Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

1

TemaT

6.

Wynalazek ChińCzykóW, kTóry ułaTWia nam żyCie

Dział 2. Wytwarzanie materiałów i produkcja wyrobów

Czas trwania:

3 x 45 minut.

Cele ogólne:

Poznanie zasad sporządzania dokumentacji technicznej. Czytanie rysunków technicznych.

Cele szczegółowe (operacyjne):

Uczeń zna i rozumie:

•

pojęcia: papirus, pergamin, papier, makulatura, cykl produkcyjny, masa papiernicza, tektura, karton, bibuła, format,

szereg, orgiami, introligator;

•

cykl produkcyjny papieru i surowce do jego wyrobu;

•

właściwości i zastosowanie poszczególnych wyrobów papierniczych oraz warunki ich sprzedaży;

•

nazwy szeregów i wielkości formatów arkuszy papierniczych;

•

podstawowe narzędzia, przyrządy i przybory do ręcznej obróbki papieru;

•

podstawowe operacje technologiczne przy obróbce papieru i materiałów papierniczych.

Uczeń stosuje w praktyce:

•

poprawne nazewnictwo;

•

rozpoznaje kierunki ułożenia włókien w papierze;

•

dobiera materiały papiernicze do konstrukcji wyrobu;

•

określa wielkości wyrobów papierniczych, biorąc pod uwagę ich formaty;

•

projektuje wyroby z papieru, ustala harmonogram pracy;

•

dobiera właściwe narzędzia i przybory do operacji technologicznych;

•

bezpiecznie posługuje się narzędziami i przyborami.

Cele wychowawcze:

Oszczędne gospodarowanie materiałami papierniczymi, używanie sprawnych narzędzi i przyborów.

zasady, metody, formy pracy:

•

zasada świadomości i doniosłości, gospodarności i nowości, przyjemności, wykorzystywania doświadczeń;

•

metoda problemowa, pogadanka wstępna, dyskusja dydaktyczna, opis, instruktaż, pogadanka podsumowująca;

•

praca z tekstem, ćwiczenia badawcze, rozwiązywanie problemu technicznego, ćwiczenia praktyczne, ćwiczenia

konstrukcyjne, projektowe, praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

•

podręcznik;

•

ulotki reklamowe;

•

katalogi wyrobów;

•

próbki wyrobów papierniczy do badań;

•

wzorniki prac;

•

techniczne środki pracy.

Przebieg lekcji

i. Część wstępna

1.

Wprowadzenie do tematyki wytworów papierniczych. Odszukanie wskazanej tematyki w podręczniku.

2.

Omówienie dziedzin życia, w których papier jest niezbędny.

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

2

ii. Część zasadnicza

1.

Historia papieru i materiałów pisarskich.

2.

Omówienie surowców do wyrobu papieru i cyklu produkcyjnego.

3.

Charakterystyka wyrobów papierniczych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 3.1, 3.2 z podręcznika – objaśnienie zadań, kontrola uczniów podczas wykonania zadań, skonfrontowanie

wyników pracy uczniów, ocena ćwiczeń.

4.

Omówienie klasyfikacji szeregów wyrobów papierniczych, wielkości formatów.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 3.3 z podręcznika – objaśnienie polecenia zawartego w zadaniu, kontrola uczniów w trakcie pracy, omówienie

poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

5.

Omówienie budowy papieru i znaczenia ułożenia włókien przy wykonaniu prac introligatorskich.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 3.4 z podręcznika – objaśnienie poleceń zawartych w zadaniu, kontrola pracy badawczej uczniów, omówienie

poprawności wykonania zadania, ocena zadania.

6.

Rodzaje, właściwości i zastosowanie podstawowych przyborów i narzędzi do obróbki papieru.

7.

Instruktaż ich zastosowania, dobrania do operacji technologicznej, pokaz posługiwania się nimi.

Ćwiczenie dla uczniów:

Zadanie 3.5 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania zadania

przez uczniów, ocena zadania.

8.

Sztuka origami w obróbce papieru. Zasady wykonywania składanek. Analiza instrukcji rysunkowej zginania papieru

i wybranych operacji obróbczych.

Ćwiczenia dla uczniów:

Zadania 3.6, 3.7 z podręcznika – objaśnienie poleceń, kontrola w trakcie pracy, dyskusja dotycząca rozwiązania za-

dania przez uczniów, ocena zadania.

9.

Omówienie realizaci projektu, wyjaśnienie kwestii niezrozumiałych dla ucznia.

Podział na zespoły projektowe.

realizacja projektu:

Witraż z materiałów papierniczych według Karty projektu.

Ocena projektu według Karty oceny projektu.

Jeżeli uczniom sprawia radość obróbka papieru i wytwarzanie wyrobów papierniczych, można zrealizować poniższy

projekt:

Jak wykonać witraż z papieru?

W momencie podjęcia takiej decyzji, wydłużamy czas przeznaczony na prace papiernicze o 1 godzinę.

iii. Część podsumowująca

1.

Uporządkowanie wiedzy nabytej na lekcji.

2.

Ocena pracy uczniów

3.

Porządkowanie stanowisk pracy.

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

3

karTa ProjekTu

TemaT: WiTraż z maTeriałóW PaPierniCzyCh

Czy wiesz, że…?

Wynalazek umieszczania na papierze znaków wodnych powstał przez przypadek w papierni Fabriano we Włoszech

w 1260 r. Obecnie bardziej skomplikowane znaki wodne, przedstawiające podobizny mężów stanu lub bohaterów

narodowych, stosuje się na banknotach, co ma zapobiec ich fałszerstwu. Papier to nie tylko materiał wykorzystywany

do drukowania banknotów, ale także materiał pisarski, zdobniczy, na opakowania.

Ze względu na nietrwałość papieru, książki i prasa są wydawane obecnie coraz częściej w formie elektronicznej na

płytach CD-ROM lub publikowane w internecie.

Cele szczegółowe projektu:

1)

sporządzenie projektu witraża;

2)

poprawność doboru i rozszerzenie zakresu materiałów zgodnie z założeniami indywidualnego projektu plastycz-

nego;

3)

dobór przyborów, przyrządów z uwzględnieniem cech własnego projektu;

4)

uzupełnienie zapisów planu pracy;

5)

zorganizowanie stanowiska pracy;

6)

zachowanie zasad bezpieczeństwa podczas pracy;

7)

poprawne wykonanie operacji technologicznych;

8)

zachowanie ergonomii pracy i gospodarki materiałowej;

9)

współdziałanie grupowe, pomoc przy realizacji;

10)

prezentacja wyrobów.

Pytania prowadzące w projekcie:

1.

W jaki sposób przedstawisz projekt witraża i przygotujesz szablony?

2.

Według jakich właściwości dobierzesz materiały i narzędzia do wykonania tego przedmiotu?

3.

Jak będzie przebiegał cykl wykonawczy (zwróć uwagę na poprawny zapis i wykonanie operacji technologicznych

oraz organizację stanowiska pracy)?

Zaplanujcie czas niezbędny do wykonania projektu. Utwórzcie dwuosobowe grupy zadaniowe.

Przyjrzyjcie się poniższym ilustracjom, omówcie je w grupie (niech będą inspiracją dla Waszych pomysłów), następnie

przeanalizujcie etapy wykonania witraża i dokonajcie podziału pracy. Wykonajcie w grupie co najmniej dwa witraże

o różnych motywach.

Po zakończeniu realizacji zadań zaprezentujecie efekty Waszej pracy.

Uwaga!

Projekt zawiera zadania z dokumentowania technicznego własnych pomysłów i ćwiczenia praktyczne.

Ścieżka realizacji projektu:

1.

Projektowanie witraży – rysunki wykonaj w skali 1:1.

2.

Opis wykonania witraża:

Przygotujcie dwa rodzaje materiałów papierniczych, kolorową bibułę oraz brystol i wykonajcie witraże. Ta piękna

ozdoba może np. zasłonić część przezroczystej szyby w biblioteczce, ozdobić okno w pokoju, ozdobić kartkę z życze-

niami lub stanowić element dekoracji świątecznej choinki.

3.

Dobór materiałów, przyborów i narzędzi:

•

bibuła, brystol, klej;

•

ołówek, nożyczki, pędzel do kleju.

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

4

Uwaga!

Proponowany zestaw materiałów, narzędzi i przyborów może ulec zmianie po opracowanych w grupach propozycjach

projektowych. Dopiszcie je niżej:

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

4.

Ustalenie toku pracy (między proponowane operacje technologiczne dopiszcie te, które uznacie za konieczne):

a.

Jeżeli chcecie, by zaprojektowane witraże były większe, powiększcie je za pomocą kserokopiarki.

b.

Przekalkujcie projekty na kartkę z bloku rysunkowego.

C.

Wytnijcie je tak, aby stanowiły szablony.

d.

Odrysujcie szablony dwukrotnie (dla każdego wzoru witrażu) na brystolu, wytnijcie je.

e.

Wypełnijcie puste miejsca na lewej stronie jednego z poszczególnych wzorów szablonów przez naklejenie kolo-

rowej bibuły (zgodnie z kolorystyką projektów).

f.

Sklejcie wycięte warstwy brystolu lewymi stronami do wewnątrz.

g.

Przygotujcie dokumentację, jak powstawały Wasze witraże.

h.

Przygotujcie prezentację i uzasadnienie przyjęcia Waszych projektów i przebiegu pracy.

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

5

karTa oCeny ProjekTu

TemaT: WiTraż z maTeriałóW PaPierniCzyCh

Podsumowanie pracy przy realizacji projektu:

Zastanówcie się, czy zadania realizowane w projekcie dały zadowolenie i rozwinęły Waszą wyobraźnię i umiejętności

projektowo-obróbcze. Omówcie występujące trudności.

Zaprezentujcie klasie swoje prace, uzasadnijcie założenia, które przyjęliście do realizacji swojego projektu.

Oceńcie na bazie Kart oceny projektu wykonane prace.

Zorganizujcie na terenie szkoły wystawę prac powstałych w ramach projektu Witraż z materiałów papierniczych.

Wspólnie opracujcie sposób wyeksponowania tych prac na forum szkoły. Inni uczniowie mogą chcieć poznać technologię

wykonania takiej scenografii wnętrza. Pokażcie, jak rozwiązaliście problem projektowy i z zakresu obróbki papieru.

Punktacja działań:

Techniczna strona realizacji zadania

Lp.

Kryteria oceny

Poprawne wykonanie

2 p.

Częściowe wykonanie

1 p.

Błędne wykonanie

lub brak działań

0 p.

1

Organizacja stanowiska pracy,
ład i porządek na stanowisku,
bezpieczeństwo pracy

2

Poprawność posługiwania się
narzędziami, przyborami

3

Wykorzystanie czasu pracy,
oszczędność materiałów

4

Stopień samodzielności przy pracy

5

Umiejętność współpracy z grupą

Suma punktów: ……………………

Projektowanie pracy

Lp.

Kryteria oceny

Poprawne wykonanie

2 p.

Częściowe wykonanie

1 p.

Błędne wykonanie

lub brak działań

0 p.

1

Umiejętne wykonanie rysunku
projektowego

2

Dobór materiałów, przyborów,
przyrządów

3

Planowanie toku pracy

Suma punktów: ……………………

Zajęcia techniczne

|

Technika na co dzień

|

Klasa 4–6

Szkoła podstawowa

AutorZy:

Ewa Bubak, Ewa Królicka

©

Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2015

6

Stopień opanowania umiejętności technologicznych

Lp.

Kryteria oceny

Poprawne wykonanie

2 p.

Częściowe wykonanie

1 p.

Błędne wykonanie

lub brak działań

0 p.

1

Przygotowanie szablonu (wzornika)
projektu

2

Odwzorowanie szablonów
na materiale

3

Cięcie papieru, kartonu, bibuły

4

Wycinanie otworów

5

Klejenie bibuły z kartonem

6 Łączenie warstw kartonów

Suma punktów: ……………………

ocena gotowego wyrobu

Lp.

Kryteria oceny

Poprawne wykonanie

2 p.

Częściowe wykonanie

1 p.

Błędne wykonanie

lub brak działań

0 p.

1

Zgodność z projektem

2

Poprawność wykonania

3

Staranność i estetyka wykonania

4

Prezentacja wyrobów

Suma punktów: ……………………

Łączna suma punktów uzyskanych w projekcie: ………………………

Przeliczenie punktów na ocenę szkolną:

Bardzo dobry: 36–34 p.

Dobry: 33–29 p.

Dostateczny: 28–23 p.

Dopuszczający: 22–18 p.

Niedostateczny: 17 p. i mniej

Otrzymana ocena za realizację projektu: ……………………