1 ABC - warunki skjutecznosci czynności reanimiacji

• -szybkosc przystąpienia do akcji reanimacyjnej,

• - ilość osob przeprowadzających akcje ratunkowa,

• -profesjonalizm ratujacych,

• -temperatura otoczenia (lepiej jak jest zimno),

• -wiek chorego,

• -choroby przebyte (np. zawal) i stan zdrowia chorego (cukrzyca),

• -dlugosc akcji ratunkowej momentu uratowania poszkodowanego

• -odpowiednie wykonywanie czynności (rece proste w nadgarstkach, odpowiednie wydechy itp.)

2. Chory nieprzytomny

To ze chory jest nieprzytomny można stwierdzić poprzez brak jakiegokolwiek kontaktu z nim, możemy sprobowac szturchnąć go w ramie (nie za mocno) i chcieć się porozumieć, lecz gdy jest to bez skuteczne od razu przechodzimy do ABC. (nie wiem co tu dopisać ale np. : po pierwsze wzywamy pomoc, sprawdzamy czy nam nic nie zagraza i czy nie trzeba przenieść chorego w bezpieczne miejsce i czy nie jest in rażony prądem, wtedy odwracamy poszkodowanego na plecy,upewniamy się ze jego drogi oddechowe sa drożne, jak nie to udrozniamy, wyciągamy widoczne przyczyny zatkania drog oddechowych, odginamy glowe do tylu i unosimy zuchwe, oceniamy oddychanie wzrokiem- ruch klatki, uchem szmery oddechowe i dotykiem wyczuwamy wydobywane się powietrze, gdy nie ma oznak przytomności to przechodzimy do RKO). Należy także dokładnie zbadać chorego, uszkodzenia jego ciała, które mogą być różnorakie i występować w każdym miejscu.

2. Cisza czynnościowa (chyba inaczej smierc kliniczna)

Czasowe zatrzymanie krazenia krwi, oddychania i czynności OUN, jest to stan odwracalny jeśli zostaną podjęte zabiegi ratownicze przed wystąpieniem w komorkach zmian prowadzących do śmierci biotogicznej - następuję to po ok 3-4 min od czasu zatrzymania serca. Ważne jest jak najszybsze ucisniecie klatki piersiowej aby krew natlenowana doszła do mózgu - prowadzimy RKO

2. Czynniki wplywajace na powodzenie akcji w przypadku NZK: (to samo co w 1 bo nie widzę różnicy) -szybkosc przystąpienia do akcji reanimacyjnej,

• ilość osob przeprowadzających akcje ratunkowa,

-profesjonalizm ratujacych,

-temperatura otoczenia ( lepiej jak jest zimno),

-wiek chorego,

-choroby przebyte (np. zawal) i stan zdrowia chorego (cukrzyca),

-dlugosc akcji ratunkowej momentu uratowania poszkodowanego -dostepnosc defibrylatora i umiejetnosc jego obsługi

2. Czynności reanimacyjne i ocena ich skuteczności:

Prawdę mowiac skuteczność czynności reanimacyjnych (ABC) nie jest wysoka, lecz jest to pojecie względne, bo ile jest warte uratowane jedno życie? Bardzo ważne jest bezwloczne przystąpienie do ratowania chorego, wtedy szanse sa największe, właściwie czas jest najważniejszy o ile umiemy przeprowadzić akcje reanimacyjna. Dlatego należy przyswoić podstawowa wiedze w tych zagadnieniach gdyż możemy kiedyś znaleźć się w sytuacji w której będziemy musieli wykorzystać nasze umiejetnosci. Skutecznosc czynności reanimacyjnych zależy od stanu chorego i oczywiście będzie większa przy wyspecjalizowanej grupie.

2. Defibrylacja - rodzaje wskazania warunki skuteczności

Rodąje.

Przezskoma, przez przełykowa, wewnąlrzkomorowa, przez klatkę piersiowa Wskazania:

Ostry objawowy blok zawałowy II lub III stopnia; ostry blok przedsionkowo-komorowy serca, ostry blok odnogi lub blok dwuwiazkowy w przebiegu zawału mięśnia sercowego ściany przedniej

Warunki skuteczności:

Szybkość przystąpienia do defibrylacji, znajomość sprzętu, słuchanie poleceń (przy AED - automatycznym)

2. Drgawki gorączkowe u dzieci - przyczyny, pomoc doraźna

Przyczyna drgawek gorączkowych u dzieci jest nagły wzrost temperatury Przypomina ojbawy padaczkowe a jego przyczyna jest niedojrzałość układu nerwowego małych dzieci. Należy wtedy szybko sprawdzić czy nie doszło do zatrzymania akcji serca i oddechu, co rzadko występuję, ulozyc dziecko na boku z lekko odchylona głowa do tylu i wezwać pogotowie.

2. Drgawki jako stan zagrozenia życia - przyczyny, postępowanie

Przyczyny: Przewlekle schorzenia neurologiczne, wysoka gorączką, zatrucia, zaburzenia elektronowe, niedotlenienie OUN, guzy mózgu, powikłania ciąży

Postępowanie: Należy zbadan miejsce i usunąć przedmioty które mogą zaszkodzić choremu, zabezpieczenie podstawowych funkcji życiowych i podawanie jak to możliwe tlenu, monitorowanie drożności dróg oddechowych, zebranie jeśli się da wywiadu, ciagla ochrona głowy, jeśli atak się przedluza wezwanie pomocy. '

9.Instrumentarium do resuscytacji krążeniowo oddechowej

• -rurka nosowo gardłowa (Wendla) - miękka gomowa rurka wprowadzana przez noc, którą koniec jest za jeżykiem

• -rurka usta -gardło - plastikowa rurka z kanałem w środku wprowadzana do gardła w celu podtrzymania jeżyka - tylko dla przytomnych

• Rurka przełykowo tchawicza Combitube - składa się z 2 połączonych rurek i 2 mankietów

• -maseczka chroniącą nas przez chorobami poszkodowanego

• -defibrylator - najlepiej automatyczny

lO.Intubacja tchawicy - definicja, opis, wskazania, instrumentarium, powikłania

Najskuteczniejszy sposób na zabezpieczenie przed aspiracja treści pokarmowej, zapewnienie drożności dróg oddechowych i właściwej wentylacji Wybieramy odpowiednia rurkę ustawiamy glowe pacjeta ku tyłowi, natlenić w miarę możliwości pacjeta 100% tlenu, wprowadzić laryngoskop poniżej nagłośni zagadniajac ja i odsuwając ku przodowi, po uwidocznieniu wejścia do krtani zaintubowac pacjeta do momentu az balon uszczelniający nie przejdzie poza struny głosów , uszczelnić rurkę wypelniajac balon za pomocą strzykawki, zabezpieczyć rurkę bandażem i zanotować glebokosc. Może nastapic do uszkodzenia zebow, warg śluzówki jamy ustnej, uszkodzenie tchawicy przy zbyt głębokiej intubacji. Używamy laryngoskopu i odpowiedniej rurki

11. Kiedy podejmujemy czynności resuscytacyjne?

Decyzje o rozpoczęciu resuscytacji krążeniowo-oddechowej podejmuje się, gdy poszkodowany nie reaguje (jest nieprzytomny) i nie oddycha prawidłowo (nie należy brać pod uwagę pojedynczych westchnień). Nagle zatrzymanie krazenia rozpoczyna się zatem, gdy występują oba powyższe objawy, natomiast według nowych norm nie jest wymagana ocena obecności tętna na dużych tętnicach. Osoby nie przeszkolone tymbardziej nie powinny badać tętna bo to strata czasu - mogą to zrobić blednie lub np. kciukiem co jest niedopuszczalne. Natomiast takie badania jak na szerokość źrenic, sinice, reakcje na światło, brak napięcia mięsni nie mogą opozniac rozpoczęcia akcji reanimacyjnej.

11. Krwotok - Definicja, rodzaje, pierwsza pomoc.

Krwotok to gwałtowna utrata krwi najczęściej na skutek urazu.

Krwotoki dzielimy na:

• Zewnętrzne : występują w wyniku przerwania ciągłości naczyń krwionośnych, krew wydostaje się poza organizm.

• Wewnętrzne : krew nie znajduje ujścia poza organizm.

| Mieszane : źródło wewnątrz organizmu natomiast krew wydostaje się ńa zewnątrz np krwotok z nosa

• Tętnicze

• Żylne

Postępowanie:

W zależności od nasilenia krwawienia:

lekkie np. z palca dezynfekcja rany, zatamowanie krwawienia plastrem bądź innym opatrunkiem

Silne krwawienie:

Tutaj wzywamy pomoc ©

1. Połóż rannego, by nie zasłabł. Przykryj ranę sterylnym opatrunkiem z gazy (lub możliwie czystego materiału) i dociśnij mocno wnętrzem dłoni. Jeśli jednak nie masz przy sobie czystej szmatki, nie zastanawiaj się - lepszy niesterylny opatrunek niż wykrwawienie się.

2. Gdy opatrunek nasiąknie krwią, bezpośrednio na nim połóż następny; uciskaj ranę. Jeśli krwawi rana na głowie, szyi, ręce lub nodze i nie istnieje podejrzenie złamania, podnieś tę część ciała tak, by znalazła się wyżej niż serce.

3. Jeśli krwawienia z ręki lub nogi nie można zatrzymać stosując ucisk lub unosząc kończynę, spróbuj odciąć dopływ krwi w głównej tętnicy, dociskając ją mocno palcami do kości znajdującej się pod spodem. Palce trzymaj prosto - nie zginaj ich.

4. Kiedy krwawienie ustanie, mocno zabandażuj opatrunek, jednak nie na tyle mocno, by nie było czuć tętna poniżej rany

13. Krwotok tętniczy - krwotok żylny.

Tętniczy	Żylny
krew utlenowana jest jaskrawoczerwona i pod wpływem ciśnienia wytwarzanego przez pracujące serce wytryskuje z ran równo z jego biciem. Krwawienie z dużych tętnic może występować w postaci strumienia krwi tryskającego na wysokość kilkudziesięciu centymetrów, co może bardzo szybko doprowadzić do całkowitego wykrwawienia.	krew żylna jest ciemnoczerwona z powodu małej zawartości tlenu. Ciśnienie krwi w żyłach jest niższe niż w tętnicach. Jednak ze względu na fakt, że ściany żył mogą biernie rozszerzać się w znacznym stopniu, krew z dużych żył może wypływać w dużych ilościach

14. Masowy wypadek komunikacyjny - zasady postępowania.

1. Sprawdzamy bezpieczeństwo, gdy jest bezpiecznie wzywamy pomoc lub gdy mamy w pobliżu jakiegoś gapia każemy mu dzwonić (można tez wykorzystać gapiów do pomocy jeśli umieją udzielać pierwszej pomocy).

2. Dokonujemy wstępnej segregacji chorych w celu zidentyfikowania osób wymagających natychmiastowej pomocy. Nie więcej niż lmin na chorego. (Jeśli jest to np. wypadek autokaru, prosimy o opuszczenie go, ten kto wyjdzie jest sprawny i jego życiu nie zagraża niebezpieczeństwo)

3. Sprawdzamy czy poszkodowany oddycha, jeśli nie to udrażniamy drogi oddechowe (w wypadkach komunikacyjnych najlepiej wysunąć żuchwę, bo często się łamie kręgosłup)

4. W warunkach wypadków masowych, ze względu na upływający czas i czekających jeszcze innych chorych, przyjmuje się, że jeśli taka osoba nie podejmie czynności oddechowej (po udrożnieniu dróg oddechowych), to jest najprawdopodobniej nie do uratowania i należy podejść do następnego chorego, nie podejmując reanimacji. Taką osobę uznaje się za zmarłą.

5. Jeżeli po udrożnieniu dróg oddechowych ofiara zacznie oddychać, to wówczas wymaga pomocy w pierwszej kolejności. Także oddech zbyt szybki lub zbyt wolny oznacza pomoc natychmiastową Do tej grupy należą także osoby, u których brak wyczuwalnego tętna i które nie spełniają poleceń.

14. Metody udrażniania dróg oddechowych.

Metody bezprzyrządowe:

1. Odgiąć głowę ku tyłowi (nie stosować jak podejrzewamy uraz kręgosłupa), unieść żuchwę tak, aby zęby dolne znalazły się przed gómymi, otworzyć usta, używając skrzyżowanego kciuka i wskaziciela (rękoczyn Esmarcha)

Metody przyrządowe:

1. Rurka ustno-gardłowa Guedela, rurka nosowo-gardłowa

2. Intubacja ustno lub nosowo-tchawiczna

3. Intubacja „na ślepo” rurką tchawiczno-przełykową

4. Maska krtaniowa

5. Nacięcie błony pierścieniowo tarczowej (konikotomia)

6. Tracheostomia

Rurka nosowo-gardłowa:

Gumowa, wprowadza się przez nos(dystalny koniec na nasadzie języka), w przypadku urazów jamy ustnej.

Rurka ustno-gardłowa:

Plastikowa, wprowadza się do gardła aby podtrzymywała język, tylko u nieprzytomnych, wprowadzanie, krzywizną ku górze a potem o 180 stopni w dół az do nasady jeżyka.

Maska krtaniowa:

Maska z nadmuchiwanym brzegiem połączona z rurką, maskę z pustym mankietem wprowadzamy po tylnej ścianie gardła aż do zwieraczy przełyku i wypełniamy mankiet.

Intubacja „na ślepo” rurką przełykowo-tchawiczną:

Dwie połączone ze sobą rurki i dwa mankiety jeden pod język a drugi w tchawicy lub przełyku, długa rurka umieszczona jest w przełyku, rurkę wprowadza się poi wysunięciu żuchwy.

Intubacja dotchawicza:

Najskuteczniejsze zabezpieczenie przed aspiracja treści pokarmowej, drożność dróg oddechowych i dobra wentylacja, wprowadza się używając laryngoskopu : układasz pacjenta, natleniasz pacjenta, lewa ręka laryngoskop i wprowadzasz go do prawego kącika ust w kierunku nasady języka, odsuwając go jednocześnie w lewo, wprowadzamy poniżej nagłośni, intubujesz pacjenta i uszczelniasz rurkę.

14. Metody sztucznej wentylacji płuc.

Metody wentylacji bezprzyrzadowei:

• Usta-usta

• Usta-nos

| Usta-usta-nos(u małych dzieci)

• U sta-maska twarzowa Metody wentylacji przyrządowej:

• Worek samorozprężąlny (ambu) - maska twaorzowa, rurka Safara, rurka Sussex

• Worek samorozprężąlny (ambu) - maska krtaniowa, rurka dotchawiczna, rurka tchawiczno-przełykowa (combitube)

14. NZK - przyczyny, objawy, sposób postępowania.

Nagłe zatrzymanie krążenia (NZK) to gwałtowne ustanie czynności serca, oddychania, a następnie

funkcjonowania OUN

Przyczyny:

• zawał mięśnia sercowego i inne ostre zespoły wieńcowe I Hipotermia

i Hipkosja

• Hipowolemia

• Hiper-/hipoglikemia

• Odma prężna

• Ta mponada worka osierdziowego

• Zmiany zakrzepowo-zatorowe

| Przedawkowanie leków lub zatrucie

Objawy:

• utrata świadomości ( brak reakcji na bodźce - dotyk i głos ),

• brak oddechu ( kontrola oddechu po udrożnieniu dróg oddechowych przez 10 sekund ),

• brak tętna na dużych tętnicach (tętnica szyjna zewnętrzna lub udowa ),

• brak tonów serca,

objawy późne (jeśli nie podjęto natychmiastowych działań resuscytacyjnych)':

I drgawki toniczno-kloniczne

• zwiotczenie mięśni,

• sinica dystalnych części ciała,

• szerokie źrenice (nie reagujące na światło),

• bladość, plamy opadowe.

14. Odmrożenie - stopnie, czynniki usposabiające, sposób postępowania

Odmrożenie to miejscowa zmiana powstająca w tkankach na skutek wpływu na nie zimna. Predysponowane części ciała to: stopy, dłonie, twarz, nos, uszy. Czynniki sprzyjające to: nadużycie alkoholu, narkotyków, palnie papierosów, choroby przewlekłe naczyń obwodowych Do odmrożenia dochodzi poprzez pozakomórkowe zamarzanie wody, co prowadzi do odwodnienia i rozpadu komórek.

Stopnie:

5. I stopień charakteryzuje się przejściowymi zaburzeniami w krążeniu krwi w skórze, bólem, często

silnym, bladością lub sinoczerwonym zabarwieniem skóry, obrzękiem, pieczeniem i świądem skóry.

• n stopień odmrożenia to pojawiające się na skórze pęcherze z płynem surowiczym,

• III stopień - martwica powierzchowna skóry,

! IV stopień - martwica głęboka, której ulegają np. palce, uszy lub nos.

Objawy:

| Zimna skóra

• Miejscowe braki czucia

• W zaawansowanych stadiach zmiany twardniejące tkanki podskórnej, czasem pęcherzowe oddzielanie naskórka

• Białe lub szaroniebieskie plamy na ciele

• Bóle, zaburzenia krążenia obwodowego Postępowanie:

1. Zapobieganie dalszej utraty ciepła

2. Ocenic stopień hipotermii

3. Doprowadzić do osiągnięcia odpowiedniej temperatury ciała (np. ciepłe napoje z cukrem)

4. Jeśli stwierdzamy odmrożenie nie to nie nacierać śniegiem, nie moczyć rak i stup w wodzie, nie wykonywać ruchów i nie masować

5. Ze względu na potencjalne zagrożenie sercowe pilnie wykonać EKG

6. Zwrócić uwagę na możliwą hipoglikemie

7. Podnoszenie temperatury ustroju o 1 stopień na godzinę

14. Odtrutki nieswoiste 1 zasady działania, znaczenie.

Odtrutki nieswoiste stosuje się je gdy substancja zatruwająca nie jest znana.

Zasada działania:

Wiążą one trucizny ze swojej powierzchni lub tworzę obojętny kompleks białkowy. Do najczęstszych odtrutek należą:

Węgiel aktywny, białko kurzych jaj (zatrucie środkami żrącymi), mleko (to samo co białko + szczawiany i fluorki), olej jadalny (na lizol), parafina płynna (sub. Rozpuszczalne w tłuszcach), NaHOH (metanol) CO^

14. Omdlenie - przyczyny, objawy, postępowanie.

Omdlenie to krótkotrwała i przemijająca utrata przytomności spowodowana nagłym rozszerzeniem naczyń. Efektem tego jest zmniejszony napływ krwi do mózgu, co powoduje jego niedokrwienie i utratę przytomności.

Najczęstsze przyczyny omdleń:

• silne negatywne bodźce, np. widok krwi, niepomyślna wiadomość, silny lęk, nieprzyjemne zapachy, duszne pomieszczenia.

• ból

Typowe objawy poprzedzające omdlenie:

• osłabienie

• „mroczki” przed oczami

• szumy w uszach

• blada, spocona skóra

Utracie przytomności często towarzyszy upadek poszkodowanego, co może doprowadzić do urazów wynikających z uderzenie o przedmioty znajdujące się w otoczeniu.

Rozpoznanie:

• Na podstawie oceny funkcji życiowych:

o poszkodowany jest nieprzytomny, ale

o oddech jest zachowany,

o tętno z reguły wyczuwalne (możliwe zwolnienie)

• Oraz na podstawie wywiadu od świadków zdarzenia.

Postępowanie:

1. Ułożenie poszkodowanego na plecach

2. Zastosowanie pozycji czterokończynowej, tj. jednoczesne uniesienie kończyn górnych i dolnych. U kobiety w zaawansowanej ciąży, zamiast w/w pozycji należy zastosować ułożenie na lewym boku (bądź podłożenie poduszki lub koca pod prawy bok w pozycji na plecach)

3. Zapewnienie dostępu świeżego powietrza

4. Poluźnienie krawata, rozpięcie kołnierzyka

5. Do momentu odzyskania przytomności - kontrola parametrów życiowych

6. Jeśli po kilku minutach świadomość nie powraca - wezwanie pogotowia

14. Omdlenie a NZK- różnice i pomoc doraźna

NZK: utrata przytomności, brak oddechu, braku pulsu, brak tonów serca POMOC: RKO

Omdlenie: jest oddech i puls POMOC: jak w odp. 20 22. Omów wybrany rodzaj zatrucia.

Zatrucie etanolem:

Szybko się wchłania i w 90% ulega przemianom. Dawka śmiertelna ok. 150-300g czystego etanolu, zmienna osobniczo.

Leczenie:

Płukanie żołądka do lh po wypiciu.

Intensywne podawanie płynów dożylnie szczególnie 40% glukozy w ilości 100-150 ml, następnie płynu wieloelektrolitowego stosowanego w celu obniżenia „osmolarności” (termin ze skryptu) osocza Nie podawać leków pobudzających OUN.

Zatrucie Paracetamolem:

Pochodna paraaminofenolu, objawy nawet po 48h, toksyczne metabolity sa neutalizowane w wątrobie przez glutation, w przypadku przedawkowania martwica wątroby, dawka śmiertelna 140 mg/kg m c., nie powoduje zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej Leczenie:

Prowokowanie wymiotów lub płukanie żołądka z zastosowaniem węgla aktywnego, podaje się acetylocysteinę doustnie lub przez zgłębnik w dawce nasycającej 140mg/kg m c. a następnie ok. 17 dawek po 70 mg/kg m c. co 4h, jeżeli czas protrombinowy jest wydłużony stosuje się witaminę K w dawce 1-10 mg domięśniowo, może zaistnieć potrzeba wdrożenia osocza lub czynników krzepnięcia, w celu nawodnienia przetacza się dożylnie roztwory glukozy.

23. OMÓW WYBRANY STAN ZAGROŻENIA U DZIECI:

Drgawki gorączkowe u dzieci t kryteria rozpoznawcze:

-wystąpienie napadu drgawkowego mającego związek z gorączką powyżej 38 C

• wiek dziecka,

-ni es twierdzenie zarażenia OUN lub innych określonych przyczyn napadu drgawkowego

1. Drgawki dzielimy na:

• proste

napady uogólnione, trwające krócej niż 15 min., nie powtarzające się w ciągu 24 h -złożone drgawki ogniskowe, trwają 15 min. lub dłużej, powtarzają się w ciągu 24 h m Postępowanie diagnostyczne -drgawki proste

2. ustalenie przyczyny gorączki

3. konieczna hospitalizacja

4. badanie płynów mózgowo-rdzeniowych należy wykonać jeśli:

podejrzewamy zakażenie ukł. nerwowego

5. nakłucie lędźwiowe -drgawki złożone

1. 

   dzieci powyżej 18 m-ca

   .konieczna hospitalizacja

2. wykonanie badań biochemicznych surowicy krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego(u życia)

3. nakłucie lędźwiowe

4. badanie EEG

5. badanie obrażeń OUN

IV. Postępowanie terapeutyczne

1. ułożyć w pozycji bezpiecznej i zapewnić nadzór

2. zapewnić drożność dróg oddechowych

3. podać środki przeciw drgawkowe np relanium

4. podać środki przeciw gorączkowe lubokładać zimnymi okładami

5. badać wydzieline z jamy ustno-gardłowej

6. podać tlen przez maskę

Podczas wystąpienia drgawek istotne zagrożenie życia stanowi:

-zachłyśnięcie

-niedotlenienie

23. OPARZENia-CZYNNIKI, ZASADY POMOCY DORAŹNEJ

1. Czynniki

• wysoka temperatura

• kwasy, zasady -promieniowanie jonizujące Postępowanie:

1. Odsunięcie poszkodowanego do źródła ciepła.

2. Ugaszenie odzieży. Przyczepiony do ubrania palący się materiał musi zostać usunięty, podczas gdy przyczepiony do skóry powinien tam pozostać.

3. Zabezpieczenie drożności dróg oddechowych (należy usunąć oparzonego z pomieszczenia zadymionego)

4. Natychmiastowe schładzanie zimną wodą oparzonej powierzchni przez kilkanaście minut

5. Przy oparzeniach w obrębie jamy ustnej i gardła poszkodowany powinien płukać gardło zimną wodą albo ssać kawałki lodu.

6. W przypadku oparzeń chemicznych np. kwasem lub zasadą, należy spłukiwać oparzoną powierzchnię strumieniem bieżącej wody przez 15 minut

7. Trzeba koniecznie zdjąć obrączki, pierścionki, krawat itp. - ze względu na szybko pojawiający się obrzęk

8. W celu uniknięcia zakażenia należy zaopatrzyć ranę jałowym opatrunkiem.

9. W przypadku stwierdzenia objawów wstrząsu należy ułożyć poszkodowanego w pozycji przeciw wstrząsowej

10. Należy przewieźć oparzonego do szpitala.

25. OPARZENlA-STOPNIE₍CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA STOPIEŃ OPARZEMA.POSTĘPOW ANIF.

1. STOPNIA -zaczerwienienie skóry

-brak uszkodzenia warstwy rodzajowej naskórka -goi się bez pozostawiania blizn POSTĘPOWANIE:

-Ochłodzenie oparzonej powierzchni strumieniem zimnej wody

2. STOPIEŃ -poiawinie się pęcherzyków wypełnionych płynem surowiczym

Stopień IIA

dochodzi do uszkodzenia warstwy rozrodzczej naskórka, goi się bez blizn Stopień IIB dochodzi do uszkodzenia głębszych warstw skóry dochodzi do znieszczenia warstwy rozrodczej skóry pozostają blizny POSTĘPOWANIE -pęcherze zostawiamy nienaruszone

-oparzoną powierzchnie zmywamy środkiem anty sep tycznym -miejsce obnażone z naskórka pokryć opatrunkiem

m STOPNIA

-występuje martwic* wszystkich warstw skóry -pozostają duże blizny POSTĘPOWANIE

-zdjąć ubranie a miejsce oparzenia osłonić suchym jałowym oatninkiem

• nie stosować żadnych maści

-podać środki przeciwbólowe o . Óf$JjQfo_\Gce^C>

COjl*<LV\x\q&

zorganizować transport do szpitala vj

CO^lLYuW^ I vocM£>|u- - <MjbfcnQ

26.OPARZENIA DZIEC1-ODPOW1EDZIALNOŚĆ RODZICÓW I OPIEKUNÓW SPECYFIKA

Ze względu na małą powierzchnię ciała u dzieci dochodzi do dużych oparzeń. Powodem jest Odpowiedniego nadzoru doosłych, brak wyobraźni rodziców.

PRZYCZYNY:

gorące płyny, gazy, płomień

4 STOPNIE OPARZEŃ

1 rumień skóry

U pęcherz naskórka wypełniony płynem surowiczym m martwica skóry

IV zwęglenie skóry i głęboko leżących tkanek

PROFILAKTYKA -uniemożliwienie dziecku dostępu do źródła oparzeń

• zapewnienie opieki i nadzoru osoby dorosłej

27 OPARZENIE UKŁ. POKARMOWEGO SILNYMI KWASAMI I ZASADAMI- PROFILAKTYKA, PIERWSZA POMOC, POWIKŁANIA

28. OPATRUNEK UCISKOWY I OPASKA UCISKOWA- STOSOWANIE -SkuteczOPATRUNEK UCISKOWY

ny sposób na zatrzymanie krwotoków miąższowego, żylnego i tętniczego

• krwawiąca ranę pokrywa się jałowym opatrunkiem, a następnie uciska opaską elastyczną -opatrunek uciskowy zastępuje w wielu przypadkach opaskę uciskową OPASKA UCISKOWA

zatrzymanie krwotoku tętniczego w obrażeniach kończyn

Opaska ta pomaga zatrzymywać silne krwawienia, które zagrażają życiu poprzez dociśnięcie tętnicy do kości i całkowite zamknięcie jej światła.

28. OPATRUNKI- RODZAJE^ZASADY STOSOWANIA, POWIKŁANIA

Rana musi być opatrzona w taki sposób, aby była chroniona przed jakimkolwiek wtórnym urazem bądź uszkodzeniom oraz aby opatrunek skutecznie tamował upływ krwi. Podstawowym materiałem służącym do przymocowania opatrunku jest bandaż, czyli opaska z gazy. Aby bandaż jak najlepiej umocowywał opatrunek należy

kierować się ogólnymi zaleceniami, to znaczy bandażujemy zgodnie z ruchem wskazówek zegara, trzymając bandaż w prawej dłoni a dłonią lewą przytrzymujemy początek opaski. W zależności od rodzaju stawu wyróżniamy różne sposoby bandażowania, to znaczy:

• bandażowanie jednoosiowe, na przykład śrubowe, wężowe,

• bandażowanie dwuosiowe, na przykład bandażując staw łokciowy, kolanowy i inne,

• bandażowanie wieloosiowe, na przykład przy stawie barkowym - opatrunek Desaulta, czyli opatrunek kłosowy barku.

Poza bandażem, innym dobrze sprawdzającym się materiałem do mocowania opatrunków jest chusta trójkątna, która znajduje zastosowanie w opatrywaniu ran głowy, klatki piersiowej, powierzchni brzucha oraz kończyn.

28. OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA-PRZYCZYNY,OBJAWY,SPOSOBY POSTĘPOWANIA

PRZYCZYNY:Ostra niewydolność oddechowa jest najczęściej spowodowana chorobami układu oddechowego, ale może powstać także w wyniku uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego lub niektórych zatruć OBJAWY:

-osłabienie odruchu kaszlenia -pojawienie się niemożliwości oddychania -bezdech

-szmery oddechowe

-częstoskurcz

-bóle i zawroty głowy

-na początku chory jest pobudzony psychoruchowo,zdezorientowany później jest senny,trci przytomność wpada w śpiączkę POSĘPOWANIE

ułożenie w pozycji bocnej ustalonej tlenoterapia

udożnienie dróg oddechowych szybki transport do szpitala intubacja

podłączenie respiratora tracheostomia

28. - Ocena stanu świadomości

• Zabezpieczenie ukł. oddechowego i krążenia

• Przerwanie wchłaniania trucizny (w przypadku zatruć pokarmowych: płukanie żołądka, prowokowanie wymiotów, w przypadku zatruć drogą oddechową: usunięcie chorego ze skażonej atmosfery

• Przyspieszenie eliminacji z organizmu trucizny

• Podanie odtrutki- odtrutka uniwersalna: węgiel aktywowany

odtrutka specyficzna: tlen dla tlenku węgla,atropina dla zw. fosforganicznycznych, narkan dla opiatów.

• Wdrożenie postępowania leczniczego przeciw działaniu już wchłoniętej substancji

U osoby nieprzytomnej płokanie żołądka wykonujemy w ułożeniu na lewym boku , poprzez założony zgłębnik, ogrzaną wodą aż do uzyskania czystych popłuczyn, następnie podajemy przez zgłębnik substancję zapobiegającą wchłanianiu trucizny.

32 pierwsza pomoc zagrożenia czyhające na ratownika

Zatrucie toksycznymi substancjami wydzielanymi w miejscu wypadku np zaczadzeni.

W przypadku wypadku komunikacyjnego możliwość zderzenia z samochodem.

Wypadki na budowie.

• podczas postępowania ratunkowego w przypadku oparzeń skóry i dróg oddechowych należy w pierwszej kolejności właściwie ocenić rozległość oparzenia i jego głębokość oraz uwzględnić, że podczas wybuchu gazu oprócz oparzeń skóry w większości występuje oparzenie dróg oddechowych

• należy szybko podać środki przeciwbólowe

• ułożyć poszkodowanego pozycji na wznak i starać się utrzymać podstawowe czynności życiowe

• należy podawać bardzo duże ilości płynów, które traci się intensywnie przez poparzoną powierzchnię skóry

35.

-płukanie żołądka wykonuje się w jak najkrótszym czasie od momentu spożycia substancji trującej

• chory jest przytomny : proszki, tabletki - należy wykonać do 6h, substancja płynna - 3-4h od zdarzenia, grzyby - do trzeciej doby włącznie

• chory nieprzytomny : zabieg należy prowadzić zawsze, niezależnie od czasu jaki upłynął od zażycia trucizny, w tych przypadkach wcześniej należy wykonać intubację dotchawiczą rurką z mankietem uszczelniającym Płukanie wykonuje się w ułożeniu na lewym boku, poprzez założony zgłębnik, ogrzaną wodą, aż uzyska się czyste popłuczyny. Następnie podaje się substancje zapobiegające wchłanianiu trucizny (tanina lub skrobia przy metalach ciężkich parafinę przy rozpuszczalnikach )

• zabieg ten jest bezwzględnie przeciwwskazany u chorych rozwiniętym wstrząsem, zaburzeniami rytmu serca, objawami krwawienia z przewodu pokarmowego, przy objawach „ostrego brzucha” oraz w zatruciach kwasami i zasadami

• powikłania jakie mogą wystąpić : odruchowe zatrzymanie akcji serca, zachłystowe zapalenie płuc i możliwość mechanicznego uszkodzenia górnego odcinka przewodu pokarmowego

36.

odcinek szyjny:

• unieruchomienie zabezpieczające przed ruchami głowy na boki ( można wykorzystać części garderoby )

• przy niewydolnym oddechu udrożnić drogi oddechowe, wykonując podwójny rękoczyn Esmarcka ( bez odginania głowy ku tyłowi )

• wentylacja zastępcza powinna być wykonywana przez dwie osoby (jedna udrażnia drogi oddechowe, równocześnie stosując wyciąg pośredni w osi długiej ciała, druga wykonuje oddech zastępczy i ucisk klatki piersiowej przy zatrzymanym krążeniu )

odcinek piersiowo-lędźwiowy:

• unieruchomienie poszkodowanego na twardym podłożu z zachowaniem osi ciała ( zabezpieczenie przed ruchami)

• przy niewydolności oddechowej, udrożnienie dróg oddechowych, wentylacja wspomagana

37.

działanie miejscowe:

• wywołuje oparzenie tkanek

• wywołanie zmian martwiczych obejmujące zarówno mięśnie, naczynia i nerwy

• rany oparzeniowe są znacznie mniej charakterystyczne niż dla innych rodzajów oparzeń

• występują znamiona prądowe w miejscu wejścia i wyjścia prądu

• szybko narastający obrzęk mięśni, zespół ciasnoty przedziałów powięziowych (ucisk elementów nerwowych i naczyniowych spowodowanych gromadzącym się płynem w przestrzeniach obrzękowych )

działanie ogólne.

• polaryzacja cząsteczek białek i zmiany w stężeniu jonów (i to co się z tym wiąże np. depolaryzacja mięśnia sercowego )

38.

• odłączenie poszkodowanego od źródła prądu

• sprawdzenie ruchomości kończyny | ocieplenie

• sprawdzenie czucia powierzchniowego i zabarwienia skóry

• ocenienie czasu wypełniania się naczyń łożyska paznokciowego

• transport z kończyną powyżej poziom powłoki klatki piersiowej i w pozycji leżącej

39.

• tak jak w przypadku z jednym ratownikiem, tyle że jeden prowadzi masaż serca, a drugi sztuczną wentylację

40.

• zbadać reakcję

• udrożnić drogi oddechowe ( nie wywierać nacisku na tkanki miękkie podbródka, bo można zatkać drogi oddechowe, wysunąć żuchwę)

• ocenić oddech

• wykonać dwa oddechy ratunkowe (można podjąć 5 prób)

• prowadzić masaż serca ( uciskanie dłonią dolnej połowf mostka na głębokość 1/3 '/* klatki piersiowej z częstością 100/min, masaż serca i wentylacja w stosunku 5 1)

• wezwać pomoc

41.

• sprawdzić czy reaguje

• wezwać pomoc

• udrożnić drogi oddechowe

• ocenić oddychanie

• rozpocząc masaż serca, naprzemiennie z oddechami ( 15.2)

43.

-unieruchomienie odcinka przedramienia wraz z ręką i stawem łokciowym

• takie dopasowanie elementu usztywniającego, żeby palce miały możliwości ruchu i swobodnie opadały

• gdy owinie się przedramię i ten element usztywniający należy zawiesić przedramię na temblaku, by było równolegle do podłoża

44.

• prowokowanie wymiotów lub wykonanie płukania żołądka

43. powikłania reanimacji

1. pośredniego masażu serca + złamanie żeber

♦rozerwanie narządów jamy brzusznej (szczególnie wątroby)

2. udrożnienie górnych dróg oddechowych ♦zadławienie łub połkniecie ciał obcych (protez, krwi)

3. sztuczna wentylacja

+ za szybkie prowadzenie sztucznej wentylacji spowoduje, ze nie uniesie się klatka piersiowa

43. Pozycja boczna ustalona

W pozycji tej nie układamy tych pacjentów u których trzeba wykonać masaż seca i tych którzy doznali rozległych złamań klatki piersiowej i kończyn, ale też u których konieczne jest pochłanianie wentylacji bezprzyrządowej metodą usta usta

43. Proces umierania —punkty zwrotne, postępowania w poszczególnych okresach Umieranie- zgon: zatrzymanie podstawowych czynności życiowych z nieodwracalnym (następowym) uszkodzeniem tk. nerwowej.

1. AGONIA- poprzedza śmierć

+ upośledzenia podstawowych czynności życiowych (uk, oddechowego i uk. krążenia)

+ czynności życiowe trudne do zaobserwowania

• przedłużająca się agonia-śmierć pozoma-letarg

2. ŚMIERĆ KLINICZNA

+ zatrzymanie czynności oddychania i krążenia + utrata świadomości

POSTĘPOWANIA. REANIMACJA (przywrócenie czynności oddychania i krążenia; należy ją podjąć do 3-

5. min od chwili śmierci klinicznej- później obumiera mózg)

3. ŚMIERĆ OSOBNICZA = MÓZGOWA

+ następstwo obumierania komórek mózgu(niedokrwienie lub nieodwralacne uszkodzenie urazowe, toksyczne, chorobowe)

+ w wyniku reanimacji zastaje przywrócona praca układu oddechowego i krążenia, ale mozg nie podejmuje pracy

POSTĘPOWANIE:

♦DYSTANZJA- zabiegi lek. podtrzymujące czynności płuc i serca po śmierci biologicznej mózgu ♦ORTOTENZJA-odłączenie aparatury podty=Tzymującej życie

4. ŚMIERĆ BIOLOGICZNA

+ różne narządy obumierają w różnym czasie PUNKTY ZWROTNE:

♦okres interletalny- czas upływający od śmierci klinicznej do śmierci biologicznej

43. Profilaktyka urazów u dzieci ♦zabezpieczenie bezpieczeństwa dzieci ♦brak kontaktu z czynnikami które mogą powodować uraz

+ zabezpieczenie dzieci podczas jazdy środkami transportu (samochód autobus pociąg)

+ brak dostępu do leków ( najczestrze zatrucia u dzieci to zatrucia lekami)

♦opakowania w których znajdują się leki powinny mieć blokady Dziecko powinno zawsze być pod opieką rodzica

43. Przyczyny i następstwa urazu- patofizjologia

Uraz - uszkodzenie tkanki, narządu lub większego obszaru ciała przez działanie czynnika mechanicznego, termicznego, chemicznego, elektrycznego, itp.

Nie należy mylić urazu z obrażeniem. Uraz to samo zadziałanie z zewnątrz energii, powodujące uszkodzenie żywego ustroju. W wyniku urazów powstają obrażenia. Obrażenia się leczy, urazom można tylko zapobiegać Pourazowe uszkodzenia narządu ruchu wywołane urazami mechanicznymi dzieli się, ze względu na rodzaj, stopień i umiejscowienie zmian na: (zamknięte obrażenia tkanek miękkich, rany, złamania, skręcenia, zwichnięcia)

43. Przyczyny niedrożności dróg oddechowych - zapobieganie, przywracanie drożności Przyczyny niedrożności występują najczęściej w odcinku gardła są to:

+ zapadnięcie języka i żuchwy u nieprzytomnych + obecność ciał obcych ( śluz wymioty krew)

POSTĘPOWANIE:

1. Ocenić zawartość jamy ustnej odchylając głowę na bok

2. Palcem owiniętym chustką usunąć zanieczyszczenia (lub przy użyciu urządzenia ssącego)

3. U chorego leżącego na plecach -odchylić głowę do tyłu -odblokowanie języka

4. Jeśli to nie wystarcza: wysunąć żuchwę - docisnąć ją do szczeki

5. Pod barki podłożyć ręcznik bądź zwinięte prześcieradło

43. Rana- definicja, cechy rodzaje

Rana to przerwanie ciągłości skóry lub błony śluzowej

• Cięte

• Kłute

• Szarpane i Kąsane

• miażdżone

• postrzałowe

• rąbane

• tłuczone

• płatowe

• zatrute

43. reanimacja a resuscytacja- źródłosłów , znaczenie, zakres czynności

Resuscytacja polega na przywróceniu przynajmniej krążenia krwi lub też krążenia krwi i wentylacji płuc Na zakres resuscytacji składa się :

+ podjęcie pośredniego masażu serca

+ podjęcie sztucznego oddychania

+zapewnienie drożności oddychania i sztucznej wentylacji

Reanimacja to pojęcie szersze od resuscytacji gdyż oznacza powrót czynności ośrodkowego uk. nerwowego.

43. Łańcuch przeżycia

Ratowanie życia wymaga wykonania sekwencji działań. Każde z nich wpływa na przeżycie. Są one często nnkvwjgi|^ jfkji ogniwa "łańcucha przeżycia" ,

A Wctesne rozpou^iile "wer^Mnepofrwcy

Należy podejrzewać zawał serca, jeżeli u poszkodowanego wystąpił długotrwały, gniotący ból w środku klatki piersiowej, który nie ustępuje mimo odpoczynku. Ból może promieniować do ręki lub żuchwy. Poszkodowani często opisują wystąpienie uczucia osłabienia, ciężkiej choroby i splątania oraz obfite pocenie się. Jeżeli podejrzewasz zawał serca, natychmiast wezwij karetkę. W krajach Unii Europejskiej obowiązuje jeden numer ratunkowy 112. W Polsce numer do Pogotowia Ratunkowego to także 999.

B Wczesne rozpoczęcie RKO Jeżeli dojdzie do nagłego zatrzymania krążenia - NZK (serce przestaje pracować), wczesne rozpoczęcia uciskania klatki piersiowej i oddechów ratowniczych (podstawowe zabiegi resuscytacyjne - BLS) może podwoić szansę przeżycia poszkodowanego.

C Wczesna defibrylacja

W większości przypadków zatrzymania krążenia mięsień sercowy drga z powodu zaburzeń elektrycznych określanych jako "migotanie komór”. Jedynym skutecznym leczeniem migotania komór jest wykonanie wstrząsu elektrycznego (defibrylacja). Szansa na wykonanie skutecznej defibrylacji spada o prawie 10% w ciągu każdej minuty od chwili utraty przytomności. Użycie AED umożliwia wykonanie defibrylacji przez ratowników niezawodowych.

D Opieka poresuscytacyjria

Po skutecznej resuscytacji ratownik może zwiększyć szanse przeżycia poszkodowanego. W przypadku ratowników niezawodowych działania mogą obejmować ułożenie nieprzytomnego, oddychającego poszkodowanego w pozycji bezpiecznej. Personel medyczny może używać zaawansowanych technik w celu zwiększenia szans przeżycia poszkodowanego S4 Rękoczyn Heimlich a - czas i sposób wykonania, znaczenie

Rękoczyn, manewr, chwyt Heimlicha - technika pomocy przedlekarskiej stosowana przy zadławieni ach. Polega na wywarciu nacisku na przeponę, w celu sprężenia powietrza znajdującego się w drogach oddechowych i "wypchnięcia" obiektu znajdującego się w tchawicy. Manewr Heimlicha, z racji na potencjalną możliwość uszkodzenia trzewi jamy brzusznej, stosowany jest zwykle tylko wtedy, gdy inne metody zawiodły (takie, jak np. opukiwanie po plecach).

Rękoczyn ten wykonuje się zależnie od wieku poszkodowanego - kluczowe znaczenie ma tutaj wielkość ciała pacjenta W przypadku osób dorosłych ratownik staje za ofiarą wypadku i obejmie ją rękoma na wysokości pasa, układa obie swoje ręce w pięść, między pępkiem a żebrami poszkodowanego, tak aby możliwe było uciskanie przepony ku górze, po czym energicznie i szybko uciska przeponę. U dzieci przeponę uciska się jedną ręką (z palcami zwiniętymi w pięść), a drugą, otwartą przytrzymuje się dziecko na plecach.

Zalecane jest stosowanie manewru Heimlicha wobec własnej osoby w przypadku, gdy niemożliwe jest uzyskanie pomocy od drugiego człowieka. Przy uciskaniu przepony można wykorzystać kant blatu lub innego sprzętu będącego w pobliżu

Przy niepodjętej pomocy przedmedycznej ofiara może umrzeć w ciągu 5 minut od momentu zadławienia 55. Rękoczyn Sellicka - czas i sposób wykonania, znaczenie

(manewr Sellicka, ang. Sellick's maneuver) - technika zapobiegająca wymiotom w czasie intubacji dotchawiczej i pomagająca w jej przeprowadzeniu. Manewr polega na ucisku na chrząstkę pierścieniowatą; powoduje to zaciśnięcie przełyku, a także obniżenie głośni i jej lepsze uwidocznienie. Zbyt mocny ucisk może utrudnić wentylację i intubację pacjenta

Rodzaje krwotokow i sposoby postępowania Def: Jest to silna utrata krwi przez ustrój.

1. Krwotoki tętni cze

2. K. zylne

3. K. z naczyn włosowatych

4. K. miazszowe

Zaleza one od miejsca postępowania:

1 )K. wewnetrzne

2. K. zewnetrzne

Tamowanie krwotokow zalezy od rodzaju krwotoku:

1. uniesienie konczyny

2. ucisk krwawieciego naczynia

57) Rodzaje Ran

1. ciete

2. klute

3. miazdzone

4. postrzalowe

5. tluczon 6 )p lat owe

7. zatrute

8)

NZK nagle zatrzymanie krazenia Przyczyny: 1 )objaw niewydolności wieńcowej 2)uraz

58) Rodzaje zatruć

1. zatrucie narkotykami

2. Z. Lekami nasennymi i uspojacymi

3. Z. alkoholem (Browarem)

4. Z. Glikolami

5. Z. grzybami

6. Z. C02

7. Z. Kwasami

8. Z. Zasadami

9. Z. Benzyna

Objawy tych zatruć:

1 )zaburzenie świadomości, dekoncentracja, nudności, depresja, niskie ciśnienie

2. sennosc, dekoncentracja, hipotermia, śpiączką

3. utrata przytomności, sennosc, wymioty, hipoglikemia, osłabienie

4. sinica, bole brzucha, wymioty, utrata przytomności, krwiomocz

5. zespol: Atropinowy, Muskarynowy, Piestrzenicowy

6. zaburzenie snu, zaburzenie rytmu serca, obrzęk płuc,bole i zawroty głowy

7. dusznosc, biegunki, bole przełyku

8. wymioty biegunki, zaburzenie rytmu serca, objawy "ostrego brzucha"

9. toksyczny obzrek płuc, nudności, wymioty, śpiączką

10)

59)Rys historiczny Pierwsze próby resuscytacji w starzotnych ciwilizacjach Pierwsza pomoc w naszym czasie

Pierwsza Pomoc Medyczna

Pytań 56-66

56)

Rodzaje krwotokow i sposoby postępowania Def: Jest to silna utrata krwi przez ustrój.

I )Krwotoki tetnicze

2. K. zylne

3. K. z naczyn włosowatych

4. K. miazszowe

Zaleza one od miejsca postępowania:

1. K. wewnetrzne

2. K. zewnetrzne

Tamowanie krwotokow zalezy od rodzaju krwotoku: 1 )uniesienie konczyny 2)ucisk krwawieciego naczynia

57)

Rodzaje Ran

1. ciete

2. klute

3. miazdzone

4. postrzalowe

5. tluczon

6. platowe

7. zatrute

8)

NZK: nagle zatrzymanie krazenia Przyczyny:

1. objaw niewydolności wieńcowej

2. uraz

56. Rodzaje zatruć

1. zatrucie narkotykami

2. Z. Lekami nasennymi i uspojacymi

3. Z. alkoholem (Browarem)

4. Z. Glikolami

5. Z. grzybami

6. Z. C02

7. Z. Kwasami

8. Z. Zasadami

9. Z. Benzyna

Objawy tych zatruć:

1. )zaburzenie świadomości, dekoncentracja, nudności, depresja, niskie ciśnienie

2. sennosc, dekoncentracja, hipotermia, śpiączką

3. utrata przytomności, sennosc. wymioty, hipoglikemia, osłabienie

4. sinica, bole brzucha, wymioty, utrata przytomności, krwiomocz

5. zespol: Atropinowy, Muskarynowy, Piestrzenicowy

6. zaburzenie snu, zaburzenie rytmu serca, obrzęk pluc.bole i zawroty głowy

7. dusznosc, biegunki, bole przełyku

8. wymioty biegunki, zaburzenie rytmu serca, objawy "ostrego brzucha"

9. toksyczny obzrek płuc, nudności, wymioty, śpiączką

10)

56. Rys historiczny

Pierwsze próby resuscytacji w starzotnych ciwilizacjach.

Pierwsza pomoc w naszym czasie:

1945: Elam spopularyzował wentylacje powietzrem wydechowym ratownika 1955: Safar potwierdził wartość metody wentylacji "usta-usta”

1960: Kouvenhoven opisał technike zewnetrznego maszu serca 1966: Skutecznosc wczesnej defibrylacji 1975: Resuscytacja mózgu

1991: Właściwe wezwania pomocy, udrożnienia dróg oddechowych, wczesnej defibrylacji

56. Brak w książce 61 )Brak w książce

62. Udroznienie drog oddechowych + tracheostomia

zwezenie czy zatkanie może dotyczyc każdego odcinka —> od jamy ustnej po uskrzeliki oddechowe -wystarcza ono do opanowania zaburzeń oddychania.

-U niektórych pacjentów z intubacja tchawiy, tracheostomia lub konikotomia.

Tlenoterapia: 02 podajemy w takim stezeniu aby hemoglobina wynosiła co najmniej 90%. Tlenoterapia bierna: polega na podawaniu tlenu do wdychania przy zachowanym oddechu własnym. 2-3 litry / min daje w gazach oddechowych stezenie 25-30%.

Tlenoterapia czynna: podawanie tlenu w wysokich stezeniach podczas mechanicznej wentylacji płuc.

62. Ukaszenie

Miejsce a postępowania -twarz i tul o w wo gomej czesci

objawy: obrzęk, bole brzucha i głowy, wymioty, nudności, wolny rytm serca i oddechu

62. Przez żmije - Pomoc doraźna

1. podawać duza ilości zimnych plynow z lodem

2. zalozenie opaski powizej rany i rozciaganie jej co 15 minut

66)Utoniecie i mechanizm MZK

Objawy utonięcia:

1. utrata przytomności

2. sinica

3. obrzęk twarzy

4. brak tętna i oddechu

Postępowania utopionym:

1. oczyscic drogi oddechowe

2. usunac z nosa i gardła ciała obce

3. usunac wode z drog oddechowych

4. reanimacje

• sztuczne oddychanie

• zewnetrzne masaż serca

5. prowadzić chorego do ciepłego pomieszczanie

Mechanizm MZK

1. czestokurcz komorowy z niewyczuwalnym tetnem

2. asystolia

3. rozkojanenie elektryczno-mechaniczne czynności serca

67. Postępowanie w załączonym pliku.

Różnice I następstwa tonięcia:

• Tonięcie w wodzie słodkiej. Woda słodka w porównaniu z krwią ma niższe stężenie jonów i dostając się do płuc jest wchłaniana do naczyń włosowatych krążenia płucnego na zasadzie wyrównania ciśnień. Dostając się do krwi powoduje rozpad czerwonych krwinek i uwalnianie z nich potasu, stąd ryzyko migotania komór serca.

Tak więc przy tonięciu w wodzie słodkiej w płucach nie ma wody, ponieważ cała przenika do układu krążenia!

• Tonięcie w wodzie słonej. Woda słona w porównaniu z krwią ma wyższe stężenie jonów, co powoduje napływanie wody z naczyń krwionośnych płuc do pęcherzyków płucnych na zasadzie wyrównywania ciśnień, wywołując obrzęk płuc. Mieszanie jej z naturalną zawartością pęcherzyków płucnych (np. surfaktantem) prowadzi do powstania piany, której nie da się usunąć z płuc bez użycia ssaka.

Postępowanie:

1. Rozpoczynamy od stabilizacji kręgosłupa szyjnego, połączonego z równoczesnym udrożnieniem dróg oddechowych. Szczególnie jest to istotne w przypadku podejrzenia skoku do płytkiej wody!

2. Sprawdzenie przytomności poszkodowanego (potrząśnij za ramiona i spytaj czy wszystko w porządku)

3. Nawet jeśli poszkodowany jest przytomny, należy cały czas (do momentu dowiezienia do szpitala) stabilizować kręgosłup szyjny!

4. Wezwanie pomocy

5. Udrożnienie dróg oddechowych nieprzytomnego. Należy oczyścić jamę ustną z zanieczyszczeń (rośliny, wymiociny). Nigdy jednak nie należy kierować głowy na bok (ryzyko uszkodzenia rdzenia kręgowego!). Z tego samego powodu udrażniając drogi oddechowy nie odchyla się głowy poszkodowanego ku tyłowi, tylko unosi się żuchwę

6. Sprawdzenie oddechu (10 sekund obserwacji klatki piersiowej i słuchania nad ustami poszkodowanego)

7. Przy braku oddechu - 5 wdechów ratowniczych

8. Jeżeli istnieje podejrzenie aspiracji ciała obcego do dróg oddechowych można wykonać 5 uciśnięć na nadbrzusze w kierunku do mostka

9. Rozpoczęcie resuscytacji

Uwaga! Nawet, jeśli poszkodowany prezentuje objawy śmierci klinicznej i ma obniżoną temperaturę ciała nie należy odstępować od jego ratowania!!! Mipotermia daje większe szanse na przeżycie! Konieczne jest także ogrzanie poszkodowanego.

l68~WSTRZĄJ

Rodzaje:

t-HIPOWOLEMICZNY {

Spowodowany: jyjuotajyep]. ogaceniem! merirg^nośagjpht |ub ma/pm

lub elektrolitów:

E3jWtrząs to zespół objawów klinicznych, do którego dochodzi, gdy autoregulacyjne mechanizmy ustroju.nie są w stanie zapewnić prawidłowego przepływu krwi przez ważne dla życia narządy i tkanki. Na poziomie komórkowym wstrząs oznacza niedotlenienie komórki zależne od niedostatecznej * podaży tlenu lub niemożności wykorzystania dostarczonego tlenu

Obraz kliniczny: zróżnicowany, zależny odrognujjj^J gwałtowności utraty krwi, a także od uruchomienia mechanizmów kompensacyjnych oraz ich sprawności; przyspieszenie czynności ¡^¡rg^

] -KARDIOGENNY (SERCOWOPOCHODNY) I

Spowodowany: zawałem mięśnia sercowego, zaburzeniami rytmu śerffa, niewydolnością serce na tle przeciążenia, inne przyczyny to- ostre zapalenie mięśnia sercowego, zaawansowana kardiomiopatia, ostre wady zastawkowe, zaburzenia rytmu i przewodzenia, czynniki toksyczne, odma prężne, krążenie pozaustrojowe;

Istota: obniżenie lub utrata kurczliwości mięśnia sercowego;

Obraz kliniczny: duże zróżnicowanie objawów zależne od przyczyn; skóra chłodna i wilgotna, zaburzenia świadomość« o różnym nasileniu, ból wieńcowy zahuczenia rytmu serca, apadelc rzutu minutowego serca, zastój żylny, wzrost oporu obwodowego, centralizacja krążeniatkrwi,«kąpomocz, spadek ciśnienia tętniczego krwi poniżej 90 mmblg (12kPa) lub.-.obniżenie ciśnienia tętniczego krwi wtęcej niż 30 mmblg (4kPa) w stosunku do poprzedniego pomiaru;

tsEPTYCZNY^

Spowodowany: zakażeniem, zapaleniem otrzewnej, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych lub posocznicą;

Istota: uszkodzenie śródbłonka naczyń, zmniejszenie oporu naczyniowego wskutek otwarcia połączeń tętniczo-żylnych i uszkodzenia narządów przez toksyny bakteryjne;

Obraz kliniczny: spadek cienienia tętniczego krwi i kliniczny zespól ostrej niewydolności krążenie« UJEUROGENNY 1

Spowodowany: uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego, porażeniem kończyn lub znieczuleniem rdzeniowym;

Istota: zaleganie krwi w rozszerzonych naczyniach tętniczych, przy znacznie obniżonym oporze obwodowym;

Obraz kliniczny: "przyspieszona czynność serca;

[•POSTACIE MIESZANE: zator tętnicy płucnej, wstrząs anafilaktvcznv. wstrząs insulinowy V

2. w zależności od zmian hemodynamicznych

lTnF»lWVNAM)L/im

Wskutek: zmniejszenia dopływu krwi żylnej lub upośledzenia czynności serca. Przykłady: wstrząs krwotoczny, oparzeniowy, septyczny, ból, tamponada osierdzia, zawał mięśnia sercowego, zator, zespół Morgagniego-Adamsa-Stokesa

Obraz kliniczny: chory jest blady, jego twarz ma wyostrzone rysy, skóra jest zimna i pokryta potem, różnie nasilone i wyrażone zaburzenia świadomości od patologiczrfej senności do znacznego pobudzenia;

Ihiperdynamiczny\

Wskutek: nadmiernego zapotrzebowania organizmu na tlen, zmniejszonej zdolności jego przenoszenia, zatrucia wywołującego hemolizę lub met hemoglobinemię, urazu. Przykłady przełom tarczycowy, przełom hemolityczny, zatrucia urazy.

Obraz kliniczny: gorąca i zaczerwieniona skóra:

W badaniu fizykalnym stwierdzamy: przyspieszone i słabo wypełnione tętno, słabo wypełnione żyły szyjne, obniżone ciśnienie tętnicze krwi, upośledzony przepływ włośniczkowy, który badamy na płytkach paznokciowych, płytki i przyspieszony oddech, głuche tony serca:

2. według objawów klinicznych:

» \WSTRZĄS ZAGRAŻAJĄCY (HIPOWOl FMIAł it

-utrata 10-20% obj. Krwi krążącej

-zmniejszenie przepływu krwi przez skórę

-skóra jest blada, zimna, wilgotna

-objawy dotyczą przede wszystkim kończyn

-przyspieszenie tętna

-zmniejszenie objętości wydalanego moczu

• uczucie zimna i pragnienia f \ WSTRZĄS

-utrata 20-40% obj. Krwi krążącej -pogłębienie zaburzeń, krążenia,

-upośledzenie przepływa krwi przez nerki.

-zmniejszenie objętości wydalanego moczu -konieczna jest analiza diurezy godzinowej » •

-narasta kwasica metaboliczna

*

• ^CIĘŻKI WSTRZĄS f

-utrata krwi krążącej przekracza 40%

-upośledzenie przepływu przez serce

• upośledzenie przepływu przez mózg

-zaburzenia świadomości

-utrata przytomności

-nagłe zatrzymanie krążenia

69 WSTRZĄS

Postępowanie:

-na miejscu zdarzenia: ogólne zasady pierwszej pomocy u osoby przytomnej we Wstrząsie IJuniesięnie polnych w celu zwiększenia powrotu żylnego

2. pochylenie chorega głową w dół o 10-15 stopni poniżej pozycji horyzontalnej Ifzm Pozycja Trendelenburga)

3. ewentualne zastosowanie spodni pneumatycznych pokrycie chorego, aby zapobiec utracie ciepła

2. zapewnienie dostępu żylnego

3. przetaczanie płynów elektrolitowych _

Tipodanieleków przeciwbólowych, V

8. zastosowanie tlenoterapii biernej, 1

9. §tałę tnQnitor.Qwani,ę podstawowychcz^nnośa życiowych (stąn.ś.wiądomośęi, tętno, ciśnienie

tętnicza, krwi)

-lecznicze

1. uzupełnienie łożyska naczyniowego

-wybór płynu infuzyjnego zależy od rodzaju wstrząsu

2. poprawa warunków przepływu włośniczkowego

-umiarkowana hemodilucja

-zmniejszenie lepkości krwi (dekstrany)

• sioJtsamouasJiuje Wjjofcota

oCWY\9 \jjJO W*uR&kłin\.

-zwiększenie ciśnienia perfuzyjnego (aminy katecholowe)

ł to

Oa. ^<QW\OVv j

3)kortykosteroidy -stabilizacja błon komórkowych -stabilizacja śródbłonka naczyniowego -zmniejszenie adhezji płytek

2. zapewnienie prawidłowej wymiany gazowej -intensywna fizykoterapia

-tlenoterapia bierna -tlenoterapia czynna -wentylacja mechaniczna

2. zapobieganie kwasicy metabolicznej -monitorowanie pH krwi -wyrównywanie zaistniałych zaburzeń

2. zapewnienie prawidłowej czynności nerek -kontrola diurezy I wskaźników nerkowych -prowadzenie bilansu wodnego

-leki moczopędne -hemofiltracja -dializa pozaustrojowa

2. zapobieganie zakażeniom -właściwa pielęgnacja chorego -zachowanie zasad aseptyki i antyseptyki -osłona antybiotykowa

-leczenia zakażeń zgodnie z antybiogramem

2. żywienie chorych -intensywne żywienie pozajelitowe -uzupełnienie niedoboru witamin

70. Drogi zatruć:

" 0f. (Aj

u v

-pokarmowa

-skóra i błony śluzowe -oddechowa

-dotkankowa-naczynla krwionośne

Sposoby zatruć związane są z tym, czy są one samobójcze(samobójstwo lub zabójstwo), przypadkowe (omyłkowe) czy o charakterze zawodowym (tzw. Zatrucia zawodowe).

717 Rodzaje oparzeń:

-termiczne (bezpośrednie)

-słoneczne

-elektryczne

-chemiczne (np. oparzenie przewodu pokarmowego silnymi kwasami i zasadami)

Stopnie oparzeń:

1. - rumień powłok z dużą bolesnością

lla -powierzchowne - rumień powłok z miejscowym odwarstwieniem z powstaniem pęcherzy wypełnionych treścią surowiczą

||b -głębokie- rumień powłok z powstaniem gtębiej umiejscowionych pęcherzy wypełnionych treścią surowiczo-krwistą

3. - uszkodzenie pełnej grubości skóry wraz z tkanką podskórną, skórnych naczyń krwionośnych I Ifmfatycznych

4. - zwęglenie powłok z uszkodzeniem struktur położonych głebiej

Klasyfikacja ciężkości oparzeń: ( w % podane powierzchnie oparzenia; TBSA -% pow ciała)

-lekkie - oparzenie I lub II st. Poniżej 15% u dorosłych, poniżej 10% u dzieci lub III st Poniżej 5%

-średnie =ll st. 15-25% TBSA u dorosłych, 10-20% u dzieci lub oparzenie twarzy, rąk, oczu. uszu. krocza

-ciężkie= II st. Powyżej 25% u dorosłych i powyżej 20% u dzieci, lllst. Powyżej 10%

72. Rodzaje zatrućj

1. pokarmowe (leki, alkohol, detergenty, grzyby)

-zatrucie alkoholem: bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, osłabienie, bóle mięśniowe nóg, drgawki, niewydolność oddechowa;

-zatrucie morfiną i jej pochodnymi: pobudzenie, euforia, halucynacje, następnie niewydolność oddechowa i śpiączka, szpilkowate źrenice, zwiększone napięcie mięśniowe, częstość oddechów może wynosić 3-4 na minutę.

-zatrucie lekami - salicylany) aspiryna): nudności, wymioty, hiperwentylacja, hipertermia, drgawki, zaburzenia świadomości, objawy ulegają progresji i prowadzą do rozwoju niewydolności wielonarządowej;

-zatrucie lekami- fenotiazyny: objawy pozapiramidowe pod postacią ataksji i kurczów mięśniowych, hipotermia, leukopenia, żółtaczka, skaza krwotoczna, śpiączka;

-zatrucie środkami odurzającymi: zróżnicowane objawy- wzmożona aktywność, ożywienie, słowotok, wzmożone odruchy, bóle wieńcowe, bloki serca, niezdolność koncentracji, stany para psychotyczne, .krwawe oczy" (haszysz, marihuana), rozszerzenie źrenic, drżenia, podwyższenie ciepłoty ciała, skłonności do zamachów samobójczych, długotrwały rozpad osobowości (LSD);

-zatrucie środkami nasennymi: bóle głowy, zagubienie, podniecenie przechodzące często w delirium, obserwuje się zwężenie szpary powiekowej, zanik odruchów rogówkowych, w konsekwencji śpiączka i niewydolność oddechowa;

-zatrucie związkami fosfoorganicznymi (w nawozach syntetycznych): nudności, wymioty, kurczowe bóle brzucha, ślinotok, obfita wydzielina z dróg oddechowych, zaburzenia widzenia, bóle głowy, splątania, śpiączka;

-zatrucie grzybami: zaburzenia żołądkowe, uszkodzenia wątroby, żółtaczka, uszkodzenie nerek, występowanie skazy krwotocznej;

2. wziewne

-zatrucie tlenkiem węgla CO: objawy kliniczne zależą od czasu ekspozycji, niewielkie stężenia- bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia koordynacji i świadomości; ciężkie zatrucia- utrata przytomności z obrzękiem mózgu, wzmożone napięcie mięśniowe, szczękościsk, sztywność karku, hipertermia pochodzenia ośrodkowego;

-zatrucie związkami fosfoorganicznymi (mogą się też wchłaniać przez skórę);

-zatrucie kwasem: rozległe oparzenia chemiczne tkanek, zaburzenia ogólnoustrojowe w postaci kwasicy, zaburzeń elektrolitowych i ciężkiego wstrząsu, martwica denaturacyjna tkanek, obrzęk głośni lub chemiczne zapalenie płuc;

-zatrucie zasadą: objawy podobne jak w przypadku zatruć kwasami;

72. Wypadek drogowy.

Pamiętaj o zapewnieniu sobie bezpieczeństwa, sam nie możesz stwarzać sobie stanu zagrożenia

1. Zaparkuj przed miejscem zdarzenia celem zabezpieczenia miejsca i kierując koła w stronę pobocza, włącz światła awaryjne.

2. Nocą załóż na siebie coś jasnego lub przyczep sobie jakiś materiał odblaskowy i używaj latarki. Stosuj ogólne zasady bezpieczeństwa.

3. Wyślij świadków wypadku, aby ostrzegali nadjeżdżających kierowców oraz powiadomili policję, pogotowie ratunkowe.

4. Ustaw trójkąty ostrzegawcze lub światła w odpowiedniej odległości (wg kodeksu ruchu drogowego) od miejsca wypadku z obu stron.

Gdzie jest kierowca?

5. Wyłącz zapłon we wszystkich uszkodzonych pojazdach i jeśli potrafisz, odłącz akumulator. Zamknij dopływ paliwa w pojazdach z silnikiem Diesla i w motocyklach.

6. Ustaw pojazdy w stabilnym położeniu. Jeśli samochód stoi normalnie, zaciągnij hamulec ręczny, ytfącz bieg lub zablokuj koła, spróbuj zabezpieczyć pojazd przed przewróceniem się.

7. Rozejrzyj się, czy istnieją fizyczne zagrożenia. Czy ktoś pali papierosa? Czy w najbliższym otoczeniu są pojazdy z oznakowaniem wskazującym na niebezpieczny ładunek? Czy została zerwana napowietrzna linia energetyczna? Czy w pobliżu jest rozlane paliwo?

8. W wyniku zderzenia dochodzi do różnych obrażeń u kierowcy i pasażerów Szybko oceń stan poszkodowanych. Z samochodu wyciągaj ich tylko w niżej wymienionych sytuacjach: kiedy istnieje niebezpieczeństwo zapalenia się pojazdu, kiedy istnieje niebezpieczeństwo najechania na uszkodzony pojazd przez inny pojazd, lub kiedy potrzebna jest reanimacja poszkodowanego.

9. Zajmij się w pierwszej kolejności tymi, których życie jest zagrożone. Przeszukaj teren, żeby nie pozostawić ofiar rzuconych gdzieś dalej od miejsca wypadku, lub które same oddaliły się (szok powypadkowy).

10. Bezzwłocznie, jeśli jest potrzeba, przystąpić do reanimacji i opatrzyć obrażenia zagrażające życiu lub wyglądające niebezpiecznie. Jeśli to możliwe, zajmij się poszkodowanymi nie zmieniając ich pozycji (wyjątek - reanimacja).

11. Wstępnie zawsze zakładaj, że nastąpiło uszkodzenie kręgów szyjnych. Podtrzymuj rękami głowę i szyję ofiary, tak aby mogła ona swobodnie oddychać. W miarę możliwości obserwuj stale wszystkich poszkodowanych aż do nadejścia specjalistycznej pomocy.

72. ZABIEGI RESUSTYTACYJNE U NOWORODKA- str. 19 wytyczne 2010- podsumowanie.

75 ZACHŁYŚNIĘCIE -'fciało obce znaiduiace sle w drogach oddechowych *

Późne następstwa:

1. Niedrażność łagodna

Objawy:

-odpowie na zadane pytanie ‘Czy się zadławiłeś?’

-może kaszleć, mówić, oddychać

Przyczyna:

Ciało obce powoduje drażnienie ścian tchawicy i poszkodowany czuje duży dyskomfort, natomiast ciało obce nie powoduje znacznego zwężenia światła tchawicy Na tym etapie ważne jest obserwacja stanu takiego człowieka, ponieważ istnieje możliwość przejścia niedrożności łagodnej w ciężka, co dramatycznie zmienia stan poszkodowanego i wymusza wdrożenie zdecydowanego postępowania świadków zdarzenia.

Postępowanie:

Niedrożność łagodna nie wymaga udzielania pierwszej pomocy Drażnienie ścian tchawicy powoduje wywołanie silnego kaszlu, który generuje wysokie ciśnienie w drogach oddechowych, dzięki czemu ciało obce (np, kęs pokarmu) może zostać usunięte

NIE poklepujemy po plecach!

NIE każemy podnieść rąk do góry!

(powikłania)-Każde nasze działanie, które nie jest skoordynowane z fizjologicznym kaszlem, może tylko pogorazyć stan poszkodowanego, ponieważ ciało obce może ulec przemieszczeniu i spowodować całkowitą niedrożność tchawicy - wówczas sytuacja staje się dramatyczna, grozi wystąpieniem NZKI

Należy zachęcać do kaszlu, cały czas monitorując stan zadławionej osoby

Można także schylić głowę w dół - podpierając się jednocześnie jakiegoś przedmiotu, np krzesła - aby ciało obce w wyniku działania grawitacji i kaszlu, swobodnie opuściło organizm człowieka

2. Ciężka niedrożność dróg oddechowych

Przyczyna, obraz kliniczny:

Ciało obce może częściowo bądź całkowicie zamknąć światło dróg oddechowych, co powodu|a narastanie niedotlenienia organizmu. Szybkość postępowania niedotlenienia zależy od pozostałości wolnej przestrzeni do swobodnego przepływu powietrza podczas prób oddychania Ody ciało obce nie zamyka całkowicie światła dróg oddechowych, wówczas poszkodowany w większym, bądź mniejszym stopniu może wykonać efektywny oddech i utrata przytomności postępuje wolniej. Dlatego wytyczne postępowania, w ciężkiej niedrożności, różnicują się ze względu na stan przytomności

Gdy ciało obce częściowo zamyka światło dróg oddechowych, wówczas słychać świsty oddechowe, poszkodowany jest przytomny, czuje narastającą duszność i w odpowiedzi na pytanie 'Czy się zadławiłeś?’ twierdząco pokiwa głową Utrata przytomności będzie postępować proporcjonalnie do narastającego niedotlenienia. W tej sytuacji, gdy poszkodowany jest przytomny, świadek duszenia się, ma wystarczająco dużo czasu, aby pomóc takiej osobie, oczywiście, gdy szybko podejmie działania

Gdy ciało obce całkowicie zamyka światło dróg oddechowych, wówczas nie słychać odgłosów podczas prób oddychania (typowych dla niedrożności ciężkiej, częściowej), poszkodowany będzie próbował wszystkimi siłami nabrać powietrza, wówczas obserwuje się duże ruchy klatki piersiowej, pracę dodatkowych mięśni oddechowych (będą poruszały się mięśnie: brzucha, szyi, klatki piersiowej, skrzydełka nosa będą szeroko otwarte). Szybko narasta duszność, wraz z nią sinica i niedotlenienie organizmu. Poszkodowany szybko straci przytomność. Wyczerpujący się tlen w organizmie spowoduje NZK (nagłe zatrzymanie krążenia)!!! Na ratowanie życia w mechanizmie NZK są tylko 3- 4 minuty, dlatego szalenie ważna jest umiejętność udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanemu przez świadków zdarzenia !!!

1. Poszkodowany jest PRZYTOMNY

■może kiwać głową -pojawiają się świsty oddechowe -duże trudnoAci w oddychaniu Postępowania

Wykonaj 6 udarzań w okolicę międzyłopałkowa zgodnie z zasadami stań z boku i ku tyłowi za poszkodowanym

jedną rękę połóż na klatce piersiowej ratowanego i pochyl go do przodu, aby ciało obce mogfo swobodnie opuścić drogi oddechowe

wykonaj S energicznych uderzeń nasadą dłoni drugiej ręki w okolice nńędzytopatkową • po każdym uderzeniu skontroluj czy cięło obce nie wydostało się na zewnątrz

Ody w/w uderzenia nie pomogły wykonaj uciśmęć nadbrzusza zgodnie z zasadami

stań za ratowanym i obejmij go ramionami na wysokości nadbrzusza

jedną Z dłoni zaciśnij w pięść i umieść ją pomiędzy pępkiem a punktem łączenia się luków żebrowych z mostkiem

pochyl ratowanego do przodu

wolną ręką złap za zaciśniętą pięść I pociągnij do wewnątrz i ku górze

powtórz ucisk nadbrzusza 5 razy - po każdym uciśnięciu skontroluj czy ciało obce nie wydostało się na zewnątrz

Jeśli uciśnięcia nadbrzusza nie pomogły, przejdź do ponownych uderzeń w okolicę międzyłopalkową Naprzemiennie wykonuj uderzenia z uciśnięciami. po 5 razy, do momentu wydostania się ciała obcego Z dróg oddechowych lub do momentu utraty przytomności przez duszącą się osobę

! Uwagi dotyczące małych dzieci - przeczytaj konieczne!

wykonywanie ucisku nadbrzusza może powodować uraz narządów jamy brzusznej, zwłaszcza u dzieci, ponieważ pięść dorosłego człowieka jest duża, a przestrzeń miejsca ucisku jest stosunkowo niewielka oraz narządy jamy brzusznej, np. wątroba, wystają poza łuki żebrowe i mogą ulec bezpośredniemu uciskowi i urazowi

każdy poszkodowany leczony poprzez ucisk nadbrzusza powinien zgłosić się do lekarza - dorosły także

u bardzo małych dzieci (powyżej 1 roku życia) należy adekwatnie zmniejszyć się usicku na nadbrzusze

Priorytetem postępowania Jest usunięcie zalegającego ciała obcego, nawet kosztem odniesienia ewentualnych urazowi

2. Poszkodowany jest NIEPRZYTOMNY

Objawy:

-nieprzytomny !!!

-nie oddycha II!

Postępowanie:

Gdy poszkodowany straci przytomność (jesteś tego świadkiem i wiesz, że się dusił z powodu ciała obcego).

ułóż go na ziemi

natychmiast wezwij pomoc, lub przekaż tę czynność innej osobie rozpoczn^RKO od mom^hftl Uttslfanła klatki ptfersfowej

przed wykonaniem oddechu ratowniczego sprawdź - za każdym razem - czy nie widać ciała obcego w jamie ustnej - w wyniku wykonywania uciśnięć klatki piersiowej mogło się ono przemieścić ku przodowi

lUsuwanie ciała obcego "na ślepo"!

NIE wolno usuwać ciała obcego jeśli się go nie widzi w jamie ustnej! wsadzając własne palce można spowodować wymioty może dojść do przygryzienia palców przez poszkodowanego usuwać można tylko te ciała obce, które widać!

po każdej próbie uderzenia w okolicę międzyłopatkową, uciśnięciu nadbrzusza lub przed wykonaniem oddechu ratowniczego należy skontrolować czy ciało obce nie opuściło dróg oddechowych.

76. Rodzaje ciał obcych:

-ciało stałe (kęs jedzenia, mały element zabawki)

-płynTnapój, woda)

Profilaktyka:

-nierozmawianie podczas jedzenia (wtedy nagłośnia zamyka światło tchawicy)

-zabezpieczenie drobnych elementów zabawek przed najmłodszymi -zachowanie zasad bezpieczeństwa podczas kąpieli -spożywanie jedzenia i picie płynów w pozycji fizjologicznej

76. Stan ogólny pacjenta:

Nagle, zazwyczaj podczas jedzenia, pacjent krztusi się, przestaje oddychać, sinieje i traci przytomność Przy całkowitym zatkaniu dróg oddechowych po kilku minutach dochodzi do zatrzymania akcji serca i do śmierci. W łagodniejszych przypadkach występuje tylko nasilony, uporczywy kaszel i duszność, bez utraty przytomności.

Rola odruchów obronnych: kasłanie pomaga pozbyć się elementów z dróg oddechowych, zachęcamy do kaszlu.

76. Zadzierzgniecie- mechanizm śmierci, postępowanie na miejscu zdarzenia

^Wierzgnięcie (fcc .strangulatio) - termin z zakresu kryminał i określający

specyficzny rodzaj zagardlenia. w którym ucisk na narządy szyi wywiera pętla zaciskana ręcznie przez człowieka?

W przypadku zadzierzgnięcia następuje:

• - zamknięcie żył szyjnych

• - zaburzenie odpływu krwi z mózgu

• * silne przekrwienie twarzy

• - nagłe i ostre niedotlenienie OUN-u

• - utrata przytomności, drgawki

• - oddanie moczu i kału

• - uraz rdzenia spowodowany ciężarem ciała powieszenie się Postępowanie:

• odcięcie sznura, ochrona przed upadkiem ciała oraz dodatkowymi urazami,

• schemat ABC, w przypadku braku oddechu i krążenia wykonujemy reanimację, w uzasadnionych przypadkach intubujemy,

• możemy spotkać się ze wstrząsem neurogennym.

• zabezpieczamy kręgosłup w odcinku szyjnym kołnierzem Schantza,

• wykonujemy badanie fizykalne, neurologiczne;

• zabezpieczenie dostępu żylnego

• w przypadku hipotensji- płynoterapia oraz aminy katecholowe

• ułożenie chorego w odpowiedniej pozycji na twardej desce

• transport chorego karetką do szpitala

76. Zamartwica noworodków- przyczyny, postępowanie, znaczenie skali Apgar:

Zamartwica jest to ciężka niewydolność krążeniowo-oddechowa u płodu lub noworodka. Jest ona jedną z najczęstszych przyczyn zgonu płodów i noworodków. W większości przypadków zamartwica okołoporodowa wynika z warunków prowadzenia porodu, związana jest z warunkami powstałymi końcowym etapie życia płodowego. Ryzyko zamartwicy zwiększa się w przypadku porodu przedwczesnego, ponieważ układ oddechowy wcześniaków jest niedojrzały.

Zamartwica może być też wynikiem :

• zakażenia wewnątrzmacicznego,

• krwawienia ciężarnej,

• zatrucia tlenkiem węgla,

• nieprawidłowego ułożenia płodu,

• owinięcia pępowiny wokół płodu,

• wad układu oddechowego, wad układu krążeniowego,

• wad serca,

• uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego,

• urazy porodowe (zamartwica okołoporodowa),

• niewłaściwie prowadzona akcja porodowa,

• brak przygotowania rodzącej do porodu.

Skala Apgar - skala używana w medycynie w celu określenia stanu noworodka zaraz po porodzie w 13., 5. i 10. minucie życia.

| Cecha	0 punktów	1 punkt	2 punkty
A	j Appearance (Skin color) ! kolor skóry	i sinica całego ciała	j tułów różowy, sinica j części dystalnych I całe ciało różowe | kończyn
¡P	! Pulse	j niewyczuwalny	1 <100 i >100

puls/na min.

kaszel lub kichanie

I grymas twarzy

hrnk

I o

Grimace (Reflex irritability)

roakcja na bodAce (tip. wpni wadzenie cownikn do nosa)

i R

Activity (Muscle tone) napięcie mięśni Respiration oddychanie

brak napięciu, wiol kość ogólna

brak oddechu

1. napięcie obniżone, ¡ zgięte kończyny

wolny i nieregularny napięcie prawidłowe, samodzielne ruchy

głośny płacz

Wynik:

• 10 9 noworodek w dobrym stanie

• 8 7 zmęczenie porodom

• 6 4- zamartwi ca średniego stopnia (sina)

• 3--0 ~ zamartwica ciężka (blada)

76. Zapalenie krtani u dzieci- objawy, metody postępowania

Zapalenie krtani manifestuje się w okresie przeziębienia lub infekcji grypowej. Etiologia wirusowa. Błona śluzowa jest przekrwiona i ulega obrzękowi. Objawy: podwyższona temperatura, dreszcze, pieczenie, ból, kaszel, chry pka, duszności, objawy stridoru krtaniowego. Nasilone objawy prowadzą do leczenia szpitalnego: tłenoterapia. intubacja/ tracheotomia.

76. Zasady monitorowania czynności życiowych u chorych nieprzytomnych:

Jeżeli chory oddycha: pozycja boczna ustalona + sprawdzenie drożności dróg oddechowych Jeżeli chory nie oddycha: od razu przyjąć że nie ma krążenia !!! (resuscytacja) każdy nieprzytomny na plecach jest w niebezpieczeństwie.

76. Zasady opatrywania ran na miejscu wypadku:

Rozpoznać rodzaj krwawienia: żylne, tętnicze, włośniczkowe. Postępowanie przy krwawieniu zewnętrznym: ABC, wezwać pomoc, odsłonić ranę, ocenić głębokość i położenie, sprawdzić obecność ciał obcych, założyć jałowy opatrunek na całą powierzchnię i ucisnąć, zabandażuj ( nie za mocno)- bandaże elastyczne tyłko w zagrożeniu wykrwawieniem!!! Sprawdź: cechy wstrząsu, ABC, tętno poniżej opatrunku

76. Zasady postępowania z chorym nieprzytomnym:

Badanie fizykalne: ustalić ogólny stan chorego, ocenić czynności życiowe, ocenić zabarwienie skóry, temperaturę ciała, ślady urazów, zapach alkoholu, acetonu, zbadać głowę, reakcję źrenic na światło, osłuchiwać serce, sprawdzić pery stal tykę, przeprowadzić badanie neurologiczne. Zebrać wywiad.

Pytanie 81 i 83 się zazębiają!?!

76. Zasady resuscytacji noworodków;

• Zbadać reakcję u dziecka,

• Wezwać pomoc

• Udrożnić drogi oddechowe,

• Ocenić oddychanie- jeżeli oddycha: pozycja bezpieczna, jeżeli nie:2 wdechy ratownicze

• Sprawdzić oznaki krążenia: jeżeli stwierdzi się oznaki krążenia: kontynuować oddechy rat., jeżeli nie stwierdza się oznak krążenia:

• Pośredni masaż serca ze sztuczną wentylacją

76. Zasady segregacji rannych na miejscu wypadku:

Triage - system START (fr. triage - segregowanie, sortowanie) - system START w medycynie ratunkowej umożliwiający służbom medycznym segregacje rannych w wypadku masowym w zależności od stopnia ich poszkodowania oraz rokowań na przeżycie kolejnych 24 godzin.

W systemie START (Simple Triage And Rapid Treatment) wyróżniamy cztery kolory (opaski/plakietki) przyznawane poszkodowanym na miejscu zdarzenia w zależności od stanu ich zdrowia i poniesionych obrażeń. Podział na określone grupy wygląda następująco:

• czarny (poniżej 4 pkt. SCU) - brak oddechu i tętna,

• czerwony - transportować w pierwszej kolejności.

• żółty - transportować w drugiej kolejności,

• zielony - transportować jako ostatni.

System segregacji medycznej START ma za zadanie umożliwić przeżycie jak największej liczbie osób z grona poszkodowanych. W przypadku wypadków masowych najgorffią rzeczą jest zararanie pierwszej rannej napotkanej osoby do szpitala, ponieważ może ona być ranna w takim stopniu, że nie przeżyje 24 godzin lub, wprost przeciwnie, może poradzić sobie bez specjalistycznej opieki medycznej, której z kolei mogą wymagać inne ranne osoby.

W Polsce standardy postępowania w zdarzeniach masowych i prowadzenia segregacji ma jedynie Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, ^Który stosuje zmodyfikowaną wersie systemUySTART. W, przypadku,_—gdy segregację pierwotną prowadzą osoby nie będące lekarzami, osoby bez tętna i oddechu otrzymują kolor żóny, a decyzja ta jest weryfikowana w segregacji wtórnej przez personel slricte medyczny pod nadzorem lekarzy.

76. Zasady sztucznej wentylacji płuc:

Wskazania : w badaniu gazometrycznym krwi tętniczej PaC02>50mmHg pH<7,30. Wstępne parametry respiratora: 12-16 oddechów/min., obj. Oddechowa 10-12ml/kg, stężenie tlenu 100%. Zapewnienie dostępu do 2 żył obwodowych.

Leczenie przyczynowe: zaopatrzenie urazu klatki piersiowej (drenaż jamy opłucnej), leczenie infekcji dróg oddechowych, podawanie leków rozszerzających oskrzela, leki moczopędne w zastoinowej niewydolności krążenia.

76. Zasady unieruchamiania złamań:

Unieruchomienia dokonujemy w obrębie dwóch sąsiadujących stawów. Zapewniamy stałą stabilizację złamanej kończyny- uniemożliwiamy jej ruch tym samym zmniejszamy ból i zapobiegamy przemieszczaniu się odłamków

76. Zasady wykonywania płukania żołądka u pacjenta nieprzytomnego:

U chorych nieprzytomnych zabieg płukania żołądka przeprowadza się zawsze niezależnie od czasu jaki upłynął po zatruciu. Wpierw wykonuje się intubację dotchawiczą wraz z mankietem uszczelniającym. Płukanie: jMąjent na lewy bok. płukamy ogrzaną wodą dzięki założonemu zgłębnikowi aż do uzyskania czystych po phi czy ni Następnie podajemy środki zapobiegające wchłanianiu się trucizny (tanina, skrobia, paiaiina, węgiel _ł aktywny).«

Pierwsza pomoc polega na unieruchomieniu nogi. Można do tego wykorzystać drugą nogę jako szynę. Należy obydwie nogi związać razem, stopy także Można do tego użyć dwóch kijów, jeden powinien być krótszy. Krótszy kij musi sięgać od pachwiny do pięty, długi - od pachy do pięty. Oba kije należy związać z sobą, dodatkowo wiążąc także obydwie stopy.

Leczenie: operacyjne, w celu przywrócenia choremu sprawności sprzed wypadku. Stosowane wcześniej leczenie zachowawcze, tzn. wyciągi, opatrunki gipsowe, powodowało zbyt dużo śmiertelnych powikłań w związku z długotrwałym leżeniem w łóżku. Operacje pozwalają uniknąć śmierci w wyniku powikłań I szybko przywrócić sprawność.

TRYB LECZENIA:

• leczenie w trybie względnie pilnym,

• w czasie transportu do szpitala wskazane jest stosowanie łagodnego wyciągu złamanej kończyny, co zmniejsza dolegliwości: prowizoryczny wyciąg można potem utrzymać w łóżku, pod warunkiem zapewnienia kontroli ukrwienia i stanu skóry.

LECZENIE OGÓLNE:

• ogólna ocena internistyczna, tak aby przed operacją można było doprowadzić pacjenta do względnie najlepszego stanu ogólnego,

• prawie zawsze wskazana jest interwencja operacyjna: długie okresy unieruchomienia w łóżku źle znoszą zwłaszcza pacjenci w podeszłym wieku,

• należy dbać o ochronę miejsc narażonych na ucisk i powstawanie odleżyn, szczególnie okolicy krzyżowej, pięt i kostek.

POSTĘPOWANIE CHIRURGICZNE:

• w złamaniach szyjki kości udowej stosuje się endoprotezy stawu biodrowego lub zespolenie za pomocą gwoździowania,

• w złamaniach przezkrętarzowych mają zastosowanie gwoździe, śruby i płytki kątowe,

• w złamaniach podkrętarzowych stosuje się gwóźdź z długą płytką kątową, specjalną śrubę biodrową zakładaną śródszpikowo.

Pyt.89: Zartuda lekami u dzieci: Zatrucia lekami i ksenobiotykami w pediatrii, a szczególnie u dzieci poniżej 7-go roku życia, stwarzają często trudności diagnostyczne i terapeutyczne. Z uwagi na niewykształcone w pełni układy enzymatyczne procesów detoksykacyjnych, większą wrażliwość narządową, oraz często brak literaturowych danych na temat dawek toksycznych i Ietalnych dla danego ksenobiotyku w odniesieniu do dzieci, prognozowanie przebiegu zatrucia i samo leczenie może nastręczać szereg trudności. Równie istotnym problemem jest znaczna chwiejność homeostazy ustrojowej - w tym gospodarki wodno- elektrolitowej - i mniejsze możliwości kompensacyjne stanów kwasiczych lub zasadowiczych. Celem przeprowadzenia zabiegu płukania żołądka w przypadku zatruć drogą pokarmową jest usuniecie zalegającego ksenobiotyku i zahamowanie jego dalszego przemieszczania do jelita cienkiego, oraz wchłaniania do krwiobiegu. Zabieg ten uważany był do niedawna za jedną z pierwszych i podstawowych czynności terapeutycznych u pacjenta podejrzanego o przyjęcie trucizny drogą doustną. W ostatnich latach pojawiło się jednak szereg publikacji zwracających uwagę na niebezpieczeństwa i powikłania tego zabiegu, a niekiedy podważające jego celowość. Według aktualnych standardów należy Indywidualnie ocenić potrzebę wykonania zabiegu i zbadania przeciwwskazań, a w przypadku decyzji wykonania zabiegu ciągłe monitorowanie jego przebiegu, tj. prowadzenie bilansu płynów I elektrolitów.

Profilaktyka: trzymanie leków w miejscach niedostępnych dla dzieci.

Pyt.94: OSTRY ZAWAŁ MIĘŚNIA SERCOWEGO: martwica komórek w określonym obszarze serca- spowodowana zachwianiem równowagi pomiędzy wielkością przepływu wieńcowego a zapotrzebowaniem mięśnia sercowego na tlen. Często jest powikłaniem choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego. Niedotlenieniu mięśnia sercowego sprzyja: patologia naczyń wieńcowych, nadciśnienie tętnicze, otyłość, zaburzenia gospodarki lipidowej i węglowodanowej oraz brak aktywności fizycznej i palenie tytoniu.

Objawy kliniczne obserowowane w postaci bólowej zawału- ostry piekący i ściskający ból pojawiający się w spoczynku(za mostkiem i promieniuje do ramion, zuchtfy, szyi i pleców).Dodatkowo: lęk, duszność, omdlenie, zaburzenia rytmu serca, wstrząs i zaburzenia świadomości.

Postać: gastryczna, neuralgiczna i zawał bezbólowy.

Zawał pełnościenny^ martwica mięśnia sercowego na całej grubości.

P=°- '* ^,r-;— v

Zawał niepełno ścienny- warstwa podwsierdziowa.

W efekcie zmian martwiczych uwalniane są enzymy komórkowe- oznaczanie ich aktywności w surowicy służy do celów diagnostycznych. Dodatkowo badania radioizotopowe- świeże ogniska martwicy.

Postępowanie: unieruchomienie chorego i zapewnienie mu spokoju, zapewnienie dostępu do żyły obwodowej, badanie tętna na tet. obwodowej, nadzowoanie stanu drożności dróg oddechowych i wydolności oddychania. Podawanie tlenu, podjęzykowo nitrogliceryna, leki przeciwbólowych i uspokajających oraz transport szpitalny.

Tabelka ksiazka

Pyt.90: Zatrucia pokarmowe: ksiazka

Ostre zatrucia są powodowane wchłanianiem się trucizny z przewodu pokarmowego, ale może ona również przeniknąć przez skórę, błony śluzowe i drogi oddechowe lub przez naczynia krwionośne.

Pyt.99: Zwichnięcia: ksiazka

Pyt. 93: Zatrucie tlenkiem węgla: ksiayka

Pyt.96: Złamanie konczyny: ksiazka

Pvt. 95; Zespół Mendelsonai .typ chemicznego zapalenia płuc spowodowany aspiracją treści żołądkowej do drzewa oskrzelowego i płuc. Najczęstszą postacią jest zachłystowe zapalenie płuc (zespół Mendelsona) rozwijające się po dostaniu się do płuc treści żołądka chorego.

Czynnikami patogenetycznymi są bakterie jamy ustnej i gardła, kwas solny z żołądka oraz niestrawione resztki pokarmowe. Może pojawić się u chorych nieprzytomnych, zwłaszczsreanimowanych lub po płukaniu żołądka. Często występuje w zatruciu etanolem. Typowe objawy to sinica, przyspieszony oddech(fac/?ypnoS), przyspieszona akcja serca (tachykardia), trzeszczenia u podstawy płuc Chory jest niedotleniony, w późniejszym okresie dołącza gorączka I kaszel z wykrztuszaniem resztek pokarmowych lub ropnej plwociny.

Leczenie: Chory musi zostać zaintubowany, a zachłyśniętą treść należy odessać. Podaje się tlen oraz antybiotyki o szerokim zakresie działania, zwłaszcza na organizmy beztlenowe (penicylina G, metronidazol, klindamycyna).W celu zapobieżeniu wystąpienia zachłystowego zapalnie płuc u chorych nieprzytomnych należy układać Ich na boku lub w ułożeniu Trendelenburga, podaje się również profilaktycznie antybiotyki.

Pvt. 97:Złamanie kości ramiennei

Złamanie mote wystąpić w części bliższe] (w obrębie głowy i szyjki ramieniowej), w części środkowe] oraz w okolicy stawu łokciowego.

Złamania bliższego końca kości ramlenne]

Występują często u starszych osób. Znajdują się na trzecim miejscu po złamaniu kości promieniowej i szyjki kości udowej. Do złamań dochodzi przy upadku na wyciągniętą obronnie rękę. Występują wówczas ból i obrzęk barku, trudności w wykonywaniu ruchów.

Pierwsza pomoc. Postępowaniem z wyboru na miejscu złamania jest unieruchomienie kończyny, najlepiej przez przybandażowanie do klatki piersiowej lub unieruchomienie na szynie Kramera.

Leczenie. Najczęściej zachowawcze i ambulatoryjne.

Złamania części środkowej (trzonu)

Zdarzają się u osób dorosłych, po urazie bezpośrednim. Są to złamania wieloodłamowe lub po urazie pośrednim, przy upadku na zrotowaną kończynę.

Rozpoznanie jest łatwe, występują bowiem ból, obrzęk i deformacje ramienia. Niekiedy złamaniom tym może towarzyszyć uszkodzenie nerwu promieniowego, charakteryzujące się brakiem czynnego wyprostu nadgarstka i stawów śródręczno-palcowych oraz zaburzenie czucia po grzbietowej stronie palców.

Pierwsza pomoc. Przy udzielaniu pierwszej pomocy należy zwrócić uwagę na ruchy nadgarstka i palców rąk oraz dobre unieruchomienie odłamów za pomocą szyny Kramera czy przybandażowania kończyny do klatki piersiowej przy zgiętym stawie łokciowym.

Leczenie. Złamanie to najczęściej wymaga leczenia operacyjnego.

Złamania w pobliżu stawu łokciowego

Występują najczęściej u dzieci. Stanowią one 60% wszystkich urazów tej okolicy u dzieci. Zarówno złamanie, jak i duży krwiak prowadzić mogą do zaburzeń krążenia krwi. Przy długo trwającym zaburzeniu krążenia wystąpić może przykurcz niedokrwienny prowadzący do ciężkiego kalectwa.

Pierwsza pomoc. W postępowaniu należy zwrócić uwagę na silną bolesność, obrzęk i zasinienie

palców oraz zaburzenie osi stawu łokciowego. Po dobrym unieruchomieniu odłamów na szynie, przybandaźowanlu kończyny do tułowia konieczny jest szybki kontakt z lekarzem specjalistą, U dorosłych najczęściej stwierdza się złamania śródstawowe, wymagające leczenia operacyjnego z anatomicznym odtworzeniem powierzchni stawowe).

PYT.98: ZŁAMANIE KOŚCI UDOWEJ:

Pyt.91: Zatrucia wzlewne: Zatrucie gazami: (wziewne-oddechowe) wyprowadzić lub wynieść na ¿wieże powietrze posadzić, rozluźnić odzież w razie potrzeby RKO zapewnić spokój i ciepło