Planowanie i ocena
przedsięwzięć
inwestycyjnych

Maciej Walerych

Czym jest inwestycja?

Nakład

Nakład

Inwestycja – obarczone ryzykiem
alokowanie zasobów w celu osiągnięcia
korzyści w przyszłości

Cel inwestowania

Ogólnym celem inwestowania w
gospodarce rynkowej jest
maksymalizowanie majątku właścicieli
kapitału.

Celem inwestora jest wybór i realizacja
inwestycji, która cechuje się najwyższą
opłacalnością, czyli maksymalizuje
wartość majątku, w warunkach
akceptowanego ryzyka.

Jak oceniać inwestycje?

Istotą inwestycji jest przesunięcie czasowe między
ponoszonymi nakładami a jej efektami.

Pojawia się potrzeba porównania różnych okresów
czasowych. Do oceny inwestycji niezbędne jest
porównanie strumieni pieniężnych
powstających w różnym czasie.

„Dolar dziś jest wart więcej niż dolar jutro” - zmienna
wartość pieniądza w czasie.

Proces podjęcia decyzji
inwestycyjnej – budżetowanie
kapitałowe

Planowanie i ocena wydatków
kapitałowych (ang. capital budgeting) to
metoda pozwalająca podejmować
długofalowe decyzje inwestycyjne.

Składa się z następujących kroków:

Wartość przyszła i
zaktualizowana

V- wartość przyszła
V0 – wartość bieżąca
r – stopa procentowa
m – liczba kapitalizacji w ciągu roku
n – liczba lat
e – liczba Eulera (~2,718)

Jaka jest przyszła wartość strumienia pieniężnego -100zł po 2
latach przy stopie procentowej równej 10% i rocznej kapitalizacji?

Jaka jest bieżąca wartość 100 zł otrzymanych za rok przy stopie
10% i rocznej kapitalizacji?

Metody oceny opłacalności
inwestycji

Metoda oceny opłacalności inwestycji - zespół
kryteriów i zasad przeprowadzania oceny opłacalności
lub ryzyka związanego z inwestycją. Obejmuje
założenia teoretyczne oraz specyficzny algorytm,
który oparty jest na określonym mierniku opłacalności.

Przedstawione metody dają
odpowiedź na pytanie, czy
analizowana inwestycja zwiększy
wartość przedsiębiorstwa, ale
każda z nich robi to w inny
sposób.

Metoda NPV (wartości bieżącej
netto)

Gdzie:



NPV- wartość bieżąca netto



CF

t

– strumień gotówki generowany w okresie t



n - długość ekonomicznego cyklu życia inwestycji wyrażona
w latach



k – stopa dyskonta

Wartość NPV jest miarą przyrostu wartości
przedsiębiorstwa.

Metoda NPV

Inwestycja powinna być zrealizowana,
gdy jej wartość bieżąca netto jest
większa od zera, gdyż prowadzi to do
zwiększenia wartości przedsiębiorstwa,
które ją realizuje, w warunkach
zakładanego poziomu ryzyka. W innym
przypadku realizacja inwestycji
prowadzi do zmniejszenia wartości
przedsiębiorstwa.

Metoda IRR

IRR jest stopą dyskonta dla której
wartość NPV jest równa zero.

Jeżeli inwestycja jest typowa, to można ją zrealizować jeśli
wartość stopy dyskonta jest niższa od IRR, gdyż wtedy
wartość NPV jest większa od zera.

Jakie mogą być problemy związane z używaniem metody
IRR?

NPV a IRR

Załóżmy, że przedsiębiorstwo chce
zainwestować 5 mln zł. Ma do wyboru
projekty A, B i C. Który projekt wybierze
firma maksymalizująca swoją wartość i
dlaczego?

Wysokość stopy
dyskontowej

Stopa dyskonta jest miarą ryzyka związanego z inwestycją i
wymaganą stopą zwrotu z inwestycji. Obliczana jest jako WACC
czyli średni ważony koszt kapitału.



k

d

– koszt długu



u

d

– udział kapitału obcego w finansowaniu inwestycji



t

d

– stopa podatku dochodowego



k

e

– koszt kapitału własnego



u

e

– udział kapitału własnego w finansowaniu inwestycji

Koszt kapitału własnego obliczany jest za pomocą modelu CAPM:



R

f

– stopa wolna od ryzyka (zazwyczaj stopa zwrotu z papierów

skarbowych)



R

m

– stopa zwrotu z aktywów rynkowych



β – współczynnik korelacji zmian cen akcji firmy ze zmianami
indeksu giełdowego cen akcji

Pojedyncze projekty a wzajemnie
wykluczające się oraz ograniczone
zasoby

Może się okazać, że przedsiębiorstwo ma może
wybrać 1 inwestycję spośród kilku propozycji.

Może się okazać, że przedsiębiorstwo ma do
wyboru kilka inwestycji o dodatniej wartości NPV,
ale nie ma wystarczających środków aby
zrealizować je wszystkie.

Co wtedy? Odpowiedzią jest metoda PI.

Pojedyncze projekty a wzajemnie
wykluczające się oraz ograniczone
zasoby

Załóżmy, że firma chce zainwestować 5 mln
zł. Ma do wyboru projekty A, B i C.
Wymagają one inwestycji I. Jakie projekty
firma wybierze?

A gdyby firma miała wybrać tylko jeden z
powyższych projektów, to który by wybrała?