1. Definicja mapy cyfrowej (numerycznej).
model rzeczywisto ci geograficznej przedstawiony w postaci cyfrowej i przystosowany do komputerowego przetwarzania danych geograficznych oraz generowania map analogowych okre lonego obszaru, a tak e zbiór danych geograficznych reprezentuj cych ten model
2. Metody pozyskiwania danych do budowania (zasilania) bazy danych wielkoskalowej mapy cyfrowej.
dokumentacja przedsi biorstwa ( g ównie protoko y odbiory ko cowego, ksi gi ewidencji, dokumentacji z inwentaryzacji ), wiedza pracowników przedsi biorstwa, materia y kartograficzne, bazy danych geograficznych 3. Modele danych cyfrowych.
Model danych jest uporz dkowanym cyfrowym opisem s
cym do reprezentacji wybranych cech wiata rzeczywistego. Wybór
modelu danych decyduje o rodzajach analiz. Rodzaje modeli: Model konceptualny, model logiczny (a w nim: model CAD, model rastrowy, model wektorowy), model fizyczny.
4. Prosty i topologiczny model wektorowy.
Prosty model wektorowy - model mapy wektorowej, w którym cechy przestrzenne definiowane s przy pomocy jednego z dopuszczalnych elementów przestrzennych, tj. punktu, linii, obszaru, tekstu. Jest nazywany modelem spaghetti. Ewentualne wspólne punkty obiektów s powtarzane – dla ka dego obiektu niezale nie, co mo e prowadzi do b dów.
Punkt-opisana identyfikatorem (idP) para wsp(XY)przedstawiona w kartezja skim uk adem wspó rz dnych Tablica punktów(identyfikatory i wspó rz dne punktów)
Tablica charakterystyk punktów(atrybuty punktów)
Linia- opisana identyfikatorem (idL), ci g par wspó rz dnych punktów charakterystycznych tworz cych aman otwart (pocz tek linii, punkt za amania, koniec linii)
Wielobok- opisany identyfikatorem (id0 )ci g par wspó rz dne punktów charakterystycznych tworz cych aman zamkni (pocz tek
linii = koniec linii)
Zalety „spaghetti”
1.Prosty zapis pozwalaj cy na wierne odtworzenie po enia i kszta tu obiektów oraz szybkie wy wietlenie danych 2.Mo liwo do czenia atrybutów opisuj cych obiekt
Wady „spaghetti”:
1.Trudno w zapewnieniu identyczno ci wspó rz dne punktów wspólnych obiektów s siaduj cych lub nak adaj cych si 2.Nadmierno danych
3.Konieczno stosowania z onych narz dzi geometrii analitycznej do wykrycia atwo obserwowanych na mapie analogowej zwi zków przestrzennych mi dzy obiektami
Topologiczny model wektorowy - model mapy wektorowej, który ró nym punktom przyporz dkowuje ró ne punkty, zachowuje ci
. Ka da informacja zapisywana jest jednokrotnie, w celu zidentyfikowania obiektów korzysta si z w asno ci topologicznych.
ze (odpowiednik punktu) - jest maj cym identyfikator obiektem topologicznym, posiadaj cym lokalizacj geograficzn , lokalizuje obiekty oraz miejsca przeci cia i czenia si kraw dzi lub ich przeci cia z brzegiem arkusza mapy (punkt – obiekt, punkt kontrolny, punkt pomiarowy)
Kraw
(linia)-posiada identyfikator, opisany zbiór par wspó rz dnych, obiekt topologiczny cz cy dwa w y Poligon(wielobok) - powierzchniowy obiekt geograficzny opisany zbiorem par wspó rz dnych, zbudowany z cucha w ów i kraw dzi,
posiada identyfikator
Tablica poligonów(identyfikator poligonów i ci gów kraw dzi)
Wyspa-obiekt geograficzny otoczony ca kowicie przez inny obiekt nie posiadaj cy adnych kraw dzi cz cych do z innymi obszarami, mo na jej przypisa identyfikator.
Po czenie - warunek po czenia jest spe niony, gdy ka da linia zaczyna i ko czy si w w le, a ka dy w ze jest punktem pocz tkowym, ko cowym lub jednym i drugim jakiej linii
Kraw dzie mog przecina si tylko w w ach, warunek ten umo liwia przeprowadzanie analiz sieciowych Zawieranie-warunek zawierania jest spe niony, gdy s siednie kraw dzie poligonu cz si we wspólnym wi le, a w ze pocz tkowy pierwszej kraw dzi jest w em ko cowym kraw dzi ostatniej. W 1 w le mog
czy tylko 2 kraw dzie tego samego poligonu, a ka da
kraw
jednokrotnie uczestniczy w opisie ka dego poligonu.
Graniczenie-jest spe niony, gdy istnieje przynajmniej jedna kraw nale ca do dwóch ró nych poligonów. Jeden z poligonów znajduje
si po (pierwszej) lewej, a (drugi) po prawej stronie takiej kraw dzi.
Zalety:
1.Spójno danych wynikaj ca z jednokrotnego zapisu wspó rz dnych punktów nale cych do ró nych obiektów 2. atwa aktualizacja danych
Wady:
1.Z ona struktura danych
2.Konieczno odbudowy struktury topologicznej po ka dej modyfikacji geometrii obiektu, np. zmianie granic, dodaniu lub usuni ciu 5. Dane niezb dne do opracowania mapy numerycznej.
Dziel si na: przestrzenne (geometryczne i topologiczne) i opisowe.
Atrybuty przestrzenne okre laj po enie wzgl dem przyj tego uk adu wspó rz dnych, kszta t i wielko obiektów, czas utworzenia oraz ich relacje przestrzenne (topologiczne).
Atrybuty opisowe okre laj nieprzestrzenne w ciwo ci i relacje obiektów (np. dane o podmiotach – osobach w systemie katastralnym).
Dane mog by pozyskane z pomiarów bezpo rednich w terenie metodami fotogrametrycznymi, w wyniku digitalizacji i wektoryzacji map analogowych itp. Dane powinny mie odpowiedni format.
6. Podzia map numerycznych oraz ich baz.
Mapy numeryczne: rastrowe, wektorowe (plik graficzny, plik graficzny z baz tekstow ), hybrydowe Bazy tekstowe: opis warstwy, relacyjna, relacyjno-obiektowa, obiektowa.
Bazy tekstowe mog by wewn trzne i zewn trzne.
7. Typy danych w polu tabeli bazy danych.
Typ danej ( ang. data type) - rodzaj danej, czyli forma zapisu informacji, która mo e przyj typ: znakowy ( ang. character) - dana mo e przybiera tylko warto ci znaków pisarskich liczbowy ( ang. number) - dana mo e przechowywa tylko liczby
logiczny ( ang. logical) - dana mo e przybiera tylko dwie warto ci: prawda, fa sz ( tak, nie) data ( ang. date) - dana mo e przyjmowa posta daty i czasu np. rok.miesi c.dzie godz:min:sek alfanumeryczny ( ang. alphanumeric) - dana mo e przybiera warto ci znaków ASCII oraz cyfry numeryczny ( ang. numeric) - warto ciami danej mog by tylko cyfry i znaki: + (plus), - (minus).
walutowy ( ang. currency) - dana mo e przyjmowa warto ci liczbowe razem z symbolem waluty notatnikowy ( ang. memo) - dana mo e by oddzielnym zbiorem tekstowym s cym do przechowywania dowolnych opisów.
binarny ( ang. binary) - dana mo e by np. plikiem d wi kowym lub filmowym.
graficzny ( ang. graphic) - dana przechowuje grafik np. rysunki.
obiektowy ( ang. OLE) - dana przechowuje obiekty do których dost p dokonuje si za pomoc techniki OLE (ang. object linking and embleding), czyli obiektów tworzonych przez inne aplikacje.
8. Operatory: arytmetyczne, porównania i logiczne (charakterystyka).
Operatory arytmetyczne pobieraj warto ci liczbowe (albo literowy lub zmienny) jako w asne argumenty i zwracaj pojedyncz warto liczbow . Podstawowymi operatorami arytmetycznymi s dodawanie (+), odejmowanie (-), mno enie (*), i dzielenie (/).
Operator porównania porównuje jego argumenty i zwraca logiczna warto bazuj
na sprawdzeniu czy warto jest prawdziwa (true).
Argumenty s warto ciami liczbowymi,
cuchowymi, logicznymi lub obiektowymi. Warto ci
cuchowe s porównywane z zasadami
opartymi na zasadach zawartych w leksykonach, u ywaj c warto ci Unicode. Operatory podstawowe: jest równe (==); nie jest równe (!=); ci le równe (===); ci le nie jest równe (!==); jest wi ksze (>); jest wi ksze lub równe (>=); jest mniejsze (<); jest mniejsze lub równe (<=)
Operatory logiczne s typem u ytym z warto ci Boolean logiczn , zwracaj one warto logiczn (true lub false). Jednak e, operatory
&& i || aktualnie zwracaj warto jednego ze okre lonych argumentów, wi c je li który z tych operatorów jest u yty z warto ci nielogiczn , to zwróci warto nie-logiczn . Operatory: && (Iloczyn logiczny AND); || (Suma logiczna OR); ! (Negacja logiczna NOT) 9. Dzia ania wykonywane na warstwach mapy cyfrowej.
do analizy przestrzennej map numerycznych – do pozyskiwania informacji geograficznych. Wyró niamy nast puj ce operacje na warstwach: nak adanie warstw, buforowanie, znajdowanie najkrótszej/ najszybszej drogi, selekcja obiektów na podstawie warto ci atrybutów.
Z instrukcji C-GEO:
Dost pne opcje:
Dodaj - za enie nowej warstwy
Usu - usuni cie pod wietlonej warstwy. Wykonanie tej opcji powoduje zniszczenie ca ej informacji o obiektach zawartej na warstwie. Ch usuni cia warstwy nale y potwierdzi .
Kopiuj - utworzenie kopii pod wietlonej warstwy. Po wci ni ciu przycisku nale y wybra z listy warstw , na któr zapisana ma by kopia. W nast pnym kroku nale y okre li jakie elementy maj by kopiowane (obiekty, punkty, napisy). Opcja ta mo e by wykorzystana np. do sporz dzenia kilku wersji warstw opisowych dla ró nych skal mapy.
Edycja nazwy warstwy - zmiana nazwy pod wietlonej warstwy
Czyszczenie warstwy - usuni cie wszystkich obiektów bez usuwania samej warstwy.
Statystyka warstw - informacja o ilo ci i rodzaju obiektów istniej cych na poszczególnych warstwach. Program wy wietla ilo napisów, obiektów i punktów na poszczególnych warstwach.
10. System zarz dzania baz danych.
SZBD – zbiór komponentów s
cych do definiowania, konstruowania i modyfikowania bazy danych. System zarz dzania zale y od przyj tego oprogramowania (interfejsu). Spe nia funkcje: zarz dzania fizycznymi zbiorami danych, wykonywania polece u ytkownika (np. przeszukiwanie bazy), prezentacja wyników operacji, a tak e zabezpieczenia i ochrony danych.
12. Charakterystyka mapy wektorowej i jej zastosowanie.
Jest to rysunek wektorowy zintegrowany z baz danych atrybutów opisowych obiektów rysunku, w których ka dy punkt jest okre lony przez wspó rz dne w odpowiednim uk adzie odniesienia i sposoby ich po cze w obiekty: punktowe, liniowe, przestrzenne a tak e zwi zki obiektowe (topologiczne). Mapa wektorowa jest stosowana w systemach informacji geograficznej do uzyskiwania informacji o obiektach, ich przestrzennym rozmieszczeniu i powi zaniach mi dzy nimi. Mo na na niej wykonywa pomiary.
13. Charakterystyka mapy rastrowej i jej zastosowanie.
Jest to bitmapa b
ca cyfrow reprezentacj mapy wykonanej w konkretnej skali i odwzorowaniu kartograficznym, bez do czonej bazy danych informacji o obiektach. Najcz ciej tworzona poprzez skanowanie map analogowych. Ze wzgl du na nisk rozdzielczo mo e by stosowana do odwzorowania niewielkich obszarów o znikomym zniekszta ceniu kartograficznym, do wykonywania wydruków komputerowych, w amatorskich systemach GPS (np. samochodowych), do tworzenia map wektorowych (przez wektoryzacj ).
14. Zabiegi wykonywane na „surowym” rastrze w celu przygotowania mapy rastrowej.
-wst pn obróbka i kalibracja rastra (wprowadzenie punktów charakterystycznych)
-czyszczenie rastra
-wektoryzacja rastra
Kalibracja umo liwia poprawienie ze skanowanych rysunków które straci y wierno geometryczn przy skanowaniu. Kalibracji podlega na wskazaniu po danego po enia dowolnej liczby punktów dostosowania na rastrze i wykonaniu transformacji. Dzi ki kalibracji mo emy dostosowa skal ze skanowanego rys. do skali mapy i uzyska kartometryczny obraz na którym mo emy odczyta wspó rz dne, rysowa linie, pozostawi raster jako linie. Czyszczenie rastra polega na usuni ciu b dów skanowania oraz niepotrzebnych elementów rysunku. Wektoryzacja polega na przypisaniu punktom odpowiednich wspó rz dnych i po czeniu ich w obiekty.
15. Wymie b dy mapy analogowej oraz numerycznej uzyskanej w formie wektoryzacji rastra.
1. B dy r cznej wektoryzacji
2. B dy wektoryzacji automatycznej
3. B dy gotowych modeli wektorowych:
– Niejednolite formaty i struktura plików
– Nieprawid owe georeferencje
– Brak zgodno ci mi dzy arkuszami
– Nieprawid owe kody i warto ci poziomic
16. Charakterystyka mapy hybrydowej i jej zastosowanie.
Jest to mapa cz ca 2 ro ne techniki grafiki komputerowej : rastrowa i wektorowa. Dla potrzeb IACS w systemie GEO-INFO realizowane jest hybrydowa numeryczna mapa ewidencyjna. B dzie si ona sk ada z 2 elementów:
- ze skanowanego obrazu dotychczasowej mapy ewidencyjnej
- baz danych tzw. centroidów
Budowa takiej mapy wymaga:
- skanowania i kalibracji analogowych map ewidencyjnych
- wprowadzenia centroidów czyli punktów reprezentuj cych dzia ki wraz z numerem
-wprowadzenie granic obr bów
Jej docelowym zastosowaniem jest pe na wektoryzacja w celu uzyskania mapy numerycznej.
17. Cechy dobrego systemu mapy numerycznej.
Liczne formaty eksportów i importów (w zale no ci od indywidualnych potrzeb), mo liwo eksportów obiektowych, wybór typów i cech fizycznych pól, wybór operatów, odpowiednie zabezpieczenie i ochrona danych, ostrze enia o b dach, mo liwo zadawania pyta do bazy i prezentacja wyników, realizacja wymaganych dzia
na warstwach i zbiorach atrybutowych, dost pno systemów
kodowania (K-1, G-7 i inne), kontrola spójno ci mapy, zapisywanie mapy, predefiniowane uk ady wspó rz dnych.
18. W jakiej postaci do cza si obiekty OLE i jak system nimi zarz dza?
Obiekty OLE s to obiekty osadzone w bazie danych, pochodz ce z innych aplikacji (np. dokumenty tekstowe, rysunki, wykresy). S one dost pne z poziomu bazy, ale ich edycja nast puje po uruchomieniu aplikacji, w których zosta y utworzone. Obiekty mo na do cza w postaci: plików, obiektów do czonych, obiektów osadzonych. Zarz dza si nimi przez dowolny system operacyjny – dodaje si je przez bazy danych zintegrowane z programami.
Technika OLE pozwala na w czenie np. rysunków do obiektów C-Geo i pó niejsze ich przegl danie. W celu w czenia obiektu OLE
nale y doda odpowiednie pole do struktury bazy, na wybranym obiekcie ustawi si myszk na w ciwej kolumnie (typu OLE), klikn prawym klawiszem myszki, wybra opcj "Edytuj obiekt OLE". Wówczas poka e si okno edycji i wstawiania nowego obiektu OLE. Aby wstawi nowy obiekt nale y nacisn ikon "Wczytaj obiekt OLE" i wybra opcj "Utwórz z pliku", wtedy poka e si okno wyboru pliku z dysku. Po wybraniu pliku, nale y nacisn ikon "Zapisz do zbioru danych". Zapisany obiekt OLE b dzie widoczny na ekranie okna bazy danych.
19. Rodzaje operatorów w programie C-GEO.
20. Baza relacyjna i relacyjno-obiektowa.
Relacyjna baza danych RBD - baza danych, w której dane s przedstawione w postaci relacyjnej, gdzie relacja reprezentowana jest przez tablic , a tablice s pewnym zbiorem rekordów o identycznej strukturze i wewn trznie powi zanych za pomoc zwi zków zachodz cych pomi dzy danymi. Relacje s realizowane przez klucze (podstawowe i obce). Powoduje to u atwienie zarz dzania baz danych i zapobiega redundancji danych.
Bazy relacyjno-obiektowe pozwalaj na manipulowanie danymi jako zestawem obiektów, posiadaj jednak baz relacyjn jako wewn trzny mechanizm przechowywania danych. Baza relacyjno-obiektowa oprócz danych w rekordach i zwi zków relacyjnych mi dzy rekordami umo liwia do czenie danych obiektowych.
21. Jakie operacje mog by wykonywane na obiekcie?
Usu obiekt – usuwa obiekt do historii mapy (obiekt nieaktywny)
Wyma – wymazuje obiekt z ekranu (obiekt niewidoczny)
Zmie /edytuj – edycja danych atrybutowych obiektu
Kasuj – usuwa ca kowicie obiekt z bazy
Generuj – wy wietla obiekt ze wszystkimi zwi zkami z bazy danych
z instrukcji geo-info
1. Uniwersalny mechanizm wyboru obiektów
Wybór przez wskazanie
Wybór przez filtr
2. Wymazywanie, usuwanie i kasowanie obiektów
Wymazywanie obiektów
Wymazywanie obiektu
Usuwanie obiektów
Kasowanie obiektów
3. Edycja danych opisowych i geometrycznych obiektów
4. Edycja danych opisowych i geometrycznych obiektu
5. Edycja opisów
Przesuwanie opisów
Obracanie opisów
Kopiowanie opisów
Usuwanie opisów
Wyznaczanie opisów
Skalowanie opisów
6. Edycja symboli
Przesuwanie symboli
Obracanie symboli
Skalowanie symboli
7. Dzielenie obiektów
8. Dzielenie obiektów wg powierzchni
10. Odejmowanie struktur
11. Odejmowanie punktu
12. Dodawanie punktów
13. Zarz dzanie prymitywami
Dodawanie prymitywów
Usuwanie prymitywów
Od wie anie po edycji
Rozbicie obiektu na prymitywy
Scalanie obiektu rozbitego na prymitywy
14. Zarz dzanie podk adkami
Dodawanie podk adki
Usuwanie podk adki
22. Definicja numerycznego (cyfrowego) modelu terenu.
NMT (Numeryczny Model Terenu) (ang. DTM - digital terrain model lub DEM - digital elevation model) jest numeryczn , dyskretn (punktow ) reprezentacj wysoko ci topograficznej powierzchni terenu, wraz z algorytmem interpolacyjnym umo liwiaj cym odtworzenie jej kszta tu w okre lonym obszarze. Algorytm interpolacyjny jest zasadnicz i nieod czn cz ci numerycznego modelu terenu, gdy pozwala on na okre lenie warto ci wysoko ci dowolnego punktu na podstawie wspó rz dnych p askich.
Doskona e odtworzenie powierzchni terenu przez model nie jest mo liwe, ze wzgl du ogranicze wielko ci zbioru danych, czasowych oraz ekonomicznych. Nie mo na pomierzy ani wyrazi ca ej z ono ci powierzchni terenu.
23. Numeryczny model powierzchni terenowej grid (definicja i charakterystyka).
Numeryczny model terenu grid jest to cyfrowy model powierzchni terenu oparty na regularnej siatce kwadratów (lub prostok tów). Na jego podstawie mo na generowa warstwice, przekroje, modele 3D, oblicza masy ziemne. Model musi by tak skonstruowany, aby warstwice si nie przecina y i musi by zapewnione odpowiednie dla danej mapy ci cie warstwicowe. Wysoko ci w punktach w owych przewa nie s ju interpolowane. Model GRID mo e by zarazem interpretowany jako swoista macierz wysoko ci, co znacz co u atwia prowadzenie analiz przestrzennych.
24. Numeryczny model powierzchni terenowej TIN (definicja i charakterystyka).
Model TIN-s y do modelowania zjawisk trójwymiarowych, opisuje zjawiska trójwymiarowe, których charakterystyczne warto ci mog by okre lone na nieregularne rozmieszczenie punktów p aszczyzny. Powstaje w wyniku teselacji czyli wyczerpuj cego podzia u przestrzeni na regularne lub nieregularne elementy(trójk ty)
Tworzenie sieci trójk tów
Uwzgl dnienie tzw. danych szkieletowych ujmuj cych nieci
ci, wykluczenia oraz ograniczenie zasi gu modelu.
Zbiory typu TIN maj charakter zbiorów wektorowych(po czenie punktu jest zapisane w postaci trójek wspó rz dnych XYZ i zwi zków topologicznych pomi dzy trójk tami)
1.Tablica w ów(identyfikator w ów i trójek wspó rz dnych)
2.Tabela trójk tów(identyfikator trójk tów i ci gi trójek w ów)
3.Tabela kraw dzi trójk tów(identyfikator trójk tów i trójek granicz cych)
25. Co to s wsady? Przyk ad pliku wsadowego do systemu GEO-INFO.
Pliki wsadowe s to pliki z danymi, poleceniami, parametrami itp., które program wykonuj cy zadanie importuje z zewn trz i wykonuje.
Mog one by tworzone przez u ytkownika programu.
Przyk ad:
#wsad punkt w
#punkty_ewidencyjne=kod;dotychczasowy_numer;x_w_uk _bie cym;y_w_uk _bie cym;h_w_uk _bie cym
#_koniec
28. Metody wprowadzania danych do bazy mapy cyfrowej (na przyk adzie GEO-INFO).
Wprowadzono cztery formy podawania kodu obiektu na etapie wprowadzania obiektu do bazy danych:
» wprowadzenie kodu z klawiatury,
» wybór z listy ostatnio u ywanych kodów,
» wyszukiwanie kodu obiektu wed ug s ów kluczowych,
» wybór z tematycznego katalogu kodów.
1. Definicja mapy cyfrowej (numerycznej).
model rzeczywisto ci geograficznej przedstawiony w postaci cyfrowej i przystosowany do komputerowego przetwarzania danych geograficznych oraz generowania map analogowych okre lonego obszaru, a tak e zbiór danych geograficznych reprezentuj cych ten model
2. Metody pozyskiwania danych do budowania (zasilania) bazy danych wielkoskalowej mapy cyfrowej.
dokumentacja przedsi biorstwa ( g ównie protoko y odbiory ko cowego, ksi gi ewidencji, dokumentacji z inwentaryzacji ), wiedza pracowników przedsi biorstwa, materia y kartograficzne, bazy danych geograficznych 3. Modele danych cyfrowych.
Model danych jest uporz dkowanym cyfrowym opisem s
cym do reprezentacji wybranych cech wiata rzeczywistego. Wybór
modelu danych decyduje o rodzajach analiz. Rodzaje modeli: Model konceptualny, model logiczny (a w nim: model CAD, model rastrowy, model wektorowy), model fizyczny.
4. Prosty i topologiczny model wektorowy.
Prosty model wektorowy - model mapy wektorowej, w którym cechy przestrzenne definiowane s przy pomocy jednego z dopuszczalnych elementów przestrzennych, tj. punktu, linii, obszaru, tekstu. Jest nazywany modelem spaghetti. Ewentualne wspólne punkty obiektów s powtarzane – dla ka dego obiektu niezale nie, co mo e prowadzi do b dów.
Punkt-opisana identyfikatorem (idP) para wsp(XY)przedstawiona w kartezja skim uk adem wspó rz dnych Tablica punktów(identyfikatory i wspó rz dne punktów)
Tablica charakterystyk punktów(atrybuty punktów)
Linia- opisana identyfikatorem (idL), ci g par wspó rz dnych punktów charakterystycznych tworz cych aman otwart (pocz tek linii, punkt za amania, koniec linii)
Wielobok- opisany identyfikatorem (id0 )ci g par wspó rz dne punktów charakterystycznych tworz cych aman zamkni (pocz tek
linii = koniec linii)
Zalety „spaghetti”
1.Prosty zapis pozwalaj cy na wierne odtworzenie po enia i kszta tu obiektów oraz szybkie wy wietlenie danych 2.Mo liwo do czenia atrybutów opisuj cych obiekt
Wady „spaghetti”:
1.Trudno w zapewnieniu identyczno ci wspó rz dne punktów wspólnych obiektów s siaduj cych lub nak adaj cych si 2.Nadmierno danych
3.Konieczno stosowania z onych narz dzi geometrii analitycznej do wykrycia atwo obserwowanych na mapie analogowej zwi zków przestrzennych mi dzy obiektami
Topologiczny model wektorowy - model mapy wektorowej, który ró nym punktom przyporz dkowuje ró ne punkty, zachowuje ci
. Ka da informacja zapisywana jest jednokrotnie, w celu zidentyfikowania obiektów korzysta si z w asno ci topologicznych.
ze (odpowiednik punktu) - jest maj cym identyfikator obiektem topologicznym, posiadaj cym lokalizacj geograficzn , lokalizuje obiekty oraz miejsca przeci cia i czenia si kraw dzi lub ich przeci cia z brzegiem arkusza mapy (punkt – obiekt, punkt kontrolny, punkt pomiarowy)
Kraw
(linia)-posiada identyfikator, opisany zbiór par wspó rz dnych, obiekt topologiczny cz cy dwa w y Poligon(wielobok) - powierzchniowy obiekt geograficzny opisany zbiorem par wspó rz dnych, zbudowany z cucha w ów i kraw dzi,
posiada identyfikator
Tablica poligonów(identyfikator poligonów i ci gów kraw dzi)
Wyspa-obiekt geograficzny otoczony ca kowicie przez inny obiekt nie posiadaj cy adnych kraw dzi cz cych do z innymi obszarami, mo na jej przypisa identyfikator.
Po czenie - warunek po czenia jest spe niony, gdy ka da linia zaczyna i ko czy si w w le, a ka dy w ze jest punktem pocz tkowym, ko cowym lub jednym i drugim jakiej linii
Kraw dzie mog przecina si tylko w w ach, warunek ten umo liwia przeprowadzanie analiz sieciowych Zawieranie-warunek zawierania jest spe niony, gdy s siednie kraw dzie poligonu cz si we wspólnym wi le, a w ze pocz tkowy pierwszej kraw dzi jest w em ko cowym kraw dzi ostatniej. W 1 w le mog
czy tylko 2 kraw dzie tego samego poligonu, a ka da
kraw
jednokrotnie uczestniczy w opisie ka dego poligonu.
Graniczenie-jest spe niony, gdy istnieje przynajmniej jedna kraw nale ca do dwóch ró nych poligonów. Jeden z poligonów znajduje
si po (pierwszej) lewej, a (drugi) po prawej stronie takiej kraw dzi.
Zalety:
1.Spójno danych wynikaj ca z jednokrotnego zapisu wspó rz dnych punktów nale cych do ró nych obiektów 2. atwa aktualizacja danych
Wady:
1.Z ona struktura danych
2.Konieczno odbudowy struktury topologicznej po ka dej modyfikacji geometrii obiektu, np. zmianie granic, dodaniu lub usuni ciu 5. Dane niezb dne do opracowania mapy numerycznej.
Dziel si na: przestrzenne (geometryczne i topologiczne) i opisowe.
Atrybuty przestrzenne okre laj po enie wzgl dem przyj tego uk adu wspó rz dnych, kszta t i wielko obiektów, czas utworzenia oraz ich relacje przestrzenne (topologiczne).
Atrybuty opisowe okre laj nieprzestrzenne w ciwo ci i relacje obiektów (np. dane o podmiotach – osobach w systemie katastralnym).
Dane mog by pozyskane z pomiarów bezpo rednich w terenie metodami fotogrametrycznymi, w wyniku digitalizacji i wektoryzacji map analogowych itp. Dane powinny mie odpowiedni format.
6. Podzia map numerycznych oraz ich baz.
Mapy numeryczne: rastrowe, wektorowe (plik graficzny, plik graficzny z baz tekstow ), hybrydowe Bazy tekstowe: opis warstwy, relacyjna, relacyjno-obiektowa, obiektowa.
Bazy tekstowe mog by wewn trzne i zewn trzne.
7. Typy danych w polu tabeli bazy danych.
Typ danej ( ang. data type) - rodzaj danej, czyli forma zapisu informacji, która mo e przyj typ: znakowy ( ang. character) - dana mo e przybiera tylko warto ci znaków pisarskich liczbowy ( ang. number) - dana mo e przechowywa tylko liczby
logiczny ( ang. logical) - dana mo e przybiera tylko dwie warto ci: prawda, fa sz ( tak, nie) data ( ang. date) - dana mo e przyjmowa posta daty i czasu np. rok.miesi c.dzie godz:min:sek alfanumeryczny ( ang. alphanumeric) - dana mo e przybiera warto ci znaków ASCII oraz cyfry numeryczny ( ang. numeric) - warto ciami danej mog by tylko cyfry i znaki: + (plus), - (minus).
walutowy ( ang. currency) - dana mo e przyjmowa warto ci liczbowe razem z symbolem waluty notatnikowy ( ang. memo) - dana mo e by oddzielnym zbiorem tekstowym s cym do przechowywania dowolnych opisów.
binarny ( ang. binary) - dana mo e by np. plikiem d wi kowym lub filmowym.
graficzny ( ang. graphic) - dana przechowuje grafik np. rysunki.
obiektowy ( ang. OLE) - dana przechowuje obiekty do których dost p dokonuje si za pomoc techniki OLE (ang. object linking and embleding), czyli obiektów tworzonych przez inne aplikacje.
8. Operatory: arytmetyczne, porównania i logiczne (charakterystyka).
Operatory arytmetyczne pobieraj warto ci liczbowe (albo literowy lub zmienny) jako w asne argumenty i zwracaj pojedyncz warto liczbow . Podstawowymi operatorami arytmetycznymi s dodawanie (+), odejmowanie (-), mno enie (*), i dzielenie (/).
Operator porównania porównuje jego argumenty i zwraca logiczna warto bazuj
na sprawdzeniu czy warto jest prawdziwa (true).
Argumenty s warto ciami liczbowymi,
cuchowymi, logicznymi lub obiektowymi. Warto ci
cuchowe s porównywane z zasadami
opartymi na zasadach zawartych w leksykonach, u ywaj c warto ci Unicode. Operatory podstawowe: jest równe (==); nie jest równe (!=); ci le równe (===); ci le nie jest równe (!==); jest wi ksze (>); jest wi ksze lub równe (>=); jest mniejsze (<); jest mniejsze lub równe (<=)
Operatory logiczne s typem u ytym z warto ci Boolean logiczn , zwracaj one warto logiczn (true lub false). Jednak e, operatory
&& i || aktualnie zwracaj warto jednego ze okre lonych argumentów, wi c je li który z tych operatorów jest u yty z warto ci nielogiczn , to zwróci warto nie-logiczn . Operatory: && (Iloczyn logiczny AND); || (Suma logiczna OR); ! (Negacja logiczna NOT) 9. Dzia ania wykonywane na warstwach mapy cyfrowej.
do analizy przestrzennej map numerycznych – do pozyskiwania informacji geograficznych. Wyró niamy nast puj ce operacje na warstwach: nak adanie warstw, buforowanie, znajdowanie najkrótszej/ najszybszej drogi, selekcja obiektów na podstawie warto ci atrybutów.
Z instrukcji C-GEO:
Dost pne opcje:
Dodaj - za enie nowej warstwy
Usu - usuni cie pod wietlonej warstwy. Wykonanie tej opcji powoduje zniszczenie ca ej informacji o obiektach zawartej na warstwie. Ch usuni cia warstwy nale y potwierdzi .
Kopiuj - utworzenie kopii pod wietlonej warstwy. Po wci ni ciu przycisku nale y wybra z listy warstw , na któr zapisana ma by kopia. W nast pnym kroku nale y okre li jakie elementy maj by kopiowane (obiekty, punkty, napisy). Opcja ta mo e by wykorzystana np. do sporz dzenia kilku wersji warstw opisowych dla ró nych skal mapy.
Edycja nazwy warstwy - zmiana nazwy pod wietlonej warstwy
Czyszczenie warstwy - usuni cie wszystkich obiektów bez usuwania samej warstwy.
Statystyka warstw - informacja o ilo ci i rodzaju obiektów istniej cych na poszczególnych warstwach. Program wy wietla ilo napisów, obiektów i punktów na poszczególnych warstwach.
10. System zarz dzania baz danych.
SZBD – zbiór komponentów s
cych do definiowania, konstruowania i modyfikowania bazy danych. System zarz dzania zale y od przyj tego oprogramowania (interfejsu). Spe nia funkcje: zarz dzania fizycznymi zbiorami danych, wykonywania polece u ytkownika (np. przeszukiwanie bazy), prezentacja wyników operacji, a tak e zabezpieczenia i ochrony danych.
12. Charakterystyka mapy wektorowej i jej zastosowanie.
Jest to rysunek wektorowy zintegrowany z baz danych atrybutów opisowych obiektów rysunku, w których ka dy punkt jest okre lony przez wspó rz dne w odpowiednim uk adzie odniesienia i sposoby ich po cze w obiekty: punktowe, liniowe, przestrzenne a tak e zwi zki obiektowe (topologiczne). Mapa wektorowa jest stosowana w systemach informacji geograficznej do uzyskiwania informacji o obiektach, ich przestrzennym rozmieszczeniu i powi zaniach mi dzy nimi. Mo na na niej wykonywa pomiary.
13. Charakterystyka mapy rastrowej i jej zastosowanie.
Jest to bitmapa b
ca cyfrow reprezentacj mapy wykonanej w konkretnej skali i odwzorowaniu kartograficznym, bez do czonej bazy danych informacji o obiektach. Najcz ciej tworzona poprzez skanowanie map analogowych. Ze wzgl du na nisk rozdzielczo mo e by stosowana do odwzorowania niewielkich obszarów o znikomym zniekszta ceniu kartograficznym, do wykonywania wydruków komputerowych, w amatorskich systemach GPS (np. samochodowych), do tworzenia map wektorowych (przez wektoryzacj ).
14. Zabiegi wykonywane na „surowym” rastrze w celu przygotowania mapy rastrowej.
-wst pn obróbka i kalibracja rastra (wprowadzenie punktów charakterystycznych)
-czyszczenie rastra
-wektoryzacja rastra
Kalibracja umo liwia poprawienie ze skanowanych rysunków które straci y wierno geometryczn przy skanowaniu. Kalibracji podlega na wskazaniu po danego po enia dowolnej liczby punktów dostosowania na rastrze i wykonaniu transformacji. Dzi ki kalibracji mo emy dostosowa skal ze skanowanego rys. do skali mapy i uzyska kartometryczny obraz na którym mo emy odczyta wspó rz dne, rysowa linie, pozostawi raster jako linie. Czyszczenie rastra polega na usuni ciu b dów skanowania oraz niepotrzebnych elementów rysunku. Wektoryzacja polega na przypisaniu punktom odpowiednich wspó rz dnych i po czeniu ich w obiekty.
15. Wymie b dy mapy analogowej oraz numerycznej uzyskanej w formie wektoryzacji rastra.
1. B dy r cznej wektoryzacji
2. B dy wektoryzacji automatycznej
3. B dy gotowych modeli wektorowych:
– Niejednolite formaty i struktura plików
– Nieprawid owe georeferencje
– Brak zgodno ci mi dzy arkuszami
– Nieprawid owe kody i warto ci poziomic
16. Charakterystyka mapy hybrydowej i jej zastosowanie.
Jest to mapa cz ca 2 ro ne techniki grafiki komputerowej : rastrowa i wektorowa. Dla potrzeb IACS w systemie GEO-INFO realizowane jest hybrydowa numeryczna mapa ewidencyjna. B dzie si ona sk ada z 2 elementów:
- ze skanowanego obrazu dotychczasowej mapy ewidencyjnej
- baz danych tzw. centroidów
Budowa takiej mapy wymaga:
- skanowania i kalibracji analogowych map ewidencyjnych
- wprowadzenia centroidów czyli punktów reprezentuj cych dzia ki wraz z numerem
-wprowadzenie granic obr bów
Jej docelowym zastosowaniem jest pe na wektoryzacja w celu uzyskania mapy numerycznej.
17. Cechy dobrego systemu mapy numerycznej.
Liczne formaty eksportów i importów (w zale no ci od indywidualnych potrzeb), mo liwo eksportów obiektowych, wybór typów i cech fizycznych pól, wybór operatów, odpowiednie zabezpieczenie i ochrona danych, ostrze enia o b dach, mo liwo zadawania pyta do bazy i prezentacja wyników, realizacja wymaganych dzia
na warstwach i zbiorach atrybutowych, dost pno systemów
kodowania (K-1, G-7 i inne), kontrola spójno ci mapy, zapisywanie mapy, predefiniowane uk ady wspó rz dnych.
18. W jakiej postaci do cza si obiekty OLE i jak system nimi zarz dza?
Obiekty OLE s to obiekty osadzone w bazie danych, pochodz ce z innych aplikacji (np. dokumenty tekstowe, rysunki, wykresy). S one dost pne z poziomu bazy, ale ich edycja nast puje po uruchomieniu aplikacji, w których zosta y utworzone. Obiekty mo na do cza w postaci: plików, obiektów do czonych, obiektów osadzonych. Zarz dza si nimi przez dowolny system operacyjny – dodaje si je przez bazy danych zintegrowane z programami.
Technika OLE pozwala na w czenie np. rysunków do obiektów C-Geo i pó niejsze ich przegl danie. W celu w czenia obiektu OLE
nale y doda odpowiednie pole do struktury bazy, na wybranym obiekcie ustawi si myszk na w ciwej kolumnie (typu OLE), klikn prawym klawiszem myszki, wybra opcj "Edytuj obiekt OLE". Wówczas poka e si okno edycji i wstawiania nowego obiektu OLE. Aby wstawi nowy obiekt nale y nacisn ikon "Wczytaj obiekt OLE" i wybra opcj "Utwórz z pliku", wtedy poka e si okno wyboru pliku z dysku. Po wybraniu pliku, nale y nacisn ikon "Zapisz do zbioru danych". Zapisany obiekt OLE b dzie widoczny na ekranie okna bazy danych.
19. Rodzaje operatorów w programie C-GEO.
20. Baza relacyjna i relacyjno-obiektowa.
Relacyjna baza danych RBD - baza danych, w której dane s przedstawione w postaci relacyjnej, gdzie relacja reprezentowana jest przez tablic , a tablice s pewnym zbiorem rekordów o identycznej strukturze i wewn trznie powi zanych za pomoc zwi zków zachodz cych pomi dzy danymi. Relacje s realizowane przez klucze (podstawowe i obce). Powoduje to u atwienie zarz dzania baz danych i zapobiega redundancji danych.
Bazy relacyjno-obiektowe pozwalaj na manipulowanie danymi jako zestawem obiektów, posiadaj jednak baz relacyjn jako wewn trzny mechanizm przechowywania danych. Baza relacyjno-obiektowa oprócz danych w rekordach i zwi zków relacyjnych mi dzy rekordami umo liwia do czenie danych obiektowych.
21. Jakie operacje mog by wykonywane na obiekcie?
Usu obiekt – usuwa obiekt do historii mapy (obiekt nieaktywny)
Wyma – wymazuje obiekt z ekranu (obiekt niewidoczny)
Zmie /edytuj – edycja danych atrybutowych obiektu
Kasuj – usuwa ca kowicie obiekt z bazy
Generuj – wy wietla obiekt ze wszystkimi zwi zkami z bazy danych
z instrukcji geo-info
1. Uniwersalny mechanizm wyboru obiektów
Wybór przez wskazanie
Wybór przez filtr
2. Wymazywanie, usuwanie i kasowanie obiektów
Wymazywanie obiektów
Wymazywanie obiektu
Usuwanie obiektów
Kasowanie obiektów
3. Edycja danych opisowych i geometrycznych obiektów
4. Edycja danych opisowych i geometrycznych obiektu
5. Edycja opisów
Przesuwanie opisów
Obracanie opisów
Kopiowanie opisów
Usuwanie opisów
Wyznaczanie opisów
Skalowanie opisów
6. Edycja symboli
Przesuwanie symboli
Obracanie symboli
Skalowanie symboli
7. Dzielenie obiektów
8. Dzielenie obiektów wg powierzchni
10. Odejmowanie struktur
11. Odejmowanie punktu
12. Dodawanie punktów
13. Zarz dzanie prymitywami
Dodawanie prymitywów
Usuwanie prymitywów
Od wie anie po edycji
Rozbicie obiektu na prymitywy
Scalanie obiektu rozbitego na prymitywy
14. Zarz dzanie podk adkami
Dodawanie podk adki
Usuwanie podk adki
22. Definicja numerycznego (cyfrowego) modelu terenu.
NMT (Numeryczny Model Terenu) (ang. DTM - digital terrain model lub DEM - digital elevation model) jest numeryczn , dyskretn (punktow ) reprezentacj wysoko ci topograficznej powierzchni terenu, wraz z algorytmem interpolacyjnym umo liwiaj cym odtworzenie jej kszta tu w okre lonym obszarze. Algorytm interpolacyjny jest zasadnicz i nieod czn cz ci numerycznego modelu terenu, gdy pozwala on na okre lenie warto ci wysoko ci dowolnego punktu na podstawie wspó rz dnych p askich.
Doskona e odtworzenie powierzchni terenu przez model nie jest mo liwe, ze wzgl du ogranicze wielko ci zbioru danych, czasowych oraz ekonomicznych. Nie mo na pomierzy ani wyrazi ca ej z ono ci powierzchni terenu.
23. Numeryczny model powierzchni terenowej grid (definicja i charakterystyka).
Numeryczny model terenu grid jest to cyfrowy model powierzchni terenu oparty na regularnej siatce kwadratów (lub prostok tów). Na jego podstawie mo na generowa warstwice, przekroje, modele 3D, oblicza masy ziemne. Model musi by tak skonstruowany, aby warstwice si nie przecina y i musi by zapewnione odpowiednie dla danej mapy ci cie warstwicowe. Wysoko ci w punktach w owych przewa nie s ju interpolowane. Model GRID mo e by zarazem interpretowany jako swoista macierz wysoko ci, co znacz co u atwia prowadzenie analiz przestrzennych.
24. Numeryczny model powierzchni terenowej TIN (definicja i charakterystyka).
Model TIN-s y do modelowania zjawisk trójwymiarowych, opisuje zjawiska trójwymiarowe, których charakterystyczne warto ci mog by okre lone na nieregularne rozmieszczenie punktów p aszczyzny. Powstaje w wyniku teselacji czyli wyczerpuj cego podzia u przestrzeni na regularne lub nieregularne elementy(trójk ty)
Tworzenie sieci trójk tów
Uwzgl dnienie tzw. danych szkieletowych ujmuj cych nieci
ci, wykluczenia oraz ograniczenie zasi gu modelu.
Zbiory typu TIN maj charakter zbiorów wektorowych(po czenie punktu jest zapisane w postaci trójek wspó rz dnych XYZ i zwi zków topologicznych pomi dzy trójk tami)
1.Tablica w ów(identyfikator w ów i trójek wspó rz dnych)
2.Tabela trójk tów(identyfikator trójk tów i ci gi trójek w ów)
3.Tabela kraw dzi trójk tów(identyfikator trójk tów i trójek granicz cych)
25. Co to s wsady? Przyk ad pliku wsadowego do systemu GEO-INFO.
Pliki wsadowe s to pliki z danymi, poleceniami, parametrami itp., które program wykonuj cy zadanie importuje z zewn trz i wykonuje.
Mog one by tworzone przez u ytkownika programu.
Przyk ad:
#wsad punkt w
#punkty_ewidencyjne=kod;dotychczasowy_numer;x_w_uk _bie cym;y_w_uk _bie cym;h_w_uk _bie cym
#_koniec
28. Metody wprowadzania danych do bazy mapy cyfrowej (na przyk adzie GEO-INFO).
Wprowadzono cztery formy podawania kodu obiektu na etapie wprowadzania obiektu do bazy danych:
» wprowadzenie kodu z klawiatury,
» wybór z listy ostatnio u ywanych kodów,
» wyszukiwanie kodu obiektu wed ug s ów kluczowych,
» wybór z tematycznego katalogu kodów.