FKwChNW wykład 2 (13.03.2013)

Stymulacja układu oddechowego u dzieci z MPD

Odrębność ukł oddechowego u dzieci i dorosłych:

• mniejsza odległość między poszczególnymi odcinkami dróg oddechowych

• krótsze i szersze oskrzela

• krótsza i szersza trąbka słuchowa

• słabo rozwinięte ciała jamiste błony śluzowej nosa (funkcja ogrzewająca)

• przybliżenie do tylnych nozdrzy jamy nosowej krtani i tchawicy

• zablokowanie światła gardzieli wysoko uniesioną krtanią i tchawicą – oddychanie nosem

• wąskie drogi oddechowe – krtań, szczelina głosowa, oskrzela i oskrzeliki

• niecałkowite wykształcone pęcherze płucne

• zmniejszona sprężystość tkanki śródmiąższowej

• cienki ściany dróg oddechowych – krtań, tchawica, oskrzela i oskrzeliki

Rozwój klatki piersiowej:

I okres:

• kształt k.p „beczkowaty”

• ustawienie żeber poziomo do kręgosłupa

• tor oddechowy przepony ale ograniczony

• słaba siła mięśni oddechowych

• oddechy płytkie i częste

• zmniejszenie mechaniki wentylacji płuc

II okres:

• kształt k.p stożkowaty

• zwiększenie wymiaru poprzecznego klatki

• ustawienie żeber ukośnie do kręgosłupa

• tor oddechowy przeponowo–żebrowy

• wzrost siły mięśni oddechowych

• oddechy głębokie

• zwiększenie mechaniki wentylacji płuc

Zalety oddychania nosem:

• karmienie (ssanie)

• nasila czynność oddechową przez nos

• przyspiesza rytm oddechowy

• mobilizuje do wysiłku mięśnie oddechowe

• stymuluje mięśnie artykulacyjne

• oczyszcza, ogrzewa i nawilża powietrze

• wytwarza w jamach nosowych ciśnienie niezbędne przy rozwoju kości szczęki

• wpływa na poprawny zgryz i wymowę

Wspomaganie oddychania nosem:

• dbanie o drożność nosa

• podtrzymywanie opadającej w głębokim śnie żuchwy np. za pomocą czapeczki

• domykanie szpaty ustnej do momentu powstania rytmu oddychania nosem

• stosowanie poduszeczki unoszącej głowę

• układanie do snu z odrzuceniem rączek

• nie krępowanie ruchów klatki ubraniem

Konsekwencje nieprawidłowego napięcia posturalnego

I typ centralnej hipotonii posturalnej

• rozwój w kierunku spastyczności

• k.p poszerzona w płaszczyźnie strzałkowej

• tendencja odgięciowa głowy i tułowia

• łopatki ustawione w protrakcji

• ustawienie miednicy zależne od pozycji ciała

• obniżone napięcie mięśni brzucha

• dominacja jednostronnego ATOS-u

II typ centralnej hipotonii posturalnej:

• rozwój w kierunku atetozy

• k.p słabo wysklepiona, płaska

• wybitna tendencja odgięciowa głowy i tułowia

• łopatki ustawione w retrakcji

• zwiększone przodopochylenie miednicy

• niskie napięcie mm. brzucha

• dominacja jednostronnego ATOS-u

Stymulacja prawidłowego wzorca oddychania:

• odpowiednie karmienie

• zapobieganie oddychaniu przez usta

• stosowanie metod usprawniania neurorozwojowego

Koncepcja NDT – Bobath

• stymulacja układu oddechowego poprzez:

• wykorzystanie wzorców posturalnych, motorycznych (manipulacja punktami kluczowymi

• wykorzystanie elongacji tułowia (normalizacja napięcia posturalnego)

• wykorzystanie technik pogłębiających oddech i usuwających zalegającą wydzielinę w oskrzelach (wibracje mięśni tułowia)

Metoda Vojty:

• wykorzystanie reakcji odruchowego obrotu:

• aktywizacja mm brzucha i przepony

• pośrednie ustawienie miednicy

• wykorzystanie elongacji tułowia (normalizacja napięcia posturalnego)

• aktywizacja mięśnia czworobocznego i równoległobocznego dla kontroli łopatek i barków (poprawa ruchomości k.p )

• wykorzystanie reakcji odruchowego pełzania (podpór na łokciu i kolanie)

• stabilizacja mm tułowia

• kontrola pracy miednicy

• aktywizacja tłoczni brzusznej i przepony

• pogłębienie fazy wydechu i wdechu

• poprawa mechaniki oddychania

Metoda Domana – Delacato

• maskowanie – wdychanie CO2

• rozszerzenie naczyń krwionośnych

• poprawa krążenia mózgu

• pogłębienie fazy wdechu i wydechu

• poprawa rytmu oddechowego

• pattering oddechowy (kamizelka)

• pogłębienie wydechu

• poprawa rytmu oddechowego

• poprawa wentylacji płuc

Orteza Dunag 01

• poprawia napięcie posturalne

• uaktywnia mm brzucha

• stymuluje pracę przepony

• pogłębia oddechy

• zwiększa wentylację płuc

Współpraca z neurologopedą:

• ćwiczenia mm gardła i twarzy:

• wysuwanie języka z ust

• wykonywanie różnych ruchów językiem

• zwijanie języka w rynienkę

• otwieranie i zamykanie oraz zagryzanie ust

• ssanie płynów przez rurkę

• dmuchanie na płomień świecy, na piórko

• puszczanie baniek mydlanych, cmokanie

• gra np. na trąbce, organkach a nawet śpiew