Szczepienia we wrodzonych i

nabytych niedoborach

odporności

Katarzyna Turek-
Fornelska

Ograniczenia szczepień osób o

obniżonej odporności



Możliwość wystąpienia powikłań po
zastosowaniu żywych szczepionek



Problem zmniejszonej skuteczności
szczepień (odpowiedź niewystarczająca lub
jej brak)

Ciężkie zaburzenia odporności stanowiące

przeciwwskazanie do stosowania żywych
szczepionek



Ciężkie nabyte i wrodzone niedobory odporności



Białaczka



Chłoniaki



Uogólniony proces nowotworowy



Terapia lekami o działaniu alkilującym,
antymetabolicznym, radioterapia, wysokie dawki

sterydów



Przeszczepy szpiku



Transplantacje narządów

Zakażenia wirusem HIV



Podanie żywej szczepionki warunkowo
możliwe, zależy od decyzji lekarza,
uwzględniającej stan zaburzeń odporności
pacjenta

Szczepionki inaktywowane



Bezpieczeństwo u osób o obniżonej
odporności takie samo jak w całej populacji



Efektywność różna – zależna od stopnia
niedoborów i rodzaju szczepionki

Zalecane szczepienia osób z bezpośredniego otoczenia
pacjentów o obniżonej odporności



Przeciw grypie



Przeciw odrze



Przeciw śwince



Przeciw różyczce



Przeciw ospie wietrznej (w razie wystąpienia wysypki
u osoby zaszczepionej konieczna jej izolacja)



Przeciw rotawirusom

Przeciwwskazania do szczepienia osób z otoczenia pacjentów

o obniżonej odporności



Żywa atenuowana szczepiona przeciw Poliomielitis
(szczepić IPV lub konieczność izolacji osoby
zaszczepionej OPV przez okres 4 - 6 tygodni)

Szczepienie przeciw ospie wietrznej



U pacjentów zakażonych HIV bez AIDS



Odsetek CD4 powyżej 25 lub bezwzględna
liczba CD4 powyżej 200 komórek w mm3



Podaje się 2 dawki szczepionki z
trzymiesięcznym odstępem



Nie szczepi się przeciw ospie wietrznej
pacjentów dorosłych zakażonych HIV

BCG-

Szczepienie noworodków matek HIV(+)



Możliwe jeżeli kobieta otrzymała pełne
leczenie przeciwretrowirusowe w czasie
ciąży



Kontynuowano profilaktykę transmisji HIV w
czasie porodu



Dziecko otrzymuje leczenie
antyretrowirusowe

Szczepienia żywymi szczepionkami
dzieci leczonych sterydami



Nie można szczepić żywymi szczepionkami,

gdy stosuje się wysokie dawki sterydów

(Prednizon powyżej 2 mg/kg/dobę; dla

pacjentów z masą ciała powyżej 10 kg

Prednizon powyżej 20 mg/dobę) podawane

codziennie lub co drugi dzień przez 14 dni

lub dłużej



Szczepienie możliwe co najmniej po

miesiącu od końca leczenia

Szczepienia żywymi szczepionkami
dzieci leczonych sterydami



Można szczepić żywymi szczepionkami, gdy

stosuje się wysokie dawki sterydów

(Prednizon powyżej 2 mg/kg/dobę; dla

pacjentów z masą ciała powyżej 10 kg

Prednizon powyżej 20 mg/dobę) podawane

codziennie lub co drugi dzień przez okres

krótszy niż 14 dni



Szczepienie możliwe po 2 tygodniach od

końca leczenia

Szczepienia żywymi szczepionkami
dzieci leczonych sterydami



Można szczepić żywymi szczepionkami, gdy
stosuje się niskie dawki sterydów (Prednizon
poniżej 2 mg/kg/dobę; dla pacjentów z masą
ciała powyżej 10 kg Prednizon poniżej 20
mg/dobę) podawane codziennie lub co drugi
dzień przez okres dłuższy niż 14 dni

Szczepienia żywymi szczepionkami
dzieci leczonych sterydami



Długotrwałe stosowane zewnętrznie sterydy
(na skórę, do oka, wziewnie, dostawowo) nie
powodują immunosupresji zatem nie
powodują zmian w zasadach szczepień

Przeciwwskazania do szczepień

żywymi szczepionkami w chorobach
nowotworowych



Choroby nowotworowe, zwłaszcza
wywodzące się z układu chłonnego, aż do
ich wyleczenia



Leczenie immunosupresyjne i/lub
radioterapia

– do 3 mies. po zakończeniu



Przy stosowaniu małych dawek sterydów z
cytostatykami, globulina antymonocytarną
oraz innymi czynnikami immunospresyjnymi



Pacjentów zaszczepionych w ciągu 2 tygodni
przed rozpoczęciem leczenia
immunosupresyjnego lub w jego trakcie
należy uznać za nieuodpornionych i podać
ponownie szczepionkę po co najmniej 3
miesiącach od zakończenia leczenia (jeżeli
czynność układu odpornościowego wróciła
do normy)

Szczepienia u osób z brakiem lub

dysfunkcją śledziony



BCG jedynie w przypadku wysokiego ryzyka
zakażenia prątkiem gruźlicy



Pozostałe szczepienia żywymi
szczepionkami wg kalendarza szczepień



Zalecane szczepienie przeciw bakteriom
otoczkowym (zwiększone ryzyko posocznicy
i zgonu)

Szczepienia przeciw bakteriom

otoczkowym u osób po splenektomii

lub z dysfunkcją śledziony



Streptococus pneumoniae

– szczepionka

skoniugowana (przeciw 7 serotypom)
podawana jako pierwsza



Rewakcynacja szczepionką polisacharydową
(przeciw 23 serotypom) po 3-5 latach (dzieci
do 10 roku życia) lub po 5 latach – starsze
dzieci i dorośli

Szczepienia przeciw bakteriom

otoczkowym u osób po splenektomii

lub z dysfunkcją śledziony



Szczepionka skoniugowana przeciw
Haemofilus influenzae

– u dzieci zgodnie z

kalendarzem



Jeżeli szczepieni pacjenci starsi – to po
pierwszej dawce dawka przypominająca po
3-

5 latach (do 10 roku życia) lub po 5 latach

(starsi)

Szczepienia przeciw bakteriom

otoczkowym u osób po splenektomii

lub z dysfunkcją śledziony



Szczepienie przeciw Neisseria meningitidis
typu C



Szczepionka skoniugowaną od 2 miesiąca
życia



Dawka przypominająca po 3-5 latach



Jeśli to możliwe, szczepionki przeciw
bakteriom otoczkowym podać co najmniej na
2 tygodnie przed planowym usunięciem
śledziony



Coroczne szczepienie przeciw grypie

(w związku z ryzykiem powikłań bakteryjnych

grypy)