Instrukcja Organizacji Lotów w lotnictwie Sił Zbrojnych RP (IOL 2008), DSP, Warszawa 2008


Załącznik do decyzji Nr 539/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 listopada 2007 r. w sprawie wprowadzenia do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej „Instrukcji Organizacji Lotów w Lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” (IOL-2008)

DOWÓDZTWO SIŁ POWIETRZNYCH

INSTRUKCJA ORGANIZACJI LOTÓW W LOTNICTWIE SIŁ ZBROJNYCH RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ (IOL-2008)

WARSZAWA 2008

DECYZJA Nr 539/MON

MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

z dnia 23 listopada 2007 r.

w sprawie wprowadzenia do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej „Instrukcji Organizacji Lotów w Lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” (IOL-2008)

Na podstawie § 2, pkt 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 lipca 1996 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Obrony Narodowej (Dz. U. nr 94, poz. 426) w celu dostosowania przepisów lotniczych w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do pozostałych aktów prawnych określających zasady organizacji lotów, ustala się, co następuje:

  1. Wprowadza się do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej „Instrukcję Organizacji Lotów w Lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej” (IOL-2008), stanowiącą załącznik do niniejszej decyzji.

  2. Traci moc decyzja Nr 229/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 listopada 1999 r. w sprawie wprowadzenia do użytku w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej „Tymczasowej Instrukcji Organizacji Lotów w Lotnictwie Wojskowym RP”, sygn. WLOP 290/99

  3. Decyzja wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2008 r.

SPIS TREŚCI

WYKAZ SKRÓTÓW

APOL - (Operation Supervisor - Op/Sup) - asystent pilota operacyjnego lotów

AUP - (Airspace Use Plan) - plan wykorzystania przestrzeni powietrznej

BOZ - biuro odpraw załóg

CPPS - centralna płaszczyzna postoju samolotów

DIL - dyżurny inżynier lotów

DK - droga kołowania

DLLC - dyżurny logistyki lotniska czynnego

DNEZLC - dyżurny naziemnego elektronicznego zabezpieczenia lotniska czynnego

DML - dyżurny meteorolog lotniska

DOKL - dyżurny obiektywnej kontroli lotów

DTZ - dyżurny technicznego zabezpieczenia

DTL - dyżurny technik lotniska

DZ - dziennik zadań

GKU - grupa kontroli uzbrojenia

GRL - grupa ratownictwa lotniskowego

GKS - grupa kontroli startowej statków powietrznych

IFR - (Instrument Flight Rules) przepisy wykonywania lotów według wskazań przyrządów

IP - instruktor pilot

ISiL - instruktor startów i lądowań

KEL - książka ewidencji lotów

LDLC - lekarz dyżurny lotniska czynnego

METAR - (Meteorological Aerodrome Report) - stan warunków meteorologicznych na lotnisku

NEZL - naziemne elektroniczne zabezpieczenie lotów

NOTAM - (Notice to Airmen) - informacje dla załóg

OKL - obiektywna kontrola lotów

Op/Sup - patrz: APOL

POL - pilot operacyjny lotów (ang. supervisor of flying - SOF)

PPS - płaszczyzna postoju samolotów

PSzL - program szkolenia lotniczego

PTL - planowa tabela lotów

PTOL - planowa tabela obsługi lotów

RMU - patrz: ISiL

SIL - służba inżynieryjno-lotnicza

SOF - patrz: POL

SP - statek powietrzny

SRL - służba ruchu lotniczego

SZL - służba zabezpieczenia lotów

TAF - (Temporary Aerodrome Forecast) - prognoza pogody dla lotniska

TSA - (Temporary Segregated Area) strefa czasowo wydzielona

UUP - (Updated Airspace Use Plan) zaktualizowany plan użytkowania przestrzeni powietrznej

VFR - (Visual Flight Rules) przepisy wykonywania lotów z widocznością

VMC - (Visual Meteorological Conditions) warunki meteorologiczne do lotów z widocznością

Rozdział 1

PRZEPISY OGÓLNE

§ 1
PRZEPISY OGÓLNE

  1. „Instrukcja Organizacji Lotów w Lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej”, zwana dalej IOL-2008, jest dokumentem ustalającym zasady organizowania lotów.

  2. Postanowienia IOL-2008 obowiązują personel lotnictwa Sił Zbrojnych RP oraz pozostałe osoby wykorzystujące lub dysponujące wojskowymi statkami powietrznymi.

  3. Loty próbne organizuje się zgodnie z IOLP-2005.

  4. Loty z pokładów okrętów organizuje się zgodnie z Instrukcją Organizacji Lotów z Pokładów Okrętów, która podlega zatwierdzeniu przez Dowódcę Marynarki Wojennej.

§ 2
DEFINICJE

Użyte w IOL-2008 określenia należy rozumieć następująco:

  1. Grupa szkoleniowa - najmniejsza jednostka organizacyjna w szkoleniu lotniczym: instruktor i co najmniej jeden szkolony.

  2. IOLP-2005 - Instrukcja organizacji lotów próbnych w lotnictwie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej stanowiąca załącznik do Decyzji nr 342/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 października 2005 r.

  3. Komponent lotniczy - wydzielone siły i środki z jednostki (jednostek) lotniczej oddane pod komendę jednemu dowódcy.

  4. Organizator lotów - dowódca jednostki lotniczej lub osoba wyznaczona przez zarządzającego loty odpowiedzialna za wszystkie fazy organizacji lotów.

  5. Planowa tabela lotów - harmonogram lotów sporządzany w wersji elektronicznej lub graficznej dla personelu latającego.

  6. Planowa tabela obsługi lotów - harmonogram lotów sporządzany w wersji elektronicznej lub graficznej dla SIL.

  7. RL-2006 - Regulamin lotów lotnictwa Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej stanowiący załącznik do Decyzji nr 412/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 13 października 2006 r.

  8. Służby organizacji lotów - składają się ze służb ruchu lotniczego i służb zabezpieczenia lotów.

  9. Służby ruchu lotniczego (Air Traffic Service - ATS) - wyrażenie ogólne oznaczające odpowiednio: służbę informacji powietrznej, służbę alarmową, służbę kontroli ruchu lotniczego (służba kontroli obszaru, służba kontroli zbliżania lub służba kontroli lotniska).

  10. Służby zabezpieczenia lotów (SZL) - służby ustanowione w celu sprawnego i bezpiecznego wykorzystania wydzielonych sił i środków dla osiągnięcia celów lotów.

  11. Szkolenie lotnicze - dotyczy personelu lotniczego oraz personelu zabezpieczającego, są to działania na ziemi i w powietrzu zakończone nabyciem właściwych uprawnień oraz dopuszczeń do wykonywania określonych obowiązków funkcyjnych, czynności i zadań na ziemi i (lub) w powietrzu. Szkolenie lotnicze składa się ze szkolenia na ziemi i (lub) w powietrzu.

  12. Szkolenie w powietrzu - dotyczy personelu latającego, są to działania w powietrzu, których celem jest nabycie uprawnień oraz dopuszczeń do wykonywania określonych szkoleniem obowiązków funkcyjnych, czynności i zadań w powietrzu.

  13. Szkolenie na ziemi - dotyczy personelu lotniczego oraz personelu zabezpieczającego, są to działania na ziemi zakończone nabyciem uprawnień oraz dopuszczeń do wykonywania określonych szkoleniem obowiązków funkcyjnych, czynności i zadań.

  14. Zabezpieczenie lotów - system przedsięwzięć w procesie lotów mający na celu umożliwienie sprawnego i bezpiecznego wykorzystania właściwości lotnych i taktyczno-bojowych statków powietrznych w realizacji celów lotów.

  15. Zadanie lotnicze - działanie załogi statku powietrznego, które należy wykonać dla zrealizowania celu założonego przez przełożonego, może składać się z wielu elementów (ćwiczeń, lotów).

  16. Zarządzający loty - przełożony organizatora lotów (również dowódca okrętu w odniesieniu do załóg i statków powietrznych oddanych w jego dyspozycję).

Rozdział 2
ZASADY ORGANIZACJI LOTÓW

§ 3
POSTANOWIENIA OGÓLNE

  1. Organizacja lotów jest najważniejszym przedsięwzięciem w jednostkach lotniczych i jednostkach zabezpieczających ich działanie, któremu podporządkowane są wszystkie inne, z wyjątkiem osiągania wyższych stanów gotowości bojowej.

  2. Organizacja lotów obejmuje całość przedsięwzięć związanych z podjęciem decyzji, planowaniem, przygotowaniem do lotów oraz realizacją i podsumowaniem lotów.

  3. Odpowiedzialnym za organizację lotów i logistyki lotów w jednostce lotniczej (jeżeli jej elementy posiada w swoim składzie) jest organizator lotów.

  4. Odpowiedzialnym za organizację logistyki lotniska czynnego jest dowódca jednostki zabezpieczającej na tym lotnisku.

  5. Organizatorem lotów komponentu lotniczego, jest dowódca tego komponentu.

  6. Za organizację zabezpieczenia lotów komponentu lotniczego odpowiedzialna jest osoba określona rozkazem powołującym komponent lotniczy (np. dowódca okrętu, z pokładu którego wykonywał będzie zadania komponent lotniczy) lub inna osoba określona odrębnymi przepisami (np. zarządzający lotniskiem cywilnym).

  7. W przypadku organizowania lotów według PTL przez więcej niż jednego organizatora lotów na jednym lotnisku w tym samym czasie, wyznacza się jednego POL (SOF) za porozumieniem wszystkich organizatorów.

  8. Podstawą właściwej organizacji lotów jest obsada służb organizacji lotów personelem z wymaganymi uprawnieniami i dysponowanie środkami niezbędnymi do zabezpieczenia lotów.

  9. Decyzję o organizacji lotów podejmuje osobiście organizator lotów na podstawie:

  1. zadań postawionych przez zarządzającego loty;

  2. analizy przebiegu realizacji zadań;

  3. analizy możliwości wykonania zadań przez personel lotniczy;

  4. możliwości logistyki lotów;

  5. możliwości jednostki zabezpieczającej w zakresie logistyki lotniska czynnego;

  6. oceny warunków atmosferycznych przewidywanych na czas lotów;

  7. dostępności elementów przestrzeni powietrznej;

  8. możliwości nawigatorskiego zabezpieczenia lotów.

  1. Obowiązkiem dowódcy jednostki zabezpieczającej jest podjęcie wszelkich działań oraz wykorzystanie podległych sił i środków w celu zapewnienia organizatorowi lotów odpowiednich warunków do organizowania lotów.

§ 4
ZASADY ORGANIZACJI LOGISTYKI LOTNISKA CZYNNEGO

  1. Decyzję o wydzieleniu sił i środków logistyki lotniska czynnego podejmuje dowódca jednostki zabezpieczającej lub osoba pełniąca jego obowiązki, uwzględniając możliwości jednostki zabezpieczającej w zakresie logistyki lotniska czynnego.

  2. Zarządzający lotniskiem publikuje informacje dotyczące lotniska w AIP Polska. Tymczasowe odstępstwa powinny być podane do wiadomości w NOTAM.

  3. Grupa ratownictwa lotniskowego (GRL) jest przeznaczona w pierwszej kolejności do udzielenia pomocy załogom i pasażerom w awaryjnym opuszczeniu statku powietrznego oraz do usunięcia z drogi startowej i dróg kołowania statków powietrznych niesprawnych lub tych, które wytoczyły się poza drogę startową.

  4. Grupa ratownictwa lotniskowego podlega dyżurnemu logistyki lotniska czynnego (DLLC). Kontroler lotniska podaje dowódcy GRL sygnał do rozpoczęcia działania.

  5. Działaniami GRL kieruje jej dowódca w koordynacji z kontrolerem lotniska.

§ 5
PLANOWANIE LOTÓW

  1. Loty organizuje się:

  1. według PTL, lub

  2. na podstawie zadania postawionego w rozkazie, lub

  3. jednocześnie wg PTL i na podstawie zadania postawionego w rozkazie.

  1. Podstawą realizacji zadań lotniczych jest zatwierdzona przez organizatora lotów PTL lub jego rozkaz.

  2. Zamiar organizacji lotów na okres do 2 tygodni organizator lotów ogłasza w rozkazie dziennym, który powinien zawierać:

  1. godziny rozpoczęcia i zakończenia planowanych lotów w poszczególnych dobach;

  2. ogólne potrzeby zabezpieczenia, np.: liczbę SP, liczbę i rodzaj uzbrojenia;

  3. służby organizacji lotów na pierwsze loty;

  4. inne zagadnienia wg uznania dowódcy.

  1. Organizator lotów wyznaczone przez siebie służby organizacji lotów podaje w kolejnych rozkazach dziennych poprzedzających loty w punkcie dotyczącym służb.

  2. W przypadku lotów według PTL organizator lotów składa zapotrzebowanie zabezpieczenia lotów do godziny 10:00 czasu lokalnego dnia roboczego poprzedzającego dzień wykonywania lotów.

  3. Lotnisko czynne zapewnia logistyczne zabezpieczenie lotów środkami opublikowanymi w AIP Polska lub innych dokumentach. Zapotrzebowania na większą ilość środków i materiałów organizator lotów zgłasza dowódcy jednostki zabezpieczającej lub osobie pełniącej jego obowiązki.

  4. PTL sporządza się w przypadku, gdy konieczne jest zapewnienie koordynacji zaplanowanych lotów. O potrzebie sporządzenia PTL decyduje organizator lotów.

  5. PTL sporządza pilot operacyjny lotów (SOF) lub wyznaczona przez organizatora lotów osoba.

  6. PTL powinna zostać zatwierdzona przez organizatora lotów w terminie umożliwiającym zapoznanie się personelu latającego z planowanymi zadaniami lotniczymi i przygotowanie się do ich wykonania.

  7. Służby organizacji lotów oraz personel latający mają obowiązek niezwłocznego meldowania drogą służbową o okolicznościach uniemożliwiających realizację lotów.

  8. W lotach bez PTL organizator lotów zlecający wykonanie zadania lotniczego w rozkazie określa w szczególności:

  1. cel lotu;

  2. imienny skład załogi (załóg);

  3. dowódcę grupy - przy dwóch i więcej statkach powietrznych;

  4. jeśli ma zastosowanie: dysponenta, liczbę pasażerów oraz ładunek;

  1. miejsce bazowania i logistyczne zabezpieczenie wykonania zadania;

  1. sposób łączności z jednostką macierzystą.

§ 6
PRZYGOTOWANIE DO LOTÓW

  1. Przygotowanie do lotów obejmuje:

  1. przygotowanie personelu latającego oraz personelu zabezpieczającego;

  2. zapewnienie środków logistyki lotów i logistyki lotniska czynnego.

  1. Za organizację przygotowania do lotów odpowiada:

  1. organizator lotów - w odniesieniu do podległego mu personelu latającego oraz logistyki lotów;

  2. dowódca jednostki zabezpieczającej - w odniesieniu do logistyki lotniska czynnego.

  1. Przygotowanie do lotów dzieli się na:

  1. ogólne - zapewniające utrzymanie poziomu wiedzy stosowanej i jej aktualizację, zachowanie umiejętności personelu latającego oraz zabezpieczającego loty, niezbędnych w wykonywaniu zadań.

Szczególnymi formami ogólnego przygotowania są:

  1. naziemne przygotowanie przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu;

  2. kompleksowe przygotowanie do lotów;

2) wstępne - zapewniające przygotowanie personelu latającego i zabezpieczającego oraz sprzętu technicznego do wykonywania planowanych zadań w czasie najbliższych lotów;

3) bezpośrednie - zapewniające przekazanie personelowi latającemu i zabezpieczającemu loty aktualnych informacji dotyczących warunków wykonania zadania.

  1. Za jakość osobistego przygotowania i zdolność psychofizyczną do lotów ponosi odpowiedzialność każdy pilot (członek załogi) bez względu na zajmowane stanowisko służbowe i stopień wojskowy. Pilot (członek załogi) nie ma prawa wykonywania lotów bez przygotowania się do ich wykonania.

  2. Osoby uczestniczące w procesie organizacji lotów ponoszą osobistą odpowiedzialność za jakość przygotowania się i zdolność psychofizyczną do wykonywania swoich obowiązków bez względu na zajmowane stanowisko służbowe i stopień wojskowy.

  3. W celu umożliwienia personelowi latającemu przygotowania się do lotów na lotnisku (miejscu) bazowania należy udostępnić osobne pomieszczenie (pomieszczenia) - salę przygotowania do lotów (poza BOZ) wyposażoną w niezbędne schematy, mapy, środki łączności (telefon, fax), komputer z dostępem do Internetu z drukarką, kserokopiarkę kolorową, niszczarkę oraz inne środki określone przez organizatora lotów.

  4. Dowódca jednostki zabezpieczającej odpowiada za zapewnienie wyposażenia sali przygotowania do lotów zgodnie z wnioskiem organizatora lotów.

  5. W celu umożliwienia personelowi latającemu przygotowania się do lotów poza lotniskiem bazowania organizator lotów jest obowiązany wyposażyć załogę w telefon komórkowy oraz komputer przenośny z dostępem do Internetu, jeśli nie jest tam dostępny.

  6. Załoga delegowana do innej jednostki lotniczej przygotowuje się do lotów w sposób ustalony przez organizatora lotów w jednostce, do której została delegowana.

  7. Tryb przygotowania do lotów w czasie wyższych stanów gotowości bojowej i w czasie osiągania tych stanów reguluje każdorazowo dowódca jednostki lotniczej stosownie do złożoności zadań i czasu, jakim dysponuje.

§ 7
PRZYGOTOWANIE OGÓLNE

  1. Przygotowanie ogólne personelu latającego polega na aktualizacji wiedzy stosowanej i utrzymaniu jej określonego poziomu, zachowaniu umiejętności z wykorzystaniem urządzeń treningowych (symulatorów), utrzymaniu wysokiej kondycji psychofizycznej oraz na doskonaleniu umiejętności pracy zespołowej podczas grupowego wykonywania zadań lotniczych.

  2. Sposób i zakres przygotowania ogólnego personelu zabezpieczającego określa ich przełożony.

  3. Wiedza stosowana obejmuje:

  1. wiadomości o środowisku fizycznym, w którym personel latający wykonuje zadania lotnicze;

  2. znajomość praw fizycznych ruchu statku powietrznego;

  3. algorytmy manualnych czynności podczas eksploatowania i sterowania statkiem powietrznym;

  4. procedury wykorzystania środków łączności i pomocy nawigacyjnych;

  5. procedury w sytuacjach szczególnych;

  6. przepisy ruchu lotniczego;

  7. wpływ warunków atmosferycznych na lot statku powietrznego;

  8. podstawowe nakazy higieny lotniczej;

  9. ratownictwo lotnicze;

  10. informacje o środkach i sposobach działania wojsk przeciwnika;

  11. informacje o środkach i sposobach działania wojsk własnych;

  12. zagadnienia związane ze współpracą w załodze (Crew Resources Management - CRM), jeżeli pilot wykonuje loty na statkach powietrznych z załogą wieloosobową;

  13. wykorzystanie uzbrojenia i wyposażenia własnego statku powietrznego;

  14. taktykę użycia własnego rodzaju lotnictwa;

  15. informacje o działaniach w operacjach połączonych.

  1. Posiadanie wiedzy stosowanej na określonym poziomie jest obowiązkiem personelu latającego.

  2. W trakcie przygotowania ogólnego należy uczyć personel latający sytuacyjnego podejścia do problemów wiedzy stosowanej - umiejętności szybkiej oceny sytuacji, precyzyjnej i jednoznacznej decyzji oraz umiejętności szybkiego ustalania kolejności wykonywanych czynności dla każdego przyjętego założenia.

  3. Podstawowymi formami przygotowania ogólnego personelu latającego w jednostce lotniczej są:

  1. samokształcenie;

  2. konsultacje;

  3. treningi;

  4. seminaria.

Inne formy, a zwłaszcza wykłady i informacje, wprowadzać należy tylko w merytorycznie uzasadnionych przypadkach, szczególnie wówczas, gdy z obiektywnych względów nie można w sposób kompleksowy zapewnić odpowiednich warunków samokształcenia. Decyzję w tej sprawie podejmuje dowódca jednostki lotniczej.

  1. Głównym sposobem aktualizowania i podtrzymywania wiedzy stosowanej personelu latającego jest indywidualne uczenie się załóg w ramach czasu służbowego (samokształcenie).

  2. Samokształcenie personelu latającego powinno odbywać się w warunkach jego kompleksowego zabezpieczenia. Przez kompleksowe zabezpieczenie warunków do samokształcenia należy rozumieć:

  1. posiadanie przez personel latający każdego pododdziału oddzielnych pomieszczeń, z indywidualnymi stanowiskami pracy;

  2. wyposażenie pododdziałowych sal przygotowania do lotów w zestaw środków audiowizualnych i innych technicznych środków nauczania, umożliwiających wykorzystanie dostępnych pomocy naukowych;

  3. udostępnienie personelowi latającemu na czas samokształcenia pełnego zestawu posiadanej literatury i innych materiałów pomocniczych, jak: filmy szkoleniowe, nagrania, przeźrocza itp.;

  4. zapewnienie odpowiednich warunków do nauki, a w szczególności wyeliminowanie wszelkich czynników, zarówno wewnątrz sali, jak i w jej otoczeniu, które mogą zakłócić przebieg samokształcenia;

  5. udostępnienie personelowi latającemu na czas samokształcenia specjalistycznych gabinetów metodycznych (np. taktyki i rozpoznania, konstrukcji i eksploatacji sprzętu lub innych) oraz zapewnienie mu swobody korzystania z nich w tym czasie;

  6. zapewnienie pomocy specjalistów - konsultantów na czas samokształcenia. Konsultacje mogą być prowadzone indywidualnie i zbiorowo - stosownie do potrzeb personelu latającego.

  1. Samokształcenie należy traktować jako obowiązek służbowy. Natomiast zakres samokształcenia i metoda jego realizacji nie podlegają ingerencji ze strony przełożonych.

  2. W czasie przeznaczonym na przygotowanie ogólne zabrania się prowadzenia zajęć tematycznych nie objętych obowiązującym zakresem wiedzy stosowanej.

  3. Należy ograniczać przedsięwzięcia niezwiązane ze specjalnością lotniczą personelu latającego, które ograniczają czas na przygotowanie ogólne.

  4. Należy wyznaczyć imiennie osoby do prowadzenia konsultacji z zakresu wiedzy stosowanej wymienionego w § 15 ust. 13 RL-2006. Jednej osobie można podporządkować nie więcej niż dwa zakresy. Postanowienia określone w niniejszym ustępie należy ogłosić w rozkazie w sprawie organizacji szkolenia lotniczego jednostki lotniczej na dany rok.

  5. Personelowi latającemu należy zapewnić, poza przysługującym mu czasem na samokształcenie, czas niezbędny na przygotowanie się do udziału w konsultacjach.

  6. Seminarium prowadzi wyznaczona przez organizatora lotów osoba po ogłoszeniu tematu seminarium lub sformułowaniu problemu. Nie sporządza się konspektu do seminarium.

  7. Wykłady należy prowadzić na podstawie konspektu lub planu-konspektu, zatwierdzonego przez organizatora lotów. Od tego obowiązku, zgodnie z decyzją organizatora lotów, mogą być zwolnione osoby mające wieloletni staż dydaktyczny.

  8. Personel latający, bez względu na zajmowane stanowisko, należy angażować do czynnego współudziału w tworzeniu bazy dydaktycznej do eskadrowych sal przygotowania do lotów, obejmującej w szczególności:

  1. graficzne zobrazowania interpretacyjnych zagadnień wiedzy stosowanej;

  2. proste urządzenia i makiety treningowe;

  3. zbiory algorytmów działania i czynności w szczególnych przypadkach w locie;

  4. zestawy sprawdzające dla egzaminatorów.

  1. Przygotowanie ogólne, z wyłączeniem naziemnego przygotowania przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu i kompleksowego przygotowania do lotów, nie podlega planowaniu tematycznemu i ewidencjonowaniu wykonania. Na przeprowadzenie przygotowania ogólnego wymaga się wydzielenia czasu.

§ 8
TRENINGI

  1. Rozróżnia się treningi:

  1. z wiedzy stosowanej;

  2. w kabinie statku powietrznego;

  3. na urządzeniach treningowych;

  4. na symulatorach lotów;

  5. połączenie ww. form.

  1. Minimalną ilość treningów każdego pilota, w skali rocznej, określają wytyczne do szkolenia lotniczego lub programy szkolenia.

  2. Treningi należy tak planować, aby wyprzedzały one potrzeby szkolenia w powietrzu.

  3. Zajęcia treningowe w kabinie statku powietrznego, do których przeprowadzenia niezbędne jest podniesienie statku powietrznego na podnośnikach, uruchomienie silnika, zrzut osłony kabiny itp. można przeprowadzać łącznie z wykonywaniem czynności okresowych lub profilaktycznych, ewentualnie podczas przygotowania sprzętu do lotów.

  4. Organizatorem i koordynatorem realizacji treningów jest organizator lotów.

  5. Zasady, metodyka i tematyka prowadzenia treningów w kabinie statku powietrznego oraz treningów na urządzeniach treningowych i symulatorach powinny być określone w programach szkolenia lotniczego lub w wytycznych do szkolenia lotniczego.

§ 9
WERYFIKACJA I OCENA POZIOMU WIEDZY STOSOWANEJ PERSONELU LATAJĄCEGO

  1. Organizator lotów powinien poddawać okresowej analizie poziom przygotowania ogólnego personelu latającego.

  2. Personel latający raz w roku obowiązany jest do zdania komisyjnych egzaminów z wiedzy stosowanej (w zakresie niezbędnym do wykonywania swoich obowiązków), zgodnie z § 15 ust. 13 RL-2006.

  3. Członkom personelu latającego okresowo nie dopuszczonym z różnych przyczyn do wykonywania lotów należy umożliwić udział w przygotowaniu ogólnym do lotów.

  4. Pytania egzaminacyjne oraz zestawy sprawdzające należy formułować w postaci testów.

  5. Zaliczenie testu następuje przez uzyskanie przynajmniej 70 % poprawnych odpowiedzi lub 70 % maksymalnej punktacji.

  6. Zaliczenie testu z każdego zakresu wymienionego w § 15 ust. 13 RL-2006 warunkuje dopuszczenie do wykonywania lotów.

  7. Raz w miesiącu personel latający powinien potwierdzić znajomość procedur awaryjnych, o których mowa w § 49 ust. 2 RL-2006. Sposób potwierdzania znajomości tych procedur awaryjnych określa organizator lotów.

§ 10
NAZIEMNE PRZYGOTOWANIE PRZED ROZPOCZĘCIEM SZKOLENIA W POWIETRZU

  1. Naziemne przygotowanie personelu latającego przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu, zwane dalej „naziemnym przygotowaniem”, jest szczególną formą ogólnego przygotowania do lotów, którą stosuje się w razie potrzeby. Decyzję o użyciu tej formy przygotowania do lotów podejmuje organizator lotów lub zarządzający loty.

  2. Celem naziemnego przygotowania jest osiągnięcie przez szkolonych znajomości elementów wiedzy stosowanej, koniecznych do rozpoczęcia szkolenia w powietrzu, szczególnie związanych z:

  1. organizacją lotów;

  2. eksploatacją sprzętu;

  3. techniką pilotowania;

  4. instrukcją operacyjną lotniska;

  5. sytuacją nawigacyjno-ruchową;

  6. szczególnymi sytuacjami w locie;

  7. dokumentami normującymi proces szkolenia lotniczego w niezbędnym zakresie.

  1. Elementami naziemnego przygotowania są:

  1. zajęcia teoretyczne;

  2. treningi;

  3. loty na symulatorach lub urządzeniach treningowych (jeżeli są dostępne);

  4. egzamin z wiedzy stosowanej przed dopuszczeniem do wykonywania lotów.

  1. Po przeprowadzeniu egzaminów kończących naziemne przygotowanie komisja, powołana przez dowódcę jednostki lotniczej, sporządza protokół. Wyniki egzaminów dopuszczających do lotów należy umieścić w rozkazie dziennym dowódcy jednostki lotniczej.

§ 11
KOMPLEKSOWE PRZYGOTOWANIE DO LOTÓW

  1. Kompleksowe przygotowanie do lotów jest szczególną formą ogólnego przygotowania do lotów, którą stosuje się w razie potrzeby, z zastrzeżeniem ust. 15. Decyzję o zastosowaniu tej formy przygotowania do lotów podejmuje organizator lotów lub zarządzający loty.

  2. Podejmujący decyzję o przeprowadzeniu kompleksowego przygotowania do lotów jest organizatorem tego przygotowania.

  3. Kompleksowe przygotowanie do określonych rodzajów lotów organizator przygotowania powinien organizować i prowadzić w terminie wynikającym z bieżącej realizacji lotów. Przygotowanie należy zakończyć przed rozpoczęciem wstępnego przygotowania do lotów objętych kompleksowym przygotowaniem.

  4. Celem kompleksowego przygotowania do lotów jest przygotowanie personelu latającego (szkolonego i szkolącego) do praktycznego wykonywania określonego rodzaju lotów.

  5. Czas trwania kompleksowego przygotowania do lotów określa organizator przygotowania na podstawie złożoności zadań szkoleniowych oraz poziomu wyszkolenia personelu latającego.

  6. Kompleksowe przygotowanie szkolących odbywa się poprzez zrealizowanie co najmniej jednego z następujących wariantów:

  1. prowadzenie przygotowania szkolonych;

  2. uczestnictwo w przygotowaniu szkolonych;

  3. sprawowanie nadzoru nad przygotowaniem szkolonych;

  1. zapoznanie się z dokumentacją przygotowania w razie braku możliwości spełnienia warunków określonych w pkt. 1 - 3.

  1. Kompleksowe przygotowanie do lotów personelu latającego (szkolonego i szkolącego) obejmuje:

  1. przedstawienie planu przygotowania;

  2. zajęcia z wiedzy stosowanej;

  1. omówienie sposobu wykonania ćwiczeń (zadań) i warunków bezpieczeństwa lotów;

  1. samodzielne przygotowanie;

  2. treningi;

  3. loty na symulatorach lub urządzeniach treningowych (jeżeli są dostępne);

  4. sprawdzenie przygotowania do lotów.

  1. Plan kompleksowego przygotowania do lotów personelu latającego (szkolonego i szkolącego) przedstawia prowadzący przygotowanie, podając uczestnikom w szczególności:

  1. temat przygotowania;

  2. wykaz ćwiczeń objętych przygotowaniem (rodzaj lotów);

  3. imienny wykaz konsultantów i wykładowców;

  4. czas trwania poszczególnych elementów przygotowania.

  1. Tematyka i rodzaj zajęć z wiedzy stosowanej, prowadzonych w ramach kompleksowego przygotowania do lotów, wynikają z zakresu przygotowania. Tematykę zajęć teoretycznych określa zarządzający przygotowanie. Zajęcia powinien prowadzić doświadczony personel lotniczy oraz w miarę potrzeby specjaliści z innych jednostek.

  2. Omówienie sposobu wykonania ćwiczeń (zadań) z zakresu, jaki obejmuje kompleksowe przygotowanie do lotów polega na podaniu szczegółowej i jednolitej metodyki oraz sposobu wykonania określonych lotów (elementów lotu), z uwzględnieniem warunków bezpieczeństwa wynikających z planowanych ćwiczeń (zadań).

  1. Podczas samodzielnego przygotowania personelowi latającemu powinien być zapewniony dostęp do instrukcji, programów, zarządzeń, opracowań metodycznych, schematów, urządzeń treningowych, środków audiowizualnych itp. oraz pomoc konsultantów i wykładowców wymienionych w planie przygotowania kompleksowego.

  2. W wyniku samodzielnego przygotowania realizowanego w ramach przygotowania kompleksowego, personel latający ma obowiązek:

  1. znać sposób wykonania i warunki bezpieczeństwa planowanych ćwiczeń (zadań);

  2. przestudiować nakazaną literaturę ze szkolenia lotniczego;

  3. umieć wykonać obliczenia i przygotowywać niezbędne dokumenty do lotów;

  4. znać kolejność czynności i rozłożenie uwagi na poszczególnych etapach lotu, możliwe odchylenia od nakazanych warunków lotu, szczególne sytuacje i ewentualne warianty swoich decyzji w takich sytuacjach;

  5. posiadać umiejętność wykorzystywania wyposażenia statku powietrznego.

  1. Treningi można prowadzić następującymi metodami:

  1. na symulatorach lotu, innych urządzeniach treningowych, indywidualnie lub grupowo pod nadzorem szkolącego. Szczególnie należy przećwiczyć elementy zadań, w których występowały charakterystyczne błędy dla lotów objętych kompleksowym przygotowaniem. Trening może być połączony z prowadzeniem korespondencji radiowej;

  2. w kabinie statków powietrznych, na statkach powietrznych tych wszystkich typów, które są planowane do lotów, w zakresie dotyczącym ich użytkowania i szczególnych sytuacji podczas lotu, z udziałem specjalistów (inżynierów specjalności, szefa zabezpieczenia wysokościowo-ratowniczego, itp.);

  3. „pieszo latając” - zwłaszcza w odniesieniu do lotów grupowych. Umowne wykonanie lotu za pomocą tej metody może być prowadzone z wykorzystaniem środków łączności;

  4. na statkach powietrznych rozstawionych na lotnisku w odstępach i w odległościach jak w lotach grupowych, w celu zapamiętania właściwej projekcji statku powietrznego w określonym ugrupowaniu, jak również w celu zapoznania się z projekcją przy starcie (lądowaniu);

  5. innymi metodami lub kilkoma jednocześnie, w zależności od potrzeb.

  1. Sprawdzenie przygotowania do lotów prowadzi się w celu określenia rezultatów kompleksowego przygotowania personelu latającego do praktycznego wykonywania lotów. Rozróżnia się:

  1. sprawdzenie bieżące, które jest realizowane podczas samodzielnego przygotowania i treningu. Prowadzą go szkolący, którzy uczestniczą w poszczególnych elementach przygotowania do lotów;

  2. sprawdzenie kompleksowe, które przeprowadza osoba wyznaczona przez organizatora przygotowania.

  1. W przypadku niedostatecznego przygotowania personelu latającego organizator przygotowania przeprowadza dodatkowe kompleksowe przygotowanie do lotów i po powtórnym sprawdzeniu zezwala na planowanie lotów objętych przygotowaniem lub zabrania ich planowania. Dodatkowe kompleksowe przygotowanie do lotów może obejmować tylko wybrane elementy tego przygotowania.

  2. Kompleksowe przygotowanie do lotów dowódczych i instruktorskich jest obowiązkowe.

  3. Do lotów metodycznych nie prowadzi się kompleksowego przygotowania do lotów (jedynie wstępne i bezpośrednie). Przygotowanie do lotów metodycznych obejmuje poza elementami: „jak wykonywać” np. pilotaż w strefie, elementy: „jak nauczać wykonywania” np. pilotażu w strefie. Loty metodyczne wykonuje się w celu doskonalenia metod nauczania.

§ 12
PRZYGOTOWANIE WSTĘPNE

  1. Przygotowanie wstępne personelu latającego i zabezpieczającego loty rozpoczyna się z chwilą zapoznania z danymi z PTL lub z chwilą otrzymania zadania wykonania lotu (zabezpieczenia lotu) od przełożonego.

  2. Dla wstępnego przygotowania personelu latającego do lotów nie określa się czasu trwania, okresu ważności i formy organizacyjnej.

  3. W wyniku wstępnego przygotowania do lotów personel latający musi:

  1. znać:

  1. treść wykonania zadań w powietrzu,

  2. technikę i warunki wykonania poszczególnych elementów lotu, możliwe błędy i sposób ich poprawiania,

  3. prawidłową odpowiedź na „pytanie dnia”,

  4. wpływ prognozowanych zjawisk pogody i warunków atmosferycznych na wykonanie planowanych lotów,

  5. właściwości rejonu wpływające na wykonywanie lotów (góry, morze, itp.),

  6. procedury awaryjne, o których wiadomo, że będą wykonywane w warunkach znacznego deficytu czasu (RL-2006 § 49 ust. 2),

  7. warunki bezpieczeństwa;

  1. mieć przygotowane dane:

  1. o pracy i rozmieszczeniu pomocy nawigacyjnych i środków łączności oraz sposoby ich wykorzystania w locie,

  2. o sytuacji nawigacyjno-ruchowej w rejonie wykonywanego zadania (np. AIP, AUP, NOTAM, Jeppesen).

§ 13
PRZYGOTOWANIE BEZPOŚREDNIE

  1. Bezpośrednie przygotowanie do lotów prowadzi się w dniu lotów, przed ich rozpoczęciem. Czas jego trwania uzależniony jest od rodzaju wykonywanych zadań oraz charakteru zaplanowanych lotów i powinien zapewniać realizację niezbędnych czynności przygotowawczych (personelu latającego i zabezpieczającego) do terminowego i bezpiecznego wykonania zadań.

  2. Decyzję o rozpoczęciu bezpośredniego przygotowania do lotów według PTL podejmuje POL (SOF) w czasie umożliwiającym właściwe wykonanie wszystkich czynności bezpośredniego przygotowania. Podjętą decyzję POL (SOF) podaje oficerom dyżurnym jednostki lotniczej i zabezpieczającej.

  3. Do wykonywania lotów szkolnych wymiar czasu bezpośredniego przygotowania do lotów powinien wynosić nie mniej niż 2 godziny. Decyzję o wydłużeniu czasu podejmuje szkolący lub dowódca grupy.

  4. Do wykonywania lotów innych niż szkolne wymiar czasu bezpośredniego przygotowania do lotów powinien wynosić nie mniej niż 1 godzinę. Decyzję o wydłużeniu czasu podejmuje dowódca statku powietrznego lub grupy.

  5. Bezpośrednie przygotowanie do lotów obejmuje:

  1. zapoznanie się personelu latającego z:

  1. Zbiorem Informacji Bieżących,

  2. TAF,

  3. METAR,

  4. AUP/UUP,

  5. NOTAM,

  6. innymi niezbędnymi danymi do wykonania zadania;

  1. indywidualną odprawę przedlotową;

  2. w przypadku lotów według PTL informowanie aktualizujące przed lotem (ang. `step briefing');

  3. sprawdzenie i przyjęcie statku powietrznego.

  1. Przed indywidualną odprawą przedlotową piloci i nawigatorzy latający mają obowiązek zapoznać się ze „Zbiorem Informacji Bieżących”, potwierdzając podpisem zapoznanie się z nowymi informacjami. Zakres informacji włączanych do „Zbioru Informacji Bieżących” określa § 33 ust. 10.

  2. Miejsce przechowywania i osobę odpowiedzialną za prowadzenie „Zbioru Informacji Bieżących” określa organizator lotów.

  3. W celu umożliwienia personelowi latającemu właściwego przygotowania się do lotów na lotnisku bazowania należy wyznaczyć osobne pomieszczenie - salę odpraw i podsumowań (briefingowo-debriefingową) ze stanowiskami zapewniającymi przeprowadzenie przygotowania.

  4. W sali odpraw i podsumowań (briefingowo-debriefingowej) powinno znajdować się następujące wyposażenie:

  1. zestaw komputerowy z dostępem do Internetu z drukarką i rzutnikiem;

  2. zestaw komputerowy z dostępem do TAF, METAR oraz zobrazowaniem sytuacji pogodowej (np. Mikołajek);

  3. urządzenia do analizy lotów w oparciu o materiały przygotowane przez OKL;

  4. tablica ścienna;

  5. mapa sytuacji nawigacyjnej;

  6. schemat lotniska;

  7. schemat rejonu poligonu - w zależności od potrzeb;

  8. schemat lotu na lotniska zapasowe - w zależności od potrzeb;

  9. inne wyposażenie zgodnie z decyzją organizatora lotów.

Wyposażenie wymienione w pkt. 1 i 2 może znajdować się w innym pomieszczeniu niż w sali odpraw i podsumowań, określonym przez organizatora lotów i umożliwiającym wykorzystanie przez kolejne załogi.

  1. Dowódca jednostki zabezpieczającej odpowiada za zapewnienie wyposażenia sali odpraw i podsumowań (briefingowo-debriefingowej) zgodnie z wnioskiem organizatora lotów.

  2. Indywidualną odprawę przedlotową prowadzi dowódca statku powietrznego lub grupy.

  3. W indywidualnej odprawie przedlotowej uczestniczą wszyscy członkowie załóg. Dopuszcza się przeprowadzenie indywidualnej odprawy przedlotowej za pomocą technicznych środków łączności w przypadku wykonywania lotów we wspólnym ugrupowaniu z różnych lotnisk (lądowisk, innych miejsc startów i lądowań).

  4. Prowadzący indywidualną odprawę zadaje personelowi latającemu „pytanie dnia” oraz sprawdza jego przygotowanie do wykonania zadania. Brak poprawnej odpowiedzi może stanowić podstawę do niedopuszczenia do wykonywania lotów w tym dniu. Decyzję podejmuje prowadzący indywidualną odprawę przedlotową.

  5. W przypadku wykonywania takiego samego zadania przez kilku szkolonych w ramach czasu startowego szkolącego, zezwala się szkolącemu na przeprowadzenie jednej indywidualnej odprawy przedlotowej dla wszystkich wykonujących z nim to zadanie.

  6. W przypadku wykonywania takiego samego zadania przez tą samą grupę, zezwala się dowódcy grupy na przeprowadzenie jednej indywidualnej odprawy przedlotowej.

  7. Indywidualną odprawę przedlotową przeprowadza się zgodnie z załącznikiem 3. Zaleca się organizatorowi lotów opracowanie szczegółowych schematów indywidualnej odprawy przedlotowej w zależności od charakteru wykonywanych zadań lotniczych.

  8. Stanowiska pracy i sprzęt do zabezpieczenia lotów przygotowują wszystkie osoby zaangażowane w realizację lotów, zgodnie z postawionymi zadaniami.

  9. W lotach według PTL decyzję o zmianach, ograniczeniach lub niewykonywaniu lotów podejmuje POL (SOF), na podstawie informacji i meldunków o gotowości do realizacji lotów, uzyskanych od osób funkcyjnych.

  10. W lotach bez PTL decyzje o zmianach, ograniczeniach lub niewykonywaniu lotów podejmuje dowódca statku powietrznego w porozumieniu z organizatorem lotów.

  11. Wszelkie zmiany w PTL wprowadza POL (SOF).

  12. Informowanie aktualizujące przed lotem (ang. `step briefing') przeprowadza APOL (Op/Sup). Ma ono na celu zapoznanie załóg ze zmianami, które nastąpiły po indywidualnej odprawie przedlotowej.

  13. Miejsce prowadzenia informowania aktualizującego przed lotem (ang. `step briefing') określa organizator lotów.

  14. Dowódca statku powietrznego potwierdza przygotowanie załogi do wykonania zadania podpisem w planowej tabeli lotów.

  15. W lotach bez PTL dowódca statku powietrznego potwierdza przygotowanie załogi do wykonania zadania podpisem w Dzienniku Zadań.

  16. Dziennik Zadań znajduje się w miejscu określonym przez organizatora lotów.

  17. Pilotowi można zaplanować dodatkowe loty w PTL pod warunkiem zapewnienia czasu na przeprowadzenie bezpośredniego przygotowania. W tym wypadku cele wstępnego przygotowania do lotów osiąga się w czasie bezpośredniego przygotowania.

  18. Dowódca statku powietrznego może zażądać od DML wydania komunikatu meteorologicznego dla wskazanego rejonu.

  19. Złożenie podpisu w PTL lub Dzienniku Zadań obowiązuje przed każdym lotem. W przypadku wykonywania lotów łączonych (kilka startów i lądowań) lub lotów poza lotniskiem bazowania dowódca statku powietrznego ma obowiązek złożyć podpisy przed pierwszym startem.

§ 14
LOT
Y

  1. Lot - zadanie wykonywane przez personel latający w powietrzu - jest najważniejszym przedsięwzięciem personelu latającego i zabezpieczającego. Wykonaniu lotu muszą być podporządkowane działania wszystkich służb w jednostce lotniczej oraz w jednostkach zabezpieczających.

  2. Decyzję o rozpoczęciu lotów według PTL podejmuje POL (SOF) i podaje do wiadomości kontrolera lotniska, dyżurnemu logistyki lotniska czynnego oraz dyżurnemu inżynierowi lotów.

  3. Decyzję o wykonaniu lotu bez PTL podejmuje dowódca statku powietrznego lub dowódca grupy.

  4. Maksymalny nalot i liczbę lotów szkoleniowych w zależności od rodzaju lotów, wykonywanych przez jednego pilota w ramach czasu startowego, określają programy szkolenia lotniczego.

  5. Ewidencji lotów dokonuje się w „Książce Ewidencji Lotów” (KEL), którą prowadzi dyżurny ewidencji lotów lub osoba określona przez organizatora lotów.

  6. Ewidencji lotów na urządzeniach treningowych dokonuje się w „Książce ewidencji lotów na urządzeniach treningowych”, którą prowadzi dyżurny ewidencji lotów lub osoba określona przez organizatora lotów.

  7. Dowódca statku powietrznego (grupy) może zmienić zadanie na inne w przypadku, gdy zostało ono omówione w czasie bezpośredniego przygotowania.

§ 15
SŁUŻBY ORGANIZACJI LOTÓW

  1. Organizacja lotów to działania organów służby ruchu lotniczego i służb zabezpieczenia lotów zapewniające sprawne i bezpieczne wykonanie zadań lotniczych.

  2. Zadania i obowiązki organów służby ruchu lotniczego określają odrębne przepisy i instrukcje.

  3. Służby zabezpieczenia lotów wchodzą w skład personelu zabezpieczającego.

  4. Służbami zabezpieczenia lotów są:

  1. dyżurny logistyki lotniska czynnego (DLLC);

  2. dyżurny naziemnego elektronicznego zabezpieczenia lotniska czynnego (DNEZLC);

  3. dyżurny technik lotniska (DTL);

  4. grupa ratownictwa lotniskowego (GRL);

  5. dyżurny wysokościowo-ratowniczego zabezpieczenia lotniska czynnego;

  6. grupa zbierania i dostarczania spadochronów hamujących;

  7. lekarz dyżurny lotniska czynnego (LDLC);

  8. dyżurny meteorolog lotniska (DML);

  9. dyżurny obserwator;

  10. dyżurny technicznego zabezpieczenia (DTZ);

  11. pilot operacyjny lotów (POL, ang. SOF);

  12. asystent pilota operacyjnego lotów (APOL, ang. Op/Sup);

  13. instruktor startów i lądowań (ISiL);

  14. instruktor pilot (IP);

  15. dyżurny inżynier lotów (DIL);

  16. dyżurny ewidencji lotów;

  17. dyżurny wysokościowo-ratowniczego zabezpieczenia lotów;

  18. grupa kontroli startowej statków powietrznych (GKS);

  19. grupa kontroli uzbrojenia lotniczego (GKU);

  20. dyżurny obiektywnej kontroli lotów (DOKL).

  1. Skład służby zabezpieczenia lotów, stosownie do potrzeb z zastrzeżeniem ust. 10, określa i imiennie wyznacza:

  1. dowódca jednostki zabezpieczającej - osoby funkcyjne spośród wymienionych w ust. 4 pkt. l - 10;

  2. organizator lotów - osoby funkcyjne spośród wymienionych w ust. 4 pkt. 11 - 20.

  1. Do składu służb zabezpieczenia lotów organizator lotów może dodatkowo wyznaczyć:

  1. instruktora pilota na poligonie;

  2. instruktora pilota lotów pokazowych;

  3. lub innego instruktora pilota.

  1. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień IP wymienionych w ust. 4 pkt 14 oraz ust. 6 pkt. 1 - 2 jest organizator lotów lub zarządzający loty. Nadanie uprawnień tym instruktorom pilotom potwierdza się w rozkazie dziennym dowódcy jednostki oraz wpisem do „Osobistego Dziennika Lotów”.

  2. IP wymienionego w ust. 6 pkt 3 wyznacza się spośród przeszkolonych pilotów posiadających uprawnienia na danym typie (typach) statku powietrznego oraz dopuszczenia do wykonywania lotów, dla których jest wyznaczony.

  3. Obowiązki IP wymienionego w ust. 6 pkt 3 określa organizator lotów w zależności od charakteru wykonywanego zadania.

  4. Wyznaczenie instruktora pilota wymienionego w ust. 6 pkt 3 organizator lotów zamieszcza w rozkazie dziennym.

  5. Na loty wg PTL organizator lotów wyznacza:

  1. pilota operacyjnego lotów (ang. `Supervisor Of Flying' - SOF);

  2. asystenta pilota operacyjnego lotów (ang. `Operation Supervisor' - Op/Sup);

  3. dyżurnego inżyniera lotów;

  4. dyżurnego ewidencji lotów;

  5. dodatkowo według potrzeb:

  1. instruktora pilota,

  2. instruktora startów i lądowań,

  3. grupę kontroli startowej statków powietrznych,

  4. dyżurnego wysokościowo-ratowniczego zabezpieczenia lotów,

  5. grupę kontroli uzbrojenia lotniczego,

  6. dyżurnego obiektywnej kontroli lotów.

  1. Na loty bez PTL nie wyznacza się służb określonych w ust. 11 pkt. 1-4, natomiast potrzebę wyznaczenia służb zabezpieczenia lotów wymienionych w ust. 11 pkt 5 określa organizator lotów.

  2. Pilota operacyjnego lotów (SOF) wyznacza organizator lotów, spośród doświadczonych i przeszkolonych pilotów lub nawigatorów latających.

  3. POL (SOF) kieruje organizacją lotów z upoważnienia organizatora (organizatorów) lotów, nie ingeruje w działania SRL, informuje SRL o zmianach w PTL.

  4. POL pełni obowiązki APOL i IP, jeżeli zostały mu powierzone.

  5. APOL pełni obowiązki IP, jeżeli zostały mu powierzone.

  6. W razie potrzeby organizator lotów może wyznaczyć do składu SZL instruktora pilota (IP) na czas wykonania określonego zadania (zadań) lub na cały czas lotów.

  7. IP powinien być wyposażony w przenośne środki łączności z POL (SOF), APOL (Op/Sup), ISiL, załogami w powietrzu oraz niezbędne instrukcje postępowania w sytuacjach szczególnych.

  8. IP udziela drogą radiową profesjonalnej pomocy załodze SP w sytuacjach, gdy załoga tego zażąda.

  9. W razie potrzeby organizator lotów wyznacza instruktora startów i lądowań podczas wykonywania lotów samodzielnych.

  10. Miejscem pracy ISiL jest pomocnicze stanowisko kierowania (PSK), które rozwija się w rejonie najlepszej widoczności startów i lądowań.

  1. Zadaniem ISiL jest kontrola prawidłowości startów oraz obliczenia do lądowania i lądowania. W razie potrzeby ISiL udziela wskazówek za pomocą środków łączności. Strefa odpowiedzialności ISiL ograniczona jest zasięgiem jego widzialności wzrokowej.

  2. ISiL pełni obowiązki IP, jeżeli zostały mu powierzone.

§ 16
PODSUMOWANIE LOTÓW

  1. Podsumowanie lotów jest jedną z form szkolenia personelu uczestniczącego w lotach i niezbędnym elementem organizacji lotów.

  2. Celem podsumowania lotów jest:

  1. ocena jakości organizacji lotów;

  2. omówienie przyczyn zaistniałych błędów i niedociągnięć;

  3. podjęcie decyzji zmierzających do usprawnienia organizacji i poprawy jakości szkolenia lotniczego;

  4. zapobieganie powtarzaniu się błędów i niedociągnięć w kolejnych lotach;

  5. wykorzystanie pozytywnych doświadczeń w organizacji następnych lotów.

  1. Dokonując podsumowania lotów należy wykorzystywać:

  1. meldunki osób funkcyjnych służb lotów i kadry dowódczo-instruktorskiej;

  2. meldunki załóg;

  3. materiały OKL.

  1. Ze względu na termin i zakres, podsumowanie lotów dzieli się na:

  1. bieżące;

  2. organizacyjno-specjalistyczne;

  3. podsumowanie organizacji lotów i szkolenia lotniczego.

§ 17
PODSUMOWANIE BIEŻĄCE

  1. Bieżącego podsumowania dokonuje się w trakcie lotów w celu wyeliminowania zdarzeń lotniczych, błędów i niedociągnięć, mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo lotów lub pracy na lotnisku.

  2. Każde zadanie lotnicze należy podsumować (debriefing) w składzie załogi lub grupy, jeśli wykonywano lot grupowy, według schematu podsumowania zadania lotniczego, którego wariant zawiera załącznik 7.

  3. Podsumowanie zadania lotniczego i zadań taktycznych i bojowych może zawierać wnioski i zalecenia co do sposobu wykonania kolejnych zadań przez załogę i grupę.

  4. Podczas podsumowania zadań lotniczych należy wykorzystać materiały obiektywnej kontroli lotu (OKL) w zakresie niezbędnym, ustalonym przez dowódcę statku powietrznego, grupy lub organizatora lotów.

  5. Analizę jakości pracy SP, przekroczeń parametrów, norm i ograniczeń prowadzi laboratorium OKL.

  6. Pełną analizę materiałów OKL w bieżącym podsumowaniu lotów należy przeprowadzać, gdy:

  1. zaistniało zdarzenie lotnicze;

  2. wystąpiły błędy pilotażowo-nawigacyjne zagrażające bezpieczeństwu lotu;

  3. nastąpiło przekroczenie ograniczeń eksploatacyjnych;

  4. wystąpiła niewłaściwa praca SP.

  1. W razie zaistnienia zdarzenia lotniczego lub gdy nastąpiło przekroczenie ograniczeń eksploatacyjnych statku powietrznego o możliwości wykonania kolejnego zadania lotniczego przez załogę decyduje POL (SOF) lub organizator lotów.

  2. W przypadku stwierdzenia błędów oraz niedociągnięć, zagrażających bezpieczeństwu lotów i pracy na lotnisku, POL (SOF) powinien określić niezbędne przedsięwzięcia profilaktyczne i zlecić ich wykonanie.

  3. W przypadku naruszenia warunków bezpieczeństwa w działaniach na poligonie, zrzutowisku, rejonie rozpoznania itp., IP właściwy dla miejsca powinien przekazać informację o zaistniałym zdarzeniu POL (SOF) lub organizatorowi lotów bezpośrednio po zaistnieniu naruszenia.

  4. Istotne uwagi mające wpływ na wykonywanie zadań lotniczych dowódca statku powietrznego, grupy przekazuje POL (SOF).

  5. Uwagi dotyczące sprawności eksploatowanego SP pilot wpisuje w „Książce obsługi statku powietrznego” (lub innym odpowiednim dokumencie) bezpośrednio po wykonanym locie.

  6. Służby organizacji lotów mają obowiązek bieżącego przekazywania POL (SOF) uwag dotyczących realizacji lotów.

§ 18
PODSUMOWANIE ORGANIZACYJNO-SPECJALISTYCZNE

  1. Celem podsumowania organizacyjno-specjalistycznego jest ocena jakości pracy służb organizacji lotów, sprawności statków powietrznych i środków zabezpieczenia lotów.

  2. Podsumowania organizacyjno-specjalistycznego dokonuje się po zakończeniu lotów wg PTL.

  3. W podsumowaniu organizacyjno-specjalistycznym uczestniczą POL (SOF), DLLC i DIL oraz, w miarę potrzeb, inne służby organizacji lotów.

  4. Podsumowanie organizacyjno-specjalistyczne lotów POL (SOF) polega na dokonaniu wpisu w „Książce podsumowań”.

  5. POL (SOF) wpisuje uwagi dotyczące organizacji wykonanych lotów w książce meldunków DLLC oraz przekazuje uwagi i dokonane zmiany w PTL oraz wnioski organizatorowi lotów w ustalonym terminie.

  6. W lotach bez PTL nieprawidłowości dotyczące logistyki lotniska czynnego dowódca statku powietrznego wpisuje w książce meldunków DLLC.

  7. DLLC ma obowiązek przekazać uwagi dowódcy jednostki zabezpieczającej lub osobie pełniącej jego obowiązki.

§ 19
PODSUMOWANIE ORGANIZACJI LOTÓW I SZKOLENIA LOTNICZEGO

  1. Podsumowania organizacji lotów i szkolenia lotniczego dokonuje organizator lotów w terminach przez siebie określonych.

  2. Celem podsumowania jest:

  1. analiza negatywnych zdarzeń występujących w podsumowywanym okresie;

  2. uzyskanie pełnej informacji o jakości wykonywanych zadań w powietrzu;

  3. wyjaśnienie błędów i niedociągnięć popełnionych podczas lotów oraz określenie sposobu zapobiegania;

  4. ustalenie przedsięwzięć i zaleceń dotyczących metodyki szkolenia oraz zasad postępowania personelu latającego w określonych sytuacjach w locie;

  5. wyeksponowanie pozytywnych doświadczeń uzyskanych podczas dotychczasowego organizowania lotów i szkolenia lotniczego.

  1. W podsumowaniu udział bierze personel z jednostki lotniczej i jednostek zabezpieczających, według decyzji organizatora lotów.

  1. Źródłami informacji do podsumowania są:

  1. sporządzona dokumentacja wykonanych lotów;

  2. karty ocen wykonanych zadań;

  3. materiały OKL;

  1. spostrzeżenia i uwagi personelu latającego, innych biorących udział w podsumowaniu, dotyczące przebiegu i rezultatów lotów.

  1. W czasie podsumowania organizator lotów udziela wytycznych i zaleceń dotyczących organizacji lotów i szkolenia lotniczego, które są zamieszczane w Zbiorze Informacji Bieżących.

Rozdział 3
OBOWIĄZKI OSÓB FUNKCYJNYCH

§ 20
ZARZĄDZAJĄCY LOTY

  1. Zarządza loty stawiając zadania organizatorom lotów.

  2. Zarządzający loty ma obowiązek uzyskać zgodę od ministra obrony narodowej na wykonanie zadania lotniczego, którego realizacja wymaga odstępstw od przepisów zawartych w RL-2006.

  3. Zarządzający loty może:

  1. zarządzić przeprowadzenie naziemnego przygotowania do lotów.

  2. zarządzić przeprowadzenie kompleksowego przygotowania do lotów.

  3. zamówić elementy przestrzeni powietrznej niezbędne do wykonywania lotów zgodnie z obowiązującymi przepisami służby ruchu lotniczego.

§ 21
ORGANIZATOR LOTÓW

  1. Organizuje loty na podstawie zadań postawionych przez zarządzającego loty.

  2. Podejmuje osobiście decyzję o organizacji lotów.

  3. Decyduje o sposobie organizacji lotów według rozkazu lub (i) PTL.

  4. Ogłasza zamiar organizacji lotów wg PTL na okres do 2 tygodni, jeżeli nie ogłosił tego zarządzający loty.

  5. Wyznacza osobę do sporządzenia PTL.

  6. Zatwierdza PTL.

  7. Zamawia elementy przestrzeni powietrznej niezbędne do wykonywania lotów zgodnie z obowiązującymi przepisami służby ruchu lotniczego w zależności od potrzeb.

  8. Wyznacza skład służby zabezpieczenia lotów zgodnie z § 15.

  9. Podaje w kolejnych rozkazach dziennych poprzedzających loty w punkcie dotyczącym służb wyznaczone przez siebie służby zabezpieczenia lotów.

  10. W przypadku konieczności dokonania zmian o składzie grup szkoleniowych podaje je w rozkazie dziennym.

  11. Odpowiada za organizację przygotowania do lotów podległego mu personelu latającego oraz podległej mu logistyki lotów.

  12. Ma prawo stawiania i zmiany zadań załogom znajdującym się w powietrzu.

  13. Decyduje o przeprowadzeniu naziemnego przygotowania personelu latającego przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu, jeżeli nie zdecydował o tym zarządzający loty.

  14. Decyduje o przeprowadzeniu i czasie trwania kompleksowego przygotowania personelu latającego, jeżeli nie zdecydował o tym zarządzający loty.

  15. Decyduje o przeprowadzeniu dodatkowego kompleksowego przygotowania do lotów w przypadku niedostatecznego przygotowania personelu latającego.

  16. Jest organizatorem i koordynatorem treningów w trakcie przygotowania do lotów.

  17. Okresowo analizuje poziom przygotowania ogólnego personelu latającego.

  18. Określa sposób potwierdzania znajomości procedur awaryjnych, o których mowa w § 49 ust. 2 RL-2006.

  19. Jest odpowiedzialny za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień do wykonywania funkcji POL (SOF), APOL (Op/Sup), ISiL oraz IP z wyjątkiem wymienionego w § 15 ust. 6 pkt 3.

  20. Może ustalić niezbędne materiały obiektywnej kontroli lotu (OKL) podczas prowadzenia podsumowania bieżącego.

  21. Decyduje o możliwości wykonania kolejnego zadania lotniczego przez załogę w razie zaistnienia zdarzenia lotniczego lub gdy nastąpiło przekroczenie ograniczeń eksploatacyjnych statku powietrznego.

  22. Dokonuje podsumowania organizacji lotów i szkolenia lotniczego w terminach przez siebie określonych.

  23. Określa osoby z jednostki własnej i jednostek zabezpieczających uczestniczące w podsumowaniu organizacji lotów i szkolenia lotniczego.

  24. Określa elementy wyposażenia sali przygotowania do lotów oraz sali odpraw i podsumowań (briefingowo-debriefingowej) poza standardowymi określonymi w § 6 ust. 6 oraz § 13 ust. 9.

  25. W przypadku lotów według PTL składa zapotrzebowanie zabezpieczenia lotów do godziny 10:00 czasu lokalnego dnia roboczego poprzedzającego dzień wykonywania lotów.

  26. W przypadku wykonywania lotów bez PTL składa zapotrzebowanie w jednostce zabezpieczającej na środki i materiały, jeżeli potrzebne są większe niż opublikowane.

  27. Określa miejsce przechowywania i osobę odpowiedzialną za prowadzenie „Zbioru Informacji Bieżących”.

  28. Określa miejsce znajdowania się „Dziennika Zadań” w lotach bez PTL.

§ 22
INSTRUKTOR

  1. Instruktorem jest wyznaczony przez organizatora lotów członek personelu latającego, któremu przydzielono rozkazem przynajmniej jednego szkolonego. Instruktor musi posiadać uprawnienia instruktorskie.

  2. Powinien znać charakterystyki swoich szkolonych, ich zdyscyplinowanie, poziom przygotowania ogólnego, doświadczenie lotnicze, predyspozycje psychofizyczne do służby w powietrzu, cechy osobowe itp.

  3. Na podstawie analizy bieżącej realizacji planu szkolenia w powietrzu zwraca się do przełożonego z wnioskiem o przeprowadzenie kompleksowego przygotowania do określonych rodzajów lotów.

  4. Prowadzi ogólne i wstępne przygotowanie do lotów ze szkolonym, chyba że przygotowanie wstępne przeprowadzi szkolący.

  5. Podejmuje decyzję o przebiegu dalszego szkolenia w przypadku niezaliczenia danego zadania lotniczego przez szkolącego. Wnioskuje o zmianę planu szkolenia w przypadku braku postępów.

  6. Odpowiada za właściwy przebieg i jakość szkolenia szkolonego.

§ 23
SZKOLĄCY

  1. Szkolący to członek personelu latającego posiadający uprawnienia instruktorskie, który wykonuje lot ze szkolonym. Szkolący nie musi mieć przydzielonego rozkazem szkolonego.

  2. Szkolący załogę (członków załogi) wchodzi w skład załogi SP. Szkolący dowódcę załogi jest dowódcą statku powietrznego. Szkolący w locie pozostałych członków załogi (poza pilotami) nie jest przełożonym dowódcy statku powietrznego i ponosi odpowiedzialność za wykonanie zadania w zakresie swojej specjalności.

  3. Odpowiada za bezpośrednie przygotowanie do lotów szkolonego. W razie potrzeby może również przeprowadzić wstępne przygotowanie do lotów ze szkolonym.

  4. Odpowiada za czynności lotnicze szkolonego.

  5. Podsumowuje wykonane loty ze szkolonym.

  6. Wypełnia „Kartę oceny wykonania zadania”.

  7. Nadaje dopuszczenia, wnioskuje o nadanie uprawnień.

§ 24
SZKOLONY

  1. Ma obowiązek uczestniczyć w przygotowaniach do lotów i osiągać cele tych przygotowań.

  2. Melduje szkolącemu o przygotowaniu się do lotów.

  3. Wykonuje loty zgodnie z postawionym zadaniem.

  4. Po każdym locie uczestniczy w podsumowaniu bieżącym, melduje szkolącemu o wszystkich zdarzeniach mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo lotów.

  5. Realizuje zalecenia szkolącego, wynikające z bieżącego podsumowania lotów.

  6. Prowadzi na bieżąco osobistą dokumentację lotniczą.

  7. Dba o właściwą kondycję psychofizyczną.

§ 25
PILOT OPERACYJNY LOTÓW
(ang. `Supervisor Of Flying' - SOF)

  1. Na loty wg PTL organizator lotów wyznacza pilota operacyjnego lotów (SOF).

  2. POL (SOF) wyznacza organizator lotów, spośród doświadczonych i przeszkolonych w wykonywaniu tych obowiązków pilotów lub nawigatorów latających.

  3. POL (SOF) kieruje organizacją lotów z upoważnienia organizatora (organizatorów) lotów w czasie podanym w PTL, podejmując samodzielnie decyzje i nie ingeruje w działania SRL.

  4. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień do wykonywania funkcji POL (SOF) jest organizator lotów. Nadane uprawnienia, potwierdzone w rozkazie dziennym jednostki, pilot wpisuje do „Osobistego Dziennika Lotów”.

  5. Obowiązki POL (SOF):

  1. sporządza PTL, jeżeli nie zostało to zadanie powierzone innej osobie wyznaczonej przez organizatora lotów;

  2. podejmuje decyzję o rozpoczęciu bezpośredniego przygotowania do lotów i podjętą decyzję podaje oficerom dyżurnym jednostki lotniczej i zabezpieczającej.

  3. jest obecny na stanowisku pracy nie później niż jedną godzinę przed planowanym w PTL startem pierwszego statku powietrznego.

  4. podejmuje decyzję o rozpoczęciu lotów i podaje ją do wiadomości kontrolera lotniska, DLLC i DIL;

  5. kieruje realizacją lotów i na bieżąco uaktualnia PTL;

  6. informuje o dokonanych zmianach w PTL kontrolera lotniska i DIL;

  7. podejmuje decyzję o działaniach związanych z organizacją lotów w sytuacjach nieplanowanych (np. wystąpienie niebezpiecznych zjawisk pogody);

  8. prowadzi nasłuch korespondencji radiowej w celu posiadania orientacji co do postępu lotów;

  9. wpisuje na bieżąco do „Książki podsumowań” uwagi dotyczące organizacji lotów;

  10. po zakończonych lotach melduje organizatorowi lotów wnioski z podsumowania organizacyjno-specjalistycznego;

  11. uwagi z organizacji lotów dotyczące jednostki zabezpieczającej loty wpisuje do książki meldunków DLLC;

  12. szczegółowo określa obowiązki APOL (Op/Sup) na loty;

  13. pełni obowiązki IP, jeżeli zostały mu powierzone;

  14. pełni obowiązki APOL (Op/Sup), jeżeli zostały mu powierzone;

  15. przekazuje załogom przez APOL (Op/Sup) lub osobiście istotne informacje dotyczące wykonywanego zadania.

  1. POL (SOF) przystępuje do pełnienia obowiązków z chwilą podejmowania decyzji o rozpoczęciu bezpośredniego przygotowania do lotów lub z chwilą przyjęcia obowiązków od poprzedniego POL (SOF).

  2. Pełnienie obowiązków POL (SOF) kończy się po przekazaniu obowiązków następnemu POL (SOF) lub po zakończeniu organizacyjno-specjalistycznego podsumowania lotów.

  3. POL (SOF) pełni swoje obowiązki nie dłużej niż 10 godzin.

  4. Przy zmianie POL (SOF) w czasie lotów, zdający obowiązki pełni je w obecności przyjmującego w czasie nie krótszym niż trzydzieści minut.

  5. Miejscem pracy POL (SOF) jest pomieszczenie pracy operacyjnej kontroli lotniska (lądowiska).

  6. Wyposażenie miejsca pracy POL (SOF) określa załącznik 9.

  7. Organizator lotów ma prawo uszczegółowić obowiązki POL (SOF).

§ 26
ASYSTENT PILOTA OPERACYJNEGO LOTÓW
(ang. `Operation Supervisor' - Op/Sup)

  1. Na loty wg PTL organizator lotów wyznacza asystenta pilota operacyjnego lotów (Op/Sup).

  1. APOL (Op/Sup) wyznacza się spośród pilotów i nawigatorów latających jednostki lotniczej.

  2. APOL (Op/Sup) w czasie pełnienia obowiązków jest w stałym kontakcie z POL (SOF) i wykonuje jego polecenia.

  3. APOL (Op/Sup) odpowiada za:

  1. przekazanie załogom, w czasie informowania aktualizującego (ang. `step-
    -briefing') informacji o zmianach istotnych do wykonania zadania;

  2. nadzór nad podpisami dowódców załóg w PTL potwierdzającymi gotowość załóg do wykonania zadania;

  3. nadzorowanie pracy dyżurnego ewidencji lotów;

  4. przekazywanie uwag do POL (SOF) dotyczących organizacji lotów.

  1. Przystępuje do pełnienia obowiązków nie później niż jedną godzinę przed planowanym w PTL startem pierwszego statku powietrznego.

  2. Przy zmianie APOL (Op/Sup) należy zapewnić czas niezbędny do przekazania wszelkich istotnych informacji. O przekazaniu obowiązków poinformować POL (SOF).

  3. O zakończeniu pełnienia obowiązków przez APOL (Op/Sup) decyduje POL (SOF).

  4. APOL (Op/Sup) pełni obowiązki nie dłużej niż 10 godzin.

  5. APOL (Op/Sup) pełni obowiązki IP, jeżeli zostały mu powierzone.

  6. Służbę APOL (Op/Sup) pełni wyznaczona osoba lub jego obowiązki zezwala się powierzyć POL, jeśli tak zdecyduje organizator lotów.

  7. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień APOL (Op/Sup) jest organizator lotów lub zarządzający loty. Nadanie uprawnień APOL (Op/Sup) potwierdza się w rozkazie dziennym jednostki oraz wpisem do „Osobistego Dziennika Lotów”.

  8. APOL (Op/Sup) ma być wyposażony w przenośne środki łączności zapewniające bieżącą wymianę informacji z POL (SOF) oraz innymi służbami lotów (radiotelefon, telefon komórkowy i ręczną radiostację z zakresem częstotliwości lotniczych).

  9. Za uszczegółowienie obowiązków APOL (Op/Sup) na loty odpowiada POL (SOF).

§ 27
INSTRUKTOR PILOT (IP)

  1. Organizator lotów może wyznaczyć instruktora pilota (IP) do składu SZL na czas wykonania określonego zadania (zadań) lub na cały czas lotów.

  2. IP podlega bezpośrednio POL (SOF) lub w lotach bez PTL - organizatorowi lotów, przebywa w miejscu wyznaczonym przez organizatora lotów, wyposażonym w środki łączności z załogami w powietrzu i POL (SOF) oraz niezbędne instrukcje i dokumenty odpowiednie do typu statku powietrznego.

  3. IP wyznacza się spośród doświadczonych i przeszkolonych pilotów posiadających ważne uprawnienia do wykonywania lotów na danym typie (typach) statku powietrznego.

  4. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień IP jest organizator lotów lub zarządzający loty. Nadanie uprawnień IP potwierdza się w rozkazie dziennym jednostki oraz wpisem do „Osobistego Dziennika Lotów”.

  5. Służbę IP pełni wyznaczona osoba lub jego obowiązki zezwala się powierzyć POL (SOF) lub APOL (Op/Sup) lub ISiL(RMU), jeśli tak zdecyduje organizator lotów.

  6. Obowiązkiem IP jest:

  1. prowadzenie nasłuchu korespondencji radiowej załóg SP na odpowiedniej częstotliwości;

  2. udzielanie profesjonalnej pomocy załogom SP, drogą radiową, w sytuacjach, gdy załoga tego zażąda.

§ 28
INSTRUKTOR PILOT (IP) NA POLIGONIE

  1. Organizator lotów może wyznaczyć instruktora pilota (IP) na poligonie do składu SZL na czas wykonania określonego zadania (zadań) lub na cały czas lotów.

  2. IP na poligonie wyznacza się spośród doświadczonych i przeszkolonych pilotów posiadających ważne dopuszczenia do wykonywania zadań na poligonie na danym typie (typach) statku powietrznego.

  3. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień IP na poligonie jest organizator lotów lub zarządzający loty. Nadanie uprawnień IP na poligonie potwierdza się w rozkazie dziennym jednostki oraz wpisem do „Osobistego Dziennika Lotów”.

  4. IP na poligonie przebywa na stanowisku kierowania poligonu lub w miejscu wydzielonym umożliwiającym obserwację płaszczyzny roboczej poligonu i przestrzeni powietrznej nad poligonem, wyposażonym w środki łączności z załogami w powietrzu, a także w niezbędne instrukcje i dokumenty.

  5. Strefa odpowiedzialności IP na poligonie ograniczona jest zasięgiem jego widzialności wzrokowej.

  6. Do obowiązków IP na poligonie należy:

1) osobiste przygotowanie się do pełnienia obowiązków IP na poligonie poprzez:

  1. zapoznanie się z instrukcją użytkowania poligonu,

  2. zapoznanie się z warunkami i sposobami wykonania zadań,

  3. zameldowanie POL (SOF) o gotowości do pełnienia obowiązków;

  1. prowadzenie nasłuchu korespondencji radiowej załóg SP na odpowiednich częstotliwościach;

  2. obserwowanie działań załóg wykonujących zadania na poligonie;

  3. reagowanie na zauważone odchylenia od nakazanych warunków lotu, mające wpływ na bezpieczeństwo;

  4. udzielanie pomocy załodze statku powietrznego drogą radiową w sytuacjach, gdy załoga tego zażąda;

  5. przekazanie POL (SOF) informacji o przypadku naruszenia warunków bezpieczeństwa bezpośrednio po stwierdzeniu zaistnienia tego naruszenia;

  6. przekazanie POL (SOF) lub organizatorowi lotów rezultatów działań na poligonie, istotnych do omówienia wykonanego lotu, bezpośrednio po zakończeniu działań.

  1. IP na poligonie nie ingeruje w działania organów służby ruchu lotniczego i nie może zapewniać służby ruchu lotniczego.

§ 29
INSTRUKTOR PILOT (IP) LOTÓW POKAZOWYCH

  1. Organizator lotów wyznacza instruktora pilota (IP) lotów pokazowych do składu SZL na czas wykonania określonego zadania.

  2. IP lotów pokazowych wyznacza się spośród pilotów posiadających dopuszczenia do wykonywania lotów pokazowych.

  3. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień IP lotów pokazowych jest organizator lotów lub zarządzający loty. Nadanie uprawnień IP lotów pokazowych potwierdza się w rozkazie dziennym jednostki oraz wpisem do „Osobistego Dziennika Lotów”.

  4. IP lotów pokazowych przebywa w miejscu umożliwiającym obserwację przebiegu pokazu i jest wyposażony w środki łączności z załogami w powietrzu.

  5. Strefa odpowiedzialności IP lotów pokazowych ograniczona jest zasięgiem jego widzialności wzrokowej.

  6. Do obowiązków IP lotów pokazowych należy:

    1. osobiste przygotowanie się do pełnienia obowiązków IP lotów pokazowych poprzez zapoznanie się z dokumentacją lotów pokazowych;

    2. prowadzenie nasłuchu korespondencji radiowej załóg SP na odpowiednich częstotliwościach;

    3. obserwowanie działań załóg wykonujących pokaz i udzielanie wskazówek załogom statków powietrznych w wykonaniu pokazu;

    4. reagowanie na zauważone odchylenia od nakazanych warunków wykonania pokazu, mających wpływ na bezpieczeństwo;

    5. udzielanie pomocy załodze statku powietrznego drogą radiową w sytuacjach, gdy załoga tego zażąda.

  7. IP lotów pokazowych nie ingeruje w działania organów służby ruchu lotniczego.

§ 30
INSTRUKTOR STARTÓW I LĄDOWAŃ (ISiL)
(ang. `Runway Monitoring Unit' - RMU)

  1. W razie potrzeby organizator lotów wyznacza instruktora startów i lądowań (RMU) podczas wykonywania lotów samodzielnych.

  2. Zadaniem ISiL(RMU) jest kontrola prawidłowości startu oraz obliczenia do lądowania i lądowania. ISiL(RMU) udziela w razie potrzeby wskazówek załogom statków powietrznych za pomocą środków łączności.

  3. Strefa jego odpowiedzialności ograniczona jest zasięgiem jego widoczności wzrokowej.

  4. Miejscem pracy instruktora startów i lądowań jest stanowisko, które rozwija się w rejonie najlepszej widoczności startów i lądowań.

  5. Miejsce pracy ISiL(RMU) ma być wyposażone w lornetkę, aerometr oraz środki łączności zapewniające łączność z załogami statków powietrznych i bieżącą wymianę informacji z POL (SOF) oraz kontrolerem lotniska.

  6. Do obowiązków ISiL (RMU) należy:

  1. znajomość aktualnych warunków atmosferycznych w rejonie startu i lądowania;

  2. zameldowanie POL (SOF) lub w lotach bez PTL - organizatorowi lotów o gotowości do pełnienia obowiązków;

  3. prowadzenie nasłuchu korespondencji załóg statków powietrznych będących w czasie startu oraz obliczenia do lądowania i lądowania;

  4. reagowanie na błędy popełnione przez pilotów w czasie startu oraz obliczenia do lądowania i lądowania;

  5. sprawdzanie (osobiście lub poprzez dyżurnego obserwatora) wypuszczenia podwozia, wychylenia klap i innych urządzeń przez załogi SP wykonujących podejście końcowe - jeśli ma zastosowanie;

  6. zameldować POL (SOF) lub w lotach bez PTL - organizatorowi lotów o zakończeniu pełnienia obowiązków;

  7. przekazać POL (SOF) lub w lotach bez PTL - organizatorowi lotów uwagi do podsumowania lotów.

  1. Przystępuje do pełnienia obowiązków nie później niż 10 min. przed planowanym startem pierwszego statku powietrznego, dla którego wyznaczono ISiL(RMU).

  2. Przy zmianie ISiL(RMU) należy zapewnić czas niezbędny do przekazania obowiązków. O przekazaniu obowiązków poinformować POL (SOF) lub w lotach bez PTL - organizatora lotów.

  3. O zakończeniu pełnienia obowiązków ISiL(RMU) decyduje POL (SOF) lub w lotach bez PTL - organizator lotów.

  4. ISiL(RMU) pełni obowiązki nie dłużej niż 10 godzin.

  5. ISiL(RMU) pełni obowiązki IP, jeżeli zostały mu powierzone.

  6. Odpowiedzialnym za określenie zakresu szkolenia i nadania uprawnień ISiL jest organizator lotów lub zarządzający loty. Nadanie uprawnień ISiL potwierdza się w rozkazie dziennym jednostki oraz wpisem do „Osobistego Dziennika Lotów”.

§ 31
DYŻURNY INŻYNIER LOTÓW (DIL)

  1. Na loty wg PTL dyżurnego inżyniera lotów (DIL) wyznacza organizator lotów na wniosek szefa techniki lotniczej (odpowiedniego) jednostki lotniczej. W trakcie organizacji lotów DIL podlega POL (SOF).

  2. W trakcie organizacji lotów DIL kieruje inżynieryjno-lotniczym zabezpieczeniem lotów oraz koordynuje z DLLC techniczne zabezpieczenie lotów zgodnie z ustalonym porządkiem i przepisami bezpieczeństwa.

  3. DIL ma prawo wydawania poleceń wynikających z jego obowiązków, podległemu personelowi SIL.

  4. Podczas wstępnego przygotowania do lotów:

  1. otrzymuje wytyczne od szefa właściwego do spraw techniki lotniczej (odpowiedniego) jednostki lotniczej;

  2. na podstawie PTL sporządza Planową Tabelę Obsługi Lotów (załącznik 8). O potrzebie sporządzenia PTOL decyduje szef techniki lotniczej (odpowiedni) jednostki lotniczej.

  1. Podczas bezpośredniego przygotowania do lotów:

  1. nadzoruje organizację bezpośredniego przygotowania do lotów personelu SIL;

  2. uszczegóławia zasady współdziałania z DLLC;

  3. udziela bezpośrednich wskazówek personelowi SIL oraz:

  1. dowódcy grupy kontroli startowej statków powietrznych,

  2. dowódcy grupy kontroli uzbrojenia lotniczego;

  1. dopuszcza do użytkowania PPS (CPPS) przed rozpoczęciem ustawiania na niej sprzętu lotniczego i w razie zastrzeżeń do czystości i stanu technicznego wstrzymuje ustawianie SP na PPS (CPPS) oraz melduje pilotowi operacyjnemu lotów o powziętej decyzji;

  2. na polecenie szefa właściwego do spraw techniki lotniczej (odpowiedniego) jednostki lotniczej uczestniczy w sprawdzeniu jakości produktów mps (materiały pędne i smary) prowadzonym przez dyżurnego technicznego zabezpieczenia lotów;

  3. zbiera meldunki od podległych osób funkcyjnych o gotowości SP do lotów.

  1. Podczas lotów:

  1. kieruje organizacją obsługi SP w czasie lotów;

  2. nadzoruje wykonanie zaplanowanych obsług zgodnie z PTOL w nakazanym czasie, zapewniając niezbędny poziom bezpieczeństwa obsługi SP;

  3. ewidencjonuje w PTOL wszystkie przypadki naruszenia dyscypliny obsługi i użytkowania SP oraz zaistniałe niesprawności, stwierdzone w powietrzu i wykryte na ziemi. Niezwłocznie podejmuje przedsięwzięcia mające na celu ich usunięcie;

  4. przekazuje POL (SOF) informacje o zaistniałych niesprawnościach statków powietrznych;

  5. na żądanie IP pomaga mu w sytuacjach szczególnych;

  6. przy zmianie DIL w czasie lotów, zdający obowiązki pełni je w obecności przyjmującego w czasie nie krótszym niż trzydzieści minut.

  1. Po lotach:

  1. organizuje zakończenie obsługi technicznej lotów;

  2. przekazuje POL (SOF) uwagi dotyczące realizacji lotów;

  3. zapoznaje się z uwagami POL (SOF) w trakcie podsumowania organizacyjno-
    -specjalistycznego;

  4. przekazuje szefowi techniki lotniczej (odpowiedniemu) jednostki lotniczej uwagi o zrealizowanych lotach.

  1. DIL powinien posiadać środki łączności umożliwiające nieprzerwaną łączność z POL oraz ze służbami, którymi kieruje i których działania koordynuje.

§ 32
DYŻURNY LOGISTYKI LOTNISKA CZYNNEGO (DLLC)

  1. Na loty według PTL wyznacza się dyżurnego logistyki lotniska czynnego spośród oficerów jednostki zabezpieczającej.

  2. Podczas lotów bez PTL zezwala się na jednoczesne pełnienie obowiązków DLLC przez osobę pełniąca inną służbę dyżurną jednostki zabezpieczającej.

  3. DLLC kieruje działaniami służb logistyki lotniska czynnego.

  4. Szczegółowe obowiązki DLLC określa dowódca jednostki zabezpieczającej.

  5. Obowiązki DLLC w trakcie lotów według PTL powinny uwzględniać:

  1. udzielenie instruktażu podległym służbom zabezpieczenia lotów;

  2. konieczność koordynowania swoich działań z DIL;

  3. współdziałanie z POL (SOF), krl TWR;

  4. uczestnictwo w organizacyjno-specjalistycznym podsumowaniu lotów;

  5. przekazanie uwag pilota operacyjnego lotów (SOF) organizatorowi logistyki lotniska czynnego.

  1. Obowiązki DLLC poza lotami według PTL powinny uwzględniać:

  1. zapewnienie możliwości odtworzenia gotowości statków powietrznych (paliwem, lotniskowym źródłem zasilania);

  2. zapewnienie dodatkowych środków i materiałów po wpłynięciu zamówienia od załóg lub organizatora lotów.

  1. DLLC powinien posiadać środki łączności umożliwiające nieprzerwaną łączność z POL oraz ze służbami, którymi kieruje i których działania koordynuje.

§ 33
DYŻURNY TECHNICZNEGO ZABEZPIECZENIA (DTZ)

  1. Na loty według PTL wyznacza się dyżurnego technicznego zabezpieczenia spośród podoficerów pododdziału zabezpieczenia lub technicznego.

  2. DTZ podlega bezpośrednio dyżurnemu logistyki lotniska czynnego.

  3. DTZ ma prawo wydawania poleceń wynikających z jego obowiązków, podległemu personelowi biorącemu udział w zabezpieczeniu technicznym lotów.

  4. Odpowiada za terminowe dostarczenie zapotrzebowanego zabezpieczenia technicznego lotów.

  5. Uczestniczy w instruktażu prowadzonym przez DLLC.

  6. Szczegółowe obowiązki DTZ określa dowódca jednostki zabezpieczającej.

  7. DTZ powinien posiadać środki łączności umożliwiające nieprzerwaną łączność z DLLC oraz podległymi elementami technicznego zabezpieczenia lotów.

  8. Obowiązki DTZ powinny uwzględniać:

  1. sprawdzenie technicznego i ilościowego przygotowania wydzielonego sprzętu;

  2. sprawdzenie jakości paliwa lotniczego.

  3. nadzorowanie terminowości wyjazdu na loty sprzętu zabezpieczającego oraz powrót po ich zakończeniu;

  4. kontrolę czystości pojazdów przed wjazdem na roboczą część lotniska (usuwanie zanieczyszczeń, mycie podwozia);

  5. przekazanie po lotach dyżurnemu logistyki lotniska czynnego uwag dotyczących realizacji technicznego zabezpieczenia.

Rozdział 4

DOKUMENTACJA

§ 34
DOKUMENTACJA ORGANIZACJI LOTÓW
I SZKOLENIA LOTNICZEGO

  1. W jednostce lotniczej prowadzi się następujące dokumenty organizacji lotów:

  1. rozkaz dowódcy jednostki lotniczej o organizacji lotów - załącznik 1;

  2. rozkaz o wykonaniu zadania lotniczego;

  3. planowa tabela lotów - załącznik 2;

  4. planowa tabela obsługi lotów - załącznik 8

  5. dokumentacja naziemnego przygotowania przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu;

  6. dokumentacja kompleksowego przygotowania do lotów - załącznik 4;

  7. dziennik zadań - załącznik 5;

  8. książka ewidencji lotów;

  9. książka ewidencji lotów na urządzeniach treningowych;

  10. zbiór informacji bieżących - według ust. 11;

  11. książka podsumowań - załącznik 6.

  1. Szkolenie lotnicze dokumentuje się w:

  1. rozkazie w sprawie organizacji szkolenia lotniczego - załącznik 12;

  2. długofalowym planie szkolenia w powietrzu - załącznik 13;

  3. indywidualnym rocznym planie szkolenia i treningu w powietrzu oraz na urządzeniach treningowych - załącznik 14;

  4. osobistym dzienniku lotów;

  5. karcie oceny wykonywania zadania - załącznik 10.

  1. Dokumentowanie planowania lotów polega na sporządzeniu:

  1. rozkazu o organizacji lotów w terminie określonym w § 5 ust. 3;

  2. rozkazu o wykonaniu zadania lotniczego według § 5 ust. 11;

  3. planowej tabeli lotów (PTL), zgodnie z § 5 ust. 7;

  4. planowej tabeli obsługi lotów (PTOL), zgodnie z § 31 ust. 4 pkt 2.

  1. Dokumentowaniu podlegają przygotowania:

  1. naziemne przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu;

  2. kompleksowe.

  1. Dokumentowanie naziemnego przygotowania przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu polega na sporządzeniu:

  1. rozkazu o przeprowadzeniu naziemnego przygotowania przed rozpoczęciem szkolenia w powietrzu, który powinien zawierać co najmniej:

  1. listę osób objętych przygotowaniem,

  2. skład komisji egzaminacyjnej;

  1. planu przeprowadzenia przygotowania, zawierającego co najmniej:

  1. harmonogram zajęć teoretycznych i treningów specjalistycznych z miejscem na adnotację o ich wykonaniu,

  2. tematykę zajęć teoretycznych i treningów specjalistycznych,

  3. wykaz prowadzących zajęcia teoretyczne i treningi specjalistyczne;

  1. protokołu z przeprowadzonych egzaminów kończących przygotowanie.

  1. Dokumentowanie kompleksowego przygotowania do lotów polega na sporządzeniu dokumentacji, zgodnie z załącznikiem 4.

  2. Dokumentowanie podsumowania organizacyjno-specjalistycznego lotów polega na wpisaniu uwag do książki podsumowań (zgodnie z załącznikiem 6) oraz do książki meldunków DLLC (zgodnie z załącznikiem 11).

  3. Dokumentacja podsumowania szkolenia lotniczego z lotów szkolnych w postaci karty oceny wykonania zadania jest prowadzona przez instruktora (szkolącego) indywidualnie dla każdego pilota według wzoru określonego w załączniku 11.

  4. Programy szkolenia lotniczego powinny zawierać elementy podlegające ocenie dla każdego ćwiczenia.

  5. Podsumowanie organizacji lotów i szkolenia lotniczego jest dokumentowane w zbiorze informacji bieżących.

  6. Zbiór informacji bieżących zawiera:

  1. informacje i zalecenia dotyczące bezpieczeństwa lotów;

  2. materiały do indywidualnego zapoznania;

  3. wytyczne i zalecenia organizatora lotów dotyczące organizacji lotów i szkolenia lotniczego.

  1. Dokumentowanie wykonania lotów prowadzi się poprzez ich ewidencjonowanie w książce ewidencji lotów, natomiast lotów na urządzeniach treningowych w książce ewidencji lotów na urządzeniach treningowych.

  2. Dokumentacja organizacji lotów pokazowych powinna zawierać:

  1. Część I - zatwierdzoną na czas określony przez zatwierdzającego dokumentację szkolenia do lotów pokazowych składającą się z:

  1. planu szkolenia pilotów do wykonania lotów pokazowych,

  2. szczegółowego opisu wykonania pilotażu,

  3. schematów wykonania pilotażu,

  4. wariantów wykonania pokazu,

  5. warunków bezpieczeństwa.

Część I dokumentacji sporządza się w przypadku, gdy lot pokazowy zawiera elementy lotu, w których pilot nie szkoli się na podstawie PSzL.

Wykonanie lotu pokazowego, zawierającego wyłącznie elementy lotu, w których pilot szkoli się na podstawie PSzL, nie wymaga uzyskania dopuszczeń do lotów pokazowych.

  1. Część II - dokumentację wykonania lotu pokazowego składającą się z:

  1. rozkazu (wyciągu) zarządzającego loty pokazowe,

  2. rozkazu (wyciągu) organizatora lotów pokazowych zawierającego: