PODSTAWY PIELĘGNIARSTWA

Wykład 7: Standardy w praktyce pielęgniarskiej Ewa Wiśniewska JAKOŚĆ

Zespół cech produktu lub obsługi, które wpływają na ich zdolność do zaspokojenia określonej potrzeby; spełnienie wymagań klienta JAKOŚĆ W OCHRONIE ZDROWIA stopień w jakim każda usługa świadczona pacjentowi, dostarczana zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, podnosi prawdopodobieństwo uzyskania pożądanego wyniku opieki i redukuje prawdopodobieństwo niepożądanych następstw JAKOŚĆ-niski poziom-średni poziom -wysoki poziom Niższy lub wyższy stopień w skali wartości, który można określić przez porównanie z normami zalecanymi lub uważanymi za najlepsze JAKOŚĆ -RÓŻNICA MIĘDZY JAKOŚCIA POŻĄDANĄ A OSIĄGNIĘTĄ Do medycyny kategorię jakości wprowadził Hipokrates z Chios „Primum non nocere” było wyrazem troski o jakość Przysięga Hipokratesa, zasada primum non nocere i późniejsza etyka lekarska poruszają zawsze problem jakości wykonywanej pracy. Nowoczesna ewaluacja i ochrona jakości czerpała swój główny impuls z chirurgii. W 1863 roku F. Nightingale w swojej pracy pt.: „Propozycja polepszenia statystyki operacji chirurgicznych„ skonfrontowała różne operacje z ich wynikami i wsparła zastosowanie tego statystycznego instrumentu do oceny poziomu jakości opieki w szpitalach.W 1914 r. Codman w Massachusetts opracował model ankiety dla pacjentów w rok po operacji. Zarządzanie jakością jest podejściem, w którym jakości nadaje się pierwszeństwo przed innymi kwestiami przed innymi kwestiami we wszystkich decyzjach kierowniczych Zasady zarządzania jakością: - jakość nie jest tylko problemem specjalistów - wymagana jest integracja ludzi na wszystkich szczeblach organizacyjnych - koncentracja jest na zaspokojeniu potrzeb i wymagań każdego klienta

- zmniejszenie kosztów, przez właściwe wykonywanie zadań / bez powtórek/

- doskonalenie jakości przy kontroli kosztów Umiejętności techniczne i analityczne, filozofia organizacji, umiejętności interpersonalne, struktura organizacyjna KLIENCI=PACJENCI- najważniejszymi osobami w każdej działalności - nie są zależni od nas, to my jesteśmy zależni od nich - nie zakłócają naszej pracy są jej celem - są częścią naszej organizacji a nie osobami z zewnątrz

- bez nich nie byłoby nas Mechanizmy zapewnienia jakości

- licencjonowanie zawodu /prawo wykonywania zawodu/

- akredytacja zakładów opieki zdrowotnej Norma ISO 9001:2000

Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna – utworzona w 1947r. zrzesza 100 krajów. Zajmuje się tworzeniem międzynarodowych standardów w różnych dziedzinach działalności naukowej, technicznej ekonomicznej Akredytacja - ocena bezstronnej agendy akredytacyjnej, wydającej stosowne świadectwo

CEL:

rozpoznanie zakładów oferujących świadczenia o najwyższej jakości zademonstrowanie przez zakład swojej wartości pobudzenie pracowników do działania na rzecz jakości Akredytacja - zewnętrzny proces oceny, który dotyczy instytucji opieki zdrowotnej dobrowolnie poddających się ocenie opartej na określeniu stopnia zgodności z wcześniej znanymi standardami akredytacyjnymi, wykonywanej przez bezstronną i niezależną w decyzjach profesjonalną placówkę akredytacyjną, która przyznając akredytację wydaje stosowne świadectwo ZALETY

- stymulacja poprawy jakości opieki nad pacjentem,

-zwiększanie zaufania społecznego do szpitala,

- wspieranie edukacji personelu, podnoszenie kwalifikacji,

- poprawa strategii marketingu,

- pomoc w uzupełnieniu źródeł finansowania,

- zwiększenie dostępności do opieki,

- kreowanie trendów w opiece zdrowotnej,

- identyfikacja szpitali najlepszych i korzystanie z ich wiedzy i doświadczeń, - popularyzacja dobrych wzorów organizacyjnych,

- redukcja kosztów, zwiększenie efektywności ,umożliwienie klientowi lepszego wyboru w zaspokajaniu jego oczekiwań,- ułatwianie pozyskiwania pożyczek (kredytów), - zawierania kontraktów,- sprzyjanie konkurencyjności szpitali, - rozwijanie inicjatyw wewnątrzszpitalnych ,- aktywizacja działania zespołowego JAKOŚĆ W ZAKŁADZIE OPIEKI ZDROWOTNEJ

Zespół ds. jakości

Pacjent w centrum uwagi Stałość celów Reagowanie na zmianę Pełnomocnik ds. jakości Wykształcenie pracowników Zaangażowanie pracowników Organizacja pracy- wybór obszarów dla poprawy jakości- formułowanie standardów- wybór kryteriów- koordynowanie wdrażania standardów- kontrola realizacji standardów- ocena uzyskanych wyników

OBSZARY DZIAŁANOŚCI ZESPOŁU DS. JAKOŚCI Poziom strategiczny

• Księga jakości: polityka i cel , spis procedur Poziom taktyczny

• Dokumenty opisujące działania poszczególnych komórek

Poziom operacyjny

• Instrukcje, plany• Opis sposobu realizacji działań Procedury Pielęgniarskie wg Donabedian wg Wilson struktury procesy wynik i wyniki metody wkład ,ludzie ,wyposażenie środowisko praktyka zawodowa satysfakcja pacjenta, pracowników, dowody w dokumentacji JAKOŚCI USŁUG MEDYCZNYCH WYMAGA REALIZACJI DZIAŁAŃ PLACÓWKI MEDYCZNEJ W KILKU PODSTAWOWYCH SFERACH: Sfera techniczna – poziom stosowanych technologii w urządzeniach diagnostycznych oraz innych sprzętach stosowanych w trakcie leczenia. Z punktu widzenia pacjenta – to czy krzesło na którym czeka na zabieg jest wygodne, jaki jest wystrój wnętrza, pomieszczeń, ubiór personelu.

Sfera zarządzania i sfera ekonomiczno-administracyjna –dotyczą z jednej strony oddziaływania pracowników (gospodarowania zasobami ludzkimi placówki), z drugiej natomiast efektywnego, wydajnego wykorzystywania zasobów w ramach limitów i dyrektyw ustalonych przez organizacje kupujące usługi oraz władze administracyjne .Sfera marketingu – to dostosowanie organizacji do oczekiwań i potrzeb odbiorcy.

CZYNNIKI DETERMINUJĄCE JAKOŚĆ USŁUG ZDROWOTNYCH

Opinia lekarska i pielęgniarska,

Świadczenia hotelarskie,

Opinia publiczna dot. danego szpitala,

Zarządzanie,

Współpraca,

Plan realizacji,

Zaopatrzenie .Opinia lekarska i pielęgniarska

- właściwa jakościowo i terminowo odpowiednia diagnostyka, terapia i opieka pielęgniarska,

- odpowiednio udokumentowana, analiza czasu trwania i rezultatów poszczególnych działań,

- fachowa kompetencja lekarzy, personelu pielęgniarskiego, fizykoterapeutów itp. .,rodzaj i zakres zabiegów lekarskich i pielęgniarskich,

- udział pacjentów w podejmowaniu medycznych decyzji,

- przebieg, czas trwania względnie rezultat

Zabiegów Świadczenia hotelarskie - wyposażenie szpitala,- uprzejmość personelu- czystość pomieszczeń,- wyposażenie pokojów pacjentów- godziny budzenia i odwiedzin,godziny posiłków,- ilość dań do wyboru .Opinia publiczna dot. danego szpitala- opinia publiczna,- stopień znajomości lekarzy przez pacjentów- szczególne osiągnięcia w leczeniu,- specjalistyczne diagnozy i terapia- specjalne techniki pielęgnacyjne,- jakość opieki pielęgniarskiej,- wyposażenie w sprzęt i urządzenia,świadczenia lekarskie .Zarządzani- struktura zarządzania,- kwalifikacje kadry kierowniczej- komunikowanie się w ramach kierownictwa,- postępowanie kierownictwa,- zakres kierowani- organizacja,- atmosfera w zakładzie. Współpraca - komunikacja i współpraca w ramach kolegialnego kierownictwa i między różnymi grupami zawodowymi w szpitalu,- komunikowanie się z pacjentami i ich pełnomocnikami (rodzinami), oraz z lekarzami kierującymi pacjentów do szpitala, - jakość komunikacji tzn. rodzaj, treść, kompletność i szybkość informacji ,unikanie podwójnych badań . Plan realizacji- koordynacja strumienia informacji od- przyjęcia pacjenta do zwolnienia,- zarządzanie ruchem pacjentów,- organizacja procesu diagnostyki i leczenia .Zaopatrzenie świadczenia z zewnątrz, jak np. planowanie i utrzymanie czystości, analizy laboratoryjne etc. JAKOŚĆ W USŁUGACH MEDYCZNYCH MOŻNA ROZPATRYWAĆ UWZGLĘDNIAJĄC PODZIAŁ NA 3 PODGRUPY :Jakość w rozumieniu personelu, Jakość w rozumieniu pacjenta, Jakość według instytucji finansujących KLASYFIKACJA PODMIOTÓW MONITORUJĄCYCHJAKOŚĆ USŁUG ORAZ INNYCH ŹRÓDEŁ INFORMACJI NA TEMAT JAKOŚCI USŁUG Podmioty monitorujące jakość

Źródła informacji

Wewnętrzne:

-Komórka ds. jakości

Wewnętrzne:

-Personel medyczny

-Personel wspomagający

-Personel administracyjno-techniczny

-Pacjenci

-Odwiedzający

Zewnętrzne:

-Komisja akredytacyjna

-Audytorzy ISO

-Inne wyspecjalizowane firmy audytorskie

Zewnętrzne:

-Potencjalni pacjenci

-Byli pacjenci

-Eksperci zewnętrzni

STANDARD

- profesjonalnie uzgodniony poziom wykonawstwa jakiegoś działania, stosownie do grupy ludzi, który jest osiągalny, mierzalny, pożądany. - wzorzec, do którego aktualna praktyka jest porównywana STANDARD wzór norma usług ,wzorzec, efektywny poziom minimum satysfakcjonujący realizatora i odbiorcę ,zbiór wymagań

STANDARDY – to wyznaczniki jakości opieki zdrowotnej chroniące przed usługami o niskiej jakości oraz świadczonymi przez osoby niekompetentne MOTYWY STOSOWANIA STANDARDÓW- możliwość obiektywnej oceny jakości pracy,- niwelowanie rozbieżności w sposobach postępowania lub częstotliwości wykonywania określonych procedur,- możliwość rozwiązania problemów powszechnie występujących,- możliwość istotnego wpływu na wynik pracy,- wprowadzanie zmian stosownie do potrzeb,- możliwość pomiaru, oceny i monitorowania Procesów .Standard praktyki pielęgniarskiej Zbiór wymagań, norm, które określają uzgodniony, możliwy do realizacji poziom wykonywania praktyki pielęgniarskiej, jaki został ustanowiony w celu zapewnienia praktyki pielęgniarskiej .STANDARD POWINIEN BYĆ :osiągalny, możliwy do obserwacji, celowy, wymierny i zrozumiały TRAFNY- dostosowany do współczesnej praktyki i oparty na faktach,

ZROZUMIAŁY – dla wszystkich uczestników procesu,

MIERZALNY- określony wynik można mierzyć jakościowo i ilościowo,

BEHAWIORALNY- można obserwować jego ewaluację, w jasny sposób opisać działania i zamierzenia,

OSIĄGALNY- realistycznie dostosowany do możliwości oddziału, przychodni, szpitala, możliwy do realizacji .Funkcje standardów- regulacyjna – regulują działanie ludzi, wskazują jak ma być- informacyjno-motywacyjna – pozwalają na wskazywanie różnic między stanem osiągniętym a pożądanym Zasady budowania standardów

- są opracowywane przez praktyków oraz przez

nich kontrolowane

- w proces standaryzacji powinien być włączony

cały zespół, konieczne jest zespołowe dzialanie

- powinien być skoncentrowany na pacjencie - są opracowywane do konkretnej sytuacji

- ustalone są na poziomie możliwym do ustalenia PRZY BUDOWANIU STANDARDÓW UWZGLEDNIA SIĘ

Obowiązujące przepisy regulujące praktykę zawodową (Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej, rozporządzenia MZ)Realne warunki funkcjonowania służby zdrowia w Polsce (zakres opieki, organizacja, zasady finansowania)Kompetencje pielęgniarki pracującej na różnych stanowiskach (określone kwalifikacje, uprawnienia) Przyjęte zasady postępowania wypracowane na podstawie badań naukowych, stanowiących racjonalną podstawę praktyki w zawodzie Przyjęte zasady etyki zawodowej .I GRUPA – ze względu na tematykę - standardy praktyki w p.o.z.,- standardy pracy pielęgniarki w poszczególnych specjalnościach,

- standardy opieki pielęgniarskiej,- standard postępowania pielęgniarskiego.

II GRUPA – ze względu na zasięg

- ogólne,

- szczegółowe,

III GRUPA – wg Z. Kawczyńskiej-Butrym

- standardy zadaniowe,

- standardy realizacji,

- standardy wynikowe,

IV GRUPA – ze względu na cel zastosowania

- standardy opieki,

- standardy edukacji,

- standardy jakości opieki,

- standardy wyposażenia,

- standardy etyki zawodowej .Standardy mogą dotyczyć:

1/ Ogólne standardy – odnoszą się do wymagań i norm dotyczącego całego podsystemu pielęgniarstwa

- standardy praktyki pielęgniarskiej / praktyki

klinicznej, w podstawowej opiece zdrowotnej.../, kwalifikacji zawodowych, kształcenia i doskonalenia zawodowego, zarządzania opieką pielęgniarską B/ Szczegółowe standardy praktyki zawodowej- standardy opieki pielęgniarskiej- zasady postępowania nad dana grupa pacjentów- standardy postępowania pielęgniarskiego – zasady postępowania pielęgniarskiego w czasie wykonywania zabieów diagnostycznych, leczniczych, rehabilitacyjnych- standardy zakładowe – obowiązujące w danym zakładzie pracy, związane z jego specyfiką Schemat budowy standardu

1/ Temat i podtemat

2/ Grupa opieki

3/ Oświadczenie standardowe lub cele standardu

4/ Kryteria: struktury, procesu, wyniku

5/ Narzędzia oceny1/ Temat i podtemat W zależności od kategorii może być sformułowany:

Opieka pielęgniarska na oddziale pediatrycznym,

podtemat:

- opieka nad dzieckiem w szpitalu

- opieka nad dzieckiem w warunkach domowych Opieka pielęgniarska nad dzieckiem z cukrzycą insulinozależną2/ Grupa opieki- charakterystyka osób, których standard dotyczy. Osoby wybrane są pod względem jakiegoś kryterium:wieku, / np. dzieci do 1 r.ż/, kategorii opieki, występowania danego problemu np. zagrożenia odleżynami3/ Oświadczenie standardowe - informacja odnosząca się do celów standardu; - wynik jaki ma być osiągnięty dzięki realizacji standardu;- deklaracja osób działających zgodnie ze standardem, co do korzystnych zmian, które mają być osiągniętePoziom doskonałości jakima być osiągnięty 4/ Kryteria= Kryteria /mierniki/ służą za podstawę oceny.

Krótkie zdania twierdzące, informujące jak standard osiągnąc w praktyce- Kto, co i w jaki sposób ma być zagwarantowane by osiągnąc standard- Co ma być zrobione w celu osiągnięcia standardu

- Jakie będą rezultaty obecnośc istandardu w praktyceA/ Kryteria struktury – określają warunki organizacyjne i techniczne, przepisy prawa, zasoby ludzkie i rzeczowe B/ Kryteria procesu - opisują działania, które są podejmowane aby osiągnąc cel C/ Kryteria wyniku – opisują stan, który powinien osiągnac pacjent • STRUKTURA • PROCES • WYNIK Cechy kryteriów- trafne- zrozumiałe- mierzalne- odnoszący się do zachowań ludzi- osiągalne Teorie piel Badania naukowe Procedury pielęgniarskie Zasady etyki Kompetencje pielęgniarskie STANDARD W PIELĘGNIARSTWIE Jest formą realizacji zadań i czynności wchodzących w zakres profesjonalnej praktyki zawodowej, a wynikających z roli zawodowej pielęgniarki STANDARD PRAKTYKI ZAWODOWEJ To norma wykonywania zadań, zbiorów czynności i zadań wykonywanych przez pielęgniarkę w różnych formach opieki (np. standard opieki klinicznej, standard w poz )STANDARD OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ To norma wykonywania zadań przez pielęgniarkę w odniesieniu do pacjentów w różnym stanie (np. standard pielęgnowania pacjenta nieprzytomnego)Budowa standardu

WSTĘP – uzasadnienie dlaczego zajmujemy się tym problemem,

OŚWIADCZENIE STANDARDOWE – cel standardu, jasne i zwięzłe określenie poziomu doskonałości, który ma być osiągnięty w procesie pielęgnowania pacjenta ze specyficznym problemem/ potrzebą przez członka zespołu interdyscyplinarnego. KRYTERIA – szczegółowe wskaźniki zawierające praktyczne

informacje na temat, jak osiągnąć standard KRYTERIA STRUKTURY środki niezbędne do pomyślnego zakończenia procesu, warunki organizacyjno–techniczne, zasoby ludzkie i rzeczowe ( wszystko co jest potrzebne)Dostawcy opieki – liczba personelu kwalifikacje zawodowe rozmieszczenie. Zasoby materialne – baza lokalowa, dostęp do biblioteki, szkoleń wyposażenie w sprzęt środki finansowe dokumentacja.Środki fizyczne - współpraca z personelem warunki geograficzne, warunki socjodemograficzne, organizacja i zarządzanie KRYTERIA PROCESU obejmują działania wszczęte przez pielęgniarkę i/lub w powiązaniu z pacjentem i/lub jego rodziną w celu osiągnięcia określonych wyników (co i w jaki sposób będzie wykonane):określenie czasu i częstotliwości wykonywania czynności,postępowanie zgodne z przyjętymi procedurami,ocena podjętych działań,wykorzystanie sprzętu,stosowanie skal do oceny stany pacjenta ,KRYTERIA WYNIKU dotyczą pożądanego efektu opieki pielęgniarskiej w kategoriach zachowań pacjenta, jego reakcji, wiedzy, stanu zdrowia (co zostanie osiągnięte). Oczekiwane wyniki postępowania należy rozpatrywać z trzech perspektyw:zadowolenia pacjenta z opieki jaką otrzyma, zadowolenie pielęgniarki z opieki jaką świadczyła, rewizja dokumentów (istnienie dowodów na postępowanie zgodne z zasadami praktyki i etyki zawodowej), np.:- chory wie, jaką stosować dietę,- chory umie i wykonuje ćwiczenia oddechowe,-chory współpracuje przy zmianie pozycji,- chory rozumie konieczność wykonywania badań,- rodzina aktywnie uczestniczy w czynnościach pielęgnacyjnych wykonywanych u pacjenta,- prowadzona dokumentacja umożliwia ocenę podjętych działań i modyfikację planu opieki .PROCEDURA POSTĘPOWANIA To umowny sposób postępowania. Ustalana jest na podstawie zasad postępowania, obowiązujących przepisów, najczęściej uwzględnia również panujące zwyczaje i doświadczenia praktyczne osób wykonujących zadanie ALGORYTM To przepis wykonania zadania. Umożliwia poprawne rozwiązanie wszystkich zadań określonych w podanym wzorze .RELACJE MIĘDZY ZASADĄ POSTĘPOWANIA, PROCEDURĄ, ALGORYTMEM, STANDARDEM Pojęcie, Istota, Wykorzystanie ,Zasada postępowania Obowiązująca reguła ,postępowania wyznaczająca racjonalny sposób postępowania Obowiązuje przy wykonywaniu zadań i rozwiązywaniu problemów zawodowych. Procedura postępowania Znormalizowany sposób postępowania z planem postępowania Ułatwia wykonanie zadania wskazując na obowiązujące zasady, metodę i technikę, zalecaną organizację pracy podczas wykonania.

Algorytm= Dokładny plan wykonania całego zadania z opisem sposobu wykonania każdej czynności i oczekiwanym wynikiem każdego etapu zadaniaUłatwia sprawdzenie poprawności wykonania każdego etapu zadania.

Pomaga w opanowaniu umiejętnośc i.Standard Wymóg, norma jakości wykonania zadań .Wykorzystywany do oceny jakości wykonania.Umożliwia porównanie wykonania z obowiązującymi wymaganiami . PROCEDURAnormowany przepisami, zwyczajami tok załatwienia jakiejś sprawy; tok, przebieg postępowania, wydzielony fragment programu działaniaProcedura składa się z:Nazwy zawierającej definicje działania i obszaru działania, celu, zakresu działania, warunków wykonania, stosowana aparaturę, źródeł referencyjnych/ wyników badań/, określenia ceny ALGORYTM

Schemat, formuła, przepis postępowania jest planem kolejnych czynności, które należy wykonać, sposób wykonania każdej czynności, poprawny wynik każdej operacji. Algorytmy ułatwiają wykonanie zadania zgodnie z daną procedurą. Algorytm może dotyczyć też obsługi sprzętu medycznego .Uzupełnieniem standardów praktyki i opieki pielęgniarskiej są procedury i algorytmy

STANDARD  PROCEDURA 

ALGORYTM-PORÓWNANIEStandard

1/Temat i podtemat2/ Grupa opieki

3/ Oświadczenie standardowe lub cele standardu4/ Kryteria: struktury, procesu, wyniku5/ Narzędzia oceny procedura

1/ Definicja

2/ Rodzaj zabiegu

3/ Cele

4/ Wskazania

5/ Sprzęt

6/ Opis działania

7/ Powikłania

Algorytm Wdrażanie standardów wymaga:- dobrych warunków materialnych / sprzęt, środki do pielęgnacji/- posiadanie dokumentacji pielęgniarskiej- przygotowanie merytoryczne /obowiązek doskonalenia zawodowego!!!!/- dostateczna liczba personelu pielęgniarskiego- środki finansowe na prowadzenie badań naukowych NA JAKOŚĆ PRACY WPŁYW MAJĄ WARUNKI PRACY- czynniki materialnego środowiska pracy- obciążenie fizyczne - czynniki techniczn- czynniki organizacyjne-fizyczne, chemiczne, biologiczne-koszt energetyczny pracy, obciążenie statyczne, m-monotypowość ruchów

-stosowane środki pracy, przestrzeń pracy- rytm, tempo pracy, liczba przerw pracy, wymiar czasu pracy, zmianowość CZYNNIKI CHARTERYZUJĄCE PRACĘ PIELĘGNIARKI - fizyczne obciążenie- psychiczne obciążenie- pozycja stojąca, pochylona, podnoszenie i przenoszenie pacjentów, mikroklimat, szum aparatury- odpowiedzialność zawodowa, duża ilość informacji, szybkie podejmowanie decyzji, atmosfera bólu cierpienia CZYNNIKI CHARTERYZUJĄCE PRACĘ PIELĘGNIARKI- praca w ciągłym ruchu- wysokie kwalifikacje, ustawiczne doskonaleni- praca w soboty, niedziele, święta, na dwie/trzy zmiany, dyspozycyjność- kursy kwalifikacyjne, specjalizacje, studia CZYNNIKI PSYCHOFIZYCZNE obciążenie fizyczne, emocjonalne, percepcyjne,

STRES NAJBARDZIEJ SZKODLIWY DLA ZDROWIA JEST WYSOKI POZIOM WYMAGAŃ PRZY NISKIM POZIOMIE KONTROLI depresja, wyczerpanie emocjonalne, podwyższony poziom lęku, NIETOLERANCJA PRACY ZMIANOWEJ – zaburzenia snu, regularne przyjmowanie środków nasennych, chroniczne zmęczenie,

zaburzenia żołądkowo-jelitowe, choroba wrzodowa, choroby serca Zaburzenia funkcjonowania społecznego, negatywna postawa wobec pracy zmianowej, zmniejszenie ogólnej satysfakcji życiowej, depresja, nasilenie palenia papierosów, większe spożycie kawy, leki uspokajające, zespół wypalenia sił Wypalenie jest stanem zmęczenia czy frustracji wynikającym z poświecenia się jakiejś sprawie, sposobowi życia, związkowi, co nie przyniosło oczekiwanej nagrody Wypalenie – zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji i obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u ludzi pracujących z innymi w pewien określony sposób CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE WYPALENIU ZAWODOWEMU

1. Warunki pracy- stopień psychicznego zaangażowania potrzebnego do wykonywania pracy- wysoki poziom osobistej odpowiedzialności- maksymalne angażowanie umiejętności pracownika- duże tempo pracy i fizyczne obciążenie pracownika CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE WYPALENIU ZAWODOWEMU

1. Warunki pracy- nieodpowiedni autokratyczny styl zarządzania- niewłaściwe relacje interpersonalne w pracy /konkurencyjność, wrogość /CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE WYPALENIU ZAWODOWEMU 2. Cechy osobowości - niedojrzałość osobowości- niska samoocena- bierność i niepewność w obcowaniu z ludźmi-wycofywanie się z kontaktów i zależność od innych CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE WYPALENIU ZAWODOWEMU 3. Typy wychowania

- nadmierne poświęcanie się pracy i nieprzywiązywanie uwagi do wypoczynku; uczynienie z pracy nadrzędnej wartości- nadmierne poświęcenie się pracy jako kompensacja niezadowalającego życia osobistego CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE WYPALENIU ZAWODOWEMU

- nadmierne zaangażowanie w wykonywanie zadań zawodowych sprzyjające wyparciu problemów/nie ich rozwiązanie ich/- poświęcanie się pracy jako wyrazprzekonania jest się jedyna osoba kompetentna niezastąpioną SYMPTOMY OSTRZEGAWCZE- niechęć towarzysząca wchodzeniu do pracy - ciągłe skargi na odczuwany brak chęci do pracy poczucie izolacji od świata - odbieranie życia jako ciężkiego i ponurego - wzrastająca liczba negatywnych odniesień do pacjenta SYMPTOMY OSTRZEGAWCZE - drażliwość, brak cierpliwości iw relacjach z domownikami- częste choroby bez rozpoznawanych przyczyn- myśli o ucieczce Objawy wypalenia zawodowego - poczucie bezradności- silna niechęć do pracy- uczucie gniewu i urażenia- zmęczenie i obojętność- negatywne nastawieni- izolacja- częste patrzenie na zegarek- opóźnienie kontaktu z pacjentem- szablonowe traktowanie pacjentów Objawy wypalenia Objawy psycho-somatyczne SKUTKI – dla pielęgniarki i współpracowników- potencjalne ryzyko wypadków w pracy- absencja zawodowa- wcześniejsze przechodzenie na emeryturę- odchodzenie od zawodu- koszty psychologiczn- zaburzenia komunikacji interpersonalne- zła atmosfera - brak motywacji do pracy- zaburzenia zdrowia - obniżenie satysfakcji zawodowej SKUTKI – dla pacjenta- obojętność wobec problemów pacjenta- negatywny wpływ na proces leczeni- zmniejszenie zadowolenia chorych- brak komunikacji z personelem- pogorszenie warunków powrotu do zdrowia- obniżenie jakości usług SKUTKI – dla rodziny- przenoszenie problemów zawodowych do rodziny- obniżenie jakości życia rodzinnego- konflikty- niska jakość życia rodzinnego SKUTKI MAKROSPOŁECZNE- odpływ wykwalifikowanej kadry; rotacja kadr - pogorszenie pozycji społecznej pielęgniarek- utrata prestiżu zawodowego- brak uznania społecznego Wczesne rozpoznawanie objawów przeciążenia stresem i przeciwdziałaniu ich rozwojowi ,Poznawanie siebie, własnych możliwości i ograniczeń ,Wypracowanie w sobie zachowań asertywnych, Przestrzeganie naprzemienności pracy i odpoczynku Rozwijanie zainteresowań pozazawodowych ,W sytuacjach stresowych korzystanie z najbardziej skutecznych dla siebie sposobów rozładowywania emocji Rozwijanie kontaktów towarzyskich poza-zawodowych ,Wypracowanie dystansu do własnych problemów. Oprócz stosowania indywidualnych sposobów przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu należy w miejscu pracy podejmować działania zespołowe Tworzenie w szpitalu klimatu przyjaźni, koleżeństwa i życzliwości ,Pomoc w adaptacji zawodowej młodym pracownikom ,Udzielanie wsparcia społecznego przez współpracowników, przełożonych i przyjaciół, Zmniejszenie i eliminowanie uciążliwości zawodowych Wspólne omawianie problemów opiekuńczych ,Umożliwienie korzystania z konsultacji i rad doświadczonych pracowników zawodowego - zaburzenia snu- częste przeziębienia i grypy- bóle głowy- zaburzenia żołądkowo-jelitowe- trudności w myśleniu- niechęć do zmian- podejrzliwość- brak zaufania - zwiększenie spożywania leków- konflikty małżeńskie i rodzinne