FARMAKOTERAP
IA

choroby wrzodowej
żołądka i XII-cy

Budowa i funkcja

żołądka

funkcje



magazyn pokarmu

 odkażanie pokarmu przy

pomocy HCl (150

mM,1-0.5%)

 trawienie - komórki

główne -

pepsyna i lipaza

żołądkowa

 resorpcja niektórych

substancji

np.H2O i

alkohol

 produkcja czynnika
wewnętrznego

Castle'a

Choroba wrzodowa

Objawy kliniczne

- nawracający
ból

w

nadbrzuszu

- bolesność

uciskowa

- zgaga
- nudności,

wymioty

- wzdęcie

Czynniki

prowokujące





nadużywanie

alkoholu,
kawy, przypraw,

nikotyny



przyjmowanie GS,

NLPZ



predyspozycje

genetyczne

Choroba wrzodowa

Czynniki obronne

- prawidłowa regulacja

wydzielania kwasu solnego
i pepsyny

- sok żołądkowy o

prawidłowym

składzie

- wydzielanie HCO3-
- odpowiednie stężenie

endogennych

prostaglandyn w błonie

śluzowej żołądka (odnowa

błony,

unaczynienie)

- działanie naskórkowego

czynnika

wzrostu EGF

- prawidłowe krążenie w

śluzówce

Czynniki

agresji:



wysokie stężenie

jonów H+ w

świetle żołądka

 aktywność pepsyn

żołądkowych

 zarzucanie żółci

do

żołądka

 zakażenie H. pylori

Choroba wrzodowa

Powikłania



stały ból



fusowate lub krwawe wymioty



dysfagia, stenoza odźwiernika



biegunka,



krwawienie z odbytu,



utrata masy ciała, wyniszczenie



limfadenopatia



hepatomegalia, żółtaczka



niedokrwistość

Regulacja wydzielania

soku żołądkowego



faza głodowa - 20 %

stymulowana widokiem, zapachem, żuciem,

połykaniem

 f

aza żołądkowa – 70 %

stymulowana bodźcami mechanicznymi i

chemicznymi

pokarmu

 f

aza jelitowa

stymulowana przez produkty hydrolizy

białek

i rozciągnięcie jelita

Regulacja wydzielania

soku żołądkowego



nerwowa

– ukł. przywspółczulny

 ACh



hormonalna

– kom. endokrynne

APUD
gastryna, 5-HT,
somatostatyna, motylina



histamina

– kom. tuczne bł.

śluzowej

żołądka



pokarm

– produkty hydrolizy

białek

Komórka okładzinowa

wydzielanie H+

Leki wpływające na

wydzielanie

kwasu

solnego



inhibitory pompy protonowej

=

IPP

omeprazol, pantoprazol, lanzoprazol,

rabeprazol



blokery rec. H2

cymetydyna, ranitydyna, famotydyna



bloker rec. M

-

pirenzepina



blokery rec. G

-

proglumid

Leki wspomagające

leczenie

stanu zapalnego górnego

odcinka przewodu

pokarmowego



Leki osłaniające

4 x dziennie

koloidalny cytrynian bizmutawy
sukralfat
śluzy roślinne – lukrecja, malwa,

len, zboża



Leki neutralizujące

związki glinu i magnezu



Analogi prostaglandyny E

mizoprostol 4 x 0,2 mg

Leki wspomagające leczenie

choroby wrzodowej żołądka

i XII-cy



uspokajająco - p/lękowe

alprazolam, medazepam



p/depresyjne z komponentą

p/lękową

opipramol, tianeptyna, SSRI



ziołowe leki uspakajające

Leczenie zakażenia H.

pylori

-laktamy –

amoksycylina

1,0 2 x/d lub

0,5 3x/d

makrolidy –

klarytromycyna

0,25 2 x/d lub

0,5 3x/d

nitroimidazole -

metronidazol

0,5 2 x/d

tynidazol

0,5 2 x/d

tetracykliny –

doksycyklina

0,1 2 x /d

tetracyklina

0,5 4 x/d

eradykacja

- po 7 dniach usunięcie Hp. z p.

pokarmowego

ewakuacja

- jest skuteczna, jeśli 4 tyg. po

leczeniu

test

ujemny (

nie stwierdzając obecności

Hp.)

Schematy eradykacji

Hp.

Ia - 7 dni, w przypadku nawrotów

10-14 dni

amoksycylina + klarytromycyna +

IPP

Ib – jw.

klarytromycyna + metronidazol +

IPP

II – jw..

koloidalny cytrynian bizmutawy

4 x 2 tabl.
+ tetracyklina 4 x 0,5 /
doksycyklina 2 x 0,1
+ metronidazol + IPP

Inhibitory pompy

protonowej

objawy dz.

hamowanie wydzielania jonu wodorowego

z kom. okładzinowej w fazie podstawowego

i stymulowanego wydzielania

wskazania

choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy

choroba refluksowa przełyku

eradykacja

H. pylori

zespół Zollingera-Ellisona

profilaktycznie podczas stosowania GS i

NLPZ

Inhibitory pompy

protonowej

omeprazol 10; 20 mg (C)
lansoprazol 15; 30 mg (B) 2x/dobę

doustnie

pantoprazol 20; 40 mg (B) poza

posiłkami

rabeprazol 10; 20 mg (B)
esomeprazol

iv – omeprazol, pantoprazol,

esomeprazol

Inhibitory pompy

protonowej

dz. niepożądane

często

bóle i zawroty głowy

nudności,

wymioty

, bóle brzucha,

biegunka

,

zaparcie,

wzdęcia

mniej często

złe samopoczucie,

parestezje

, zaburzenia snu,

równowagi

reakcje alergiczne

zwiększona aktywność

enzymów wątrobowych

rzadko

splątanie, pobudzenie,

omamy

,

depresja

suchość błon śluzowych , zapalenie przewodu

pokarmowego

reakcje alergiczne i fotoalergiczne

bóle mięśni i stawów

małopłytkowość ,

leukopenia

, agranulocytoza,

pancytopenia

zapalenie wątroby,

niewydolność wątroby

,

ginekomastia

Inhibitory pompy

protonowej

przeciwwskazania



nadwrażliwość lub nietolerancja



I trymestr ciąży, później b. ostrożnie

laktacja

ostrożnie

interakcje farmakokinetyczne -

omeprazol

Leki blokujące rec. H2

objawy dz.

hamowanie podstawowego i

stymulowanego

wydzielania kwasu

solnego

wskazania
* choroba wrzodowa XII-cy - 1x

przed snem

* choroba wrzodowa żołądka -

jw

* Z. Zollingera-Ellisona - co 6

godz. 1-2 tabl.

* refluks żołądkowo-przełykowy
* inne choroby wywołane

nadmiernym

wydzielaniem kw. solnego

Leki blokujące rec. H2

dawkowanie indywidualne, wg.

wskazań

- w chorobie wrzodowej

leczenie

nie powinno przekraczać 8

tyg.

cymetydyna tabl. 0,2 amp. 0,2
ranitydyna tabl. 0,15; 0,3;

syrop; amp. 0,05

famotydyna tabl. 20mg; 40mg

amp. 0,02

Leki blokujące rec. H2

dz. niepożądane

bóle głowy, zmęczenie

suchość w ustach, brak łaknienia

rzadko biegunka, wymioty, wzdęcia

reakcje skórne

hamowanie CYP zwolnienie metabolizmu

leków –

cymetydyna, słabiej ranitydyna

fenytoiny

, propranololu,

metoprololu

,

chlordiazepoksydu

, diazepamu,

teofiliny

,

karbamazepiny

,

morfiny

, pentazocyny,

imipraminy

,

chinidyny

,

lidokainy

,

nifedypiny

środki ostrożnośći !!!

wykluczyć przed rozpoczęciem terapii

nowotwór żołądka

przedłużona terapia tylko pod kontrolą

lekarską

nie podawać w czasie ciąży i laktacji

Koloidalny cytrynian

bizmutawy

tabl. powlekane 4 x 0,12

działanie

 osłaniające - z białek wysięku tworzy osłonę

nad nadżęrką lub wrzodem



odkażające – niszczenie m/i H.pylori



stymuluje ziarninowanie, bliznowacenie

i gojenie wrzodu

dz. niepożądane

nudności, wymioty, ciemne stolce, zaciemnienie

języka, zębów

p/wskazania

nadwrażliwość, niewydolność nerek, ciąża

nie pić mleka, nie spożywać białek, Ca2+, Mg2+

Leki neutralizujące

węglan sodu i wapnia

p/wsk. –

wzdęcia, reakcja  wydzielania H+ „z odbicia”

związki glinu koloidalne

–

wodorotlenek,

węglan,

hydroksyaminooctan, glicynian

działają wolniej,  pH do 3 – 4,5, powodują zaparcia

związki magnezu

–

węglan, tlenek, trójkrzemian,

wodorotlenek

działają wolniej,  pH do 3 – 5, działają
przeczyszczająco

związki glinowo-magnezowe

–

dz. długo, pH

3,5 - 4

hydrotalcyt

,

magaldrat

dziękuję za
uwagę