1

POMÓR AFRYKAŃSKI ŚWIŃ (AFRICAN SWINE

POMÓR AFRYKAŃSKI ŚWIŃ (AFRICAN SWINE

POMÓR AFRYKAŃSKI ŚWIŃ (AFRICAN SWINE

POMÓR AFRYKAŃSKI ŚWIŃ (AFRICAN SWINE

FEVER

FEVER

FEVER

FEVER –

–

–

– ASF)

ASF)

ASF)

ASF)

CZYNNIK ETIOLOGICZNY
Chorob

ę

charakteryzuj

ą

objawy kliniczne i zmiany sekcyjne podobne do postaci

ostrej pomoru klasycznego

ś

wi

ń

oraz du

ż

a

ś

miertelno

ść

.

Afrykanki pomór

ś

wi

ń

jest bardzo gro

ź

n

ą

zaka

ź

n

ą

i zara

ź

liw

ą

chorob

ą

ś

wi

ń

wywołan

ą

przez wirus afryka

ń

skiego pomoru

ś

wi

ń

(ASFV), który jest jedynym przedstawicielem

rodziny tzw. wirusów ASF-like. Wirus ten nie jest spokrewniony z wirusem pomoru
klasycznego

ś

wi

ń

, od którego ró

ż

ni si

ę

antygenowo i immunologicznie. Oporno

ść

wirusa ASF na temperatur

ę

, czynniki chemiczne oraz na inne warunki

ś

rodowiskowe

jest du

ż

a. W chłodzonym mi

ę

sie

ś

wi

ń

chorych stwierdzono obecno

ść

wirusa po 5

miesi

ą

cach, w szpiku kostnym po 6 miesi

ą

cach, we krwi w temperaturze pokojowej

zarazek utrzymywał si

ę

w stanie zaka

ź

nym przez 10-18 tyg., w kale 11 dni. W niskiej

temperaturze jest on

ż

ywotny przez kilka lat, ciepło niszczy go natomiast szybko. W

temperaturze 55 st.C ginie po 45 minutach, a w temperaturze 60 st.C po 20
minutach.

WYST

Ę

POWANIE

Afryka

ń

ski pomór

ś

wi

ń

wyst

ę

puje w Afryce oraz sporadycznie w Ameryce

południowej.
W Europie aktualnie wyst

ę

puje tylko na Sardynii. W Polsce nigdy dotychczas nie

zarejestrowano przypadków tej choroby.
Głównym

ź

ródłem zarazy dla

ś

wi

ń

stanowi

ą

dzikie

ś

winie afryka

ń

skie oraz chore lub

ozdrowiałe

ś

winie domowe. Inne zwierz

ę

ta domowe s

ą

na zaka

ż

enie wirusem ASF

zupełnie odporne.

PATOGENEZA
Zainfekowane

ś

winie s

ą

trwale zaka

ż

one, a wirus obecny jest we wszystkich płynach

ustrojowych, wydalinach i wydzielinach. Siewstwo wirusa rozpoczyna si

ę

około 7-10

dni po wyst

ą

pieniu gor

ą

czki. Najwi

ę

ksze ilo

ś

ci wirusa s

ą

siane z kałem oraz drog

ą

aerozolow

ą

z układu oddechowego. Bardzo wa

ż

nym

ź

ródłem zarazy jest mi

ę

so oraz

nie gotowane odpady kuchenne i poubojowe, pochodz

ą

ce od

ś

wi

ń

chorych lub od

zwierz

ą

t nosicieli. Do szybkiego zaka

ż

enia dochodzi głównie przez kontakt

bezpo

ś

redni.

Po wtargni

ę

ciu do organizmu wirus dostaje si

ę

drog

ą

krwi do migdałków, w

ę

złów

chłonnych, nerek,

ś

ledziony. Tam namna

ż

a si

ę

i ponownie przedostaje si

ę

do krwi

gdzie pozostaje a

ż

do

ś

mierci zwierz

ę

cia.

OBJAWY KLINICZNE
Posta

ć

nadostra i ostra

- okres inkubacji trwa 4-9 dni, mo

ż

e si

ę

przedłu

ż

y

ć

do 21 dni

- podwy

ż

szona ciepłota ciała do 41-42 szt.C

- gor

ą

czkuj

ą

ce

ś

winie maj

ą

zachowany apetyt, poruszaj

ą

si

ę

normalnie

- po 3-4 dniach spadek temperatury, pojawiaj

ą

si

ę

inne objawy

- sinica skóry uszu, brzucha, boków ciała
- wybroczyny na skórze
- duszno

ść

2

- pienisty wypływ z nosa
- wypływ z worka spojówkowego
- biegunka – cz

ę

sto z domieszk

ą

krwi

- wymioty
- niedowład zadu
- ronienia, na błonach płodowych i skórze płodów wybroczyny i krwawe wylewy
Posta

ć

przewlekła

- trwa 20-40 dni, ko

ń

czy si

ę

ś

mierci

ą

lub niekiedy wyzdrowieniem

- wychudzenie
- na przemian okresy poprawy i pogorszenia zdrowia
- objawy zapalenia płuc i opłucnej, stawów i pochewek

ś

ci

ę

gnowych

- okresowa biegunka
- ogniska martwicy skóry

Ś

miertelno

ść

przy pomorze afryka

ń

skim

ś

wi

ń

wynosi 80 – 100 %

ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
- skóra zabarwiona na sinoczerwono z drobnymi wybroczynami
- w jamach ciała zwi

ę

kszona ilo

ść

płynu wysi

ę

kowego koloru

ż

ółtoró

ż

owego

- silne przekrwienie błony

ś

luzowej i zgrubienia

ś

cian okr

ęż

nicy

- wybroczyny podnasierdziowe
- 2-4 krotne powi

ę

kszenie silnie przekrwionej

ś

ledziony, mi

ąż

sz narz

ą

du na przekroju

jest rozmi

ę

kły, przepojony krwi

ą

,

- powi

ę

kszone w

ę

zły chłonne z wybroczynami lub krwawymi wylewami

- w

ę

zły chłonne

ż

oł

ą

dka, w

ą

troby i krezki bardzo powi

ę

kszone na przekroju

ciemnoczerwone
lub czarne o zatartej budowie, podobne raczej do skrzepu krwi
- przekrwienie warstwy korowej nerek, liczne wybroczyny i wylewy krwawe pod
torebk

ą

oraz w miedniczkach nerkowych
- zapalenie krwotoczne błony

ś

luzowej

ż

oł

ą

dka z owrzodzeniami

- butony
- wylewy krwawe w

ś

luzówce p

ę

cherza moczowego

POBIERANIE I PRZESYŁANIE MATERIAŁU DO BADA

Ń

Badanie laboratoryjne i próba biologiczna w kierunku ASF wykonywane s

ą

wył

ą

cznie

w Pa

ń

stwowym Instytucie Weterynarii w Puławach.

Do izolacji wirusa najbardziej nadaje si

ę

:

ś

ledziona, migdałki i pełna krew ( pobrana

do probówek z EDTA lub heparyn

ą

). Innymi tkankami, które mog

ą

by

ć

u

ż

yte s

ą

:

płuca, w

ę

zły chłonne, nerki, szpik kostny.

Do bada

ń

nale

ż

y pobra

ć

jałowo wycinki

ś

ledziony o masie około 40 g co najmniej od

2

ś

wi

ń

padłych lub zabitych, podejrzanych o ASF, w daleko rozwini

ę

tym okresie

ostrej postaci choroby. Narz

ą

dy powinny by

ć

przesłane szybko w dobrym stanie. W

tym celu po pobraniu poszczególne tkanki nale

ż

y wło

ż

y

ć

do oddzielnych woreczków

foliowych, a nast

ę

pnie do termosu z lodem. Materiał winien by

ć

schłodzony,

natomiast nie mo

ż

e by

ć

zamro

ż

ony.

Do przesyłanego materiału nale

ż

y doł

ą

czy

ć

pismo, w którym mi

ę

dzy innymi powinny

by

ć

podane dane epizootiologiczne, kliniczne i sekcyjne.

Próbki krwi do serologicznych bada

ń

immunoenzymatycznych (ELISA) winny by

ć

pobrane od

ś

wi

ń

choruj

ą

cych maksymalnie długo lub od

ś

wi

ń

podejrzanych, które

miały styczno

ść

ze zwierz

ę

tami zaka

ż

onymi lub podejrzanymi o zaka

ż

enie.

3

ZWALCZANIE
Afryka

ń

ski pomór

ś

wi

ń

zwalczany jest metodami administracyjnymi

DEZYNFEKCJA
2 % roztwór sody

ż

r

ą

cej

Virkon S (1:100)