DOCHODY I WYDATKI BUDŻETOWE

~ DOCHODY ~

Dochody - środki pobierane od podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych przez państwo lub przez odrębny organ samorządu terytorialnego w celu realizacji wydatków zapewniających wypełnienie zadań państwowych.

1. Dochody podatkowe i niepodatkowe

1. Dochody podatkowe - nie stanowią dochodów jednostek samorządu terytorialnego, funduszy celowych oraz innych podmiotów sektora finansów publicznych.

1. Podatki pośrednie - danina publiczna płacona w pieniądzu, przymusowa, bezzwrotna, niezwiązana, zasilająca budżet państwa

• Podatek od towarów i usług - VAT - od wartości dodanej(0,3,7,22 / 0,5,8,23%); PTU - podatek od towarów i usług

• Podatek akcyzowy - podatek nakładany na wyroby o wysokiej akumulacji zysku, tzn. dużej nadwyżce przychodów ze sprzedaży nad kosztami produkcji. Wyroby: paliwa silnikowe (benzyna, olej napędowych), oleje smarowe, olej opałowy, gaz LPG, wyroby tytoniowe, wyroby spirytusowe, piwo, wino, samochody osobowe, energia elektryczna.

• Podatek od gier - podmioty prowadzące działalność w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych, od chwili rozpoczęcia działalności.(gry liczbowe, punkty gier na automatach o niskich wygranych, salony gier na automatach, kasyna gry, zakłady wzajemne, loterie pieniężne, loterie audiotekstowe )

2. Podatki bezpośrednie - rodzaj podatków związanych bezpośrednio z osiąganym przez podmiot (osobę fizyczną lub instytucję) dochodem lub majątkiem.

• Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) - płacony od dochodów uzyskanych przez podmioty prawne, a więc głownie przez różnego rodzaju przedsiębiorstwa. (19%/ przychód - koszty uzyskania przychodu)

• Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) - płacony od dochodów uzyskanych w ciągu roku podatkowego przez osoby fizyczne (gospodarstwa domowe). (18% / 32%)

• Podatek tonażowy - podatek nakładany na niektóre dochody lub przychody osiągane przez armatorów eksploatujących morskie statki handlowe w żegludze międzynarodowej. (19%)

• Podatki zniesione

2. Dochody niepodatkowe

1. Dywidendy - wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Państwa (z sektora górnictwo i gazownictwo najwięcej), z tytułu udziałów Skarbu Państwa w spółkach.

2. Cło - podatek nakładany na handel zagraniczny. Opłata pobierana przez państwo z związku z przemieszczaniem towarów przez granicę celną (import, eksport).

3. Opłaty, grzywny, odsetki i inne dochody niepodatkowe - odsetki od środków na rachunkach bankowych państwowych jednostek budżetowych, odsetki i opłaty od udzielonych pożyczek i kredytów zagranicznych oraz rachunków specjalnych, wpłaty odsetek od podmiotów krajowych z tytułu udostępnionych kredytów zagranicznych oraz należności ubocznych z tytułu zaliczek udzielonych w latach ubiegłych, wpływy z tytułu poręczeń i gwarancji, nieplanowane dochody z tytułu skarbowych papierów wartościowych wyemitowanych za granicą oraz rozliczeń wydatków z lat ubiegłych.

4. Wpłaty jednostek samorządu terytorialnego - wpłaty gmin / powiatów / województw do budżetu państwa z przeznaczeniem na część regionalną subwencji ogólnej dla województw / równoważną subwencji ogólnej dla powiatów / równoważną subwencji ogólnej dla gmin.

5. Wpłaty z zysku NBP

2. Środki z Unii Europejskiej i innych źródeł niepodlegające zwrotowi - dochody

stanowiące m.in. refundację z budżetu UE oraz Państw Członkowskich EFTA wydatków poniesionych przez państwa w zakresie programów:

• NSRO - Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 - 2013

• Fundusz Spójności - Transport

• Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarsko - Polskiego Programu Współpracy.

~ WYDATKI ~

Wydatki - środki pieniężne pochodzące z budżetu przeznaczone na finansowanie zadań państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz związków publiczno - prawnych.

1. Dotacje i subwencje

• Dotacje dla Funduszu Emerytalno-Rentowego

• Dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego (np. gmin - na świadczenia rodzinne)

• Dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie ustawowo określonych zadań bieżących realizowanych przez pozostałe jednostki sektora finansów publicznych

• Dotacje celowe na zadania zlecone pozostałym jednostkom sektora finansów publicznych

2. Świadczenia na rzecz osób fizycznych

• Stypendia

• Renty socjalne

• Zasilenie Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich

• Świadczenia finansowane z budżetu państwa zlecone do wypłaty ZUS i KRUS

• Świadczenia emerytalno-rentowe dla tzw. „służb mundurowych” oraz uposażenie sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku

3. Wydatki bieżące jednostek budżetowych

• Wynagrodzenia osobowe

• Pochodne od wynagrodzeń

• Dodatkowe wynagrodzenia roczne

• Usługi remontowe

• Zakup materiałów i wyposażenia

• Zakup energii

• Usługi : drukarskie, pocztowe, transportowe, prowizje bankowe

• Kary i odszkodowania na rzecz osób fizycznych

• Fundusz operacyjny

4. Wydatki majątkowe

• Dofinansowanie zadań objętych mecenatem państwa

• Współfinansowanie programów inwestycyjnych NATO i UE

• Wydatki na zakup i objęcie akcji, wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego oraz na uzupełnienie funduszy statutowych banków i innych instytucji finansowych.

• Inwestowanie inwestycji o charakterze budowlanym oraz zakup inwestycji z określonych obszarów , np. obrona narodowa, transport, łączność, szkolnictwo wyższe.

5. Wydatki na obsługę długu Skarbu Państwa

• Obsługę zadłużenia zagranicznego oraz innych operacji zagranicznych

• Obsługę skarbowych papierów wartościowych oraz innych instrumentów finansowych na rynku krajowym

• Rozliczenia z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez Skarb Państwa

6. Środki własne Unii Europejskiej

• Środki przeznaczone na zapłatę IV raty należności na rzecz Unii Europejskiej wynikające z decyzji Komisji Europejskiej dotyczącej nadmiernych zasobów produktów rolnych

• Wpłata z tytułu opłat cukrowych

• Wpłata z tytuły finansowania rabatu brytyjskiego

• Wpłata z tytułu udziału w opłatach celnych i rolnych

• Wpłata z tytułu finansowania mechanizmu korekcyjnego na rzecz Niderlanów i Szwecji

• Wpłata obliczona, zgodnie z metodologią Unii Europejskiej na podstawie Dochodu Narodowego Brutto czy na podstawie podatku od towarów i usług

7. Współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej

• Finansowanie programów/projektów realizowanych w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności

• Finansowanie programów realizowanych w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego i Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarsko - Polskiego Programu Współpracy

3

---