Program autorski z elementami biblioterapii To uprzejmość, bez wątpienia, atmosferę wokół zmienia


„To uprzejmość, bez wątpienia,

atmosferę wokół zmienia.”

- terapia książką

PROGRAM AUTORSKI

Z ELEMENTAMI BIBLIOTERAPII

mgr Urszula Karwot - Buchla

- nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 11 w Żorach

mgr Dorota Szulik

- bibliotekarz w Szkole Podstawowej nr 1 w Pawłowicach

ROK SZKOLNY 2005/2006

WSTĘP

"Biblioterapia" po raz pierwszy użyto tego terminu w 1916 roku. Samo pojęcie wywodzi się dwóch greckich słów: biblion - książka i therapeo - leczę i tworzy definicję biblioterapii: leczenie książką.

Biblioterapia opiera się głównie na wykorzystywaniu terapeutycznych wartości literatury. Za jedno z najważniejszych jej zadań uważa się pomoc w intelektualnym uaktywnieniu dziecka poprzez dostarczenie takich bodźców, które umożliwiają mu twórcze i aktywne działanie.

Wyróżniamy trzy rodzaje biblioterapii:

w szkołach i ma za zadanie wspierać rozwój, samorealizację i zdrowie psychiczne uczniów.

Pracując z dziećmi w szkole można opierać się na trzech podstawowych typach biblioterapii, zależnych od rodzaju wykorzystanego tekstu: klasycznej, terapii przez baśń oraz bajce terapeutycznej.

Biblioterapia klasyczna - to zajęcia z książką, prowadzone w sposób systematyczny, których celem jest dążenie do estetycznego wychowania dziecka poprzez kontakt ze słowem pisanym i czytanym. Można ją wykorzystywać do pracy z dziećmi w różnym wieku.

WPROWADZENIE

Program To uprzejmość, … - terapia książką” adresowany jest do uczniów IV i V klasy szkoły podstawowej, którzy wykazują negatywny stosunek do czytania, który może wynikać z zaburzeń w zachowaniu, ale mieszczą się w normie intelektualnej. Na realizację programu przewidziano czternaście 45 minutowych spotkań w ramach jednego semestru.

Nauczyciel prowadzący - bibliotekarz - posiada wystarczającą wiedzę z zakresu psychologii i pedagogiki oraz uczestniczył w zajęciach doradcy metodycznego z zakresu biblioterapii i studiował literaturę poświęconą tej tematyce.

Program będzie obejmował zajęcia warsztatowe poświęcone negatywnemu stosunkowi do książki i czytania oraz

modyfikacja zachowań dzieci realizująca się poprzez umiejętność pracy w grupie

Zajęcia będą polegały na zabawach terapeutycznych wzbogaconych dyskusjami dotyczącymi problemu. Elementem szczególnym jest to, iż nie jest on programem nauczania, a jedynie programem terapeutycznym, mającym na celu zmianę postawy wobec wyżej wymienionego problemu lub zapobiegającym tworzeniu się niewłaściwych postaw. Program nie rozwiązuje problemów, ma jedynie za zadanie zmianę niewłaściwych postaw wobec nich i to jest jego głównym celem.

Jest to program profilaktyczny realizowany w ramach zajęć pozalekcyjnych (bez uruchomienia środków finansowych), a jego specyfiką jest dobrowolny udział w zajęciach oraz brak jakichkolwiek form oceny wobec uczestników.

Program został przygotowany przez mgr Urszulę Karwot - Buchla i mgr Dorotę Szulik, nauczycieli mianowanych.

CELE PROGRAMU TERAPEUTYCZNEGO

Cel główny:

- zmiana negatywnego stosunku do książki i czytania.

Cele szczegółowe:

- rozwijanie umiejętności ładnego czytania i dyskutowania

- przedstawienie czytania jako formy miłego spędzania czasu wolnego,

- ukazanie wartości książki i czytania,

- przedstawienie książki jako źródła wiedzy,

- pobudzanie wyobraźni podczas czytania,

- rozwijanie aktywności twórczej uczniów,

- wyzwalanie uczucia zadowolenia i radości,

- rozwijanie aktywności społecznej i samodzielności uczniów,

- wzmacnianie wartości ucznia,

- lepsze rozumienie innych, rozwijanie empatii,

- uaktywnienie dziecka w grupie rówieśniczej,

- tworzenie atmosfery bezpieczeństwa i zaufania w grupie.

TREŚCI PROGRAMU TERAPEUTYCZNEGO

Treści realizowane w ramach programu umożliwiają zmianę niewłaściwej postawy wobec wyżej wymienionego problemu oraz przedstawiają atrakcyjniejsze dla uczniów rozwiązania.

PROCEDURY OSIĄGANIA SZCZEGÓŁOWYCH CELÓW

Realizacja programu będzie się opierała głównie o metody warsztatowe, takie jak: techniki dramowe, układanie

i rozwiązywanie rebusów, praca z tekstem, „drzewo decyzyjne” i inne metody aktywizujące. Podstawowymi środkami dydaktycznymi będą fragmenty tekstów literackich, kasety z nagraniami muzycznymi (szczegółowe środki wypisane są w scenariuszach zajęć).

OPIS ZAŁOŻONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA I PROPOZYCJE METOD ICH OCENY

Po zrealizowaniu zajęć objętych programem uczeń powinien zmienić swoją niewłaściwą postawę wobec problemu negatywnego stosunku do książki i czytania oraz niwelować postawy i zachowania niepożądane. Narzędziem sprawdzającym efekty terapeutyczne będą kwestionariusze postaw wobec problemu oraz kwestionariusze sprawdzające nastrój (Aneks nr 1 i 2).

OMÓWIENIE ZAŁOŻEŃ DYDAKTYCZNYCH

I WYCHOWAWCZYCH NA JAKICH ZOSTAŁA OPARTA KONCEPCJA PROGRAMU

Program autorski z elementami biblioterapii jest zgodny z założeniami Programu Wychowawczego Szkoły oraz z „Podstawą programową kształcenia ogólnego”.

SCHEMAT SCENARIUSZA ZAJĘĆ BIBLIOTERAPEUTYCZNYCH

  1. Temat zajęć

  2. Cele

  3. Warunki techniczne*

    1. liczba uczestników (10-12 osób)

    2. wiek uczestników (11-12 lat)

    3. czas trwania zajęć (cykl obejmuje czternaście

45-minutowych spotkań)

  1. Treści przekazywane

  2. Metody nauczania (praktyczne, aktywizujące)*

  3. Formy realizacji (warsztat)*

  4. Środki dydaktyczne

  5. Literatura wykorzystana do zajęć

  6. Przebieg zajęć

  7. Narzędzia sprawdzające efekty biblioterapeutyczne**

* Warunki techniczne oraz metody i formy realizacji są stałe dla całego cyklu zajęć

** Narzędzie sprawdzające efekty biblioterapeutyczne (w tym przypadku „kolorowe kwadraciki”) jest stałe dla wszystkich spotkań z wyjątkiem 1 i 12, które są wzbogacone o kwestionariusz postaw.

0x08 graphic


TEMAT:

POZNAJ MNIE, A JA POZNAM CIEBIE - integracja


CELE:

TREŚCI PRZEKAZYWANE:

ŚRODKI:

LITERATURA:

Borecka I., Biblioterapia w szkole podstawowej, Wałbrzych 2002.

Molicka M., Bajkoterapia, Poznań 2002.

Vopel K.V., Gry i zabawy interakcyjne dla dzieci i młodzieży, Cz.1, Kielce 2004.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

  1. Sprawdzenie nastroju („kolorowe kwadraciki”)

  2. Przedstawienie się uczestników

  • Kwestionariusz postaw.

  • Kontrakt z grupą - siedząc w kręgu ustalamy kontrakt, pod którym wszyscy się podpisujemy, np.