CZY WIESZ, CO JESZ?

Mi

ę

dzyprzedmiotowy projekt badawczy

z zakresu edukacji rozwojowej

(wychowanie do aktywnego udziału w

ż

yciu gospodarczym)

Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu „Trzeci Świat i My” zaprasza szkoły wszystkich stopni do

pracy w ramach projektu, mającego uzmysłowić jego uczestnikom powiązania globalne pomiędzy
konsumentami a producentami popularnych artykułów spożywczych z krajów ubogiego Południa. Projekt ten
może być przygotowaniem dla szkoły i uczniów do obchodów Światowego Dnia Sprawiedliwego Handlu
(druga sobota maja wraz z sąsiadującymi tygodniami) czy Tygodnia Edukacji Globalnej (trzeci tydzień
listopada) - ogólnoeuropejskiej inicjatywy edukacyjnej, której ideą jest zapoznanie młodych ludzi z
wyzwaniami i problemami globalnymi współczesnego świata, oraz kształtowanie wśród nich postaw
sprzyjających ich rozwiązywaniu.

A.

Realizatorzy projektu

Uczniowie działający w zespołach badawczych, nauczyciel prowadzący (lider programu) i nauczyciele

WOS ,

wychowania do aktywnego udziału w życiu gospodarczym, przedsiębiorczości biologii, geografii, chemii (na
wszystkich poziomach nauczania ) oraz eksperci.

B.

Cele ogólne

1.

Zapoznanie uczniów z problematyką edukacji globalnej;

2.

Propagowanie podstawowych zasad globalnego obywatelstwa, jakimi są:

•

postrzeganie świata i naszej w nim roli;

•

respektowanie różnorodności i umiejętności komunikacji międzykulturowej;

•

zdolności podejmowania działań, by uczynić świat miejscem bardziej sprawiedliwym i trwałym;

•

odpowiedzialności za nasze własne działania.

C.

Cele szczegółowe

Po zakończeniu projektu uczeń:
1.

będzie potrafił zrozumieć:

•

globalne zależności między producentami i konsumentami na podstawie sytuacji na rynku
popularnych artykułów spożywczych pochodzących z krajów Trzeciego Świata;

•

wpływ zasad ekonomicznych oraz handlu światowego na możliwości rozwoju krajów ubogich;

•

negatywny wpływ nędzy Trzeciego Świata na nasze życie oraz sytuację gospodarczą;

•

współzależność między naszym stylem życia i konsumpcji, a możliwościami rozwoju / nędzą w
krajach ubogich

2.

pozna ideę Sprawiedliwego Handlu;

3.

przyjmie świadomą postawę konsumencką.

D.

Tematyka projektu

1. Projekt dotyczy popularnych produktów spożywczych, pochodzących z krajów ubogiego Południa:

•

kawa,

•

herbata,

•

kakao (czekolada),

•

banany,

•

pomarańcze (sok pomarańczowy).

2. W ramach projektu badane są nast. zagadnienia, dotyczące poszcz. produktów.

•

informacje o danej roślinie uprawnej (systematyka, anatomia, biologia, pochodzenie/występowanie
w naturze itp.);

•

informacje historyczne na temat rozwoju upraw, handlu i spożycia oraz związanych z nimi aspektów
kulturalnych - np. rytuały picia herbaty, kawa w sztuce (malarstwo, Kantata o Kawie J. S. Bacha itp.
itd.), społecznych;

•

problemy ekonomiczne i polityczne (metody uprawy, geografia upraw, znaczenie dla gospodarki
krajów-producentów, koszty produkcji i ceny sprzedaży, kryzys na rynku światowym, obroty w
handlu światowym, rola korporacji, mechanizmy rynku światowego, polityka handlowa UE, rola
WTO, niesprawiedliwe zasady handlu międzynarodowego itp.);

•

problemy związane z naruszaniem praw pracowników / drobnych producentów oraz z handlem
międzynarodowym, prześladowania działaczy związkowych, praca niewolnicza, eksploatacja dzieci,
dyskryminacja kobiet, rdzennej ludności i mniejszości etnicznych itp.;

•

problemy ekologiczne związane z uprawami i - w następstwie - problemy zdrowotne dla
producentów i konsumentów oraz dla kondycji całej planety;

•

proces obróbki podstawowej i przetwórstwa;

•

firmy funkcjonujące na naszym rynku i ich styl działania, marki itp.;

•

zachowania konsumenckie w naszym regionie (badanie struktury zakupów i spożycia, preferencji,
kryteriów wyboru, poziomu świadomości problemów etycznych, społecznych, gospodarczych,
ekologicznych, zdrowotnych itp.);

•

wzajemne zależności między konsumentami a producentami, w tym negatywne efekty aktualnej
sytuacji dla obu stron;

•

możliwości i propozycje zmiany relacji między konsumentami a producentami na obustronnie
korzystne (np. uprawy ekologiczne, Sprawiedliwy Handel, kodeksy etyczne w firmach Istnieje
możliwość wyboru niektórych spośród powyższych zagadnień, jednak w taki sposób, by uczniowie
zrozumieli współzależność między naszym stylem życia i konsumpcji, a możliwościami rozwoju /
nędzą w krajach ubogich. Ilość i szerokość zagadnień, które maj ą badać poszczególne zespoły
badawcze, należy dostosować do poziomu nauczania i liczebności zespołów.

E.

Ź

ródła informacji

•

Internet, w tym strona

www.sprawiedliwyhandel.pl

- spis materiałów przygotowanych przez Polskie

Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu “Trzeci Świat i My”, które mogą być przydatne dla uczniów i
nauczycieli w realizacji projektu (materiały są dostępne w siedzibie Stowarzyszenia, niektóre również w
internecie).

•

Media, filmy, publikacje książkowe.

•

Przeprowadzone przez uczniów wywiady, ankiety, informacje “z natury”, np. o markach produktów
występujących na rynku, itp.

•

Konsultacje u ekspertów.

F.

Harmonogram realizacji projektu

Etap

Zadanie

Czas i miejsce

realizacji

Realizatorzy

(puste rubryki

uzupełnia

inicjator

realizacji

projektu)

Odpowiedzialni

(puste rubryki

uzupełnia

inicjator

realizacji

projektu)

1.

Zapoznanie Rady Pedagogicznej z założeniami
projektu

Czas i miejsce
rozpoczęcia
projektu
wyznacza
dyrektor szkoły

2.

Zapoznanie uczniów z zasadami realizacji
badawczego projektu międzyprzedmiotowego
oraz ze sposobem oceny projektu (prezentacja
arkusza oceny projektu). Prezentacja założeń
projektu “Czy wiesz, co jesz?”

Pierwszy tydzień
realizacji
projektu

Nauczyciele:
WOS,
wychowania do
aktywnego
udziału w życiu

Lider projektu

gospodarczym,
przedsiębiorczoś
ci

3.

Utworzenie zespołów badawczych, wybór
przewodniczących, wyznaczenie tematów dla
zespołów (tak, aby wszystkie tematy zostały w
miarę równomiernie rozdzielone wśród
zespołów), rozdanie przewodniczącym
instrukcji realizacji projektu, podział zadań
wśród członków zespołów

j. w.

Uczniowie

Nauczyciele:
WOS,
wychowania do
aktywnego
udziału w życiu
gospodarczym,
przedsiębiorczoś
ci

4.

Zbieranie materiałów (informacji, zdjęć itp.)
na temat produktów spożywczych,
pochodzących z krajów Południa, których
dotyczy projekt. Każdy zespół skupia się na
jednym produkcie, starając się możliwie
szeroko poznać zagadnienie.
Praca odbywa się w ramach lekcji i/lub w
ramach zajęć pozalekcyjnych (koła
zainteresowań, koła przedmiotowe, świetlica,
biblioteka) i prac domowych. Zespoły
spotykają się raz w tygodniu w celu kontroli
tempa przebiegu pracy, wymiany informacji,
podejmowania wspólnych decyzji co do
sposobu i kierunków dalszych działań

Pierwszy miesiąc
realizacji
projektu, szkoła,
biblioteka, dom i
in. wybrane
przez uczniów

Zespoły uczniów

Przewodniczący
zespołów
badawczych pod
kierunkiem
nauczycieli

5.

W trakcie zbierania informacji uczniowie
korzystają z konsultacji ekspertów

6.

Podsumowanie i ocena etapu zbierania
informacji

Koniec
pierwszego
miesiąca
realizacji
projektu, klasy

Nauczyciele,
uczniowie

Lider programu
Nauczyciele

7.

Przygotowanie zebranych informacji do
prezentacji na forum klasy. Forma prezentacji
dowolna, np. album, wystawa, konkurs
plastyczny, konkurs literacki, happening,
drama, stworzenie prezentacji multimedialnej
czy strony internetowej, akcja informacyjna,
przygotowanie folderu dla konsumentów,
debata oksfordzka, projekt założenia grupy
zainteresowania, np. kółka świadomych
konsumentów itp.

Drugi miesiąc
realizacji
projektu

Zespoły uczniów Nauczyciele

8.

Prezentacje, ich ocena (zgodnie z arkuszem
oceny) i wybór najciekawszych osiągnięć do
przedstawienia na forum szkoły.

Początek
trzeciego
miesiąca
realizacji
projektu

Nauczyciele,
uczniowie

Lider projektu
Nauczyciele

9.

Ewaluacja projektu na terenie szkoły w formie
wpisów do księgi pamiątkowej wyłożonej
podczas prezentacji projektu w szkole

J.w. – w trakcie
prezentacji i
bezpośrednio po
nich.

Nauczyciele,
uczniowie,
rodzice

Lider projektu

10.

W miarę możliwości publiczne (na zewnątrz
szkoły, z udziałem mediów i zaproszonych
gości) przedstawienie najciekawszych
osiągnięć w ramach obchodów Światowego
Dnia Sprawiedliwego Handlu, Tygodnia

Odpowiednio do
daty
obchodzonego
wydarzenia

Zespoły
uczniów,
nauczyciele

Lider projektu

Edukacji Globalnej lub przy innej równie
ważnej i odpowiedniej okazji.

11.

Ewaluacja projektu

Tydzień po
publicznej
prezentacji
projektu

Lider projektu,
zaproszeni
eksperci

Lider projektu

G.

Kryteria oceny poszczególnych etapów pracy i rodzajów aktywności uczniów

•

ilość i wartość zebranych materiałów;

•

sposób ich oceny, selekcji i opracowania;

•

stopień zrozumienia globalnych zależności między producentami i konsumentami;

•

wnioski wyciągnięte z zebranego materiału dla kształtowania postaw życiowych, np. stylu konsumpcji;

•

styl pracy w grupie (zaangażowanie wszystkich członków, wymiana informacji, sposoby podejmowania
decyzji, rozwiązywanie konfliktów, samoocena postępów w pracy);

•

oryginalność i atrakcyjność prezentacji;

•

wykorzystanie czasu prezentacji;

•

stopień zaangażowania członków zespołu w prezentację;

•

przyciągnięcie zainteresowania innych uczniów;

•

oddziaływanie na środowisko.

H.

Materiały pomocnicze na stronie

www.sprawiedliwyhandel.pl

- w dziale “Materiały dla nauczycieli”

•

Dobre Zakupy – poradnik konsumenta

•

raporty o kawie, bananach, zadłużeniu zagranicznym krajów ubogich; artykuły o różnych towarach i
zagadnieniach, np. Czy pomoc to nasz interes?

•

filmy (też w naszej filmotece: DVD i VHS)

•

adresy anglojęzycznych edukacyjnych stron internetowych dotyczących zagadnień związanych z projektem

•

inne

Opracowanie

© Wojciech Zi

ę

ba

Polskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu „Trzeci

Ś

wiat i My”

ul. Zbyszka z Bogda

ń

ca 1B/2, 80-419 Gda

ń

sk-Wrzeszcz

tel. [phone]

[e-mail], www.sprawiedliwyhandel.pl