SYLLABUS

Wydział Humanistyczny
Akademia Podlaska w Siedlcach

Instytut Nauk Społecznych

Kierunek

Bezpieczeństwo narodowe

Specjalność Bezpieczeństwo europejskie

Przedmiot System bezpieczeństwa

narodowego

Punkty ECTS

4

Autor: Sławomir Zalewski

Prowadzący: dr Sławomir Zalewski

1. FORMA I WYMIAR GODZINOWY ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH

rok studiów semestr

wykłady
l. godzin

ćwiczenia
l. godzin

konwersatoria
l. godzin

stacjonarne

I stopnia

-

-

-

-

-

stacjonarne

II stopnia

-

-

-

-

-

niestacjonarne I stopnia

II

III

15

15

-

niestacjonarne II stopnia

-

-

-

-

-

2. Założenia i cele przedmiotu:
- celem głównym przedmiotu jest zapoznanie studentów z systemem bezpieczeństwa narodowego
w taki sposób, aby umożliwić zrozumienie misji, funkcji i zadań tego systemu, jego części składowych
i zachodzących pomiędzy nimi relacji na wszystkich poziomach organizacji państwa;
- celem kształcącym jest wyposażenie studentów w umiejętność analizy aktów prawa powszechnie
obowiązującego normującego zadania organów państwa w sferze szeroko pojętego bezpieczeństwa;
- treści przedmiotu podbudowane wiedzą z zakresu teorii bezpieczeństwa oraz o państwie i prawie.
Metody dydaktyczne:
wykład (ukierunkowany na usystematyzowanie wiedzy, wskazanie węzłowych zagadnień, w sposób
wspomagający samokształcenie w tym przygotowanie do ćwiczeń),
- ćwiczenia (przebiegające wg schematu: wprowadzenie, wystąpienia przygotowywane przez
studentów, oceny funkcjonalności podsystemu, dyskusja).
3. Kryteria i formy oceny przedmiotu :
- obecność na zajęciach;
- zaliczenie ćwiczeń uwarunkowane aktywnością w zakresie przygotowania skróconej analizy aktów
prawnych (wg kryteriów: właściwości, zakresu zadań i uprawnień oraz relacji wzajemnych -
współdziałania) normujących działalność organów na określonym (w planie zajęć) poziomie systemu
bezpieczeństwa narodowego;
- egzamin ustny - do przystąpienia do tegoż wymagane jest zaliczenie ćwiczeń.
4. Treści programowe zgodne z obowiązującymi standardami kształcenia na studiach pierwszego
stopnia na kierunku Bezpieczeństwo narodowe.
5. PROGRAM TEMATYCZNY
Wykłady
1.Bezpieczeństwo Polski w układzie globalnym i regionalnym (1 godzina)
2. Istota podejścia systemowego w bezpieczeństwie narodowym (2)
3.Organizacja systemu bezpieczeństwa narodowego (2)
4.Kierowanie w systemie bezpieczeństwa narodowego (1)
5.Podsystemy wykonawcze w systemie bezpieczeństwa narodowego (2)
6.Polityczne uwarunkowania kształtowania systemu bezpieczeństwa narodowego (1)
7.Społeczne i ekonomiczne podstawy systemu bezpieczeństwa narodowego (2)
8. Informacja w kierowaniu bezpieczeństwem państwa (1)
9.Ochrona informacji niejawnych w systemie bezpieczeństwa narodowego (1)
10.Koordynacja i współdziałanie w systemie bezpieczeństwa narodowego (2)

Ćwiczenia (tematy realizowane w wymiarze po 2 godziny)
1.System bezpieczeństwa narodowego w Konstytucji RP
1.1. Uprawnienia Prezydenta
1.2. Zadania i uprawnienia Rady Ministrów
1.3. Zadania Prezesa Rady Ministrów oraz Ministra Obrony Narodowej
1.4. Organy ochrony prawa w Konstytucji RP
2. Siły zbrojne jako instrument bezpieczeństwa narodowego
2.1.Przepisy konstytucyjne oraz ustawowe w Polsce
2.2.Zasady użycia sił zbrojnych poza terytorium RP
3. Podsystem pozamilitarny i jego zadania
3.1.Bezpieczeństwo powszechne, ochrona ludności i ratownictwo
3.2.Ochrona porządku publicznego
3.3.Ochrona porządku konstytucyjnego
3.4.Ochrona granicy państwowej
3.5.Ochrona infrastruktury krytycznej
3.6.Problematyka rezerw strategicznych (mobilizacyjnych i gospodarczych)
3.7.Ochrona infrastruktury ekonomicznej i transportu
3.8.Inne sfery ochrony ważnych interesów narodowych (ochrona kultury narodowej, edukacja dla
bezpieczeństwa)
4. Podejście strategiczne w bezpieczeństwie narodowym - omówienie Strategii Bezpieczeństwa RP
5.Zarządzanie bezpieczeństwem na poziomie lokalnym
5.1.Gminny system bezpieczeństwa
5.2.Powiatowy system bezpieczeństwa
5.3.Wojewódzki system bezpieczeństwa
6.Organizacja kierowania bezpieczeństwem na poziomie centralnym
6.1.Organizacja stanowisk kierowania władz naczelnych i centralnych
6.2.Zadania służb w zakresie organizacji stanowisk kierowania
7.System bezpieczeństwa narodowego w sytuacjach kryzysowych i stanach nadzwyczajnych
7.1.Kierowanie bezpieczeństwem w czasie pokoju, kryzysu i wojny.
7.2.Funkcjonowanie administracji rządowej w stanach nadzwyczajnych.
7.3.Siły zbrojne w czasie kryzysu i wojny.
7.4.System zarządzania kryzysowego w Polsce.
6. Literatura podstawowa:
Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, red. J.Flis, R.Jakubczak, Warszawa 2006.
Kierowanie bezpieczeństwem narodowym, red. B.Wiśniewski, B.Zdrodowski, Warszawa 2008.
Konstytucja RP oraz ustawy normujące zadania naczelnych i centralnych organów administracji
rządowej w dziedzinie bezpieczeństwa.
Strategia Bezpieczeństwa RP z 2007 roku
7. Literatura uzupełniająca:
Administracja jako czynnik bezpieczeństwa państwa, red. S.Zalewski, Bielsko-Biała 2007.
Administracja publiczna w systemie przeciwdziałania nadzwyczajnym zagrożeniom dla ludzi
i środowiska, Bielsko-Biała – Warszawa, 2007.
B.Balcerowicz, Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2006.
Resort spraw wewnętrznych i administracji w systemie obronnym państwa, materiały konferencyjne
Warszawa 2004.
Współdziałanie struktur organizacyjnych resortu spraw wewnętrznych i administracji z pozostałymi
elementami systemu obronnego, materiały konferencyjne, Warszawa 2006
Współczesne postrzeganie bezpieczeństwa, red. K.Jałoszyński, B.Wiśniewski, T.Wojtuszek, Bielsko-
Biała 2007.

L. Ciborowski, Analiza zewnętrznych elementów bezpieczeństwa RP, Warszawa, 2001

S. Koziej, Między piekłem a rajem: Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Toruń 2006.
S.Koziej, Podstawowe problemy strategii i systemu obronności na przełomie XX i XXI wieku,

Warszawa 2001
Polityka bez strategii. Bezpieczeństwo Europy Środkowo-Wschodniej i Polski w perspektywie ładu
globalnego, red. A.Z.Kamiński, Warszawa 2008.
Realizacja zadań bezpieczeństwa przez samorząd terytorialny, red. W.KItler, Z.Piątek, Sandomierz
2006.
J.Wojnarowski, System obronności państwa, Warszawa 2005.
Współczesny wymiar terroryzmu, red. Z.Piątek, Zielonka 2006.
S.Zalewski, Państwo narodowe w Unii Europejskiej. Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa narodowego
w warunkach współzależności, (w:) Europa jako kontynent ryzyka. Społeczne, polityczne
i normatywne uwarunkowania bezpieczeństwa w Europie, red. M.Bożek, M.Troszyński. Warszawa
2007.
S.Zalewski, Ochrona informacji niejawnych jako instrument bezpieczeństwa politycznego państwa,
(w:) Ochrona informacji niejawnych i biznesowych, red. M.Ciecierski, Katowice 2008.
S.Zalewski, Służby specjalne. Programowanie, nadzór koordynacja, Warszawa 2003.
S.Zalewski, Służby specjalne w państwie demokratycznym, Warszawa 2005.
S.Zalewski, Funkcja informacyjna służb specjalnych w systemie bezpieczeństwa państwa, Warszawa
2005.
S.Zalewski, Ochrona informacji niejawnych w przygotowaniach obronnych, (w:) Resort Spraw
Wewnętrznych i Administracji w systemie obronnym państwa, Warszawa 2004.
Zaspokajanie potrzeb wojennych resortu spraw wewnętrznych i administracji, materiały konferencyjne,
Warszawa 2005.

KONSULTACJE:
dr S

ł

awomir Zalewski – wtorek: godz. 15.15-16.45, sala 215 budynek E;

e-mail-

[e-mail]

oraz w dni zjazdów – bezpośrednio po zakończeniu zajęć.

Podpis prowadzącego

…………………………