Konspekt
Klasa I
Temat: Pierwsze cywilizacje. Żyzny Półksiężyc.
Główne zagadnienia lekcji:
Żyzny Półksiężyc- pierwsze cywilizacje.
Sumerowie i ich osiągnięcia.
Historia i osiągnięcia Babilonii.
Wierzenia ludów Mezpotamii.
Cele lekcji:
Ogólne:
Zapoznanie ucznia z pojęciem Żyznego Półksiężyca.
Przedstawienie osiągnięć cywilizacji Sumerów.
Zapoznanie ucznia z najsłynniejszymi władcami Babilonii i ich osiągnięciami.
Przekazanie podstawowych wiadomości o wierzeniach ludów Mezopotamii.
Operacyjne:
Po zakończonych lekcjach uczeń potrafi:
Wyjaśnić pojęcie Żyzny Półksiężyc.
Wymienić osiągnięcia cywilizacyjne Sumerów.
Wymienić najważniejszych władców Babilonii.
Podać czym charakteryzował się Kodeks Hammurabiego.
Krótko scharakteryzować system wierzeń w ludów Mezopotamii.
Metody dydaktyczne
Pogadanka.
Praca z podręcznikiem oraz tekstem źródłowym.
Środki dydaktyczne:
- Podręcznik do klasy I gimnazjum: Bliżej historii, K. Kowalewski, I. Kąkolewski, A. Plumińska- Mieloch, WSiP, Warszawa, 2009
- Ilustrowana encyklopedia dla dzieci, Simons Adams, Świat Książki, Warszawa, 1996- ksero
- Mapa ścienna: Starożytne cywilizacje
Przebieg lekcji:
Czynności porządkowe:
Przywitanie praktykanta z uczniami oraz zapoznanie ich z własną osobą.
Sprawdzanie obecności.
Praktykant podaje temat lekcji: „Pierwsze cywilizacje. Przykład Babilonii.”, zapisując go na tablicy i prosząc uczniów by zapisali go w zeszytach.
Następnie przedstawia krótko czego będzie dotyczyła dzisiejsza lekcja.
Praktykant robi krótkie powtórzenie dotyczące rewolucji neolitycznej (osiadły tryb życia, rozwój rolnictwa, handlu, rzemiosła, budowa pierwszych miast). Następnie mówi, że pierwszym obszarem gdzie zaczęły tworzyć się liczniejsze osady, później przekształcające się w państwa- miasta, była Mezopotamia, nazwana inaczej Żyznym Półksiężycem.
Kolejno zadaje uczniom pytanie: Jak myślicie dlaczego obszar Mezopotamii nazywamy Żyznym Półksiężycem? Uczniowie podają odpowiedzi (np. żyzna gleba, ciepły klimat, bliski dostęp do wód). Następnie praktykant zwraca uwagę na położenie części Mezopotamii: między dwoma rzekami. Mówi, że ludzie osiedlali się wpierw blisko rzek, by wylewy nawadniały uprawiane pola.
Kolejno zadaje pytanie: Czy wiecie w jaki sposób nawadniano pola? Jeżeli uczniowie nie odpowiedzą praktykant wyjaśnia pojęcie systemu irygacyjnego/nawadniającego- sieć nawadniających kanałów, umożliwia to osiedlanie się na terenach oddalonych od rzek.
W dalszej części lekcji praktykant zwraca uwagę na coraz lepiej rozwijające się rolnictwo (nawozy naturalne, rycie ziemi przez zwierzęta hodowlane)
Następnie praktykant przechodzi do omówienia osiągnięć najstarszej cywilizacji jaką byli Sumerowie. Zadaje na początek pytanie: Z jakim ważnym osiągnięciem kojarzy się Sumerów? W momencie, gdy uczniowie odpowiedzą, praktykant podaje datę wynalezienia pisma: ok. 3500 tys. lat p.n.e. Wyjaśnia w jaki sposób i na czym ówcześnie pisano. Wymienia także inne osiągnięcia cywilizacji Sumerów:
- wysoko rozwinięta astronomia
- kalendarz oparty na cyklu księżyca podzielony na 12 miesięcy
- zegar słoneczny: godziny, minuty i sekundy
- system miar i wag (np. łokieć)
- posługiwanie się kołem (przykład na rozdanym kserze).
Kolejno przechodzi do omówienia drugiej wielkiej cywilizacji czyli Babilonii. Podaje rok. 2000 p.n.e jako moment powstania Babilonii. Prosi by uczniowie zwrócili uwagę na rozdane ksera, a dokładniej na widok miasta. Mówi o budowaniu ogromnych obronnych murów. Następnie wymienia imię Hammurabi i pyta czy uczniowie kojarzą z czymś tego władcę? Po uzyskaniu odpowiedzi zadaje kolejne pytanie: Jaka zasadą kierował się owy kodeks? Prosi by dokładnej ową zasadę wytłumaczyć. Kolejno wymienia drugiego władcę Nabuchodonozora II, ciemiężyciela narodu Izraelskiego, wielkiego władcę, budowniczy Wiszących Ogrodów Semiramidy (żony władcy).
Na koniec krótko omawia wierzenia ludów Mezopotamii:
- pojęcie religii politeistycznej
- zodiaki i ich wpływ na los człowieka
- interpretacja snów
- budowa zigurrat
Na koniec lekcji praktykant zadaje zadanie domowe: Wymień jakie inne ludy zamieszkiwały Żyzny Półksiężyc.