SPIS TREŚCI:

WSTĘP……………………………………………………………………..s. 4-5

1. PRZEGLĄD LITERATURY…………………………………………..s. 6

1. Pojęcie, funkcje i klasyfikacja gospodarstw domowych…………...s. 7-9

2. Zachowanie gospodarstw domowych………………………………s. 10-11

3. Analiza ekonomiczno-finansowa gospodarstwa domowego……….s. 12

1.3.1 Pojęcie i struktura budżetu………………………………………..s. 12-15

1.3.2 Analiza budżetu…………………………………………………..s. 15

1.4 Podstawy gospodarstw domowych względem OFE………………..s. 16

2. ZAKRES METODYCZNY BADAŃ…………………………………s. 17-18

1. Cel badań…………………………………………………………...s. 18

2. Metody badań zastosowane w pracy…………………………….....s. 19-22

3. BADANIA WŁASNE…………………………………………………s. 23

3.1 Ocena funkcjonowania gosp. domowych w Polsce………………...s. 23-27

3.1.1 Dochody gosp. domowych w 2009 roku wg. GUS………………s. 27-30

3.1.2 Wydatki gosp. domowych w 2009 roku wg. GUS……………….s. 30-34

3.1.3 Wyposażenie gosp. domowych w dobra trwałego użytkowania w

2009 roku wg. GUS……………………………………………...s. 34-36

3.2 Ocena zachowań rynkowych badanych gosp. domowych…………s. 37-42

4. PODSUMOWANIE I WNIOSKI KOŃCOWE…………………………s. 43

ANEKS…………………………………………………………………….s. 44-47

SPIS TABEL, RYSUNKÓW I WYKRESÓW……………………………s. 48

5.BIBLIOGRAFIA…………………………………………………………s. 49-50

WSTĘP

Gospodarstwo domowe jest najstarszą instytucją ekonomiczną świata. Pierwsze ślady piśmiennictwa ekonomicznego, pochodzące ze starożytnej Grecji sprzed niemal 25 wieków, dotyczą właśnie zarządzania gospodarstwem domowym, czyli zasad racjonalnego gospodarowania jego zasobami majątkowymi i ludzkimi. Sama nazwa dyscypliny-ekonomia, wywodzi się zresztą od greckiej nazwy domu i gospodarstwa domowego.

W ramach starożytnego gospodarstwa domowego realizowały się oba rodzaje ludzkiej aktywności, to znaczy wytwarzanie dóbr oraz ich konsumowanie w celu zaspokojenia potrzeb osób wchodzących w skład tego gospodarstwa. Z upływem czasu, w miarę pogłębiania się społecznego podziału pracy, w działalności niektórych gospodarstw zaczęły dominować czynności o charakterze produkcyjnym. Produkcja ta przeznaczana była w coraz większym stopniu na zewnątrz, czyli wymieniana na produkty innych gospodarstw lub po prostu sprzedawana za pieniądze (Witek, 2007).

Z czasem powstały przedsiębiorstwa o innej niż konsumpcyjna podstawowej funkcji celu. Przedsiębiorstwa były początkowo warsztatami rzemieślniczymi, później przekształciły się w manufaktury, następnie w fabryki, ostatecznie zaś we współczesne wielkie korporacje. Z biegiem czasu, gdy niektóre rozrastające się rodziny zamieniały się w rody, te zaś w plemiona, wytworzył się inny nowy podmiot organizacji życia społecznego, to jest państwo.

Podstawową pozycję we wspomnianej triadzie podmiotów gospodarczych zajmowało i nadal zajmuje gospodarstwo domowe. Stanowi ono centralny punkt gospodarki, która w istocie „kręci się” wokół niego. Dostarcza bowiem najważniejszego czynnika wytwórczego, to jest pracy, bez której nie byłoby gospodarowania.

Jednym z głównych czynników kształtujących zachowania rynkowe gospodarstw domowych jest dochód. Posiadania dochodu przez konsumenta jest warunkiem umożliwiającym mu zaspokojenie potrzeb. Wysokość dochodu wpływa bezpośrednio na wielkość całkowitych wydatków konsumpcyjnych i wyznacza ogólne proporcje, w jakich zostanie on podzielony na konsumpcję i oszczędności (Bywalec, 2009).

W niniejszej pracy przyjrzano się zachowaniom gospodarstw domowych w aspekcie ich dochodów. Dokonano analizy ekonomiczno-finansowej gospodarstwa domowego. Zajęto się sytuacją ekonomiczno-finansową gospodarstw domowych w latach 1989-2003.

Przeprowadzono i opisano badania gospodarstw wieloosobowych i jednoosobowych. Przyjrzano się ich zadłużeniu oraz dochodom. Na koniec pracy przedstawiono swoje wnioski końcowe oraz podsumowano pracę ważnymi przemyśleniami.

1. Przegląd literatury

Przedstawione przeze mnie źródła nie wyczerpują całej gamy klasyfikacji gospodarstw domowych. Rozszerzając pole badawcze poprzez uwzględnienie innych dyscyplin, na przykład socjologii, psychologii czy etnologii, można by oczywiście wskazać jeszcze inne schematy klasyfikacyjne-chociażby według stylu życia, zapatrywań politycznych, wyznania itp. (Antonides, 2003).

Zachowania podmiotów rynkowych-gospodarstw domowych i przedsiębiorstw są zdeterminowane zespołem czynników o różnym charakterze, oddziałujących z różną siłą, a których rozpoznanie i zrozumienie nie jest proste. Czynniki te zawsze występują nie tylko jako okazje, które podmioty mogą wykorzystać, lecz także jako zagrożenia (Bywalec 2009a).

W analizie ekonomiczno-finansowej gospodarstwa domowego uwaga skoncentrowana jest na jego zasobach majątkowych oraz budżetach. Stanowią one główne źródło informacji o sytuacji ekonomicznej gospodarstwa domowego. Dzięki ich wnikliwemu rozpatrzeniu możliwe staje się poznanie sytuacji majątkowej i finansowej gospodarstwa domowego, a także efektywności jego działania (Nopa, Stawicka, 2008).

Lata 1989-2003 to dla polskich gospodarstw domowych okres odnajdywania się w nowej rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Wejście do Unii Europejskiej było potwierdzeniem chęci społeczeństwa polskiego do integracji z innymi narodami, było zgodą na to, aby Polska stała się częścią globalnej wioski. Najtrudniej odnajdują się w nowej rzeczywistości gospodarstwa emerytów i rencistów oraz gospodarstwa osób utrzymujących się ze źródeł niezarobkowych (Filipiak, Węcłowski, 2007).

W celu zmniejszenia deficytu informacji o ekonomice i finansach gospodarstw domowych propagowane jest prowadzenie przez każde z nich swojej małej własnej sprawozdawczości, która stałaby się podstawą zarządzania majątkiem i budżetem. Upowszechnienie się w naszym kraju takiej właśnie prywatnej sprawozdawczości znacznie podniosłoby efektywność ich gospodarowania i przyczyniło się do podwyższenia ogólnej kultury ekonomicznej społeczeństwa (Rytelewska, 2005).

1.1. Pojęcie, funkcje i klasyfikacja gospodarstw domowych

Przez gospodarstwo domowe rozumieć należy zespół osób wspólnie gospodarujących posiadanym majątkiem w celu zaspokojenia potrzeb jego członków. Przyjęta definicja może budzić obiekcje przedstawicieli innych nauk społecznych, a szczególnie socjologów, psychologów i etnologów, eksponując bowiem tylko kwestię gospodarowania i wspólnoty majątku, nie oddaje ona całej strukturalnej złożoności oraz wielości funkcji tej najmniejszej grupy społecznej.

W praktyce ekonomicznej i życiu społecznym gospodarstwo domowe kojarzy się najczęściej z rodziną. W każdym kraju przeważająca część gospodarstw ma charakter gospodarstw rodzinnych. Rodzina stanowi kategorię biologiczno-prawną, może tworzyć gospodarstwo domowe, ale tak być nie musi. W skład wspólnie mieszkającej rodziny może wchodzić więcej niż jedno gospodarstwo, ale też jedno gospodarstwo może składać się na przykład z dwóch rodzin niekoniecznie razem mieszkających. Gwoli ścisłości: gospodarstwo domowe, będąc podstawowym, autonomicznym podmiotem życia gospodarczego, nie jest podmiotem najmniejszym. Taki podmiot to człowiek-jednostka ludzka, nawet wówczas, gdy jest ona członkiem wieloosobowego gospodarstwa domowego i ma z tego tytułu ograniczoną swobodę działania (Kędzior, 1998).

(Praca posiada 50 stron wraz z pełną bibliografią – w razie zainteresowania pracą w charakterze kupna proszę o kontakt na meila: [e-mail] Koszt pracy – 200 zł