Analiza ekonomiczna przedsiębiorstw

w turystyce i rekreacji

PODSTAWOWE WSKAŹNIKI

BILANSU

Wskaźnik struktury kapitału (Sk)

• Wskaźnik ten określa poziom kapitału

własnego w stosunku do zobowiązań
przedsiębiorstwa. Im wyższy jest ten
poziom, tym korzystniej ocenić należy
jego sytuację finansową i możliwości
rozwojowe.

Wskaźnik struktury majątku (Sm)

Poziom wskaźnika (Sm) uzależniony jest w dużej
mierze od charakteru działalności gospodarczej
przedsiębiorstwa; obiektywnie jest on wyższy w
przypadku działalności hotelowej czy transportowej,
niższy zaś w działalności usługowej (biura podróży.
Przy porównaniu w czasie wzrost tego wskaźnika
świadczyć może o umacnianiu się bazy materialno-
technicznej przedsiębiorstwa. W firmach, które
charakteryzuje mały udział środków trwałych mogą
lepiej dostosować się do zmian zatrudnienia i
zamówień gdyż mniejsza część kapitału związana
jest długookresowo.

Wskaźnik zastosowania kapitału

własnego (Zkw)

• Wskaźnik ten określa, w jakim stopniu kapitał

własny wykorzystywany jest na finansowanie
majątku trwałego przedsiębiorstwa. Jeżeli
wskaźnik jest wyższy od jedności wówczas
całość majątku własnego jest finansowana
kapitałem własnym i jest to sytuacja
bezpieczna dla przedsiębiorstwa.

Wskaźnik zastosowania kapitału

obcego (Zko)

• Wskaźnik (Zko) mówi o stopniu

finansowania majątku obrotowego z
zobowiązań długo- i
krótkoterminowych

Współzależności występujące między

wskaźnikami obydwu zespołów

a wskaźnikiem ogólnej sytuacji

finansow

ej

• Wskaźnik ogólnej sytuacji finansowej podlegać może porównaniu

w czasie (w stosunku do okresów ubiegłych) lub przestrzeni
(między przedsiębiorstwami). Wzrost poziomu tego wskaźnika
zasługuje na ocenę pozytywną, jego spadek natomiast
sygnalizować może rosnące trudności finansowe przedsiębiorstwa.

Bilans w tys. zł (Rekreacja i SPA)

Rok

2010

2011

Rok

2010

2011

Majątek

trwały

27 000

32 000

Kapitał

własny

23 900

26 500

Majątek

obrotowy

21 000

23 000

Kapitał

obcy

24 100

28 500

Razem

48 000

55 000

razem

48 000

55 000

Zk

w

Sk

Sm

Zk

o

Przykład 1)

Wskaźnik ogólnej sytuacji

finansowej

• Wariant I

• Wariant II

Wskaźniki płynności

Wyróżniamy następujące wskaźniki

płynności:

• wskaźnik bieżącej płynności
• wskaźnik szybkiej płynności
• wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi

Każdy z powyższych wskaźników uwzględnia
różny zakres środków płatniczych – od całości
majątku obrotowego do najbardziej płynnych
środków pieniężnych

Wskaźnik bieżącej

płynności

• jest traktowany jako podstawowy miernik zdolności

przedsiębiorstwa do spłacenia wszystkich jego zobowiązań
bieżących przez upłynnienie posiadanych zasobów majątku
obrotowego.

• Im wyższy jest ten wskaźnik, tym korzystniej należy ocenić należy

perspektywicznie stopień wypłacalności. Jednak zbyt wysoki jego
poziom może wskazywać na niedostatecznie efektywne
wykorzystywanie wolnych zasobów majątkowych.

• Niski poziom świadczy o trudnościach płatniczych przedsiębiorstwa,

a nawet niekiedy o jego niewypłacalności.

• Jako optymalny poziom wskaźnika, dający realne zapewnienie

spłaty zobowiązań, traktuje się jego wysokość w granicach od 1,5
do 2,0. Obniżenie wskaźnika poniżej 1,2 jest wyraźnym
zagrożeniem bezpieczeństwa finansowego firmy.

Wskaźnik szybkiej

płynności

Wyraża możliwości spłaty zobowiązań
przedsiębiorstwa na podstawie łatwiej dostępnych do
rozliczeń finansowych składników majątku obrotowego.
W związku z tym z całości uprzednio uwzględnionego
majątku obrotowego wyłącza się zapasy i rozliczenia
międzyokresowe czynne. Pozostają w ten sposób
środki pieniężne, należności oraz przeznaczone do
obrotu papiery wartościowe.

Wskaźnik szybkiej

płynności

Wskaźnik powinien kształtować się na poziomie co
najmniej jedności, gdyż w zasadzie jedynie wówczas
potwierdza on możliwość pokrycia przez
przedsiębiorstwo wymagalnych zobowiązań. Niski
poziom wskaźnika szybkiej płynności przy wysokim
poziomie wskaźnika bieżącej płynności świadczy o
znacznym zamrożeniu środków w zapasach,
natomiast jego wysoki poziom oznaczać może
nadmierne gromadzenie środków pieniężnych na
rachunkach bankowych.

Wskaźnik wypłacalności

środkami pieniężnymi

Jest relacją najbardziej płynnych środków obrotowych, tj.
środków pieniężnych, do zobowiązań bieżących. Wyjaśnia
on jaką kwotę wymagalnych zobowiązań pokryć może
przedsiębiorstwo z bezpośrednio dostępnych środków
płatniczych, nie przesądza on jednak o stopniu
wypłacalności, a jedynie sygnalizuje jego sprawność
płatniczą.

Wybrane wielkości z bilansu w tys. zł
(Restauracja)

2010

2011

Zapasy

11 000 12 00

0

Należności

6 000 5 000

Środki pieniężne w kasie i na ROR

3 500

5 500

Rozliczenia międzyokresowe

500

500

Zobowiązania z tytułu dostaw

15 700 18 10

0

a) Wskaźnik bieżącej płynności = majątek
obrotowy/zobowiązania bieżące

Rok 2011= 23 000/18 100 = 1,271
Rok 2010 = 21 000/15 700 = 1,338

odchylenie = -0,067

Dane wskazują na niezadowalającą
sytuację finansową restauracji i jej
pogorszenie w ciągu roku

Przykład 2a)

b)
Wskaźnik szybkiej płynności = (majątek obrotowy- zapasy –
rm)/zobowiązania bieżące

Rok 2011= (23000-12000-500)/18 100 = 0,580
Rok 2010 = (21000-11000-500)/15 700 = 0,605

odchylenie = -0,025

Poziom wskaźnika jest zbyt niski, a jego dalsze
obniżenie do poziomu 0,58 świadczy o
trudnościach płatniczych restauracji.

Przykład 2b)

Wybrane wielkości z bilansu w tys. zł
(Restauracja)

2010

2011

Zapasy

11 000 12 00

0

Należności z tytułu dostaw

6 000 5 000

Środki pieniężne w kasie i na ROR

3 500

5 500

Rozliczenia międzyokresowe

500

500

Zobowiązania z tytułu dostaw

15 700 18 10

0

c)
Wskaźnik wypłacalności środkami pieniężnymi= środki
pieniężne/zobowiązania bieżące

Rok 2011= 5500/18 100 = 0,304
Rok 2010 = 3500/15 700 = 0,223

odchylenie = 0,081

Poziom wypłacalności środkami pieniężnymi
w 2011 roku w stosunku do roku 2010 nieco
wzrósł i umożliwia on pokrycie w 30,4%
całość zobowiązań bieżących.

Przykład 2c)

Wybrane wielkości z bilansu w tys. zł
(Restauracja)

2010

2011

Zapasy

11 000 12 00

0

Należności z tytułu dostaw

6 000 5 000

Środki pieniężne w kasie i na ROR

3 500

5 500

Rozliczenia międzyokresowe

500

500

Zobowiązania z tytułu dostaw

15 700 18 10

0

Analiza Rentowność

Rentowność

• Rentowność jest odpowiednio obliczonym

wynikiem finansowym działalności
gospodarczej przedsiębiorstwa i może
wystąpić jako:

• Zyskowność wiąże się z osiąganiem przez

przedsiębiorstwo dodatniego wyniku
finansowego.

• Odwrotnością zyskowności jest deficytowość

odnotowywana w przypadku wystąpienia
straty jako ujemnego wyniku finansowego.

Wskaźniki rentowności

sprzedaży netto

Jest on stosunkowo najczęściej wykorzystywany do
prezentacji efektów finansowych uzyskanych ze
sprzedaży produktów lub usług. Tendencja rosnąca
wskaźnika przy porównaniach dwóch okresów
świadczyć może o:

• o rozszerzaniu działalności gospodarczej przez

wzrost sprzedaży i jej odpowiednią strukturę
asortymentową,

• osiąganiu korzystniejszych cen sprzedaży

• obniżaniu jednostkowych kosztów własnych

a)

Rok 2011= 3000*100/95 000 = 3,158%
Rok 2010 = 4500*100/80 000 = 5,625%

odchylenie = -2,467%

Biuro podróży osiągnęło z 1 zł sprzedaży w
2010 r. - niecałe 6 groszy zysku netto, a w
2011 roku tylko 3 grosze.
A więc nastąpiło pogorszenie rentowności
sprzedaży netto biura podróży . Wskaźnik ten
zmniejszył się na przestrzeni roku 2010 i 2011
o 2, 467% tj. prawie połowę.

Przykład 3 a)

Wybrane pozycje z bilansu i rachunku

zysków i strat w tys. zł (biuro

podróży)

2010

2011

Kapitał własny

23 900 26 500

Przychody ze sprzedaży

80 000 95 000

Koszty działalności operacyjnej

70 000 86 000

Zysk brutto

7500

5 000

Zysk netto

4 500

3 000

Wskaźniki rentowności sprzedaży
netto

Wskaźnik rentowności oparty na

kosztach działalności

Wskaźniki ten określa efekt finansowy działalności
gospodarczej przedsiębiorstwa (licznik) w przeliczeniu na
jednostkę poniesionych kosztów. W związku z tym reagują
one szczególnie silnie na zmiany w poziomie kosztów
własnych, natomiast w mniejszym stopniu zmieniają się
pod wpływem ilości sprzedaży. Wzrost sprzedaży prowadzi
jedynie do bardziej korzystnego rozkładu kosztów stałych
na jednostkę produktu, a tym samym – wzrostu wyniku
finansowego. Bardziej wyraźny wpływ wywiera natomiast
zmiana struktury asortymentowej sprzedaży.

b)

Rok 2011= (3000*100)/86 000 = 3,488%
Rok 2010 = (4500*100)/70 000 = 6,429%

odchylenie = -2,941%

Biuro podróży osiągnęło z 1 zł zaangażowanych w
działalność kosztów w 2010 r. - prawie 6,5 groszy
zysku netto, a w 2011 roku tylko 3,5 grosza. Koszty
działalności rosną z roku na rok. A więc nastąpiło
pogorszenie zyskowności biura podróży . Wskaźnik ten
zmniejszył się na przestrzeni roku 2010 i 2011 o 2,
941%.

Przykład 3 b)

Wybrane pozycje z bilansu i rachunku

zysków i strat w tys. zł (biuro

podróży)

2010

2011

Kapitał własny

23 900 26 500

Przychody ze sprzedaży

80 000 95 000

Koszty działalności operacyjnej

70 000 86 000

Zysk brutto

7500

5 000

Zysk netto

4 500

3 000

Wskaźnik rentowności oparty na kosztach
działalności

Wskaźniki rentowności kapitału własnego ROE

• Wskaźnik ten bada stopę zwrotu jaką osiąga

przedsiębiorstwo w stosunku do zaangażowanego
kapitału własnego. Rosnąca jego wartość
świadczy o poprawiającej się sytuacji w firmie,
gdyż mniejszym nakładem kapitału można
osiągnąć oczekiwany zysk.

• Jego wartość w znacznym stopniu zależy od

struktury finansowania majątku w firmie (własne
czy obce) oraz od rotacji aktywów.

c)

Rok 2011= (3000*100)/26500 = 11,321%
Rok 2010 = (4500*100)/23900 = 18,828%

odchylenie = -7,507%

Biuro podróży osiągnęło z 1 zł zaangażowanego
kapitału własnego w 2010 r. - prawie 19 groszy zysku
netto, a w 2011 roku 11 groszy.
A więc rentowność biura podróży się pogorszyła.
Wskaźnik ten zmniejszył się na przestrzeni roku 2010 i
2011 o 7, 507%.

Przykład 3 )c

Wybrane pozycje z bilansu i rachunku

zysków i strat w tys. zł (biuro

podróży)

2010

2011

Kapitał własny

23 900 26 500

Przychody ze sprzedaży

80 000 95 000

Koszty działalności operacyjnej

70 000 86 000

Zysk brutto

7500

5 000

Zysk netto

4 500

3 000

Wskaźnik rentowności kapitału własnego

• Dziękuje za uwagę.