System bezpieczeństwa narodowego w USA


C.12. System bezpieczeństwa narodowego w USA

1. Charakterystyka środowiska geograficzno-politycznego USA.

- Stany Zjednoczone Ameryki są jednym z największych krajów na świecie. Zajmują powierzchnię 9 826 675 km2. Złożone są z 50 stanów, w tym 48 zajmujących główny obszar kraju oraz dwa położone poza nim - Alaska i Hawaje.

- Pierwotnymi mieszkańcami obu kontynentów amerykańskich byli Indianie, których przodkowie ok. 50-20 tys. lat temu przywędrowali do Ameryki z kontynentu azjatyckiego. Indianie północnoamerykańscy dzielili się na liczne plemiona, tworząc większe związki, m.in. Dakota, Irokezi, Huroni. Nowoczesna historia Ameryki rozpoczęła się w 1492, kiedy do wybrzeży Nowego Świata dotarła wyprawa K. Kolumba.

Konstytucja USA

- Stany Zjednoczone są republiką konstytucyjną, w której obywatele kraju wybierają swoich przedstawicieli, którzy zatwierdzają ustawy i egzekwują stosowanie prawa. W 1787 r. Ameryka przyjęła pierwszą konstytucję w formie pisemnej, która obowiązuje do tej pory. Konstytucja Stanów Zjednoczonych podzieliła władzę rządową pomiędzy rządem centralnym lub narodowym i stanami. Obecnie istnieje 50 stanów, które posiadają moc prawną do wydawania ustaw i pilnowania przestrzegania prawa, zwłaszcza na swoim terenie. Te prawa dotyczą wydawania prawa jazdy, własności oraz podatków od dochodu i sprzedaży. Uprawnienia, których rząd federalny (centralny) nie posiada, są zarezerwowane dla stanów. Dziewiąta i Dziesiąta Poprawka Konstytucji USA zabezpiecza uprawnienia i władzę pięćdziesięciu rządów stanowych.

Konstytucja opiera się na trzech zasadach:

- federalizmu - początkowo konstytucję przygotowano dla trzynastu państw członkowskich, jednak nie wyliczono ich w konstytucji, ani nawet nie wskazano ich liczby. Dziś stanów jest już 50, jednak w żadnym miejscu w konstytucji nie użyto słów „federalizm”, „federacja”, czy innych podobnych. Jednak blisko połowa jej postanowień ma z federalizmem większy lub mniejszy związek. Federalizm dotyczy wszystkich fragmentów dotyczących stosunków między federacją, a stanami. Wśród kompetencji przyznanych federacji znalazły się głównie te, które dotyczą interesów kraju, jako całości. Nie są to kompetencje zbyt rozległe i obejmują sprawy zagraniczne i wojenne, pocztę
i sądownictwo federalne itp. Konstytucja wspomina również o ograniczeniach władzy stanów,
o zasadach regulujących stosunki między stanami, a przede wszystkim znajduje się w niej tzw. klauzula supremacyjna, wskazująca na fakt, iż Konstytucji, ustawy i traktaty uchwalone przez Stany Zjednoczone stanowią prawo najwyższe kraju.

- podziału władzy,

- kontroli sądowej.

System rządów

- System prezydencki charakteryzujący się rygorystycznym podziałem władzy ustawodawczej
i wykonawczej oraz połączeniem funkcji prezydenta i szefa rządu,

- Zasada podziału władzy (wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza),

- Płaszczyzna personalna - oznacza bezwzględną niepołączalność stanowisk w parlamencie
i systemie władzy wykonawczej oraz niezależność od parlamentu wyborów prezydenta, który jest wybierany w głosowaniu powszechnym,

- Płaszczyzna funkcjonalna - ścisłe rozdzielenie funkcji i kompetencji,

- Prawo kontroli sądowej - element systemu hamulców i równowagi,

- Połączenie funkcji głowy państwa i premiera w jednym urzędzie oraz brak gabinetu w sensie konstytucyjnym,

- Istnienie dwóch izb parlamentu, choć nieidentycznych w uprawnieniach. Pełnią określoną rolę
w systemie równoważenia władz

- „System hamulców i równowagi” - system nieopisany w konstytucji, pełniący jednak ważną funkcję w systemie rządów w USA. Hamulców jest niewiele, nigdy nie mają one charakteru bezpośredniej ingerencji w sferę odpowiedzialności drugiej władzy. Prezydent dysponuje wobec Kongresu prawem weta, prawem kierowania orędzi, zwoływania sesji nadzwyczajnych oraz odraczania obrad w wyjątkowych okolicznościach. Z kolei Kongres może oddalić weto prezydenta, zastosować wobec prezydenta i jego współpracowników procedurę usunięcia z urzędu, a Senat ma prawo zatwierdzania traktatów i prezydenckich nominacji.

Organy władzy w USA

Konstytucja przewiduje podział władzy i system zachowania równowagi. Rząd narodowy dzieli się na trzy organy władzy, które ustanowili twórcy konstytucji. Trzy organy podzieliły między sobą władzę rządów centralnych i każdy z nich sprawował kontrolę nad dwoma pozostałymi. Celem było zachowanie równowagi władzy wszystkich trzech organów tak, aby żaden z nich nie dominował nad pozostałymi.

Rząd federalny składa się z trzech organów władzy: wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej.

-> Władza wykonawcza zajmuje się egzekwowaniem przepisów prawnych. Nadzór nad organem wykonawczym rządu sprawuje prezydent, który jest naczelnym dyrektorem i głównym dowódcą wojska.

-> Organ ustawodawczy uchwala przepisy prawa federalnego oraz zatwierdza budżet federalny i przydzielone środki. Organ ustawodawczy składa się z Senatu, który zatwierdza wszystkie nominacje prezydenta oraz Izby Reprezentantów, która zatwierdza wyasygnowane środki. Zarówno prezydent, jak i członkowie Senatu i Izby Reprezentantów powoływani są na stanowiska w wyniku bezpośrednich wyborów powszechnych.

-> Organ sądowniczy składa się z:

- Sądu Najwyższego z jednym głównym sędzią i ośmioma towarzyszącymi mu sędziami, którzy posiadają uprawnienia do przeprowadzania kontroli sądowej,

- Sądu Apelacyjnego, którego głównym zadaniem jest dokonywanie rewizji procesów sądów federalnych, noszących nazwę Sądów Okręgowych. Wszystkich sędziów federalnych wyznacza dożywotnio prezydent, a Senat zatwierdza jego decyzję. Federalni sędziowie otrzymują dożywotnią nominację, aby uchronić ich przed wpływami polityki.

2. Określenie struktur podsystemu kierowania systemu bezpieczeństwa narodowego w USA.

( podsystem kierowania - wszystkie organy władzy państwowej oraz administracji publicznej)

Kongres USA

Władza ustawodawcza Stanów Zjednoczonych - Kongres - składa się z dwóch izb:

- Izby Reprezentantów - składa się z 435 członków. Jej członkowie muszą mieć ukończone 25 lat, być obywatelami USA, od co najmniej 7 lat i być mieszkańcami stanów, z których kandydują. Przyjęto zasadę, że każdy stan ma w Izbie Reprezentantów przynajmniej jednego przedstawiciela, pozostała liczba miejsc (385) została podzielona pomiędzy stany proporcjonalnie do liczby ludności. Kadencja Izby Reprezentantów wynosi dwa lata. Przewodniczącym Izby Reprezentantów jest speaker. Jest on wybierany przez izbę, pochodzi z partii posiadającej w izbie większość. Speaker przewodniczy posiedzeniom izby, reprezentuje ją na zewnątrz, ustala porządek obrad, przekazuje projekty ustaw właściwym komisjom, powołuje członków komisji.

- Senatu - składa się ze 100 senatorów. Każdy stan, niezależnie od liczby mieszkańców, jest reprezentowany przez dwóch senatorów. Kadencja senatora wynosi sześć lat, co dwa lata jest wybierana 1/3 składu Senatu. Kandydaci muszą mieć ukończone 30 lat. Senatowi przewodniczy z urzędu wiceprezydent Stanów Zjednoczonych. Wiceprezydent nie jest senatorem, nie uczestniczy więc w głosowaniach (z wyjątkiem równowagi głosów). W przypadku nieobecności wiceprezydenta zastępuje przewodniczący tymczasowy (przewodniczący pro tempore).

Dwuizbowa struktura parlamentu wynikała z angielskich zwyczajów, kompromisu zawartego przez duże i małe stany oraz poglądów, że dwie izby lepiej zabezpieczają system hamulców i równowagi. Izby są ciałami odrębnymi, lecz współzależnymi od siebie i ścisłe ze sobą współpracującymi.
W procesie ustawodawczym to tylko Izba ma inicjatywę w sprawach finansowych. Senat za to, zatwierdza nominacje prezydenckie i traktaty międzynarodowe. Różnice kompetencji występują również przy postępowaniu impeachment (procedura formalnego oskarżenia o przestępstwa osób chronionych immunitetem i zajmujących wysokie stanowiska państwowe): w stan oskarżenia stawia Izba, orzeka Senat.

Członkowie Izby Reprezentantów reprezentują naród (grupy wyborców), senatorowie stany. W praktyce prestiż senatora jest większy, na co wpływ ma także długość jego kadencji. Przyjęto zasadę niepołączalności (incompatibilitas) funkcji we władzy ustawodawczej i wykonawczej, członkowie Kongresu nie mogą pełnić żadnych funkcji w organach administracyjnych.

Wybory:

- do Kongresu odbywają się w tym samym czasie (pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku miesiąca listopada), w latach parzystych,

- składają się z odrębnych aktów głosowania do Izby Reprezentantów i Senatu, poprzedzonych odrębnymi kampaniami wyborczymi. Kandydaci obu partii uzyskują nominacje partyjne w rezultacie prawyborów,

- Wybory do obu izb przeprowadzane w głosowaniu powszechnym i bezpośrednim, według systemu większości względnej,

- W wyborach do Senatu kandydować mogą osoby, które ukończyły 30 lat, są obywatelami amerykańskimi co najmniej od dziewięciu lat i zamieszkują w stanie, który chcą reprezentować. Okręgiem wyborczym jest stan.

- W wyborach do Izby Reprezentantów bierne prawo wyborcze posiadają osoby, które ukończyły 25 lat, są obywatelami amerykańskimi co najmniej od siedmiu lat i zamieszkują w stanie, w którym chcą kandydować. Podział mandatów między poszczególne stany uzależniony jest od liczby mieszkańców danego stanu. Okręgi są jednomandatowe, a wybrany zostaje ten kandydat, który otrzyma największą liczbę głosów.

Organizacja i funkcjonowanie

Wśród kongresmenów pierwszoplanową rolę, oprócz przewodniczących izb, odgrywają:

- przewodniczący komisji - kierują pracami komisji (wyróżniamy komisje: stałe, specjalne, wspólne, uzgadniające=> zajmują się rozpatrywaniem i przygotowaniem spraw na posiedzenie plenarne izby,
w praktyce to one właśnie decydują o większości spraw. Rozstrzygnięcia podejmowane w komisjach są zwykłe przyjmowane przez izbę), a ich silna pozycja jest rezultatem silnej pozycji komisji. Przewodniczący komisji decydują o porządku prac komisji, zwołują jej posiedzenia, powołują podkomisje i przydzielają im projekty ustaw do rozpatrzenia, wybierają ekspertów i osoby przesłuchiwane przez komisje,

- liderzy frakcji partyjnych - w Kongresie funkcjonują faktycznie cztery frakcje: dwie w Izbie Reprezentantów i dwie w Senacie. Partia posiadająca większość w danej izbie obsadza najważniejsze w niej stanowiska: przewodniczącego izby i przewodniczących komisji oraz, ze względu na proporcjonalny podział miejsc, dysponuje większością w komisjach. Każda frakcja wybiera swojego whipa, który utrzymuje jedność działania frakcji. Zadaniem whipa jest zapewnienie zachowań członków partii zgodnych ze stanowiskiem kierownictwa. W Kongresie nie ma bowiem dyscypliny partyjnej, frakcje nie podlegają także ogólnokrajowym kierownictwom swych partii.

Funkcje Kongresu:

- ustawodawcza,

- ustrojodawczą,

- kontrolną - czy ustawy wykonywane są zgodnie z intencją Kongresu.

- sądowniczo-śledczą (instytucja impeachmentu), kreacyjną (w określonych okolicznościach Kongres wybiera prezydenta),

- uprawnienia w dziedzinie polityki zagranicznej (Kongres wypowiada wojnę, przyznaje fundusze na pomoc dla zagranicy, Senat ratyfikuje traktaty międzynarodowe),

- posiada tzw. uprawnienia „kadrowe” (wyraża zgodę na prezydenckie nominacje)..

Prezydent USA

Pozycja ustrojowa prezydenta - twórcy konstytucji skonstruowali jednolitą, monokratyczną egzekutywę, uczynili z prezydenta jedyny organ władzy wykonawczej. Zgodnie z artykułem II Konstytucji: „Władzę wykonawczą sprawuje Prezydent Stanów Zjednoczonych”. Wszystkie części składowe władzy wykonawczej działają więc w ramach władzy prezydenta, on jest szefem całej egzekutywy. Powierzenie całej władzy wykonawczej jednemu podmiotowi niewątpliwie wzmacnia pozycję prezydenta.

Prezydent w USA pełni rolę zarówno głowy państwa, jak i premiera. Konstytucja wymienia zaledwie kilka obowiązków i kompetencji prezydenta. Prezydent jest:

- głównodowodzącym armii, jak również do służby Stanów Zjednoczonych milicji poszczególnych stanów,

- stosuje prawo łaski,

- zawiera traktaty za radą i zgodą Senatu,

- powołuje, również za radą i zgodą Senatu, na stanowiska ambasadorów, sędziów i innych funkcjonariuszy USA, a także obsadza je tymczasowo, gdy Senat nie obraduje,

- kieruje do Kongresu orędzia,

- może zwoływać lub odraczać w pewnych nadzwyczajnych okolicznościach posiedzenia izb Kongresu,

- zapewnia ścisłe wykonywanie ustaw,

- wystawia akty nominacyjne.

Prezydent jest wybierany na 4 lata. Może nim zostać osoba będąca obywatelem USA od urodzenia, która ukończyła 35 lat, i zamieszkiwała w Stanach, przez co najmniej 14 lat.

Prezydent nie odpowiada politycznie przed Kongresem. Nie może być odwołany z urzędu w inny sposób niż drogą postawienia w stan oskarżenia przez Izbę Reprezentantów i orzeczenia winy przez Senat. Prezydent zostaje usunięty za:

- zdradę

- przekupstwo

- inne „ciężkie przestępstwa lub przewinienia”.

W wypadku śmierci, usunięcia z urzędu, zrzeczenia się lub niezdolności do sprawowania władzy obowiązki prezydenta obejmuje wiceprezydent.

BEZPIECZEŃSTO -> W świetle konstytucji prezydent jest naczelnym dowódcą sił zbrojnych. Funkcja ta nie ma charakteru ceremonialnego, obejmuje prawo faktycznego dysponowania siłami zbrojnymi w czasie wojny i pokoju, planowanie strategii wojskowej oraz wyłączne prawo mianowania funkcjonariuszy wojskowych. Kongres wypowiada wojnę oraz przyznaje fundusze na cele wojskowe, ale prezydent dowodzi armią w czasie wojny i podejmuje bieżące decyzje. Prezydent może wydać rozkaz użycia sił zbrojnych bez zgody Kongresu jedynie w przypadku nagłego ataku ze strony innego państwa. W praktyce jednak prezydenci używali sil zbrojnych, gdy zagrożone były bezpieczeństwo i interesy Stanów Zjednoczonych, bądź gdy groziło niebezpieczeństwo „życiu i mieniu Amerykanów”. Tak więc Kongres wypowiedział wojnę tylko pięć razy, natomiast prezydent wykorzystał siły zbrojne USA poza granicami państwa bez zgody Kongresu ok. 150 razy.

Sądownictwo w USA

Ponieważ Stany Zjednoczone posiadają federalną formę rządu, istnieją dwa procesy sądownictwa - jeden rządu federalnego i drugi - stanów. Istnieją zatem federalne agencje utrzymania porządku publicznego i stanowe agencje utrzymania porządku publicznego, federalne zakłady karne i stanowe zakłady karne, system sądów federalnych i system sądów stanowych. Wydawane są federalne przepisy prawne Kongresu Stanów Zjednoczonych i przepisy prawne opracowane przez 50 stanowych organów ustawodawczych. Federalny system prawny zajmuje się przepisami federalnymi, a stanowy system prawny - przepisami prawnymi stanów.

Sąd Najwyższy

- w skład wchodzi ośmiu sędziów plus prezes, bez podziału na izby czy wydziały,

- Sąd orzeka zawsze w pełnym składzie,

- sędziowie mianowani są dożywotnio przez prezydenta za zgodą Senatu i pozostają na urzędzie dopóki sprawują się nienagannie,

- funkcję kontroli konstytucyjności całego systemu prawa obejmuje federalny Sąd Najwyższy.

- Sąd Najwyższy może stać się instancją odwoławczą niemal w każdej sprawie z sądów zarówno federalnych, jak i stanowych,

- zasada kontroli sądowej, pozwala uczynić każdy akt władzy parlamentu i prezydenta nieskutecznym, o ile tylko uzasadni się jego sprzeczność z konstytucją. Jednakże Kongres i Prezydent działając wspólnie, poprzez wspólną politykę, wykorzystanie opinii publicznej, są zdolne do powstrzymania Sądu Najwyższego przed nazbyt polityczną aktywnością.

RADA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

Doradza prezydentowi w sprawach integracji dotyczącej bezpieczeństwa narodowego polityki wewnętrznej, zagranicznej i wojskowej.

W skład Rady wchodzą:

• Prezydent,

• Wiceprezydent,

• Sekretarz stanu, sekretarz obrony, sekretarze i podsekretarze kilku innych departamentów wykonawczych (tzn. ministerstw) i departamentów wojskowych (departamentów rodzajów sił w ramach Departamentu Obrony)

• Przewodniczący Połączonych Szefów Sztabów, może uczestniczyć w posiedzeniach na polecenie prezydenta, (w razie nieobecności przewodniczącego - wiceprzewodniczący), w charakterze głównego wojskowego doradcy Rady Bezpieczeństwa Narodowego.

DEPARTAMENT OBRONY

Urząd federalny Stanów Zjednoczonych, na którym spoczywa obowiązek koordynowania i nadzorowania agencji i funkcji rządu wiążących się z bezpieczeństwem narodowym i siłami zbrojnymi.

Skład:

• Biuro Sekretarza Obrony,

• Połączeni Szefowie Sztabów,

• Połączony Sztab,

• Departament Armii,

• Departament Marynarki,

• Departament Sił Powietrznych,

• zintegrowane i wydzielone dowództwa operacyjne.

DEPARTAMENT BEZPIECZEŃSTWA KRAJU

W wyniku ataków terrorystycznych 11 września 2001 r. utworzono 1 marca 2003 r. Departament Bezpieczeństwa Kraju (the Department of Homeland Security). Departament ten zatrudnia 180000 pracowników rządowych. Departament Bezpieczeństwa ma za zadanie zwiększenie ochrony Stanów Zjednoczonych przed atakami terrorystycznymi. Aby to osiągnąć, służby bezpieczeństwa usiłują wzmocnić granice i zapewnić bezpieczeństwo transportu, zapewnić ochronę systemów komunikacji oraz sieci energetycznych, a także zabezpieczenie przed zagrożeniami użycia broni chemicznej
i biologicznej.

3. Analiza zadań struktur podsystemu wykonawczego systemu bezpieczeństwa narodowego w USA.

(podsystem wykonawczy - siły wyspecjalizowane w sprawach bezpieczeństwa (dyplomacja, siły zbrojne, wywiad, kontrwywiad, policja, straż graniczna, straż pożarna itp.) oraz siły ogólne (wsparcia - np. podmioty gospodarcze, informacyjne, społeczne)

Amerykańska policja

Struktura amerykańskiej policji ma swoje korzenie w Anglii. Policja angielska umieszczała utrzymywanie porządku publicznego na poziomie lokalnym, obarczając odpowiedzialnością hrabstwa, miasta i wioski. Od czasów kolonialnych aż do chwili obecnej Stany Zjednoczone mają zdecentralizowany system policyjny.

Całą strukturę policji amerykańskiej można podzielić na trzy kategorie:

-federalną,

- stanową,

- lokalną.

Konstytucja Stanów Zjednoczonych zezwala rządowi federalnemu na wydawanie przepisów prawnych w celu ochrony rządu centralnego oraz na tworzenie agencji policyjnych w celu pilnowania przestrzegania prawa federalnego. Trzecia Poprawka do Konstytucji rezerwuje dla stanów te uprawnienia, które nie dotyczą rządu federalnego. Rządy stanowe nie mają uprawnień do wydawania przepisów prawnych, które łamią postanowienia konstytucji federalnej. Lokalne agencje policyjne mieszczą się w dużych i małych miastach oraz w wioskach i podlegają prawu stanowemu lub departamentom policji w hrabstwie i władzy szeryfa.

Lokalne samorządy w Stanach Zjednoczonych mają pewne cechy rządowe, których nie można określić ani jako federalne, ani jako stanowe. Lokalnego oficera policji można określić, jako „pracownika lokalnej agencji samorządowej, który zobowiązał się pod przysięgą wykonywać obowiązki utrzymania porządku publicznego”. Przykładami lokalnych oficerów policji są: szeryfowie, zastępcy szeryfa, szefowie policji, zaprzysiężeni oficerowie policji i specjalni oficerowie policji, wśród których jest stanowa policja kolegialna i uniwersytecka. Lokalnego oficera policji nie należy mylić z federalnym lub ze stanowym oficerem policji. Ci ostatni są pracownikami federalnego albo stanowego rządu. Jakkolwiek istnieją lokalne agencje policyjne, które zatrudniają oficerów policji w niepełnym wymiarze godzin, większość wydziałów policji lokalnej zatrudnia oficerów policji na pełnym etacie i na czas nieokreślony. Oficerowie zatrudnieni na niepełnym etacie pracują zwykle na obszarach wiejskich o małym zaludnieniu.

Odpowiedzialność za utrzymanie porządku publicznego spoczywa na lokalnych samorządach z większością niewielkich policyjnych agencji pilnujących porządku w małych społecznościach.

Urząd szeryfa został ustanowiony w Stanach Zjednoczonych przez pierwszych angielskich kolonistów. Szeryf hrabstwa jest jedyny w swoim rodzaju, ponieważ wybierają go mieszkańcy hrabstwa na okres czteroletni. Obowiązki szeryfa są inne w każdym stanie lub hrabstwie, jednakże zawsze pełni on funkcje poborcy podatkowego, urzędnika badającego przyczyny nagłych zgonów (koronera) oraz prowadzi nadzór nad konserwacją autostrad w hrabstwie. Zwykle biuro szeryfa ma nadzór nad aresztem.

Oddziały szeryfa zwykle mają za zadanie: wykonanie nakazu aresztowania, doręczenie dokumentów, zapewnienie ochrony budynku sądowego w hrabstwie. Wiele z nich funkcjonuje jak municypalna (tzn. miejska) agencja policyjna, wykonując rutynowe zadania policyjne oraz dochodzenia w sprawach kryminalnych. Zastępcy szeryfa wykonują rutynowe zadania policyjne na obszarach nieposiadających samorządu, gdzie policji miejskiej brak władzy sądowniczej.

Konstytucja stanowa przewiduje, że szeryf jest szefem policji w hrabstwie. Funkcje urzędu szeryfa w każdym hrabstwie są inne. W pewnych przypadkach szeryf nie ponosi praktycznie żadnej odpowiedzialności albo może mieć pełny zakres obowiązków związanych z utrzymaniem porządku publicznego. Pełny zakres obowiązków wydziału szeryfa zapewnia funkcjonowanie patroli policyjnych, sądów oraz służb zakładów karnych.

Los Angeles Sheriff's Office - największe biuro szeryfa w Stanach Zjednoczonych.

Agencje policyjne

W XIX w. tylko dwa stany w Stanach Zjednoczonych ustanowiły agencje policyjne. Były to stany Massachusetts i Teksas. Zasadniczo stany przekazywały uprawnienia w zakresie utrzymania porządku publicznego lokalnym. Obecnie wszystkie stany, z wyjątkiem Hawajów, posiadają jakąś formę agencji policyjnej. Stanowa agencja policyjna miała zająć się utrzymaniem porządku. Została utworzona

w 1905 r. Policja stanowa stanowiła reakcję na m.in. takie problemy, jak:

-konieczność uzgodnienia wzajemnego działania pomiędzy stanowymi i lokalnymi agencjami policji,

-potrzeba ujednolicenia procedur porządkowych,

-brak ochrony policyjnej na obszarach wiejskich,

-niezdolność lokalnych agencji do radzenia sobie z przestępczością,

-niewłaściwe zarządzanie, korupcja i nieskuteczność wielu lokalnych wydziałów,

-wzrost liczby wypadków samochodowych w ruchu drogowym.

W latach dwudziestych pewna liczba stanów zaczęła tworzyć inną formę policji stanowej, znanej pod nazwą highway patrol (policja drogowa), której zadaniem było wdrażanie przepisów ruchu drogowego na autostradach oraz przepisów prawa stanowego na obszarach przylegających do autostrady stanowej. Stany, które posiadają patrole autostrad, to: Kansas, Georgia, Ohio, California i Floryda. Stany te utworzyły generalne agencje dochodzeniowe do badania przestępstw występujących na obszarach wiejskich lub aby pomóc lokalnym agencjom policyjnym, którym brak pracowników do przeprowadzania śledztwa w przypadkach bardziej skomplikowanych przestępstw.

Federalne Biuro Śledcze (FBI)

W 1908 r. Minister Sprawiedliwości i Prokurator Generalny utworzyli biuro śledcze, istniejące obecnie pod nazwą Federalnego Biura Śledczego (FBI), którego zadaniem było badanie przypadków korupcji i łamania prawa w działalności gospodarczej. Do lat sześćdziesiątych XX w. rząd federalny podkreślał, że federalne agencje policyjne powinny, przede wszystkim, skoncentrować uwagę na wdrażaniu federalnych przepisów prawa. Jednakże, wraz z uchwaleniem ustawy ogólnej dotyczącej kontroli przestępczości (Omnibus Crime Control) i ustawy dotyczącej bezpieczeństwa na ulicach (Safe Street Act) w 1968 r., Kongres Stanów Zjednoczonych zapewnił środki finansowe agencjom policyjnym na zakup wyposażenia, szkolenie i zatrudnienie personelu. Obecnie oficerowie policji lokalnej są włączani do sił federalnych, wykonując zadania agencji ds. narkotyków (Drug Enforcement Agency - DEA) i FBI. Istnieje około 50 federalnych agencji policyjnych. Większość z nich ma jednak ograniczone uprawnienia i niewielkie możliwości śledcze. Funkcjonują one przy Departamentach: Sprawiedliwości, Skarbu, Stanu, Rolnictwa, Transportu, Spraw Wewnętrznych, Edukacji i Poczty USA. Personel policji federalnej liczy około 69 000 zatrudnionych na pełnym etacie osób, które są uprawnione do dokonywania aresztów i noszenia broni palnej.

Oficerowie policji pełnią wiele rozmaitych funkcji. Priorytety lub cel tych funkcji nie są określone. Policja pełni pewnego rodzaju misję o szerokim zakresie funkcji, często odpowiadając na potrzeby samorządów lokalnych, rządów stanowych i rządu federalnego. Policja wyznaczana jest do wykonania rozmaitych zadań, do wykonania których żadna inna agencja rządowa nie ma uprawnień np. od policji często wymaga się zgłaszania wypalonych żarówek w oświetleniu ulic oraz wybojów na drogach, zauważonych w czasie patrolowania ulic. Większość jej czynności obraca się wokół spraw niezwiązanych z przestępczością. 80-90% dotyczy zajmowania się problemami rodzinnymi, wypadkami drogowymi, poszukiwaniem osób zaginionych, kierowaniem ruchem ulicznym oraz niezliczoną liczbą zagrożeń i niebezpieczeństw. Błędnym mniemaniem jest, ze policja USA zajmuje się wszelkiego typu przestępczością. Przede wszystkim zainteresowanie policji dotyczy przestępstw rabunkowych takich jak morderstwo, gwałt i kradzież. Oficerowie policji są stróżami praw cywilnych obywateli.

Sposoby ochrony praw cywilnych:

- Karta Praw przyjęta w 1789 r. stanowi ona zabezpieczenie ogromnej liczby praw cywilnych,

- cywilne komisje rewizyjne - składają się one z członków lokalnej społeczności i sprawują nadzór nad przypadkami naruszenia etyki zawodowej policji,

- system prawny - czyni policję odpowiedzialną nie tylko za pilnowanie przestrzegania prawa, ale także za to, w jaki sposób to się odbywa,

- prawo federalne Title 42 Section 1983 - pozwala obywatelom wytoczyć proces agencjom policyjnym i personelowi tych agencji o spowodowanie uszczerbku na zdrowiu na skutek łamania praw cywilnych

Większość departamentów policji w Stanach Zjednoczonych wprowadziło procedury umożliwiające obywatelom składanie skarg na pracę policji. Mogą to czynić osobiście, telefonicznie lub drogą pocztową. Każda skarga, bez względu na jej charakter, powinna być rozpatrzona bezstronnie. Niestety skargi są załatwiane na niewłaściwym poziomie organizacyjnym np. sierżanci rozpatrują skargi na oficerów, a porucznicy zajmują się skargami na sierżantów.

Struktura dowodzenia siłami zbrojnymi w USA

W Stanach Zjednoczonych podstawowa struktura dowodzenia siłami zbrojnymi przedstawiona jest w powszechnie obowiązujących aktach normatywnych w sposób jednoznaczny:

Łańcuch dowodzenia, o ile prezydent nie postanowi inaczej, biegnie od prezydenta, przez sekretarza obrony, do dowódcy operacyjnego, z pominięciem przewodniczącego Połączonych Szefów Sztabów, CJCS.

Prezydent -> Sekretarz Obrony -> Dowódca Operacyjny

Sekretarz Obrony

Jest głównym pomocnikiem prezydenta we wszystkich sprawach dotyczących Departamentu Obrony. Posiada on „władzę, kierownictwo i kontrolę nad Departamentem Obrony”

Sekretarzem obrony jest osoba cywilna, mianowana przez prezydenta po zasięgnięciu rady i uzyskaniu zgody Senatu (oficer służby czynnej może nim zostać po upływie 7 lat od zakończenia służby)

Obecnie: Chuck Hagel

Dowódca operacyjny

Powołuje go prezydent. Jest on odpowiedzialny przed prezydentem i sekretarzem obrony za wykonanie misji przydzielonej jego dowództwu przez prezydenta lub przez sekretarza obrony za akceptacją prezydenta. Pozostając pod kierownictwem prezydenta, dowódca operacyjny:

• wykonuje swoje obowiązki podlegając władzy, kierownictwu i kontroli sekretarza obrony,

• jest bezpośrednio odpowiedzialny przed sekretarzem obrony za przygotowanie dowództwa do wypełnienia wyznaczonej mu misji.

Połączony Sztab (JS)

Wspomaga w pracy członków Połączonych Szefów Sztabów oraz Przewodniczącego Połączonych Szefów Sztabów. Połączony Sztab nie działa i nie jest zorganizowany, jako pełny sztab generalny i nie posiada władzy wykonawczej.

Połączeni Szefowie Sztabów (JCS)

Jest ciałem doradczym dowódcy sił zbrojnych, którym jest prezydent. Głównym zadaniem Kolegium jest informowanie prezydenta o zaistniałej sytuacji i proponowaniu mu rozwiązań zgodnych z przyjętą strategią.

Skład: przewodniczący, wiceprzewodniczący, Szef Sztabu Armii, Szef Operacji Morskich, Szef Sztabu Sił Powietrznych, Komendant Korpusu Piechoty Morskiej, Szef Biura Gwardii Narodowej.

Przewodniczący Połączonych Szefów Sztabów (CJCS)

Jest „głównym doradcą wojskowym” prezydenta, Rady Bezpieczeństwa Narodowego, Rady Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Sekretarza Obrony, podlega władzy kierownictwu i kontroli prezydenta i sekretarza obrony

* Odpowiedzialny jest za:

- wspomaganie prezydenta i sekretarza stanu w strategicznym kierowaniu siłami zbrojnymi,

- za planowanie strategiczne,

- planowanie działań na wypadek sytuacji kryzysowych,

- doradztwo w sprawach zapotrzebowania, programów i budżetu, doktrynę, szkolenie i wychowanie

* Przewodniczący mianowany jest:

- przez prezydenta, za rada i zgoda senatu, spośród oficerów pełniących służbę w regularnych jednostkach sił zbrojnych,

- na okres 2 lat, z możliwością dwukrotnego przedłużenia (bez ograniczenia w czasie wojny),

- kandydat musi mieć wcześniejszą praktykę na innym stanowisku w JCS lub jako dowódca zintegrowanego lub wydzielonego dowództwa operacyjnego,

- podczas swojej służby ma stopień generała i jest najwyższym rangą oficerem w siłach zbrojnych, nie wolno mu jednak sprawować dowództwa wojskowego nad JCS ani nad jakimikolwiek siłami zbrojnymi.

CJCS podlegając władzy, kierownictwu i kontroli sekretarza obrony, pełni rolę rzecznika dowódców operacyjnych, szczególnie w zakresie zapotrzebowania operacyjnego dowództw.

Pełniąc tę funkcję, CJCS :

•odbywa konferencje i otrzymuje informacje od dowódców dowództw operacyjnych odnośnie do zapotrzebowania,

•ocenia i scala te informacje,

•doradza i przekazuje zalecenia Sekretarzowi Obrony w tej sprawie i przekazuje, jeśli trzeba, odpowiednie informacje innym jednostkom Departamentu Obrony.

Prezydent może:

•zarządzić, aby łączność między prezydentem lub sekretarzem obrony a dowódcami dowództw operacyjnych odbywała się poprzez CJCS.

•może też nałożyć na CJCS obowiązek wspomagania prezydenta i sekretarza obrony w wykonywaniu funkcji dowódczej.

Sekretarz obrony może:

•uczynić CJCS odpowiedzialnym za nadzorowanie działalności dowództw operacyjnych, jednak nie daje to CJCS władzy dowódczej i nie narusza bezpośredniej odpowiedzialności dowódców przed sekretarzem obrony

Prezydent

Dla realizacji misji wojskowych ustanawia ( zasięgnąwszy rady i z pomocą CJCS, za pośrednictwem sekretarza obrony):

Łańcuch dowodzenia zintegrowanymi i wydzielonymi dowództwami operacyjnymi

Prezydent -> sekretarz obrony -> dowódca dowództwa operacyjnego (jeśli prezydent nie zarządzi inaczej)



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Systemy bezpieczeństwa narodowego 2
WYTYCZNE DO ĆWICZEŃ SBN, Bezpieczeństwo nardowe, Systemy bezpieczeństwa narodowego
Uwarunkowanie geograficzne systemu bezpieczeństwa narodowego
PPB 108 Podstawy prawne kierowania systemem bezpieczeństwa narodowego
ZAGADNIENIA DO EGZAMINU Z SYSTEMOW BEZPIECZENSTWA NARODOWEGO, Studia, Semestr 4
SBN-notatki aktualne na rok 2014, Bezpieczeństwo narodowe - UAM Poznań, II rok (2013-2014), System b
Prezentacja (1), Dokumenty - Bezpieczeństwo Narodowe, 4 semestr (AREK-DATOR), Systemy bezpieczeństwa
prezentacja, Dokumenty - Bezpieczeństwo Narodowe, 4 semestr (AREK-DATOR), Systemy bezpieczeństwa nar
Systemy bezpieczeństwa narodowego, GWSH, Socjologia
2 OSADZENIE NA GRUNCIE UWARUNKOWAN PRAWNYCH SYSTEMU BEZPIECZENSTWA NARODOWEGOid 20607 ppt
WYKAZ TEMATÓW PRAC SEMESTRALNYCH Z PRZEDMIOTU, Bezpieczeństwo nardowe, Systemy bezpieczeństwa narodo
Systemy bezpieczeństwa narodowego 1
systemy bezpieczeństwa, Bezpieczeństwo nardowe, Systemy bezpieczeństwa narodowego
Systemy bezpieczeństwa narodowego 3
Systemy bezpieczeństwa narodowego 2
Zagadnienia do egzaminu System bezpieczeństwa narodowego
System bezpieczeństwa narodowego BN zaoczne III 2008
Uwarunkowanie geograficzne systemu bezpieczeństwa narodowego
OGÓLNE ZAŁOŻENIA SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP

więcej podobnych podstron