Karl Gustaw Jung i Archetypy

symbol

Karl Gustaw Jung urodził się w Szwajcarii i, w odpowiedzi na psychoanalizę Zygmunta Freuda, stworzył podstawy psychologii analitycznej.

Różni się ona od Freudowskiego modelu tym, że pomniejsza wagę seksualności i dziecięcych konfliktów w leczeniu neurozy, a bardziej skupia się na obecnych konfliktach pacjenta. Jung dokonał kroku naprzód w definiowaniu nieświadomości osoby, jako złożonej zarówno z osobistej nieświadomości (wynikającej z doświadczeń jednostki), jak i nieświadomości zbiorowej, kolektywnej (wynikającej ze złożonej budowy mózgu i wspólnej dla całej ludzkości). Jest to ważne dla nauk ezoterycznych, gdyż zbliża się niejako do wyjaśnienia mocy archetypowych, symbolicznych systemów jak Tarot. W rzeczy samej, pojęcie archetypu – potężnego, ponadczasowego symbolu, pojawiającego się w mitach, bajkach i snach – jest ważnym elementem jungowskiej koncepcji nieświadomości.

Jung zaklasyfikował ludzi jako inrawertyków i ekstrawertyków, lecz, co ważniejsze z punktu widzenia Tarota, dalej rozdzielił ich na grupy ze względu na cztery funkcje umysłu ludzkiego: myślenie, percepcja, uczucie i intuicja. W swojej ostatniej pracy Człowiek i jego symbole Jung napisał: „Te cztery typy funkcyjne odpowiadają oczywistym środkom, za pomocą których świadomość zyskuje ukierunkowanie, by doświadczać. Percepcja (tj. doświadczanie za pomocą zmysłów) mówi nam, ze coś istnieje; myślenie mówi, czym to coś jest; uczucie pozwala się z tym zgodzić lub nie; a intuicja mówi skąd to przychodzi i dokąd zmierza.” Twierdził, że w każdej osobie jedna lub więcej z tych funkcji przeważa i że pozostałe wymagają rozwoju poprzez praktykę, jeśli osoba ma być całością. Jung ujął to tak: „wszystkie cztery funkcje powinny jednakowo się przyczyniać dla całkowitego ukierunkowania.” Te funkcje mogą być pomocne we wzbogaceniu naszego zrozumienia Małych Arkan.

Jungowskie funkcje, Kolor tarota, Żywioł:

Intuicja, Buławy, Ogień,

Uczucie, Puchary, Woda,

Myślenie, Miecze, Powietrze,

Percepcja, Denary, Ziemia,

Trzy z tych odpowiedników zdają się w porządku, ale czy Intuicja faktycznie odpowiada Buławom i Ogniowi? Intuicja jako twórcze, odczuwalne poznanie i inicjator działania wpasowuje się w projekt doskonale. Jung sam napisał: „Intuicja, to nie tylko postrzeganie, czy wizja, lecz aktywny, twórczy proces, który tyleż samo daje przedmiotowi, jak z niego bierze.” Okultysta dr Artur Edward Waite wyraził następujący, wyraźnie jungowski, pogląd na Tarota: „Tarot uosabia symboliczną prezentację uniwersalnych idei, za którymi kryją się wszystkie tajemnice ludzkiego umysłu i to w tym sensie zawierają one sekretną doktrynę, która jest ich realizacją za pomocą kilku prawd zawartych świadomości wszystkiego.”

Na teorii archetypów osobowości Junga, powstała także w latach 80-siatych branża psychologii zwana socioniksem, oparta na 16 czynnikowej analizie osobowości :