tabeli: objętość roztworu NaOH [cm3] – pH roztworu.

O P R A C O W A N I E W Y N I K Ó W

1.

Narysować schemat układu do miareczkowania pehametrycznego.

2.

Na podstawie uzyskanych wyników narysować wykres zależności pH = f(VNaOH).

3.

Znaleźć na krzywej objętości punktów równoważnikowych (metodą stycznych i pierwszej pochodnej) oraz obliczyć masę kwasu fosforowego w próbce.

Z A G A D N I E N I A

1. Teoretyczne podstawy potencjometrii.

2. Pojęcie pH, skala pH.

3. Zasada potencjometrycznego pomiaru pH:

a) pehametryczne elektrody wskaźnikowe (ze szczególnym uwzględnieniem elektrody szklanej) i zasada ich działania. Charakterystyka elektrody ( E = f(pH)).

b) elektrody odniesienia.

1

4. Roztwory buforowe – skład, rola, działanie, przykłady.

5. Typy krzywych w miareczkowaniu alkacymetrycznym.

L I T E R A T U R A

1. A. Cygański, Metody elektroanalityczne, WN-T, Warszawa 1995.

2. A. Cygański, Podstawy metod elektroanalitycznych, WN-T, Warszawa 1999.

3. W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa - Poznań 2002.

4. J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna, tom 3, PWN, Warszawa 1985.

5. Z. Szmal, T. Lipiec, Chemia analityczna z elementami analizy instrumentalnej, PZWL, Warszawa 1996.

6. Chemia analityczna, red. R. Kocjan, tom I i II, PZWL, Warszawa 2002.

2