PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

JAKO

CENTRALNA

KATEGORIA

GOSPODARKI RYNKOWEJ.

PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ - z przedmiotowego punktu widzenia, przedsiębiorczość jest traktowana jako prowadzenie aktywnych działań w dziedzinie gospodarki, takich jak np. prowadzenie własnej działalności gospodarczej, tj. firmy. Natomiast zgodnie z ujęciem podmiotowym, które związane jest z cechami osobowości, przedsiębiorczość stanowi umiejętność tworzenia oraz zaspokajania własnych, jak również cudzych potrzeb. Tak więc przedsiębiorczość jest cechą lub określonym sposobem zachowania się konkretnego przedsiębiorcy. Polega ona na umiejętności twórczego i skutecznego rozwiązywania pojawiających się problemów oraz efektywnego wykorzystania nadarzających się okazji. Przedsiębiorczość przejawia się także w zdolności do elastycznego dostosowywania się do warunków działania gospodarki, które często i dynamicznie się zmieniają.

Jest ona ściśle związana z takimi zjawiskami, jak:

• ekspansywność, która polega na stawianiu przed sobą ambitnych założeń i zamierzeń;

• innowacyjność, która polega na stosowaniu twórczych udoskonaleń.

Do podstawowych terminów, które mają związek z przedsiębiorczością, należą:

• działalność gospodarcza;

• rynek (traktowany jako miejsce wymiany towarów i usług);

• gospodarka wolnorynkowa;

• samozatrudnienie;

• państwowa polityka gospodarcza (występujące w niej systemy gospodarcze).

GOSPODARKA RYNKOWA - jest to określony system ekonomiczny,w którym zarówno sposób produkcji, jak i rozdzielania zasobów uwarunkowane są przez rynek. Z kolei wszystkie ceny rynkowe o charakterze pieniężnym kształtują się odpowiednio do poziomu popytu i podaży. W gospodarce rynkowej praktycznie wszystkie zasoby stanowią własność prywatną. Najważniejszą, obowiązującą w związku z tym zasadą, jest prawo własności.

Cechy gospodarki rynkowej:

• Wolna przedsiębiorczość – każdy obywatel może podjąć dowolna działalność gospodarczą, jedynym warunkiem jest jej zgodność z prawem. Prawo tez zapewnia równość dostępu do rynku wszystkim przedsiębiorcom, nie maja oni także ograniczeń w wyborze lub zmianie profilu działalności.

• Własność prywatna – właściciel ma prawo do swobodnego dysponowania należącą do niego rzeczą i do czerpania korzyści z jej posiadania.

• Konkurencja – obserwujemy na rynku dwa rodzaje konkurencji: cenowa i poza cenową. Konkurując o nabywcę cenami, producenci starają się je obniżać jednak nie mogą tego robić w nieskończoność, ponieważ zaczynają w pewnym momencie ponosić straty. Dlatego częściej wykorzystywana jest konkurencja poza cenowa polegająca na tym, że dostarczany na rynek produkty różnią się jakością, wyglądem, opakowaniem, są inaczej reklamowane.

• Uwolniony system cen – informuje o sytuacji na rynku, umożliwia porównanie dostępnych na rynku produktów i prowadzenie rachunku ekonomicznego, który rozstrzyga co i w jakich ilościach produkować i dostarczać na rynek).

• Funkcja agregacyjna cen (agregacja oznacza połączenie niejednorodnych części) umożliwia sumowanie różnych dóbr i usług. Dzięki cenom można określić ile dóbr wyprodukowała cała gospodarka krajowa.

Podsumowując przedsiębiorczość w gospodarce rynkowej przejawia się głównie w postaci prowadzenia własnych działalności gospodarczych. Działalność gospodarczą może prowadzić każdy człowiek pod warunkiem,że jest ona zgodna z prawem. Gospodarka rynkowa pozwala porównywać ceny na rynku oraz pokazuje co i w jakich ilościach dane przedsiębiorstwa powinny dostarczać na dany rynek. Pozwala także obserwować konkurencję na rynku. Tak więc przedsiębiorczość jest centralna kategorią gospodarki rynkowej, ponieważ przedsiębiorczość uzupełnia gospodarkę rynkową.