Cwiczenia rozwijające schemat ciała

METODA DOBREGO STARTU

Struktura zajęć podczas nauki litery

omówienie struktury zajęć,
ćwiczenia ruchowe
ćwiczenia ruchowo-słuchowe - ich znaczenie, praktyczne zastosowanie
ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe - schematy ćwiczeń

Zajęcia prowadzone są wg ustalonego schematu, porządku, ale jest to tylko punkt wyjścia do twórczego budowania własnych koncepcji działań.

SCHEMAT ZAJĘĆ

Zajęcia wprowadzające.

To część zajęć służąca rozwijaniu koncentracji uwagi, kształtowanie umiejętności w orientacji w schemacie ciała, przestrzeni oraz ćwiczeniu funkcji słuchowo językowych. Krótkie omówienie etapów kształtowania lateralizacji / od swojego ciała, zawsze od strony dominującej, potem na zabawce, potem po dominującej stronie w przestrzeni, potem patrząc na innego człowieka/

powitanie - rozwijanie świadomości własnej osoby piosenką, słowem, wymienieniem wszystkich imion uczestników - zaproponowanie kilku śpiewanych piosenek na powitanie
rozwijanie schematu własnego ciała - przykładowe ćwiczenia z wykorzystaniem piosenki
rozwijanie orientacji w przestrzeni - uderz po prawej stronie, lub również za pomocą piosenki. Najpierw dziecko uczy się wskazywać te części ciała nazwane przez rodzica. Dwulatek umie wskazywać, co najmniej 3 części ciała, a 2,5 latek 5 części ciała w tym główne części twarzy / oczy, usta, nos/, Świadomość takich części ciał jak policzki, szyja jest późniejsze niż brzuch, plecy. Pod koniec okresu przedszkolnego dziecko powinno rozróżnić prawą i lewa rękę i dowiedzieć się, iż części po stronie prawej ręki też są prawe, a po lewej też są lewe. Pierwszoklasista powinien poradzić sobie z rzutowaniem tego schematu na przestrzeń i pokazać, co znajduje się na prawo od niego. Dopiero ośmiolatek jest zdolny do odwrócenia tego schematu w przestrzeni i wskazania prawej ręki osoby stojącej na przeciwko.
nauka piosenki - z jednoczesnym nauczeniem tekstu - wydawanie płyt do domu, zadawanie pytań do piosenki, kształtując mowę i wiedzę ogólną
zabawy rozwijające funkcje językowe: wyjaśnienie trudnych pojęć, zadania zagadko rozwijające kompetencję językowe, np.: różnicowaniu dźwięków mowy pada-bada, powiedz czy te wyrazy są takie same czy różne bąk - bok,, wyodrębnianie głosek na początku, końcu wyrazu, dzielenia wyrazów na słowa, wyrazów na sylaby, wyrazów na głoski - dokonywania w tym zakresie analizy i syntezy słuchowej, porównywanie wyrazów różniących się strukturą, przestawianie sylab, odszukiwanie słów w ukrytych wyrazach, poszerzanie słownictwa dzieci poprzez zaliczaniu ich do właściwej kategorii np. imiona chłopców.

Nauczyciel dobiera tutaj ćwiczenia, jakie są na etapie dziecka, podwyższając nieci poprzeczkę.

Zajęcia właściwe

zajęcia ruchowe - usprawniamy motorykę dużą i małą. Są one prowadzone w formie zabawy tylko ruchowej nawiązującej do piosenki. Dzieci podczas zabawy wykonują ćwiczenia doskonalące ruchy rąk umiejętność utrzymywania równowagi, ćwiczenia rozwijające sprawność i koordynację ruchów całego ciała.
Ćwiczenia ruchowo-słuchowe - angażują już analizatory kinestetyczno- ruchowy i słuchowy. Dzieci śpiewając piosenkę wystukują jej rytm otwartą dłonią, pięściami, palcami jednym wszystkimi po kolei oraz łokciami. W trakcie ćwiczeń wykorzystujemy takie pomoce jak woreczki z grochem, ryżem, sznurki, gumki, balony, instrumenty muzyczne.
Ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe angażują trzy analizatory - kinestetyczno-ruchowy, słuchowy, wzrokowy dzieci uczą się kreślić wzór w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki. Ale po kolei:

Etap I: Prezentacja i omówienie litery, pokaz jak należy ją pisać. Prowadzący zadaję pytania: Z jakich elementów litera się składa?

Ile ich jest?

Jak są ułożone?

Do czego litera jest podobna/, do jakich obiektów rzeczywistych?

Prowadzący pokazuje sposób kreślenia litery, - początkowo bez śpiewania, następnie pokazuje sposób pisania litery z jednoczesny śpiewaniem wybranego fragmentu. Wdrażamy dzieci do prawidłowego kreślenia liter. Linie pionowe od góry do dołu, poziomych od lewej do prawej, okręgów w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara, sekwencji wzorów od lewej do prawej. Są to niezbędne nawyki do nauki czytania i pisania. W tej części ćwiczeń nie korzystamy z nagrań utworu, ale śpiewamy z dziećmi zgodnie z ich tempem pisani litery.. Tempo śpiewania dostosowane jest do szybkości ruchów ręki.

Etap II: Uczenie polisensoryczne. Do uczenia polisensorycznego służą karty ze wzorami, które w celu wzmocnienia wielozmysłowego uczenia się należy wykleić materiami o różnej fakturze, materiały, plastelina sznurówki. Uczenie przebiega następująco: dzieci śpiewają i wodza palcem po literze/ w razie potrzeby prowadzący prowadzi dziecku rękę, ale stopniowo wycofuje się, aby mogło pisać samodzielnie/,

Etap III: Podczas zajęć uwzględnia się zasadę stopniowania trudności. Dzieci śpiewają piosenkę i odtwarzają wzór:

Całą ręka w powietrzu - początkowo mogą patrzeć na wzór potem robią to z pamięci
Palcem po stole
Kreda,węglem, kredka świecową pędzlem a dopiero następnie narzędziami graficznymi wymagającymi precyzji: ołówkiem, mazakiem, długopisem. Początkowo dziecko piszą na wielkich arkuszach a następnie stopniowo zmniejszamy im powierzchnię, dopiero na samym końcu w liniaturze.

Podczas kreślenia litery po tym samym śladzie nie jest ważna precyzja jego wykonania, ale przyswojenie odpowiednich nawyków ruchowych - właściwej kolejności kreślenia kierunku liter, oraz rytmiczne wykonania ćwiczenia.

Następny krok to kreślenie wzoru na dużych arkuszach papieru/ sekwencja znaków to swoisty zapis piosenki/, dopiero teraz kreślenie litry na karcie ćwiczeń
Podczas jednego spotkania stosujemy max trzy techniki odtwarzania wzoru. Szablon, tacka z kaszą, tabliczka z kreda. Techniki podczas kolejnych zajęć stosujemy na zmianę.
Na końcu omawiamy wykonanie zadania ciągle dzieci chwaląc za wysiłek i pracę.

Opisane wyżej ćwiczenia wprowadzane są podczas zajęć kolejno. Liczba angażowanych analizatorów stopniowo wzrasta. Dzięki czemu na coraz wyższym poziomie jest aktywizowana koordynacja funkcji percepcyjnych i ruchowych.

Zajęcia końcowe.

Przeprowadzamy krótkie ćwiczenia relaksacyjne, delikatny masaż, ćwiczenia oddechowe. Propozycje w ćwiczeń Przytulanki M. Bogdanowicz.

PRZYKŁADY PRAKTYCZNYCH ĆWICZEŃ DLA UCZESTNIKÓW KURSU NA KAŻDY ETAP ZAJĘĆ

Przykłady zajęć wprowadzających:

Powitanie

Piosenka „Witaj”, / na podstawie melodii Panie Janie/

Witaj Kasiu, witaj Kasiu,

Jak się masz 2x?

Wszyscy cię witamy, wszyscy Cię kochamy

Bądź wśród nas 2x

Piosenka” Czy... jest tu z nami”

Czy Arek jest dziś z nami?

Tak jestem tutaj z wami,

Czy Arek jest dziś z nami?

Witamy go brawami.

Piosenka „Powiedz....... jestem tu”

Powiedz Zosiu jestem tu,

jestem tu, jestem tu.

Tak cieszę się, że jesteś tu,

że jesteś z nami tu.

Jestem I- Osoba prowadząca skanduje swoje imię, klaszcząc rytmicznie, pozostali uczestnicy zabawy powtarzają jej imię uderzają dłońmi o kolana.

Jestem II - Osoba przedstawiająca swoje imię wykonuje dowolne gesty, pozostali uczestnicy zabawy powtarzają jej imię i naśladują gesty.

Jestem III - Osoba przedstawiającą się skanduje swoje imię, klaszcząc rytmicznie. Kolejna osoba przedstawi się w ten sam sposób. Pozostali uczestnicy zabawy powtarzają oba imiona i jednoczenie klaszczą
Piosenka na pożegnanie - Cicho, cicho,

Cicho, cicho Ula śpi

Dajcie się jej wyspać 2x

Żegnaj

Żegnaj Jasiu 2x

Nadszedł czas, nadszedł czas,

Dzisiaj cię żegnamy,

Jutro znów spotkamy.

Wróć do na 2x.

Piosenki i zabawy z imionami - kształtowanie własnej osoby.

Kto ma II?

Kto ma niebieskie oczy, ma wstać ma wstać, ma wstać?

Bo chcemy go powitać i jego imię znać.

Kto ma II? Kto ma najdłuższe włosy?

niech wejdzie do koła,

wybierze sobie parę,

zatańczy dokoła.

Jak się nazywasz?

Jak się nazywasz, my ciebie pytamy?

Nazywam się Ola, Ty jesteś Ola my ci zaklaskamy/ zabawa czeska/

Imię z określeniem I

Dzień dobry...../ imię z określeniem/

Dzieci spacerują po sali. Witają się podając sobie ręce. Przedstawiają się wymieniając swoje imię i cechę, którą uznają dla siebie za charakterystyczną np.: Dzień dobry, jestem wesoły Marcin, jestem wysoka Ewa.

Imię z określeniem

Dzieci siedzą w kole. Osoba rozpoczynająca zabawę przedstawia się, podając swoje imię i przydomek np.; Nazywam się Ola D. Następne dziecko przedstawia się w taki sam sposób, a potem przedstawia osobę poprzednią. Np.; Nazywa się Wojtek Wesołek a to jest Ola długowłosa.

Kto ma kapelusz?

Ola zgubiła kapelusz i ma go Igor. Ja go nie mam ma go Igor.

Dziecko wskazuje na siebie a potem na kolejna osobę. Zabawa trwa tak długo, aż imiona wszystkich uczestników zostaną wymienione.

Jedna -dużo

Jedna Kasia to jest K

dużo ich to K,K,K

Ile Kaś tu z nami jest?

Niech się nam pokażą wnet!

Wymień imię I

Osoba prowadząca podaje głoskę dzieci wymieniają imiona osób z grupy zaczynające się tą głoską

Wymień imię II

Osoba prowadząca lub wybrane dziecko pokazuje jakiś przedmiot, dzieci wymieniają imiona osób z grupy zaczynające się tą samą głoską, co pokazywany przedmiot. Starsze dzieci mogą ułożona z palców literę i wymieniać odpowiednie słowa

Ja i Ty

Ola, Ola, Ola

Igor

Dzieci siedzą w kole. Osoba rozpoczynająca zabawę wskazuje na siebie i trzykrotnie powtarza swoje imię. Wskazane dziecko kontynuuje zabawę powtarzać 3X swoje imię i wskazuje kolejna osobę

Dostałam Piłkę

Mam na imię Ola i posyłam piłkę do Uli. Mam na imię ula dostałam piłkę od Oli i posyłam ją Ali. Zabawa kończy się, gdy piłka wróci do pierwszej osoby.

Puste miejsce

Po mojej prawej stronie jest puste miejsce zapraszam na nie...Olę

Modyfikacje znanych przedszkolnych piosenek gdzie można wykorzystać imię dziecka jak: Rolnik sam w dolinie/ Jaś sam w dolinie, Mało na do pieczenia chleba, Mam chusteczkę haftowaną.
Zabawy paluszkowe- świadomość palców

Pięć paluszków I.

Każda rączka, każda rączka,

pięć paluszków ma 2x,

paluszki składamy

wszystkimi klaskamy raz i dwa 2x;

Pięć paluszków II

Z wykorzystaniem tej samej melodii

pięć paluszków, piec paluszków,

prawa ręka ma, lewa ręka ma.

Paluszki składamy

głośno przeliczamy, Ty i Ja;

Zimno, zimno

Zimno, Zimno, zimno nam w paluszki,

Zimno, zimno w rączki nam,

Tralala, la, tralala, klaszczemy rękami T

ralala, la, tralala teraz ciepło nam.

Bawiły się dzieci paluszkami

Bawiły się dzieci paluszkami

jak jeden nie może to drugi mu pomoże?...

Bawiły się dzieci paluszkami II -

Dzieci uderzają w podłogę kolejnymi palcami. Po wyliczeniu wszystkich palców wymieniają inne części ciała: ręce/ Jak prawa nie może to lewa jej pomoże?, nogi/ jak prawa nie może itd./, Kończą słowami: Jak głowa nie może to nic już nie pomoże. Podczas wymieniania kolejnych części ciała, dzieci uderzają w podłogę, odpowiednio ręką, noga lub kiwają głową.

Ten paluszek to babunia...../ jako wierszyk lub piosenka/

Ten paluszek to babunia, przy niej jest dziadunio. ten największy to tatunio, przy nim jest mamunia. A to jest dziecinka mała trala, la, la, al., a to raczka moja cała tralala, la, la

Mam pięć paluszków

Mam pięć paluszków u ręki prawej

I pięć paluszków u ręki lewej

Pięć to niedużo, ale wystarczy

do każdej [pracy i do zabawy.

Kciuk wskazujący potem środkowy,

po nim serdeczny na końcu mały.

Pierwszy i drugi, trzeci i czwarty,

na końcu piąty - trochę nieśmiały.

Rodzina paluszków

Krzysio Kciuk 2x Pokaż się!

Jestem tu 2x i witam Cię

Wojtek Wskazujący

Witek Wielki

Staś Serdeczny

Marek mały

Rodzino paluszków

Dorosły nawołuje , a dziecko odpowiada, poruszając odpowiednim palcem. W zabawie z młodszym dzieckiem dorosły nawołuje chwytając dziecko za odpowiedni palec.